مطالب مرتبط با کلیدواژه

سرمایه انسانی


۲۴۱.

سرمایه انسانی و پیچیدگی اقتصاد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رشد و توسعه پایدار سال بیستم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 145-166

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی دانش پیچیدگی اقتصادی اقتصاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۴۸۸
پیچیدگی اقتصادی، منعکس کننده قابلیت های تولیدی یک کشور و تعیین کننده سطح رشد و توسعه اقتصادی کشورها است. سرمایه گذاری در دانش و سرمایه انسانی و به تبع آن، افزایش قابلیت های کنشگران اقتصادی لازمه گذار به یک اقتصاد پیچیده، شناخته می شود. پژوهش حاضر، به بررسی رابطه سرمایه انسانی و پیچیدگی اقتصاد در ایران طی دوره 1396-1350 پرداخته است. در پردازش داده ها مشخص شد که نرخ ثبت نام ابتدایی، فاقد همبستگی معنادار با شاخص پیچیدگی اقتصادی بوده، همچنین سهم مخارج تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی، رابطه معناداری با شاخص پیچیدگی اقتصادی نداشته، و امکان وجود رابطه هم انباشتگی بین این دو متغیر در آزمون جوهانسن، رد شده، اما مخارج دولت در آموزش عالی به عنوان یک متغیر مؤثر بر پیچیدگی اقتصادی قابل شناسایی بوده و نسبت مخارج دولت در آموزش عالی به تولید ناخالص داخلی، دارای رابطه هم انباشتگی با پیچیدگی اقتصادی است. بین این دو متغیر، رابطه علیت یک سویه از مخارج انجام شده در آموزش عالی به پیچیدگی اقتصادی، تأیید و در تحلیل واکنش آنی، مشخص شده که واکنش عمده پیچیدگی اقتصادی، پس از 3 سال محقق می شود. همچنین با رشد 10 درصدی مخارج انجام شده در آموزش عالی، شاخص پیچیدگی اقتصادی 11 درصد رشد خواهد نمود.
۲۴۲.

تاثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدل سازی اقتصادی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 153-176

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی فضای کسب و کار رشد اقتصادی استان های ایران گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی سی استان کشور با استفاده از داده های تابلویی و روش گشتاورهای تعمیم یافته طی دوره 94-1388 است. نتایج نشان داد سرمایه انسانی و فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی استان های کشور تاثیر مثبت و معنادار داشته اند؛ اما، سرمایه انسانی , نسبت به سایر متغیرها، تاثیر بیش تری بر رشد اقتصادی استان های کشور داشته است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می شود برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی سطح کیفی سرمایه انسانی و فضای رقابت کسب و کار را تقویت نمایند.
۲۴۳.

ظرفیت تحصیلی، بهره مندی از نیروی کار و سرمایه انسانی در میان استا ن های کشور در سال 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 343 - 372

کلیدواژه‌ها: شاخص ترکیبی سرمایه انسانی ظرفیت تحصیلی نیروی کار استان های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
سرمایه انسانی، دانش و مهارتی است که افراد را قادر می سازد تا به ایجاد ارزش در نظام اقتصادی بپردازند. هدف این مطالعه، محاسبه سرمایه انسانی استان ها و فراهم کردن زمینه ارزیابی وضعیت این شاخص در کشور است. برای محاسبه شاخص سرمایه انسانی جهانی در ایران از دو زیر شاخص ظرفیت تحصیلی و بهره مندی از نیروی کار استفاده شده است. داده ها از نتایج سرشماری سال 1395 برای 31 استان اخذ شده است و روش محاسبه، نمره استاندارد و میانگین وزنی شاخص ها می باشد. یافته ها نشان دهنده آن است که شاخص سرمایه انسانی در ایران 1/51 درصد است. بالاترین میزان شاخص به استان تهران با 57 درصد و کمترین آن به استان سیستان و بلوچستان با 4/43 تعلق دارد. استان تهران با 9/70 درصد ظرفیت تحصیلی و 2/43 درصد بهره مندی از نیروی کار، رتبه اول سرمایه انسانی در کشور را دارد. استان سیستان و بلوچستان با 7/50 درصد، کمترین میزان ظرفیت تحصیلی و استان لرستان با 2/32 درصد، کمترین میزان بهرمندی از نیروی کار را دارند. نتایج حاکی از برتری شاخص ظرفیت تحصیلی نسبت به بهره مندی از نیروی کار است، اما انطباقی در نحوه بهره مندی از نیروی کار متناسب با پتانسیل های آموزشی کشور دیده نمی شود.
۲۴۴.

