مطالب مرتبط با کلیدواژه

انقلاب اسلامى


۱.

بررسى اهداف، ایده آل ها و ارزش هاى انقلاب اسلامى ایران از دیدگاه امام خمینى (ره)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی علامه ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: امام خمینى (ره) انقلاب اسلامى ارزش ها و اهداف انقلاب شعارهاى انقلاب نظریه هاى انقلابات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۰۵۴
" یکى از مهم ترین منابع مطالعه اهداف انقلاب اسلامى، سخنان و پیام هاى رهبر و ایدئولوگ انقلاب است. این تحقیق به منظور مطالعه اهداف انقلاب اسلامى به تحلیل محتواى سخنان امام خمینى (ره) پرداخته است. براى این کار از صفحات کتاب هاى صحیفه نور، مجلدات 2 تا 15 (از مهر56 تا شهریور 60) نمونه گیرى به عمل آمد و جمعا 774 جمله از امام در این مورد استخراج و تجزیه وتحلیل شد. نتیجه مطالعه نشان داد که مهم ترین اهداف انقلاب در ابتدا فرهنگى (حفظ و احیاى اسلام) و سپس سیاسى بوده است. همچنین این تحقیق به مقایسه اهداف انقلاب از دید امام با اهداف انقلاب از دید مردم در شعارهاى انقلاب (که توسط دکتر پناهى در تحقیقى جداگانه صورت گرفته بود) پرداخت و تقریباً یکسانى و هماهنگى بین این دو به اثبات رسید. "
۲.

انقلاب اسلامى و هویت ملى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۰ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: بحران هویت انقلاب اسلامى هویت ملى سنت گرایى تجددگرایى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۷
دوپارگى حاصل از فرآیند رویکرد به سمت مدرن سازى در عصر پهلوى, به دگردیسى سریع و ناگهانى ارزش هاى سنتى در جامعه دینى ایران و تهدید این ارزش ها منجر شد. این مسإله به آفرینش بحران هاى تازه اى در عرصه هاى مختلف جامعه ایرانى به ویژه در سطح هویت ملى انجامید. انقلاب اسلامى در پاسخ به این بحران ها با وام گیرى از مبانى اندیشه هاى سیاسى شیعى, گفتمان تازه اى را در باب هویت ملى به پیش کشید.
۳.

نقش کارویژه حفظ الگو در سقوط رژیم پهلوى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۰ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامى جامعه پذیرى سلسله پهلوى ایران گرایى مذهب گرایى و غرب گرایى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۷
درباره چرایى وقوع انقلاب اسلامى ایران مباحث و مناقشات بسیارى بر اساس نگرش ها و چارچوب هاى نظرى مختلف انجام گرفته است. در این مقاله, نقش کارویژه حفظ الگو از طریق جامعه پذیرى سیاسى در پیدایش انقلاب اسلامى ایران, بر اساس نظریه کارکردگرا ـ ساختارى تالکوت پارسونز مورد بررسى قرار گرفته است. در این راستا, نویسنده, ضمن بیان سه الگوى فرهنگى ((ایران گرایى)), ((مذهب گرایى)) و ((غرب گرایى)), از طریق روش تحلیل محتوا, به تفسیر داده ها پرداخته و به این جمع بندى رسیده است که رژیم پهلوى نتوانست از طریق جامعه پذیرى سیاسى به حفظ الگو بپردازد; در نتیجه با ایجاد تعارضات ارزشى بین دو نیروى سیاسى و اجتماعى, انقلاب اسلامى پدید آمد.
۴.

اسلام, دموکراسى و انقلاب اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۰ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: اسلام انقلاب اسلامى دموکراسى پارادایم سنتى و نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸
در این مقاله رویکردهاى نظرى مختلف درباره نسبت اسلام و دموکراسى مورد مطالعه واقع شده و در این زمینه سه دیدگاه در قالب پارادایم هاى سنتى و نوین تبیین شده است. پس از آن, رابطه اسلام و دموکراسى از لحاظ تاریخى و دیدگاه نیروها و گروه هاى مذهبى فعال در انقلاب اسلامى و رابطه آنها با هر یک از پارادایم هاى نوین و سنتى تبیین گردیده و تحول آنها در مواجهه با شرایط سیاسى و اجتماعى و تولد پارادایم نوین در درون این مناقشات فکرى بررسى شده است.
۵.

