انگیزش تحصیلی

پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد. در مطالعه توصیفی همبستگی با مدل معادله های ساختاری حاضر، از بین جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398، نمونه آماری به تعداد ۳۵۰ نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با پرسشنامه های عملکرد تحصیلی، انگیزش تحصیلی و پرسشنامه شایستگی اجتماعی-هیجانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی و ...) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری) به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر، بین مهارت های اجتماعی عاطفی با عملکرد تحصیلی ارتباط مستقیم وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این ارتباط را به صورت معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). پیشنهاد می شود از نتایج پژوهش حاضر به عنوان چارچوبی برای طراحی برنامه های آموزشی در جهت تقویت عملکرد تحصیلی دانش آموزان استفاده شود.

هدف: افسردگی شایع ترین اختلال روان پزشکی است که با توجه به شیوع بالا و هزینه های بهداشتی توجه بسیاری از متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده است. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی تحریک الکتریکی جمجمه، تلفیق تحریک الکتریکی جمجمه با دارو درمانی و تحریک الکتریکی جمجمه با درمان شناختی رفتاری بر نشخوار فکری، عواطف و نشانگان افسردگی در زنان بود. روش: در قالب یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه کنترل از میان تمام زنان مبتلا به افسردگی مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره و روان درمانی استان البرز تعداد 60 نفر واجد شرایط وارد مطالعه شدند و در شش گروه به صورت تصادفی تقسیم شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک (1961) و مقیاس پاسخ های نشخواری نولن-هوکسیما و همکاران (1989) جمع آوری و سپس با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد تحریک الکتریکی جمجمه، دارو درمانی و درمان شناختی- رفتاری و همین طور تلفیق تحریک الکتریکی جمجمه با دارو درمانی و تلفیق تحریک الکتریکی جمجمه با درمان شناختی- رفتاری بر نشخوار فکری اثر کاهنده داشتند (001/0=P). تحریک الکتریکی جمجمه، دارو درمانی و درمان شناختی- رفتاری و همین طور تلفیق تحریک الکتریکی جمجمه با دارو درمانی و تلفیق تحریک الکتریکی جمجمه با درمان شناختی- رفتاری بر نشانگان افسردگی اثر کاهنده داشتند (001/0=P). پیشنهاد می شود از تحریک الکتریکی جمجمه به عنوان یک روش مکمل به همراه دارو درمانی و شناختی رفتاری استفاده شود.

مقدمه: بسیاری از دانشجویان برای ادامه تحصیل مجبور زندگی در شهر با فرهنگ متفاوت هستند بنابراین هوش فرهنگی به منزله حلقه اتصالی است که میتواند درمحیط متنوع، انسجام و هماهنگی ایجاد کند.عدم آمادگی دانشجویان برای تعامل و سازگاری با افراد فرهنگ جدید می تواند بر عملکرد تحصیلی آنها تاثیر بگذارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه هوش فرهنگی با انگیزش تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در سال تحصیلی1397- 1396 می باشد. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد. تعداد 418 نفر از دانشجویان به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. از پرسش نامه استاندارد هوش فرهنگی که توسط آنگ و همکاران (2004) طراحی شده است و در این تحقیق پایایی پرسشنامه 91/0بدست آمده است. همچنین از پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر(1980) استفاده گردید، ضریب آلفای کرونباخ در این پژوهش 89/0 بدست آمد. دادهای جمع آوری شده در نرم افزار SPSS نسخه 16 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین هوش فرهنگی و انگیزش تحصیلی ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد (P<0/001 ) . آزمون AVONA نشان داد که اختلاف معناداری بین هوش فرهنگی دانشجویان به تفکیک رشته و همچنین اختلاف معنادار در انگیزش تحصیلی به تفکیک دانشکده ها وجود دارد(P<0/001 ). همچنین بین هوش فرهنگی و جنسیت ، بومی بودن و خوابگاهی بودن رابطه معناداری وجود نداشت(P>0.05). نتیجه گیری:نتایج تحقیق نشان داد که برخورداری از سطح بالایی از هوش فرهنگی پیش بینی قابل توجهی برای انگیزش تحصیلی و یادگیری افراد به شمار می آید.این نتایج میتواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامه های مداخله ای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانشجویان به ویژه دانشجویان غیر بومی و خوابگاهی در طول تحصیل اقدامات مؤثری را انجام دهند.

