بازی های بومی و محلی

این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است که به صورت پیمایشی انجام گرفته است. نمونه آماری شامل 2983 نفر از دست اندرکاران هیأت های ورزش همگانی و ورزش روستایی و عشایری سراسر کشور، اعضای هیأت علمی رشته تربیت بدنی دانشگاه های سراسر کشور و متخصصان و کارشناسان ورزشی شاغل در سازمان ها و دانشگاه های کشور بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن با استفاده از نظرهای محققان و صاحب نظران و پایایی آن از طریق تحقیق راهنما تأیید شد (آلفای کرونباخ=77/0). داده ها توسط روش های آمار توصیفی و نیز تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزارهای SPSS و LISREL تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که ""سادگی پرداختن به بازی های بومی"" و ""عدم نیاز به امکانات و فضای خاص"" مهم ترین جنبه های مثبت ورزش ها و بازی های بومی و محلی اند. همچنین ""نبود برنامه ریزی"" و ""عدم برگزاری مسابقات منظم"" از مهم ترین موانع توسعه این ورزش ها بودند. براساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی «آموزش معلمان تربیت بدنی»، «اجرا در قالب درس تربیت بدنی در مدارس و دانشگاه ها» و «ترویج در دانشکده های تربیت بدنی» راهکار هایی بودند که بیشترین اهمیت را در متغیر ترویج داشتند. در متغیر ارتقای راهکارهای «تهیه طرح جامع ورزش های بومی و محلی» و «افزایش بودجه این بخش» دارای بیشترین اهمیت بودند. همچنین راهکارهای «آموزش در مدارس و دانشگاه ها» و «آموزش و اطلاع رسانی از طریق رسانه ها» به ترتیب اهمیت بیشتری در متغیر احیا داشتند.

هدف این پژوهش، بررسی راهکارهای مناسب برای احیا، ترویج و توسعه ی بازی های بومی و محلی در کشور و ارائه ی الگوی مناسبی در جهت توسعه ی گردشگری بود. برای انجام این پژوهش، اقدام به تهیه ی پرسش نامه ی محقق ساخته شد. پس از تهیه ی پرسش نامه روایی آن به سه شکل صوری و محتوایی (با استفاده از نظرات متخصصان و خبرگان) و سازه (با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی) و پایایی آن با استفاده از تحقیق راهنما مورد تأیید قرار گرفت (آلفای کرونباخ= 77/0). نمونه ی آماری این پژوهش را 2983 نفر از اعضای هیأت علمی رشته ی تربیت بدنی، مدیران و مسئولان ورزشی و هیات های ورزش همگانی و نیز مربیان و ورزشکاران ساکن در کلیه ی استان های کشور تشکیل می دادند که به صورت در دسترس انتخاب شده بودند. داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از دیدگاه نمونه ها، جنبه های مثبت بازی های بومی و محلی به ترتیب اولویت عبارت بودند از: سادگی پرداختن به آنها، قابلیت اجرا در رده های مختلف سنی و ارتباط آنها با فرهنگ جامعه. همچنین موانع زیر برای توسعه ی بازی های بومی از سایر موانع مهم تر بودند: نبود برنامه ریزی، عدم آشنایی با نحوه ی انجام بازی ها، و عدم توجه رسانه ها. براساس تحلیل های انجام شده، به ازای هر واحد افزایش یا بهبود در وضعیت بازی های بومی و محلی، 60/0 واحد افزایش یا بهبود در گردشگری حاصل می شود. بنابراین، در جهت این تأثیرگذاری و توسعه ی گردشگری متأثر از آن، لازم است برنامه ریزی، احیا، ترویج و توسعه ی بازی های بومی و محلی با توجه به عوامل و راهکارهای شناسایی شده در این پژوهش انجام گیرند.

