بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر تاب آوری و بهزیستی روانشناختی زنان سرپرست خانوار (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زنان سرپرست خانواده به عنوان یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه، متحمل فشارهای زیادی می شوند که بر سلامت روانی آنان و خانواده شان تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز خیریه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 که تعداد آن ها 1904 نفر بودند که از میان آنان، 30 نفر با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش هوش معنوی دریافت کرد. ابزارهایی که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفتند عبارت اند از فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989) و مقیاس تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003). داده ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها حاکی از اثربخشی آموزش هوش معنوی بر افزایش بهزیستی روان شناختی در مراحل پس آزمون و پیگیری و همچنین تاب آوری در مرحله پس آزمون و عدم معناداری در مرحله پیگیری بود. هوش معنوی با افزایش انعطاف پذیری، خودآگاهی و تقویت نظام اعتقادی فرد موجب ارتقاء بهزیستی روان شناختی و تاب آوری می گردد و می تواند به عنوان آموزشی در راستای توان بخشی و ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار در نهادهای حمایت کننده به کار گرفته شود.