هدف این پژوهش، بررسی رابطه میان انگیزه پیشرفت و خوشبینی و روشن ساختن رابطه میان مؤلفههای این دو متغیر و نیز متغیرهایی همچون رقابتجویی و سطح تحصیلات است. پژوهشگر به منظور آزمودن فرضیههایش، از میان دانشپژوهان مرد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره قم در سال تحصیلی 86 - 1385، 63 نفر را به تصادف برگزید. تمامی شرکت کنندگان، «آزمون انگیزه پیشرفت هلمریچ» را که در استان مازندران هنجاریابی شده است و نیز آزمون خوشبینی را که پژوهشگر ترجمه و اعتباریابی کرده است، پاسخ دادند. دادهها به روش همبستگی پیرسون، آماره t و رگرسیون تحلیل شدند. نتایج نشان داد که میان انگیزه پیشرفت بدون احتساب یکی از مؤلفههای آن با خوشبینی تعمیم یافته رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین دو مؤلفه «گرایش به پیشرفت» و «پشتکار» از مؤلفههای انگیزه پیشرفت، با خوشبینی رابطه مثبت معنادار دارند. بین «رقابتجویی» یکی دیگر از مؤلفههای انگیزه پیشرفت با خوشبینی، رابطه معناداری مشاهده نشد. نمرههای انگیزه پیشرفت و خوشبینی دانشپژوهان دوره کارشناسی با دانشپژوهان دوره کارشناسی ارشد تفاوت معناداری ندارند. نتیجه اینکه سه فرضیه از چهار فرضیه یاد شده تایید میشود؛ یعنی بین خوشبینی و انگیزه پیشرفت، رابطه معناداری وجود دارد. پنج مؤلفه انگیزه پیشرفت از نظر میزان رابطه با خوشبینی متفاوت هستند و رقابتجویی با خوشبینی، رابطه منفی دارد. همچنین میان سطح تحصیلات و میزان انگیزه پیشرفت رابطهای وجود ندارد.