زمینه و هدف: ادراک محیط اجتماعی که معلم و همکلاسی ها در بهبود آن نقش مؤثری را ایفا می کنند، تأثیرات مهمی در انگیزش تحصیلی دانش آموزان دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی علّی روابط ادراک محیط اجتماعی با انگیزش تحصیلی با نقش میانجی انتظارات تحصیلی، سبک های اسنادی، و هیجانات تحصیلی انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی و طرح آن از نوع همبستگی است. جامعه این مطالعه شامل تمام دانش آموزان مقطع متوسطه اول (پایه های هفتم، هشتم، و نهم) شهر تهران در سال 1400-1399 بوده است. نمونه مورد مطالعه شامل 295 دانش آموز بود که به طور نمونه گیری در دسترس از طریق فراخوان اینترنتی در مطالعه شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های حمایت عاطفی معلم (ساکیز، 2007)، حمایت هیجانی دانش آموز (پاتریک، ریان وکاپلان، 2007)، انگیزش تحصیلی (والرند و همکاران، 1992)، سبک های اسنادی (سلیگمن و همکاران، 1982)، فرم کوتاه هیجانات پیشرفت (پکران، گوئتز و پری، 2005) و انتظار-ارزش (حسینی، طالع پسند، بیگدلی، 1389) استفاده شد که به دلیل شیوع کرونا، به طور مجازی اجرا شدند. برای تحلیل داده ها، از مدل تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد الگوی پیشنهادی، برازش خوبی با داده ها داشت. مؤلفه های ادراک محیط اجتماعی بر انگیزش تحصیلی با نقش میانجی هیجانات تحصیلی و انتظارات تحصیلی، تأثیر غیرمستقیم داشت؛ مؤلفه های ادراک محیط اجتماعی بر انگیزش تحصیلی با نقش میانجی سبک های اسنادی، تأثیر غیرمستقیم نداشت؛ سبک های اسنادی بر انگیزش تحصیلی، تأثیر نداشت؛ حمایت عاطفی معلم بر انگیزش تحصیلی تأثیرمستقیم داشت (0/001P<)؛ و هیجانات تحصیلی و انتظارات تحصیلی بر انگیزش تحصیلی تأثیرمستقیم داشت (0/001P<). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت حمایت عاطفی معلمان و حمایت هیجانی دانش آموزان بر انگیزش تحصیلی آنها تأثیرگذار است. همچنین اگر به هیجانات مثبت و منفی تحصیلی دانش آموزان توجه شود و انتظار و ارزش آنها از یادگیری، افزایش داده شود، انگیزش تحصیلی دانش آموزان بهبود می یاید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی با یادگیری خودراهبر به منظور ارائه مدل مناسب انجام شد. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش عبارت بود از تمام دانش آموزان دوره متوسطه مدارس دولتی شهرستان سیرجان در سال تحصیلی 96-1395 که تعداد 90 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با کمک پرسشنامه ی سنجش عملکرد تحصیلی فام و تیلور )1999 ،)مقیاس انگیزش تحصیلی والراند و همکاران )1992 )و پرسشنامه سنجش خودراهبری در یادگیری فیشر و همکاران )2001 )از دانش آموزان جمع آوری شدند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان دادند شاخص ریشه ی میانگین مجذورات تقریب )RMSEA )برابر 016/0 بوده و مدل از برازندگی خوبی برخوردار است. همچنین، قدرت رابطه ی میان عملکرد تحصیلی با یادگیری خودراهبر برابر 78/0 و قدرت رابطه ی میان انگیزش تحصیلی با یادگیری خودراهبر برابر 59/0 است )05/0>p )که نشان میدهد همبستگی مطلوب است. بنابراین بهبود عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی در مدارس در یادگیری خودراهبر تأثیر دارد.