هدف این مطالعه، بررسی موانع توسعه بازی های بومی و محلی از دیدگاه دانشجویان بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان تربیت بدنی تشکیل می دادند که در نهایت 151 نفر (دانشجویان دختر و پسر) به صورت تصادفی از 5 دانشگاه به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد که روایی صوری و محتوایی آن توسط 12 نفر از متخصصان بررسی و تأیید گردید. ضریب آلفای کرونباخ برای آزمودن پایایی پرسشنامه استفاده شد (86/0=α). از آزمودنی ها خواسته شد تا میزان موافقت خود را در مقیاس لیکرت از 1 (کاملاً مخالفم) تا 5 (کاملاً موافقم) نشان دهند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل عاملی با چرخش متعامد استفاده شد. براساس تحلیل عاملی31 متغیر در شش گروه «مدیریتی، روانی، سازمانی، محیطی، فرهنگی و درون فردی» طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد ""گسترش بازی های رایانه ای (94/0±39/4)"" مهم ترین مانع و ""مشکلات جسمی و منع پزشکی (19/1±42/2)"" کم اهمیت ترین آنها بود. یافته ها نشان داد رتبه بندی عواملی که مانع توسعه بازی های بومی و محلی می شود، به ترتیب برابر است با عوامل مدیریتی، سازمانی، فرهنگی، درون فردی، محیطی و روانی. همچنین تحلیل و مقایسه دیدگاه دانشجویانی که نسبت به بازی های بومی و محلی آگاهی داشتند و دانشجویانی که آگاهی نداشتند، نشان داد در عوامل مدیریتی، روانی، سازمانی و محیطی بین دانشجویان تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0P>)، اما بین عوامل فرهنگی و درون فردی تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0P<). با توجه به یافته های پژوهش، مشارکت مسئولین و حمایت از بازی های بومی و محلی می تواند گامی موثر در توسعه این بازی ها باشد.

هدف از این پژوهش بررسی و تبیین وضعیت و سطح توسعه و ترویج گردشگری بازی های بومی و محلی در شهرستان تبریز و همچنین سنجش مهم ترین عوامل اثرگذار در این زمینه می باشد. این تحقیق در سال 1395 انجام گرفته و روش آن توصیفی و تحلیلی است. به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز جهت تجزیه وتحلیل های مدنظر تحقیق، از روش میدانی و توزیع پرسشنامه بین 103 نفر از کارشناسان و متخصصان مربوط استفاده شده است. لازم به ذکر است جهت انجام مدل معادلات ساختاری از نرم افزار PLS و برای انجام سایر آزمون ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است. سنجش انجام شده توسط آزمون های آلفای کرونباخ، KMO و بارتلت، نشان داد که متغیرهای اندازه گیری شده از پایایی و روایی سازه ای مناسبی برخوردار می باشند. نتایج به دست آمده از آزمون T.test نشان داد که به جز عوامل محیطی که به عنوان نقاط قوت منطقه در زمینه توسعه و ترویج گردشگری بازی های بوم و محلی مطرح می باشند، در سایر شاخص ها، شهرستان تبریز با وضعیت نامطلوب و نازلی در این زمینه روبرو می باشد. همچنین نتایج برگرفته از مدل معادلات ساختاری و آزمون فریدمن، به طور مشابهی، متغیرهای سرمایه گذاری و تامین منابع مالی، زیرساخت ها و تاسیسات مختلف گردشگری و عوامل محیطی را به عنوان اثرگذارترین و مهم ترین عواملی که می توانند موجب رونق و توسعه گردشگری بازی های بومی و محلی شهرستان تبریز شوند را مشخص می سازند .