مطالعه اکتشافی مؤلفه های اثرگذار بر بهره وری منابع انسانی در بستر اسلامی از دیدگاه کارکنان شهرداری مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۹ 41 - 66

کلیدواژه‌ها: بستر اسلامی بهره وری منابع انسانی رویکرد تحلیل محتوا سرمایه انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۴
در دهه اخیر توجه به منابع انسانی به عنوان سرمایه انسانی و توانمند کردن و بالنده ساختن آنان در جهت رسیدن به بهره وری منابع انسانی مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به منظور مطالعه اکتشافی مؤلفه های اثرگذار بر بهره وری منابع انسانی از دیدگاه کارکنان شهرداری مشهد انجام گرفته است. بدین منظور با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی و تحلیل محتوا با 20 نفر از خبرگان اداری و علمی سازمان شهرداری مشهد مصاحبه عمیق صورت گرفت. نتایج حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته در قالب مضامین دسته بندی شدند که با توجه به آنها ابعاد بی تفاوتی سازمانی، بالندگی منابع انسانی، توانمندسازی، مسائل ساختاری و شغلی، ولنگاری مدیریت، سلامت کاری سازمان و بستر اسلامی طبقه بندی شدند که هر کدام از این رفتارها خود از مفاهیم دیگری تشکیل شده اند. در واقع، یافته های حاصل از این پژوهش، با ارائه ابعاد و مؤلفه های بهره وری منابع انسانی از دیدگاه کارکنان زمینه بسط این حوزه را در مطالعات سازمانی فراهم می سازد و زمینه ساز افزایش بهره وری منابع انسانی در سازمان ها می گردد.
۲۴۵.

تعیین تأثیر شیوه های مدیریت منابع انسانی بر قابلیت یادگیری سازمانی با میانجی گری سرمایه انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۹ 191 - 216

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی شیوه های مدیریت منابع انسانی یادگیری سازمانی گزینش ارزیابی براساس شایستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۴۹
هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر شیوه های مدیریت منابع انسانی بر قابلیت یادگیری سازمانی از طریق سرمایه انسانی می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، 80 نفر از اعضای واحدهای تحقیق و توسعه فعال در شهرک صنعتی طوس و شرکت های مجاور آن در شهر مشهد به عنوان نمونه تصادفی انتخاب شدند و پرسش نامه ها به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده میان آنها توزیع گردید. سپس داده های جمع آوری شده به کمک نرم افزار آماری PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شاخص های برازش مدل مفهومی تحقیق حاضر نشان داد که این مدل از برازندگی مطلوبی برخوردار است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نیز نشان داد که شیوه های مدیریت منابع انسانی (شیوه های گزینش، بهبود و بالندگی و ارزیابی براساس شایستگی) و سرمایه انسانی، بر قابلیت یادگیری سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارند. همچنین، مشخص شد که سرمایه انسانی در روابط میان این شیوه ها و قابلیت یادگیری، نقش واسط را ایفا می کند. در انتها نیز با توجه به یافته های تحقیق، پیشنهادهایی ارائه گردید. 
۲۴۶.

