این مطالعه با هدف پیش بینی مسئولیت پذیری تحصیلی براساس بافت اجتماعی کلاس با واسطه گری ارضای نیازهای اساسی روان شناختی و اشتیاق تحصیلی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه نهم متوسطه اول شهرستان سنندج در سال تحصیلی 98-1397 بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعداد 390 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. پرسش نامه مسئولیت پذیری کردلو، مقیاس اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران، مقیاس نیازهای اساسی روان شناختی دسی و رایان ، خرده مقیاس حمایت خودمختارانه بلک برن، خرده مقیاس حمایت هیجانی همسالان پاتریک، رایان و کاپلان و خرده مقیاس حمایت عاطفی معلم ساکیزبه عنوان ابزارهای سنجش استفاده شدند. یافته ها بیانگر این بود که به طور کلی داده ها با مدل برازش دارد، و نتایج نشان داد بافت اجتماعی کلاس بر مسئولیت پذیری تحصیلی، ارضای نیازهای اساسی روان شناختی و اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم دارد. همچنین، ارضای نیازهای اساسی روان شناختی و اشتیاق تحصیلی بر مسئولیت پذیری تحصیلی اثر مستقیم دارند. همین طور، ارضای نیازهای اساسی روان شناختی بر اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم دارد. درنهایت، بافت اجتماعی کلاس از طریق متغیرهای میانجی بر مسئولیت پذیری تحصیلی اثر غیرمستقیم دارد. بنابراین، به منظور افزایش مسئولیت پذیری تحصیلی دانش آموزان باید به بافت اجتماعی کلاس، ارضای نیازهای اساسی روان شناختی و اشتیاق تحصیلی دانش آموزان توجه شود.