با توجه به اهمیت پایداری در فعالیت های گردشگری، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به الگوی توسعه گردشگری ورزشی پایدار با رویکرد ورزش های روستایی و بازی های بومی و محلی در استان مازندران انجام پذیرفته است. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بوده که با استفاده از نظریه داده بنیاد و مصاحبه با خبرگان انجام شده است. تحلیل داده ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 354 کد باز، 66 مفهوم در قالب 11 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد که وجود جاذبه های گردشگری ورزشی به عنوان شرایط علی موجب ضرورت یافتن توسعه گردشگری ورزشی پایدار با رویکرد ورزش های روستایی و بازی های بومی گردیده است که در صورت به کارگیری راهبردهای سیاستگذاری، مدیریت و برنامه ریزی، و بازاریابی در بستر مناسبی از زیرساخت ها و با توجه به مشارکت دینی و اجتماعی و ملاحظات مالی و حمایتی می تواند منجر به ظهور پیامدهای پایداری معیشت جوامع محلی گردد.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بازی های بومی و محلی در کیفیت اوقات فراغت و نیک زیستی فردی دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی انجام شد. روش تحقیق کمّی و از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش است. جامعه آماری را دانش آموزان پایه های پنجم و ششم مدرسه دخترانه ابتدایی ستایش شهرستان سلماس (استان آذربایجان غربی) در سال تحصیلی 1400-1401 تشکیل می دهند و نمونه آماری به روش نمونه گیری در دسترس از پایه های پنجم و ششم این مدرسه در دو گروه کنترل و دو گروه آزمایش انتخاب شد که هر گروه شامل پانزده نفر بود. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های محقق ساخته کیفیت اوقات فراغت و پرسش نامه استاندارد نیک زیستی جان تراویس بود. روایی پرسش نامه محقق ساخته کیفیت اوقات فراغت را پنج نفر از اساتید مدیریت ورزشی تأیید کردند و پایایی آن 94/0 و پایایی پرسش نامه استاندارد نیک زیستی 83/0 به دست آمد. در روش اجرای تحقیق، گروه ها به مدت هشت هفته و در هر هفته یک جلسه به مدت 45 دقیقه، علاوه بر کلاس درسی تربیت بدنی، یک بازی بومی و محلی انجام دادند. برای توصیف وضعیت موجود از یافته های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و به منظور تحلیل فرضیه های پژوهش از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با رعایت پیش فرض های آماری با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس وی ۲۶ انجام شد. نتایج تحقیق نشان دادند که بازی های بومی و محلی در گروه آزمایش توانسته است مؤلفه های کیفیت اوقات فراغت و نیک زیستی فردی دانش آموزان دختر پایه های پنجم و ششم ابتدایی را افزایش دهد (001/۰>P)؛ بنابراین بازی های بومی و محلی در کیفیت اوقات فراغت و نیک زیستی فردی دانش آموزان دختر ابتدایی تأثیر مثبت و معنی دار دارد.

هدف از این پژوهش تدوین مدل ساختاری تفسیری توسعه ورزش های سنتی و بازی های بومی و محلی بود. با توجه به هدف پژوهش، روش انجام پژوهش روش کیفی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل خبرگان حوزه مدیریت ورزشی و ورزش های سنتی هستند. با بهره گیری از روش نمونه-گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهنده گان کلیدی (شامل 14 نفر از خبرگان) برای شناسایی چارچوب مدل انتخاب شدند و با انجام مصاحبه نیمه ساختارمند (با گروه های کانونی)، مؤلفه ها و عوامل توسعه ورزش های سنتی و بازی های بومی و محلی شناسایی شدند. سپس الگوسازی ساختاری تفسیری نیز به عنوان یکی از روش های اجماعی مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که 42 کد مفهومی در قالب 8 مقوله بر توسعه ورزش های سنتی و بازی های بومی و محلی موثر هستند. همچنین با استفاده از تحلیل ساختاری تفسیری مشخص شد که مدل توسعه ورزش های سنتی و بازی های بومی و محلی متشکل از هفت سطح است که در سطح اول عوامل برگزاری مسابقات و زیرساختی قرار دارند و عوامل همکاری سازمان ها، مدیریتی، نیروی انسانی، آموزشی، رسانه و منابع مالی به ترتیب در سطوح دوم تا هفتم قرار گرفتند. بنابراین پیشنهاد می شود که شاخص های شناسایی شده براساس مدل پژوهش مورد توجه مسئولان ورش کشور قرار گیرد تا شاهد توسعه ورزش های سنتی و بازی های بومی و محلی در کشور بود.