مقدمه: یکی از دلایل اصلی سرعت پیشرفت و توسعه در کشورهای گوناگون، توجه به فرآیند انگیزش تحصیلی در آن کشورها بوده است. هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی بود. روش: برای ارائه این الگو و به دست آوردن داده های متناسب با زمینه مورد مطالعه، از روش کیفی نظریه داده بنیاد استفاده شد. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر، صاحبنظران و متخصصان حوزه روانشناسی و مشاوره حوزه ابتدائی بودند که تعداد 21 نفر از میان آن ها به صورت نمونه گیری نظری جهت انجام مصاحبه عمیق انتخاب شدند و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. اعتبار یافته ها با روش تطبیق توسط اعضا و مصاحبه های آزمایشی انجام شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های کیفی از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. یافته ها: نتایج گویای آن است که 725 گزاره مفهومی اولیه با 24 مقوله اصلی و 83 مقوله فرعی در قالب ابعاد 6 گانه مدل پارادایمی شامل: موجبات علی (4 مقوله)، پدیده اصلی (افزایش انگیزش تحصیلی)، شرایط زمینه ای (4 مقوله)، شرایط محیطی (8 مقوله)، راهبردها (4 مقوله) و پیامدها (4 مقوله) شناسایی شدند. نتیجه گیری: یکپارچه سازی مقوله ها بر مبنای روابط موجود بین آن ها پیرامون محور افزایش انگیزش تحصیلی، شکل دهنده مدل پارادایمی است که الگوی افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی را منعکس می کند.

رفتار مسئولانه از شاخص های انسان سالم در هر جامعه ای به حساب می آید. یکی از اهداف بسیار مهم نظام های آموزشی، توسعه ی مهارت های اجتماعی ازجمله مسئولیت پذیری است. پژوهش حاضر باهدف «پیش بینی مسئولیت پذیری بر اساس انگیزش تحصیلی و هوش هیجانی در میان دانش آموزان مقطع ابتدایی»، انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی_همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر بروجرد بودندکه از بین آنها 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی با استفاده از جدول مورگان به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. جهت سنجش متغیرهای موردمطالعه پژوهش از پرسشنامه های مسئولیت پذیری کالیفرنیا (۱۹۸۷)، انگیزه تحصیلی هرمنس (1970) و هوش هیجانی پترایدز و فارنهام (2002)، استفاده گردید.. روایی آن توسط اساتید و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 7/0، 86/0، 81/0 برآورد شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و رابطه بین مسئولیت پذیری با انگیزه تحصیلی و مسئولیت پذیری با هوش هیجانی تائید شد.ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین نشان می دهد که انگیزه تحصیلی به میزان (B=0/453) و هوش هیجانی به میزان(B=0/187) می توانند مسئولیت پذیری دانش آموزان را پیش بینی نمایند.

مقدمه و هدف: هدف پژوهش تأثیر آموزش هدف گذاری بر خودتنظیمی و انگیزش تحصیلی در دانش آموزان نوجوان پسر شهر اصفهان بوده است. روش شناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر پایه اول متوسطه شهر اصفهان بودند که از میان دانش آموزان متوسطه شهر اصفهان در سال 97 مراجعه کننده به موسسه سلامت اندیشان مهر، به طور تصادفی ساده انتخاب شده و تعداد 40 نفر از دانش آموزان با خودتنظیمی پایین و انگیزش تحصیلی پایین انتخاب شدند که از طریق پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد و همکاران که در سال ۱۹۹۵ طراحی و توسط کدیور در سال ۱۳۸۰ در ایران هنجاریابی شده است و نیز مقیاس انگیزش تحصیلی AMS (2009) شناسایی شدند و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایابی شدند. نوع پژوهش نیمه آزمایشی است. پس از انجام پیش آزمون گروه آزمایشی 8 جلسه آموزش هدف گذاری دریافت کرد ولی گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. برای بررسی تفاوت میانگین ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) با استفاده از نرم افزارSPSS ویراست21تحلیل شد یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش هدف گذاری بر خودتنظیمی و انگیزش تحصیلی در دانش آموزان نوجوان پسر شهر اصفهان تأثیر معنی داری داشته و باعث افزایش خودتنظیمی و افزایش انگیزش تحصیلی گردیده است.