تحولات و خط سیر اندیشه اسلامى معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامى اسلام گرایى اندیشه اسلامى جنبش اسلامى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳۸
با فروپاشى نظام کمونیستى، اسلام به عنوان یک گزینه فرهنگى و تمدنى، انتخاب تازه‏اى را فراروى انسان معاصر قرار داده است. به بن‏بست رسیدگان نظام فکرى شرق و سرخوردگان از لیبرالیسم غرب، راه نجات خویش را در اسلام مى‏بینند. گرایش روز افزون به اسلام زنگ خطر را براى غرب به صدا در آورده است. از سوى دیگر، در این میان برخى از غربى‏ها در صدند تا اسلام را به عنوان دشمن غرب جایگزین نظام کمونیسم سازند. این مسائل ایجاب مى‏کند که اسلام‏گرایان با اهتمام بسیار، به اسلام، اندیشه اسلامى و جنبش اسلامى بپردازند و با درک مشکلات، موانع و چالش‏هاى دنیاى معاصر، راه حل‏هاى مناسبى را به انسان‏هاى تشنه معارف اسلامى تقدیم کنند. زکى میلاد در فصل دوم کتاب تحولات و خط سیر اندیشه اسلامى معاصر با دقت بسیار تحولات اندیشه اسلامى معاصر را پى گرفته و به ویژگى‏ها، ضرورت‏ها، چالش‏ها و موانع بر سر راه آن مى‏پردازد.
۶.

آسیب شناسى انقلاب اسلامى ایران از دیدگاه امام خمینى (ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: ایران انقلاب اسلامى امام خمینى آسیب ‏شناسى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۰
در اندیشه امام خمینى، علل، ماهیت و آسیب‏شناسى انقلاب سه مفهوم همبسته است. همان تقاضاهایى که منجر به فروپاشى رژیم گذشته گردید ماهیت انقلاب را تشکیل مى‏دهد و برگشت به گذشته نامطلوب در کلیه شاخصه‏ها از آسیب‏هاى نظام جمهورى اسلامى به شمار مى‏رود، از این رو سخن از آسیب‏شناسى انقلاب بدون مطالعه فرآیند پیروزى آن، صبغه علمى نخواهد داشت. در این مقاله فرآیند جنبش انقلابى ایران در اندیشه امام خمینى، در قالب تئورى آلن تورن، بررسى شده است.
۷.

ماهیت، ضرورت و ارکان نقد در جمهورى اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۳ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: نقد انقلاب اسلامى تبیین رئالیستى تفکر صدرایى جمهورى اسلامى و مصلحت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۳
در این مقاله ضمن اشاره به ضرورت باز تولید مشروعیت یک نظام مستقر از طریق نقد فعال و مستمر و چند وجهى بودن آن در نظام جمهورى اسلامى ایران، به پیوند نقد و تبیین پرداخته شده است. در ادامه با تبیین رئالیستى از انقلاب و لایه‏هاى متعدد و تو در توى آن، معیارها و ملاک‏هایى براى نقد جمهورى اسلامى پیشنهاد شده است. سپس با اشاره به ضرورت‏هاى هفتگانه نقد به بحث در مورد ارکان نقد پرداخته و در نهایت سه دوره نقد در جمهورى اسلامى (درون گفتمانى، سکوت و توجیه و برون گفتمانى) شناسایى شده است.
۸.

حوزه مطالعاتى انقلاب اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۴ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: روش‏شناسى انقلاب اسلامى وضعیت آموزشى وضعیت پژوهشى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۷
تبیین مرزهاى یک دانش با دانش‏هاى دیگر از لوازم آن دانش به شمار مى‏رود. در دانش انقلاب اسلامى نیز صاحب‏نظران باید تبیین کنند که قلمرو و مرز این دانش چیست؟ آیا دانش انقلاب اسلامى، چه با نام «جامعه‏شناسى انقلاب» و چه «تاریخ انقلاب اسلامى»، یک دانش مستقل است و مرزى براى آن مى‏توان ترسیم کرد، یا این که زیر مجموعه علوم سیاسى است و یا مى‏تواند یک حوزه علمى میان رشته‏اى باشد؟ عواملى چون تخصصى شدن و گرایشى شدن علوم و اهمیت مسایل انقلاب اسلامى و نقش آن در حیات فردى و جمعى جوامع، ضرورت انجام این کار را بیشتر مى‏کند. در این راستا مقاله حاضر به تشریح محورهاى زیر مى‏پردازد: 1. ترسیم وضعیت و ظرفیت‏هاى موجود در زمینه انقلاب اسلامى در ایران؛ 2. ترسیم وضعیت مطلوب در زمینه انقلاب اسلامى؛ 3. خلأها و نیازهاى کنونى و آتى پژوهش در این گرایش؛ 4. چالش‏ها و موانع و عوامل محدود کننده توسعه این گرایش؛ 5. راهکارها و برنامه‏هاى پیشنهادى جهت توسعه این گرایش.
۹.

