ساخت مقیاس ویژگیهای شخصیت انسان کامل براساس آراء و نظرات علامه محمد تقی جعفری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مفهوم "انسان سالم، کمال و خودشکوفایی" از محوری ترین مفاهیم در روان شناسی انسانگراست. مکتب اسلام که ریشه در آموزه های قرآنی دارد، در سطحی گسترده، عمیق و همه جانبه به ماهیت انسان و کمال وی پرداخته است. با رجوع به تعالیم غنی اسلامی و با توجه به فرهنگ اصیل و بومی ایرانی، می توان مفاهیمی چون: "انسان کامل" را استخراج کرده و فقدان وجود ابزاری بومی، برای اندازه گیری آنرا برطرف ساخت. هدف این پژوهش، ساخت مقیاس ویژگی های شخصیت انسان کامل براساس آراء و نظرات علامه محمدتقی جعفری بود. بدین منظور، تعداد400نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز (200دخترو200پسر) به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، مقیاس شخصیت محقق ساخته و مقیاس ویژگی های اخلاق مذهبی (Samani,2010) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عامل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل عامل نشان دادند که مناسب ترین ساختار عاملی، استخراج 8 عامل بود. عوامل استخراجی از روایی مطلوبی برخوردار بودند. هم چنین، برای تعیین پایایی مقیاس ساخته شده، ازروش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) استفاده شد. نتیجه این پژوهش، ساخت مقیاسی حاوی 30 گویه با ساختار عاملی معتبر و روایی و پایایی مناسب بود که می تواند ابزاری بومی برای اندازه گیری برخی ویژگی های شخصیتی انسان رشدیافته وکامل باشد.