شناخت و تحلیل عنصر تزیینی کنگره در معماری بومی مراکش

چکیده

استفاده از عنصر کنگره به صورت تزیینی، در هنر بعد از اسلام مراکش، به اندازه ای وسیع است که همراه با جایگاهی شبیه کاربرد عملی آن ( قرارگیری در ردیف بالایی یک ریتم از تزیینات)، در همه تزیینات کشور مراکش مشاهده می شود. هرچند کنگره در معماری نقاط دیگر جهان نیز به صورت عملکردی و گاه، تزیینی مشاهده می شود اما فراوانی و فراگیر بودن کاربرد کنگره در تزیینات و هنر بعد از اسلام مراکش موضوعی است که اهمیت خاص این نقش را در هنر مراکش نشان می دهد. این مقاله با استناد به بازدیدهای میدانی و مطالعه هنر بعد از اسلام در کشور مراکش، در پی آن است که اثبات کند اولاً کنگره یکی از مؤلفه های تزیینی و پرکاربرد در کشور مراکش است و ثانیاً با بررسی های میدانی و کتابخانه ای در زمینه تاریخ، معماری و شهرسازی اسلام، به فضای حاکم برجامعه مراکش در بعد از اسلام دست یابد و به اثبات برساند که شکوفایی تمدن مراکش و برتری آن بر آندلس به دلیل دستیابی به توانایی دفاع از خود و تامین امنیت شهرها بوده است. به بیانی دیگر توانایی نظامی و دفاعی، یکی از دستاوردهای مهم و مورد توجه جامعه مراکش است که باعث جلب توجه هنرمندان مراکش به عنصر کنگره شده و این امر به صورت کاربرد کنگره در تزیینات تبلور یافته است