دستاوردهای انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامى امام خمینى دستاورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳۸۵۴
انقلاب اسلامى که در سپیده دم 22 بهمن ماه سال 1357 در سرزمین ایران به رهبرى پیامبر گونه امام خمینى(ره) طلوع کرد و "اعجاز بزرگ قرن"را رقم زد، دستاوردهاى فراوان و بى سابقه اى را در حوزه هاى گوناگون به ارمغان آورد. یکى از نخستین و مهم ترین دستآوردها، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى بود. دستآورد یاد شده، مسئولیت و وظیفه "نگهبانى از انقلاب و دستآوردهاى آن" را نیز بر عهده گرفت. بى شک نگهبانى از دستآوردهاى انقلاب اسلامى در وهله نخست متوقف بر شناخت و معرفت دستآوردها و سپس آسیب شناسى و اتخاذ راهکارهاى مناسب و مؤثر جهت حفاظت از آنها است. از این رو، جاى طرح این سؤال است که به راستى انقلاب اسلامى چه نتایجى را حاصل کرد؟ و به دیگر سخن، چه دستآوردهایى را به دنبال داشت؟ البته از آنجا که نوع نگرش و دیدگاه افراد و میزان وقوف و آگاهیشان بر اوضاع قبل و بعد از انقلاب در پاسخگویى آنان به این سؤال نقش اساسى دارد، مناسب است پاسخ از زبان شخصیتى گزارش شود که نه تنها بیشترین اشراف را به وضعیت قبل و بعد از انقلاب داشت، بلکه پرچمدارى و رهبرى بى نظیر آن بر عهده اش بود و آن کسى نیست جز "امام خمینى عزیز". مقاله حاضر به دنبال پاسخگویى به این سؤال است که " دستآوردهاى انقلاب اسلامى از منظر و به روایت امام خمینى" چیست؟ به منظور پاسخ به این سؤال، با مراجعه به سخنان ورهنمودهاى حضرت امام درصحیفه نور، مواردى که حضرت ایشان به دستآورد بودن آن تصریح دارند، استخراج و با دسته بندى در حوزه هاى مختلف عرضه گردید. سزامند یادآورى است که به دلیل فراوانى برکات انقلاب اسلامى از یک سو و محدودیت مقاله از سوى دیگر، آنچه در اینجا ارائه مى گردد، تنها بخشى از دستآوردهاى انقلاب اسلامى به روایت امام خمینى (ره) است که فهرست وار عرضه مى گردد. بى شک پرداختن به تمامى آنها و غور در ابعاد مختلف هر یک، مجالهاى دیگر و بس فراخ را مى طلبد که باید از سوى صاحبان قلم پى گرفته شود.
۱۰.

آسیب شناسی ارکان انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۳ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اسلام مردم انقلاب اسلامى رهبرى آسیب ‏شناسى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴۶
شناخت آسیبها و آفتهایى که انقلاب اسلامى ایران را تهدید مى کنند، نخستین و اساسى ترین قدم در جلوگیرى از پیدایش و رشد آسیبهاست. با این هدف، پرسش اصلى مقاله حاضر معطوف به آسیب شناسى ارکان انقلاب اسلامى ایران است. آسیبهایى که ارکان انقلاب و مبانى اساسى نظام را تهدید مى کنند و دیگر آسیبهایى که روند و حرکت انقلاب اسلامى را کند مى نمایند، به شیوه توصیفى ـ تحلیلى، بررسى شده اند. بخش پایانى مقاله به تبیین مسئولیت و رسالت نیروهاى انقلاب اسلامى در پاسدارى از آن اختصاص دارد.
۱۱.

