رضا شیبانی فر

کودکان خانواده های تک والد با مش کلات متعددی روبه رو هستند ک ه ازجمله آن ها اخت لال در عملکرد تحصیلی فرزندان است. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی برنامه مشاوره معنویت درمانی بر هیجان تحصیلی و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان خانواده های تک والد صورت گرفت. پژوهش حاضر از نظر روششناسی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامع ه آم اری این پژوه ش را دانش آموزان مقط ع متوس طه دوم شهر بروجرد در سال تحصیلی 1400-1401 تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای این منظور تعداد 30 نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. سپس 8 جلسه آموزشی مداخله ی معنوی در مورد گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای پیش آزمون و پس آزمون، تمام آزمودنی ها، ابزارهای مورداستفاده، خودپنداره تحصیلی بی یسن چی (2004)، هیجان تحصیلی پکران و همکاران (2005) را تکمیل نمودند.  داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها بیانگر این بود که معنوی درمانی بر مولفه های گروه آزمایش تفاوت معناداری ایجاد کرده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که برنامه مشاوره مبتنی بر معنویت درمانی برکاهش هیجان تحصیلی و افزایش خودپنداره تحصیلی دانشآموزان اثرگذار بوده است.

با توجه به تأثیرات کرونا آموزش های مدرسه در بستر خانه صورت گرفته است. تعطیلی مدارس و قرنطینه خانگی دانش آموزان به دلیل همه گیری، روی سلامت جسمی و روانی کودکان نیز تأثیرگذار است؛ بنابراین می توان انتظار داشت که بر روی استرس و طرد ِ والدین تأثیرگذار باشد. لذا پژوهشی باهدف رابطه استرس ادراک شده و طرد والدین با پرخاشگری فرزندان در همه گیری کرونا انجام شد. طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود و جامعه آن شامل والدین دارای فرزند در سن 12 تا 17 ساله شهر بروجرد در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه 386 نفر تعیین شد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه های مورداستفاده شامل مقیاس پرخاشگری کریمی (2012)، مقیاس استرس ادراک شده کوهن (1983) و مقیاس طرد والدین روهنر (2005) بود. داده ها با استفاده آزمون همبستگی Spearman و نرم افزار SPSS-21 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش رابطه معنادار مثبتی به میزان (481/0r=) میان استرس منفی والدین با پرخاشگری فرزندان را نشان داد. همچنین بین استرس مثبت والدین با پرخاشگری فرزندان رابطه منفی و معنادار (286/0-r=) وجود داشت. درنهایت بین طرد والدین با پرخاشگری فرزندان رابطه مثبت و معنی دار (606/0r=) وجود دارد؛ بنابراین استرس و طرد والدین در بروز رفتارهای پرخاشگرایانه فرزندان در دوره کرونا مؤثر است.

بی انگیزشی یا فاقد انگیزش بودن نیز اشاره به افرادی دارد که هیچ گونه انگیزه ای- خشنودی و ارزشمندی دورنی یا مشوق های بیرونی- برای فعالیت های خود دریافت نمی کنند و در نتیجه از انجام آنها اجتناب می کنند. شرایط سخت آموزش در دوره کرونا دانش آموزان را نسبت به یادگیری بی انگیزه کرده بود.لذا پژوهشی با هدف آموزش به شیوه یادگیری سیار و تاثیر آن بر بی انگیزگی دانش آموز نسبت به مدرسه انجام شد. روش تحقیق از نوع اقدام پژوهی و مطالعه بر روی دانش آموز مقطع ابتدایی منطقه اشترینان در سال تحصیلی1400-99 بود. در مورد بی انگیزگی که مشکل آن دانش آموز بود اطلاعاتی از طریق مشاهدات،مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری گردید.؛ یکی از اصلی ترین راه حل ها فناوری های نوین آموزشی و یادگیری سیار بود که در مورد او انجام گرفت. اطلاعات به دست آمده با استفاده از شیوه ی توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و رابطه بین یادگیری سیار و انگیزه تایید شد. آن گونه که نتایج این پژوهش نشان داد یادگیری سیار که از طریق فناوری های نوین انجام شده است تاثیر بسزایی در شکل گیری انگیزه داشته و می تواند بی انگیزگی دانش آموز از مدرسه را کاهش دهد.