مقایسه عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی کار در صنایع کوچک و بزرگ ایران: 1392-1373(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال یازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۱ 115 - 144

کلیدواژه‌ها: انباشت تحقیق و توسعه سرمایه انسانی شکاف تولید صنایع کوچک و بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۳۵
صنایع کوچک و بزرگ گرچه ماهیتاً از نظر تعداد نیروی کار و میزان سرمایه با هم متفاوتند، ولی تولید بهینه آن ها به طور چشگیری تحت تأتیر بهره وری نیروی کار می باشد. هدف از این پژوهش، تحلیل و تبیین میزان اثر گذاری عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی کار در صنایع کوچک و بزرگ ایران طی سال های 1392-1373 است. برخی از عوامل مهمی که در افزایش بهره وری نیروی کار مؤثرند، عبارتند از: سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، سطح دستمزد واقعی، انباشت تحقیق و توسعه و شکاف تولید بالقوه و بالفعل. در این تحقیق، با استفاده از اطلاعات آماری مرکز آمار ایران برای گروه های صنعتی نه گانه (I.S.I.C,Rev,2) و با استفاده از روش رگرسیونی پانل دیتا، اثر متغیر های فوق بر متغیر نیروی کار صنایع کوچک و بزرگ مورد تخمین و تحلیل قرارمی گیرد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که اثر عوامل فوق (بجز شکاف تولید) بر بهره وری نیروی کار مثبت و میزان تأثیرپذیری آنها در صنایع کوچک بیشتر از صنایع بزرگ است. چنین نتیجه ای مؤید آن است که عوامل تولید فوق(به جز تحقیق و توسعه)، در صنایع بزرگ نسبت به صنایع کوچک به طور بهینه مورد استفاده قرار نمی گیرند و لذا میزان بهره وری نبروی کار آن ها پایین است. بنابراین، باید برای بهبود بکارگیری عوامل فوق، جهت ارتقای بهره وری نیروی کار در صنایع کوچک و بزرگ توجه بیشتری کرد.
۲۴۷.

اثر سرمایه های نامحسوس (اجتماعی، انسانی و سازمانی) بر بهره وری دانش (مطالعه موردی: شرکت های تابعه هولدینگ دارویی تأمین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۷ 61 - 86

کلیدواژه‌ها: سرمایه نامحسوس سرمایه انسانی سرمایه سازمانی سرمایه اجتماعی بهره وری دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۱۷۶
با پیچیده شدن رقابت در عرصه کسب وکار به ویژه در صنایع و سازمان های دانش بنیان دارویی، نقش سرمایه های نامحسوس بیش از هر زمان دیگری پررنگ شده است. در واقع هر چه برشدت رقابت افزوده می گردد، اهمیت سرمایه های نامحسوس بیشتر شده، از میزان اهمیت سرمایه های فیزیکی و ثابت کاسته می شود. هدف این پژوهش بررسی اثر سرمایه های انسانی، سازمانی و اجتماعی بر بهره وری دانش در شرکت های دارویی ایران است. جامعه آماری این پژوهش صنعت دارویی کشور و نمونه آماری شرکت های زیرمجموعه هولدینگ دارویی تأمین (TPICO) می باشد. برای گردآوری داده های این پژوهش از پرسش نامه سرمایه انسانی (سوبرمینین و یوندت ، 2005)، پرسش نامه سرمایه سازمانی (داونپورت و پراساک، 1998)، پرسش نامه سرمایه اجتماعی (بورت، 1992) و پرسش نامه بهره وری دانش (گوپتا و گویندارجان، 2000) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان دهنده اثرات مثبت و معنی دار ابعاد سه گانه سرمایه های نامحسوس بر بهره وری دانش در شرکت های دارویی ایران است.
۲۴۸.

بررسی اثر سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بهره وری سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۹ 169 - 194