تنش های ناشی از شروع همه گیری کرونا و تغییرات قابل ملاحظه ایجادشده در خانواده، باعث بروز مشکلات فراوانی برای فرزندان طلاق می شود. ط لاق و جدای ی والدی ن زمینه ساز مش کلات عدیده ای اس ت ک ه ازجمله آن ها اخت لال در عملکرد تحصیلی فرزندان است. هدف مطالعه حاضر بررسی مقایسهای انگیزش تحصیلی، نگرش به مدرسه فرزندان طلاق با همتایان عادی در همه گیری کرونا بود. جامع ه آم اری پژوه ش ش امل کلی ه دانش آموزان مقط ع متوس طه در سال تحصیلی 1400-1399 بودند ک ه از می ان آن ها 25 نفر خانواده های ع ادی و 25 نفر خانواده های ط لاق با روش نمونه گیری تصادفی ساده قرار گرفتند. طرح تحقیق حاضر علی مقایسهای بود و تمام آزمودنی ها ابزارهای مورداستفاده، انگیزش تحصیلی عبدخدایی (1387)، نگرش نسبت به مدرسه مک کوچ (2001) را تکمیل نمودند. نتایج با استفاده از نرم افزار spss و آزمون کوواریانس، بین دو گروه آزمایش و گواه تجزیه وتحلیل شد. یافتههای پژوهش حاکی از این بود که بین دو گروه آزمایش و گواه، در همه مؤلفه های انگیزش تحصیلی و مؤلفه های نگرش نسبت به مدرسه، تفاوت معناداری وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی در رابطه ی بین نگرش های والدین و معلمان به مدرسه و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دوره ابتدایی بود. شرکت کنندگان این پژوهش شامل160 دانش آموز دختر و پسر پایه های پنجم و ششم ابتدایی شهر شیراز و مادرانشان به همراه معلمان آن ها (32 نفر) بودند که با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه تعلق به مدرسه بری و همکاران، پرسش نامه نگرش والدین به مدرسه سامال، پرسش نامه نگرش معلمان به مدرسه تالیس، و پرسش نامه انگیزش تحصیلی رایان و کانل استفاده گردید. برای تعیین پایایی و روایی ابزارها به ترتیب از روش آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. شواهد مؤید روایی و پایایی مطلوب پرسش نامه ها بود. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS مورد تحلیل قرار گرفت و شاخص های برازش مدل استخراج و مدل پژوهش تأیید گردید. یافته ها نشان دادند که نگرش والدین به مدرسه هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و با واسطه گری انگیزش تحصیلی پیش بینی کننده مثبت و معنی دار احساس تعلق به مدرسه  در دانش آموزان بود؛ اما نگرش معلمان به مدرسه فقط به صورت مستقیم در احساس تعلق به مدرسه نقش معنی داری نشان داد. همچنین، هرچند بعدهای سبک تنظیم خودکنترلی و سبک تنظیم خوداستقلالی در باورهای انگیزش هر دو پیش بینی کننده مثبت و معنی دار احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان بودند لیکن بعد خوداستقلالی پیش بینی کننده قوی تری در این خصوص بود. در راستای یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود در نظام تربیتی خانواده و مدرسه،  به نگرش ها و باورهای والدین و معلمان به مدرسه به عنوان افراد تأثیرگذار توجه بیشتری گردد تا زمینه انگیزش تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان فراهم گردد. 

این تحقیق به دنبال بررسی روابط ساختاری بین تکانش گری و عملکرد تحصیلی بر اساس نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانش آموزان دختر 16 تا 18 سال در شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398 بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 350 نفر انتخاب شدند و به پرسش نامه های عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1995) و تکانش گری بارت (1995) پاسخ دادند. داده های حاصل از پرسش نامه ها در دو بخش آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی) و استنباطی مانند ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که بین تکانش گری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان با توجه به نقش میانجی گر انگیزش تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این رابطه را به طور معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). بنابر یافته ها می توان نتیجه گرفت که ارتقاء انگیزش تحصیلی می تواند راه حلی برای کاهش تکانش گری و در نتیجه بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان به حساب آید.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر پاندمی ویروس کرونا بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مدارس نمونه دولتی دوره متوسطه اول سنندج در سال تحصیلی 1400-1399 اجراء شده است. نمونه آماری پژوهش با استفاده از جدول مورگان متشکل از 118 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها از دو نوع پرسشنامه استاندارد اضطراب کرونا ویروس و پرسشنامه انگیزش تحصیلیAMS وارلند که پایایی آن-ها به ترتیب 91/0 و 88/0 می باشد استفاده شده است. داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد وضعیت مولفه های انگیزش تحصیلی، در مدارس با میانگین متوسط به بالا است. همبستگی حاصل از فرضیه های تحقیق نیز نشان داد بین ابعاد مولفه های اضطراب ناشی از COVID 19 با انگیزش تحصیلی دانش آموزان رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد. در نتیجه، با فراهم سازی مداخلات مشاوره ای و روانشناسی جهت کاهش اضطراب ناشی از COVID 19 در مدارس، می توان شاهد افزایش و بهبود روزافزون انگیزش تحصیلی در دانش آموزان گردید.