همه گیری کرونا ازنظر برنامه های آموزشی فش ار زیادی بر معلمان وارد کرده اس ت. لذا پژوهش حاضر باهدف بررسی فرسودگی شغلی معلمان با توجه به نقش واسطه ای خودکنترلی و حمایت اجتماعی در همه گیری کرونا انجام شد. طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود و جامعه آن شامل 110 نفر معلمان مقطع ابتدایی شهر بروجرد در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه 86 نفر تعیین شد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه های مورداستفاده شامل مقیاس حمایت اجتماعی شربورن و استوارت (1991)، خودکنترلی تانجی (2004)، فرسودگی شغلی مسلش (1981) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-21 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش رابطه معنی دار منفی به میزان (752/0-r=) میان خودکنترلی با فرسودگی شغلی معلمان را نشان داد. همچنین بین حمایت اجتماعی با فرسودگی شغلی معلمان رابطه منفی و معنی دار (821/0-r=) وجود داشت؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که خودکنترلی بالا و حمایت اجتماعی اطرافیان با کاهش فرسودگی شغلی معلمان رابطه دارد. با توجه به همه گیری کرونا این بحران بر عملکرد معلمان تأثیر داشته و زمینه فرسودگی شغلی آنان فراهم می نماید. با توجه به این مسئله ارائه آموزش ها و ایجاد سیستم های حمایتی و آموزش خودکنترلی بر پیشگیری فرسودگی شغلی معلمان در همه گیری کرونا ضروری به نظر می رسد.

تنش های ناشی از شروع همه گیری کرونا و تغییرات قابل ملاحظه ایجادشده در خانواده، باعث بروز مشکلات فراوانی برای فرزندان طلاق می شود. ط لاق و جدای ی والدی ن زمینه ساز مش کلات عدیده ای اس ت ک ه ازجمله آن ها اخت لال در عملکرد تحصیلی فرزندان است. هدف مطالعه حاضر بررسی مقایسهای انگیزش تحصیلی، نگرش به مدرسه فرزندان طلاق با همتایان عادی در همه گیری کرونا بود. جامع ه آم اری پژوه ش ش امل کلی ه دانش آموزان مقط ع متوس طه در سال تحصیلی 1400-1399 بودند ک ه از می ان آن ها 25 نفر خانواده های ع ادی و 25 نفر خانواده های ط لاق با روش نمونه گیری تصادفی ساده قرار گرفتند. طرح تحقیق حاضر علی مقایسهای بود و تمام آزمودنی ها ابزارهای مورداستفاده، انگیزش تحصیلی عبدخدایی (1387)، نگرش نسبت به مدرسه مک کوچ (2001) را تکمیل نمودند. نتایج با استفاده از نرم افزار spss و آزمون کوواریانس، بین دو گروه آزمایش و گواه تجزیه وتحلیل شد. یافتههای پژوهش حاکی از این بود که بین دو گروه آزمایش و گواه، در همه مؤلفه های انگیزش تحصیلی و مؤلفه های نگرش نسبت به مدرسه، تفاوت معناداری وجود دارد.

رفتار مسئولانه از شاخص های انسان سالم در هر جامعه ای به حساب می آید. یکی از اهداف بسیار مهم نظام های آموزشی، توسعه ی مهارت های اجتماعی ازجمله مسئولیت پذیری است. پژوهش حاضر باهدف «پیش بینی مسئولیت پذیری بر اساس انگیزش تحصیلی و هوش هیجانی در میان دانش آموزان مقطع ابتدایی»، انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی_همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر بروجرد بودندکه از بین آنها 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی با استفاده از جدول مورگان به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. جهت سنجش متغیرهای موردمطالعه پژوهش از پرسشنامه های مسئولیت پذیری کالیفرنیا (۱۹۸۷)، انگیزه تحصیلی هرمنس (1970) و هوش هیجانی پترایدز و فارنهام (2002)، استفاده گردید.. روایی آن توسط اساتید و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 7/0، 86/0، 81/0 برآورد شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و رابطه بین مسئولیت پذیری با انگیزه تحصیلی و مسئولیت پذیری با هوش هیجانی تائید شد.ضرایب رگرسیون متغیر پیش بین نشان می دهد که انگیزه تحصیلی به میزان (B=0/453) و هوش هیجانی به میزان(B=0/187) می توانند مسئولیت پذیری دانش آموزان را پیش بینی نمایند.