چرخش های روش شناسی در پژوهش های ارتباطی- رسانه ای

چکیده

پژوهش در حوزه ی علوم انسانی، با معرفت نمودهای آثار انسانی سروکار دارد و از آنجا که آدمیان در هویت بشری مشترک هستند از این رو مطالعه ی پدیده های انسانی- اجتماعی پیچیده و نیازمند دقت بیشتر و تحول لازم به لحاظ متدلوژی و کاربست روش های مختلف آن است. پژوهشگران به منظور دستیابی و شناخت پدیده های اجتماعی- انسانی جهان پیرامون خود، به روش های پژوهشی مناسب و ابزارهایی کارآمد نیازمندند. از این منظر روش های مختلف کمی و کیفی نظیر پیمایشی، تحلیل گفتمان، آزمایش، گراندد تئوری، تحلیل محتوا و... با رویکردهای توصیفی، ثبینی، و ترکیبی با ملاحظات جدیدی در روش شناسی روبه رو شده اند که به زعم پاره ای از اندیشمندان اجتماعی قبل از هر چیز به تغییرات پارادیمی این حوزه علمی مربوط می شود. پارادایم یا سرمشق به تمامی یک نظام فکری اطلاق می شود که در برگیرنده ی مجموعه ای از بینش ها، نظریه ها، روش های تحقیق و تکنیک هاست. هر پارادایم مکاتب و نظریه های متعددی را شامل می شود. محققان ارتباطی- اجتماعی مجموعه ای از اصول فلسفی و روشی را در چگونگی انجام تحقیق برمی گزیند که از میان پارادایم های متعدد انتخاب شده است این فرآیند باید پاسخگوی نیاز زمان در گسترده تر کردن جهان شناخت انسانی صورت گیرد. در این گفتار به مسأله پیچیدگی های سوژه و چرخش های روش های نوین تحقیق متأثر از روش شناسی در ارتباطات پرداخته می شود و به ملاحظات مورد توجه آن می پردازند.