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی انگیزش تحصیلی بر اساس جو مدرسه با میانجیگری راهبردهای فراشناختی خواندن بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحقیقات بنیادی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها و تحلیل آن ها به روش توصیفی و از نوع طرح های همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در مقطع اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-99 بودند. نمونه پژوهش شامل نیز شامل 300 نفر از این دانش آموزان بود. روش نمونه گیری در این پژوهش در مرحله اول به صورت خوشه ای چندمرحله ای و در مرحله دوم به صورت هدفمند بود. ابزار پژوهش پرسشنامه های مشکلات یادگیری کلورادو ویلکات و همکاران (2011)، انگیزش تحصیلی هارتر (1981) جو مدرسه اجاقی(1377) و راهبردهای فراشناختی خواندن مختاری و ریچارد (2002 ) بود. یافته ها: نتایج نشان داد شاخص های برازش مدل در وضعیت مطلوبی قرار دارد. اثر مستقیم جو مدرسه بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری معنادار است(p<0.05). همچنین فرضیه مطرح شده در ارتباط با وجود اثر غیرمستقیم جو مدرسه بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری به واسطه راهبردهای فراشناختی خواندن مورد تائید بود (p<0.05). نتیجه گیری: این یافته ها تلویحات مهمی در زمینه انگیزش تحصیلی و جو مدرسه با نقش میانجی راهبردهای فراشناختی در دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری دارد.

انگیزش وسیله ای در دست معلم است تا به وسیله آن میل به یادگیری را در فراگیر دامن بزند. قطع نظر از هزینه های گزاف آموزشی با شیوه هایی که در تدریس به کار گرفته می شوند، اگر شوق به یادگیری در فراگیرنده برانگیخته نشود تمایلی به یادگیری نشان داده نخواهد شد و درنتیجه آموزش اثربخش نخواهد بود با توجه به این نکته است که سعی می شود تا در هر آموزشی با تلاش آگاهانه و مستمر انگیزش را برای یادگیری در فراگیران شکوفا کرده و ایشان را به آموختن مطالب آموزشی علاقه مند کرده و یادگیری زمانی اثربخش است که فراگیران برانگیخته گردند. انگیزش می تواند کلیه جنبه های رفتاری فرد را تحت تأثیر قرار داده و نحوه ادراکات، تصورات، یادگیری ها و استدلال های انسان اثر گذاشته و با شناختن آن از طرفی موجب تقلیل مشکلات روانی شده و از طرف دیگر مقدمات رشد و شکوفایی انسان را میسر می سازد.

هدف از انجام این پژوهش تعیین نقش انگیزش تحصیلی در رابطه بین باورهای هوشی و خودارزشمندی بود. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ نحوه گرداوری داده ها در زمره پژوهش های توصیفی از نوع همبستگی و ازلحاظ روش در زمره پژوهش های کمی بود. جامعه پژوهش حاضر عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر متوسطه شهر بجنورد در سال تحصیلی 1398-1397 بود که 350 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های خودارزشمندی Crocker و همکاران (2003)، انگیزش تحصیلی Harter (1981) و باورهای هوشی Abdul Fattah and Yates (2006) را تکمیل نمودند. نتایج ماتریس همبستگی نشان داد که بین انگیزه تحصیلی، باورهای هوشی و خودارزشمندی روابط معناداری یافت شد. باورهای هوشی بر خودارزشمندی دارای ضریب تأثیر 61/0(استاندارد نشده) بودند که آماره بحرانی مربوط به اثر مستقیم باورهای هوشی و انگیزه تحصیلی بر خودارزشمندی مثبت و در سطح 05/0 معنادار بود؛ یعنی باورهای هوشی بر انگیزه تحصیلی تأثیر مستقیم مثبت نداشت. با توجه به نتایج حاصله می توان گفت باورهای هوشی و انگیزش تحصیلی از اهمیت بالایی در شکل گیری خودارزشمندی برخوردارند. انگیزش تحصیلی به تنهایی قادر به ایفای نقش میانجی گرانه بین باورهای هوشی و خودارزشمندی بود. لذا در تبیین یافته ها می توان گفت انگیزش پیشرفت تحصیلی، تنها پیامد هوش فردی یا امکانات سخت افزاری موجود در محیط های اجتماعی نیست، بلکه جنبه های روان شناختی افراد مانند باورهای هوشی و خودارزشمندی نیز در آن نقش اساسی دارند.

