کفایت روانسنجی مقیاس قلدری ایلی نویز در دانش آموزان ایرانی: بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس قلدری ایلی نویز در دانش آموزان ایرانی بود. بدین منظور نمونه ای به حجم 297 نفر از دانش آموزان (150پسر و 147 دختر، با میانگین سنی6/13) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. روایی این مقیاس با استفاده از روش های تحلیل عوامل اکتشافی و تاییدی، روایی همگرا و واگرا بررسی شد. پایایی مقیاس از سه روش آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که این مقیاس، از 3 عامل با عناوین قلدری، زد و خورد و قربانی تشکیل شده است که بیش از 61 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. روایی همگرای این مقیاس حاکی از همبستگی رضایت بخشی بین ابعاد مقیاس قلدری ایلی نویز با نمره کل بود. برای تعیین روایی همزمان مقیاس، همبستگی ابعاد مقیاس قلدری با پرسشنامه پرخاشگری بکار رفت که حاکی از همبستگی مطلوبی بود (001/0> p). ضرایب آلفای کرونباخ، دونیمه سازی و بازآزمایی برای کل مقیاس و ابعاد آن بین 62/0 تا 90/0 نوسان داشت. نتیجه نهایی اینکه فرم فارسی مقیاس قلدری ایلی نویز، از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می تواند در موقعیت های پژوهشی، تربیتی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.