پروین صدقی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خودشناسی انسجامی در رابطه بین مؤلفه های دلبستگی والدین با خودپنداره دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر تهران و والدینشان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از بین آن ها 446 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه های خودپنداره راج کمار ساراسوت، دلبستگی هازن و شیور، و خودشناسی انسجامی قربانی را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثرات مستقیم سبک های دلبستگی (ایمن، اجتنابی و دوسوگرا) و خودشناسی انسجامی بر خودپنداره معنی دار بود. همچنین خودشناسی انسجامی در رابطه بین سبک های دلبستگی والدین با خودپنداره دانش آموزان نقش میانجی داشت. بر این اساس، سبک های دلبستگی والدین با میانجی گری خودشناسی انسجامی می توانند خودپنداره دانش آموزان را پیش بینی نمایند.

زنان سرپرست خانواده به عنوان یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه، متحمل فشارهای زیادی می شوند که بر سلامت روانی آنان و خانواده شان تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز خیریه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 که تعداد آن ها 1904 نفر بودند که از میان آنان، 30 نفر با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش هوش معنوی دریافت کرد. ابزارهایی که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفتند عبارت اند از فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989) و مقیاس تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003). داده ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها حاکی از اثربخشی آموزش هوش معنوی بر افزایش بهزیستی روان شناختی در مراحل پس آزمون و پیگیری و همچنین تاب آوری در مرحله پس آزمون و عدم معناداری در مرحله پیگیری بود. هوش معنوی با افزایش انعطاف پذیری، خودآگاهی و تقویت نظام اعتقادی فرد موجب ارتقاء بهزیستی روان شناختی و تاب آوری می گردد و می تواند به عنوان آموزشی در راستای توان بخشی و ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار در نهادهای حمایت کننده به کار گرفته شود.

زنان سرپرست خانوار به دلیل تجربه فشارهای مداوم و مزمن در معرض مشکلات روان شناختی قرار دارند. هدف پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر بهزیستی روان شناختی و تاب آوری زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی به شیوه پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز خیریه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 بودند که از میان آنان، 30 نفر با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت آموزش ذهن آگاهی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتند. از فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989) و مقیاس تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) استفاده شد. داده ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاکی از اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر افزایش بهزیستی روان شناختی در مراحل پس آزمون و پیگیری (001/0P<) و همچنین تاب آوری در مراحل پس آزمون (001/0P<) و پیگیری (05/0P<) بود. ذهن آگاهی از طریق پذیرش و تجربه هیجانات، ایجاد خودآگاهی و اجتناب از الگوی تفکر خودکار باعث افزایش بهزیستی روان شناختی و تاب آوری تأثیر می گردد و می تواند به عنوان آموزشی در راستای توان بخشی و ارتقای کیفیت زندگی آنان به کار گرفته شود.