هدف این پژوهش بررسی و مقایسه اثر بخشی مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی بر انگیزش تحصیلی، اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان دختر بود. طرح پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه بود. برای اندازه گیری متغیرها از سه پرسشنامه انگیزش تحصیلی، اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی استفاده شد. نمونه تحقیق شامل60 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه دبیرستان شیخ کلینی ناحیه 3 شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابتدا روی شرکت کنندگان در تحقیق پیش آزمون اجرا شد. سپس آنها به طور تصادفی به سه گروه واگذار شدند و از سه گروه، به صورت تصادفی دو گروه به عنوان گروه آزمایشی 1 و 2 و گروه دیگر به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. آنگاه دو گروه آزمایشی به ترتیب تحت دو مداخله مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی قرارگرفتند، اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات مداخله، برای هر سه گروه، پس آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت بین گروه ها به طور کلی (بدون تفکیک متغیر وابسته) معنی دار است (001/0P<)؛ نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری همچنین نشان دهنده معنی دار بودن تفاوت نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی مجموع گروه ها، (001/0P<)، اشتیاق تحصیلی مجموع گروه ها (001/0P<) و خودکارآمدی تحصیلی مجموع گروه ها (001/0P<) بود؛ مقایسه زوجی نشان داد که هر دو نوع مداخله مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی عینی و مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت تحصیلی ذهنی باعث افزایش معنی دار انگیزش تحصیلی (به ترتیب001/0P< و001/0P<)، اشتیاق تحصیلی(به ترتیب001/0P< و001/0P<) و خودکارآمدی تحصیلی(به ترتیب001/0P< و001/0P<)، در مقایسه با گروه گواه شده است. هچنین بین میانگین نمرات انگیزش تحصیلی و اشتیاق تحصیلی گروه های آزمایشی با یکدیگر تفاوت وجود داشت، به طوری که میانگین نمرات انگیزش تحصیلی و اشتیاق تحصیلی گروه مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت ذهنی بیشتر از گروه مشاوره تحصیلی مبتنی بر عوامل موفقیت عینی بود. اما تفاوت گروه های آزمایشی از نظر خودکارآمدی تحصیلی معنی دار نبود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی با اضطراب آزمون آنلاین دانش آموزان مقطع ابتدایی در زمان شیوع کرونا، با روش کاربردی، توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پایه ششم آموزش و پرورش شهرستان جویبار در سال تحصیلی 1400–1399 به تعداد 1140 بوده که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (بر حسب جنسیت)، تعداد 291 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری متغیرها، پرسشنامه های استاندارد خودکارآمدی شرر و مادوکس (۱۹۸۲)، انگیزش تحصیلی هارتر (1981) و اضطراب امتحان فریدمن و جاکوب (1977)، بود که روایی محتوایی آن با نظر متخصصان تایید شد. جهت تایید پایایی، محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های خودکارآمدی، انگیزش تحصیلی و اضطراب آزمون آنلاین به ترتیب برابر با ۰/۸۹، ۰/۹۱ و ۰/۹۰، بود. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد بین خودکارآمدی و اضطراب آزمون آنلاین دانش آموزان مقطع ابتدایی در زمان شیوع کرونا رابطه معنادار منفی وجود دارد. بین انگیزش تحصیلی و اضطراب آزمون آنلاین دانش آموزان مقطع ابتدایی در زمان شیوع کرونا رابطه معنادار منفی وجود دارد. هم چنین، 46 درصد از اضطراب آزمون آنلاین، توسط خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی قابل پیش بینی است که انگیزش تحصیلی سهم بیشتری در پیش بینی اضطراب آزمون آنلاین دارد و خودکارآمدی در مرتبه بعدی قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر انگیزش و تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر چمستان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه های پژوهش شامل 30 آزمودنی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (15نفر) و کنترل (15نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه هایی که جهت جمع آوری اطلاعات از گروه نمونه در نظر گرفته شده بود، عبارت بودند از: مقیاس انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (۱۹۹۲) و مقیاس ارزیابی تعلل ورزی تحصیلی سولمون و راث بلوم (1984)- نسخه ی دانش آموز (PASS). برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین های نمرات انگیزش و تعلل ورزی تحصیلی گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری وجود دارد (01/0P<). بنابراین، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) یک روش موثر در افزایش انگیزش تحصیلی و کاهش تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان است.

هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه ی انگیزش تحصیلی و مولفه های آن(انگیزش درونی و بیرونی) با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهرستان ساوه در سال تحصیلی 1400-1401تشکیل می دهند که از میان مدارس دولتی عادی ابتدایی شهرستان ساوه یک مدرسه با 73 دانش آموز در پایه سوم ابتدایی به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردید. به منظور سنجش انگیزش تحصیلی، دانش آموزان، پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر را تکمیل کردند که پایایی و روایی آن قبلا توسط پژوهش گران مورد تایید واقع شده است؛ و وضعیت پیشرفت تحصیلی آنها با استفاده از پوشه کار و کارنامه نیمسال اول تحصیلی 1400-1401 بر اساس ملاک های ارزشیابی توصیفی تعیین شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین \"پیشرفت تحصیلی\" با متغیرهای \"انگیزش بیرونی\" (370/0 = r)، \"انگیزش درونی\" (524/0 = r) و \"انگیزش تحصیلی\" (528/0 = r) رابطه معناداری وجود دارد گرچه میزان همبستگی انگیزش بیرونی با پیشرفت تحصیلی کمتر از سایرین محاسبه شد؛ همچنین نتایج تحلیل واریانس مربوط به مدل رگرسیون نشان داد که اثرات ترکیبی و خطی متغیرهای مستقل بر متغیر \"پیشرفت تحصیلی\"، از لحاظ آماری معنادار است.

این پژوهش باهدف بررسی رابطه بین اضطراب ناشی از ویروس کرونا و حمایت اجتماعی و اثر آن بر انگیزش تحصیلی در سال تحصیلی 1400-1399 اجرا شده است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است که به شیوه پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مدارس نمونه دولتی دوره اول متوسطه شهر سنندج به تعداد 180 نفر تشکیل می دهد. روش حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان متشکل از 118 نفر و به شیوه تصادفی ساده انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از سه نوع پرسشنامه استاندارد اضطراب ویروس کرونا (CDAS) علی پور و همکاران (1398)، پرسشنامه انگیزش تحصیلی (AMS) وارلند (1992) و پرسشنامه حمایت اجتماعی (1390) که روایی صوری و محتوایی آن ها توسط متخصصان مورد تائید و پایایی آن ها نیز به ترتیب 91/0، 88/0 و 85/0 می باشد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام تجزیه وتحلیل شدند. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد بین اضطراب ویروس کرونا با حمایت اجتماعی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان رابطه معکوس و معناداری وجود دارد، اما بین حمایت اجتماعی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (p= 0/05). همچنین 14 درصد از انگیزش تحصیلی دانش آموزان را اضطراب اجتماعی می کاهد. در حالی که، 19درصد انگیزش تحصیلی از طریق حمایت اطلاعاتی و حمایت عاطفی قابل پیش بینی است. درنتیجه، با فراهم سازی مداخلات مشاوره ای و روان شناختی با نقش حمایت اجتماعی از سوی مشاوران و مربیان مدرسه جهت کاهش اضطراب ویروس کرونا، می توان شاهد بهبود انگیزش تحصیلی در دانش آموزان شد.