صادق فرازی

در اواخر سال 79 از سوى برخى افراد موسوم به جریان اصلاحات، طرحى با عنوان «خروج از حاکمیت» مطرح شد. براساس این طرح قرار بود آن دسته از کارگزاران نظام که با اصلاح طلبان همفکر بودند، براى اعتراض به روند جارى کشور و سیاستهاى نظام از حاکمیت به شکل استعفا و غیره خارج شوند و نظام را با چالش و بحران مدیریتى مواجه سازند، طرح یاد شده با حکم و فتواى فقهى مقام معظم رهبرى مبنى بر نامشروع بودن مواجه شد. مقاله حاضر در پى آن است تا وجه نامشروع بودن چنین اقدامى را در نظام اسلامى بیان دارد و به دیگر سخن، مبانى فقهى حکم و فتواى معظم له را روشن سازد.

اسلام به عنوان نظام دینى جامع که ریشه در فطرت دارد و از سرچشمه وحى سیراب مى شود، با دیدى عمیق و بینشى گسترده به انسان و انسانیت در ابعاد مختلف مى نگرد و داراى نظام ارزشى ویژه اى است که در پناه آن سعادت و کمال انسان را تضمین مى نماید. مدیریت و اداره امور جامعه نیز از شئون مهم زندگى انسانى است که در منابع اسلامى به آن پرداخته شده است و مى بایست از این زاویه به طور علمى و دقیق مورد بررسى واقع شود. در این نوشتار اصول فرایند انتصابات به عنوان یکى از فرایندهاى اساسى مدیریت منابع انسانى با رویکرد دینى مطالعه شده است و اصولى مانند: عدالت محورى، حق مدارى، خدمتگزارى، محبت و شدت، رضایت عمومى، ضابطه مدارى، پرهیز از مکر و خدعه و شایستگى و کفایت؛ به اختصار ارائه گردیده است.

عدالت اجتماعى به عنوان موضوعى که در طول تاریخ، همواره دغدغه فکرى و عملى اندیشمدان حوزه سیاسى اجتماعى و مکاتب مدعى اداره بشر بوده است. در مکتب امام خمینى(ره) که رهبرى بى نظیرترین انقلاب مردمى و اسلامى را بعد از تاریخ صدر اسلام، بر عهده داشته، از چه مکانت و جایگاهى برخوردار بود؟ این مقاله با روش اسنادى و تحلیلى و در دو بخش سیره نظرى و سیره عملى درصدد پاسخگویى به این سئوال و ترسیم جوانب مختلف عدالت اجتماعى در مکتب سیاسى معظم له مى باشد.

انقلاب اسلامى که در سپیده دم 22 بهمن ماه سال 1357 در سرزمین ایران به رهبرى پیامبر گونه امام خمینى(ره) طلوع کرد و "اعجاز بزرگ قرن"را رقم زد، دستاوردهاى فراوان و بى سابقه اى را در حوزه هاى گوناگون به ارمغان آورد. یکى از نخستین و مهم ترین دستآوردها، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى بود. دستآورد یاد شده، مسئولیت و وظیفه "نگهبانى از انقلاب و دستآوردهاى آن" را نیز بر عهده گرفت. بى شک نگهبانى از دستآوردهاى انقلاب اسلامى در وهله نخست متوقف بر شناخت و معرفت دستآوردها و سپس آسیب شناسى و اتخاذ راهکارهاى مناسب و مؤثر جهت حفاظت از آنها است. از این رو، جاى طرح این سؤال است که به راستى انقلاب اسلامى چه نتایجى را حاصل کرد؟ و به دیگر سخن، چه دستآوردهایى را به دنبال داشت؟ البته از آنجا که نوع نگرش و دیدگاه افراد و میزان وقوف و آگاهیشان بر اوضاع قبل و بعد از انقلاب در پاسخگویى آنان به این سؤال نقش اساسى دارد، مناسب است پاسخ از زبان شخصیتى گزارش شود که نه تنها بیشترین اشراف را به وضعیت قبل و بعد از انقلاب داشت، بلکه پرچمدارى و رهبرى بى نظیر آن بر عهده اش بود و آن کسى نیست جز "امام خمینى عزیز". مقاله حاضر به دنبال پاسخگویى به این سؤال است که " دستآوردهاى انقلاب اسلامى از منظر و به روایت امام خمینى" چیست؟ به منظور پاسخ به این سؤال، با مراجعه به سخنان ورهنمودهاى حضرت امام درصحیفه نور، مواردى که حضرت ایشان به دستآورد بودن آن تصریح دارند، استخراج و با دسته بندى در حوزه هاى مختلف عرضه گردید. سزامند یادآورى است که به دلیل فراوانى برکات انقلاب اسلامى از یک سو و محدودیت مقاله از سوى دیگر، آنچه در اینجا ارائه مى گردد، تنها بخشى از دستآوردهاى انقلاب اسلامى به روایت امام خمینى (ره) است که فهرست وار عرضه مى گردد. بى شک پرداختن به تمامى آنها و غور در ابعاد مختلف هر یک، مجالهاى دیگر و بس فراخ را مى طلبد که باید از سوى صاحبان قلم پى گرفته شود.