بررسی تطبیقی نگاه روان شناسی و اسلام به مقوله ی مثبت نگری در انسان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مثبت نگری مفهومی است که توجه ویژه ای را در روان شناسی و نیز در دین به خود جلب کرده است. روان شناسی در ابتدای ظهور خود بیشتر توجه خود را معطوف به نقاط منفی وجود انسان مانند درمان بیماری ها و آسیب های روانی می کرد اما اخیرا رویکرد روان شناسی مثبت نگر که یکی از رویکردهای نو ظهور در مکتب روان شناسی است، برخلاف روان شناسی قدیمی به جای تأکید بر بیماری ها و آسیب ها تمرکز خود را روی خصایص و توانمندی های مثبت انسان از قبیل شادکامی، امید، خوشبینی، بهزیستی و دیگر ابعاد وجود انسان معطوف داشته است. همچنین در دین اسلام هم همواره بر مثبت اندیشی و تفکر مثبت جهت بهداشت روان و سلامت عقل تأکیدات فراوانی شده است. بنابراین هدف پژوهش حار بررسی تطبیقی نگاه روان شناسی و اسلام در رابطه با ابعاد و مولفه های مثبت نگری در انسان است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات تحلیلی- استنتاجی است، به این ترتیب که با جمع آوری اطلاعات از متون اسلامی و روان شناسی، به بررسی مفهوم مثبت نگری و نگرش نسبت به انسان پرداخته شد. به طور کلی می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که بین هسته اصلی معنای روان شناختی مثبت نگری و معنای اسلامی آن نه تنها تفاوت وجود ندارد بلکه در این دو رویکرد نگاه تقریبا مشابهی به مثبت نگری و مثبت اندیشی شده است و از طرفی دیگر، هم در اسلام و هم در روان شناسی اگرچه به جنبه های منفی وجود انسان توجه شده است اما به طور کلی در این دو دیدگاه نگاه تقریبا مثبتی به انسان و ابعاد وجودی آن معطوف است.