بازی های محلی به عنوان بخشی از میراث ناملموس فرهنگی، نقش مهمی در حفظ هویت بومی و تقویت ارتباط نسل ها با سنت های محلی دارند. احیای بازی های محلی می تواند به عنوان ابزاری مؤثر در توسعه گردشگری  فرهنگی عمل کند و به ایجاد فرصت های اقتصادی پایدار و تقویت پیوندهای اجتماعی منجر شود. بازی های محلی یزد، با ریشه داشتن در تاریخ و فرهنگ بومی این منطقه، نه تنها جنبه ای سرگرم کننده دارند، بلکه بازتاب دهنده ارزش ها، شیوه زندگی و هم بستگی اجتماعی مردم هستند. با پیشرفت تکنولوژی و تغییر در سبک زندگی مدرن، محبوبیت بازی های سنتی کاهش چشمگیری پیدا کرده است. بنابراین هدف از این پژوهش معرفی و تحلیل برخی از بازی های محلی و نقش آن ها در توسعه گردشگری و حفظ فرهنگ بومی استان یزد است. در این پژوهش ضمن بررسی ابعاد آموزشی و تربیتی، تأثیرات روان شناختی و اجتماعی و سیر تحول بازی های بومی و سنتی، به تحلیل تطبیقی بازی های بومی و سنتی با سایر فرهنگ ها و جغرافیاها و اثرات این بازی ها بر هویت فرهنگی و میراث معنوی پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که بازی های محلی نه تنها جذابیت های فرهنگی منحصربه فردی برای گردشگران فراهم می کنند، بلکه فرصتی برای انتقال دانش بومی به نسل های آینده و تقویت هویت اجتماعی هستند. همچنین، احیای این بازی ها در قالب رویدادهای گردشگری می تواند به ایجاد فرصت های اقتصادی و افزایش تعاملات فرهنگی منجر شود. این پژوهش بر اهمیت برنامه ریزی و سیاست گذاری مناسب برای ترویج بازی های محلی در قالب جشنواره ها و رویدادهای فرهنگی تأکید می کند.

غنی سازی برنامه های فراغت یکی از راهکار های شایان توجّه در راستای سلامت جسمانی، اعتلای سلامت روان و تحقق نشاط اجتماعی است. غنی سازی برنامه های فراغت می تواند از مجاری متعددی صورت پذیرد که یکی از آن ها به کار گیری مقولات فرهنگی در برنامه های فراغتی است. بازی های بومی-محلی یک نمونه بارز و ارزنده از مقولات فرهنگی اند که طی سال های اخیر از میزان بهره برداری از آن ها در ایّام فراغت کاسته شده است. این در حالی است که به کارگیری این بازی ها در خلال اوقات فراغت ایرانیان می تواند ضمن غنی سازی فراغت به تقویت هویّت و همبستگی ملی منتج شود. بدین ترتیب لازم است احیای این دست بازی/ ورزش ها در دستور کار سازمان ها و نهاد های مرتبط قرار گیرد. صدا و سیما یکی از سازمان های مرتبط، مطمئن و کارآمد در نیل به این هدف است. بدین ترتیب و با عنایت به اهمیّت پرداختن به این موضوع، در پژوهش پیش رو تلاش شده است به مطالعه نقش صدا و سیما در غنی سازی اوقات فراغت با تکیه بر بازی-های بومی-محلی پرداخته شود. روش پژوهش حاضر کیفی و ابزار گردآوری داده های آن مصاحبه نیمه-ساختار یافته است. همچنین به منظور تحلیل داده ها از روش زمینه ای بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش گویای آن اند که تشویق، آگاهی بخشی، گفتمان سازی و تحریک نهاد های سیاستگذار به منظور بسترسازی از جمله مواردی اند که صدا و سیما با اتخاذ آن ها قادر به نقش آفرینی در راستای غنی سازی فراغت با محوریت احیای بازی/ ورزش های بومی محلی است.