انقلاب اسلامی و چیستی نظام آینده جهانی

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۶ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامى هانتینگتون پایان تاریخ فوکویاما جنگ تمدن ها امام خمینى (ره ) حکومت مستضعفان مهدویت و امام مهدى (عج )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴۲
اغلب اندیشه ها، مذهب ها، نحله ها و... در پى ایجاد نظمى نوین و نظامى مطلوب براى آینده جـهـان اند، اما در این باره و طى سه دهه اخیر، سه نظریه جهان گرایانه پایان تاریخ (فوکویاما)، جنگ تمدن ها (هانتینگتون ) و حکومت مستضعفان (امام خمینى (ره ) ) بیش از دیگر تـئورى هـا تـوجه جهانیان و اندیشمندان را به خود جلب کرده و هر یک نداى ساختن جهانى جدید را سرداده اند، ولى کدام یک ، ظرفیت و توان لازم براى تاءسیس یک نظام جهانى را داراست ؟ مقاله حاضر خواهد کوشید به سؤ ال مذکور پاسخ دهد.
۱۲.

آینده نظام اسلامی ایران در سند چشم انداز بیست ساله و تأثیر آن بر انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۶ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: قدرت توسعه راهبرد چشم انداز انقلاب اسلامى آینده شناسى توسعه درونزاد دینى کد راهبردى راهبرد ملى پویش قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳۳
توجه به ماهیّت و تبار تاریخى انقلاب اسلامى ، نشان مى دهد که آرمان و رسالت اصلى آن ، همان آرمان و رسالت نهضت انبیاء ـعلیهم السلام و دین مبین اسلام است . براساس منطق آیـنـده شـنـاسـى و آینده پردازى و برنامه ریزى راهبردى ملى ، همانا طراحى ، تصویب و ابـلاغ ((سـنـد چـشم انداز بیست ساله نظام ))، گامى اساسى در توسعه درونزاد دینى و متناسب با آرمانها و اهداف انقلاب اسلامى براى زاد بوم و خاستگاه آن یعنى ایران محسوب مى شود. تـحـقـق کـامل اهداف تعیین شده در این سند، مى تواند جامعه را به آرمانهاى انقلاب اسلامى بـسـیار نزدیک کند. همچنین تحقق سند چشم انداز بیست ساله ، براساس منطق راهبردى حاکم بر این سند و ابعاد راهبردى تحقق کامل و بهینه آن ، موقعیت ایران را از یک قدرت منطقه اى نسبى به قدرت بزرگ منطقه اى محور ارتقاء مى دهد و در نتیجه کسب امنیت و ثبات پایدار از طـریق تعامل دو وجهى راهبرد توسعه و راهبرد امنیت ملى ، زمینه پرداختن جدى و مطمئن به آرمـانـهـاى اسـلامـى و انـقـلابـى در وراى مرزهاى جغرافیایى انقلاب را به خوبى فراهم خواهد کرد.
۱۳.

چرایی ناتوانی رژیم پهلوی در جلوگیری از وقوع انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۶ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامى ابـزارهـاى قـدرت رژیـم پـهـلوى کنترل انقلاب اسلامى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۶۰
مـطـالعـه انقلاب هاى بزرگ جهانى از جمله فرانسه ، روسیه و چین ، توجه پژوهشگر را بـه ایـن نـتـیـجـه سـوق مـى دهـد کـه انـقلاب ها معمولاً در شرایط ضعف رژیم هاى سیاسى صـورت مى گیرند. امّا این قاعده درباره رژیم پهلوى صادق نبود. انقلاب اسلامى ایران (1341 ـ 1357 ش .) در شـرایـط قـوت و قـدرت رژیـم پهلوى واقع شد. بر این اساس پرسش اصلى این مقاله به قرار زیر است : چـرا با وجود موقعیت بسیار مناسب رژیم پهلوى از نظر اقتصادى ، سیاسى و نظامى ، این رژیم در کنترل انقلاب اسلامى ایران عاجز ماند؟ مـقـاله حـاضـر، در پـى اثـبـات ایـن فـرضـیـه است که رژیم پهلوى در عین بهره مندى از ابـزارهـاى قـدرتـمـند سیاسى و نظامى ، به دلیل عدم شناختِ ماهیت انقلاب و قدرتِ رهبرى انـقـلاب و نـیـز تـوجـه نـکـردن بـه روحـیـه مـذهـبـى نـیـروهـاى مـسـلح خـود، نـتـوانـسـت در مقابل نهضتِ اسلامى دوام آورد و در مدت کوتاهى شکست خورد.
۱۴.

ضد انقلاب خارج از کشور

نویسنده:
منبع: حصون ۱۳۸۶ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: ایران انقلاب اسلامى جبهه ملى ضد انقلاب مجاهدین خلق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰۴۲
لازمـه پاسدارى از انقلاب اسلامى ، شناخت دشمن و حربه هاى اوست . از جمله این دشمنان ، کـسـانـى هستند که با انقلاب و حکومت اسلامى ضدّیت داشته ، تحت عناوین گوناگونى در خـارج از کـشـور فـعالیت دارند. جریان هاى عمده اینان عبارت اند از: ملى گرایى ، سلطنت طلبى ، جمهورى خواهى ، التقاطى و کمونیستى . ضـد انـقـلاب خـارج نـشـیـن اغـلب داراى جـهان بینى مادى و معتقد به جدایى دین از زندگى اجتماعى است . غالبا (جز ضد انقلاب مسلح ) با مداخله نظامى آمریکا در ایران مخالف اند و از ایران یک پارچه دفاع مى کنند. شیوه هاى کارى آنان اغلب مبتنى بر ترویج شایعات ، تـحـریـک افراد مساءله دار، ساخت فیلم هاى به ظاهر مستند، نویسندگى ، یارگیرى ، اخذ کمک هاى مالى و فکرى از بیگانگان و امثال آن است . برخى از آنان تاکتیک هاى اختصاصى هـم دارنـد، مـثـل سـازمـان مـجـاهـدیـن خـلق کـه بـه تـرور و آدم ربـایـى هـم مـتـوسل مى شود. حدس زده مى شود ضد انقلاب خارج نشین در آینده ، بیش از گذشته روى مـسـائل فـرهـنـگـى ، هـدایـت شـورش هـاى داخل کشور و دفاع از افراد بازداشت شده در این شورش ها سرمایه گذارى خواهد کرد تا بتواند نظام اسلامى را از راه یک انقلاب مخملى ، براندازد. احـتـمـال مـوفـقـیـت ضد انقلاب خارج نشین بسیار ضعیف است . زیرا اینان گروه هایى اغلب پـراکـنـده هـستند که به هم بى اعتمادند و با هم بر سر ریاست یکدیگر نزاع دارند. امید خـود را از دسـت داده انـد. دهـهـا تـشـکـل نـاکارآمد و چندین شوراى رهبرى ضعیف دارند. جامعه شـنـاسـى مـردم ایـران را نـمـى شـنـاسـنـد و از ضـعـف قـدرت تحلیل رنج مى برند.
۱۵.

جمهورى اسلامى ایران و گشودن افق هاى جدید فقهى(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: فقه اهل بیت سال نوزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۷۳

کلیدواژه‌ها: تحول انقلاب اسلامى فقه سیاسى حکومت دینى پویایى افق هاى جدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۰ تعداد دانلود : ۵۳۸
پس از واقعه عظیم پیروزى انقلاب اسلامى و تشکیل نظام دینى سؤالات و مسائل مهم زیادى در حکومت مطرح گردید که فقه سیاسى لزوماً باید به آنها مى پرداخت و براى حل مشکلات، سؤالها و گره ها جواب ارائه مى نمود. مهمترین تأثیر این تحولات تأثیر در نحوه نگاه فقها به مسائل نو پدید بود و مسائل اتفاق افتاده موجب شد افق هاى جدیدى پیش روى فقها گشوده شود. تخصصى شدن فقه سیاسى و به وجود آمدن شاخه هاى جدیدى مثل فقه امنیت، فقه مصلحت، فقه اطلاعات و ... از جمله نتایج این تحول است. همچنین اصل نگاه به مسائل حکومت و اجتماعى دیدن مسائل فقه و معطوف به حل مسائل جامعه دیدن آن نیز تحول دیگرى در این خصوص محسوب مى گردد. پویایى و تحول در فقه، تغییرنگاه به رابطه مردم و حکومت، تلاش در جهت سازگار کردن میان احکام فقهى و واقعیت هاى اجتماعى سیاسى و فراهم شدن زمینه هاى تتبع فقهى، افقهاى جدیدى فرا روى فقها در نوع نگاه به مسائل فقه سیاسى گشود.