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی بهره وری نیروی کار مصرف انرژی داده های تابلویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۲۹۵
بررسی رفتار مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد، گامی اساسی و مهم برای برنامه ریزی و مدیریت مصرف انرژی است. با توجه به این که ایران دارای منابع غنی و گسترده انرژی، مخازن بزرگ نفتی و گاز طبیعی، معادن عظیم زیرزمینی و پتانسیل بالقوه انرژی است، تعیین عوامل موثر بر مصرف انرژی می تواند در تبیین سیاست های بخش انرژی، کمک مؤثری کند. به همین منظور این مطالعه به بررسی آثار سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار بر مصرف انرژی در بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات ایران با بهره گیری از روش داده های تابلویی در بازه زمانی 1375 تا 1395 پرداخته است. نتایج بررسی ها نشان داد که سرمایه انسانی، بهره وری نیروی کار، اثر تقاطعی سرمایه انسانی در بهره وری نیروی کار و مجذور ارزش افزوده بخش های اقتصادی دارای تاثیر منفی و ارزش افزوده تاثیر مثبت بر مصرف انرژی در بازه زمانی مورد بررسی داشته اند. به طوری که بر اساس نتایج تخمین مدل، آثار متقابل متغیرهای سرمایه انسانی و بهره وری نیروی کار در بخش های اقتصادی تأثیر منفی و معنی دار در سطح بحرانی یک درصد بر مصرف انرژی داشته است که این ضریب تلویحا ً این واقعیت را بیان می دارد که با افزایش سرمایه انسانی و لذا بهبود بهره وری نیروی کار، مسیر صرفه جویی در مصرف انرژی هموار     می گردد. همچنین ضرایب برآورد شده برای متغیرهای ارزش افزوده و مجذور ارزش افزوده فعالیت های اقتصادی، بیان کننده یک رابطه به شکل U معکوس ما بین ارزش افزوده بخش های اقتصاد و مصرف انرژی می باشد.
۲۴۹.

افزایش سرمایه فکری در سازمان: بررسی نقش یادگیری سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال پنجم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: سرمایه فکری سرمایه انسانی سرمایه ساختاری سرمایه رابطه ای سرمایه اجتماعی یادگیری سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۷۰
در اقتصاد مبتنی بر دانش، از سرمایه فکری به منظورخلق وافزایش ارزش سازمانی استفاده می شود و موفقیت یک سازمان به توانایی اش درمدیریت این منبع کمیاب بستگی دارد. به علاوه، یکی از قابلیت های مهم سازمانی که می تواند به سازمان ها در خلق و تسهیم دانش کمک بسیار نماید و برای آنها در مقایسه با سازما نهای دیگر "مزیت سازمانی پایدار" ایجاد کند، یادگیری سازمانی می باشد. از این رو، هدف این مقاله بررسی نقش یادگیری سازمانی در ایجاد سرمایه فکری در شرکت صنعتی استبان صنعت پارس می باشد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری این تحقیق نیز مدیران و کارمندان شرکت های مورد مطالعه بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در این شرکت بین یادگیری سازمانی و سرمایه فکری شان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. به عبارت واضح تر، با افزایش میزان یادگیری سازمانی، سرمایه فکری شان در ابعاد انسانی، ساختاری و رابطه ای افزایش یافته است.
۲۵۰.

بررسی یک مدلی نوآورانه برای اندازه گیری سرمایه فکری

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال اول اسفند ۱۳۹۷ شماره ۱۰
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۳۴۳
سازمان های امروزی برای آن که بتوانند در پارادیم جدید رقابت، که فضای کاملا رقابتی است، به حیات خود ادامه دهند باید به نوآوری و خلاقیت به مثابه راهبردی ضروری درعصرکنونی نگاه کند و ضمن شناخت تغییر و تحولات محیطی، برای رویاروی با آن ها شاخص های سازمانی تاثیرگذار از طریق خلاقیت و نوآوری سازمانی، سرمایه فکری را شناسایی کنند و به این تغییرات مناسب ترین پاسخ ها را بدهند. این تحقیق به منظور بررسی یک مدلی نوآورانه برای اندازه گیری سرمایه فکری در سازمان ها و شرکت ها انجام شد. پیشرفت روز افزون فناوری درعصرحاضر زندگی بشر را متحول نموده و تمایل انسان ها به کسب دانش و تقاضا برای محصولات جدید را به شدت ارتقا داده است. برآورد سرمایه فکری دردهه 1990 به یک زمینه تحقیقاتی اصلی تبدیل شد، اهمیت سرمایه فکری از این واقعیت برمی آید که سیستم های حسابداری سنتی، واقعیت را برای مدیران و سرمایه گذاران نمایان نمی کنند تا متوجه شوند که چطور منابع سازمان– که بیشتر نامشهود است برایشان ارزش آتی ایجاد می کند. علاوه براین ابزارهای ارزیابی ارائه شده توسط آنها کمتر مورد توجه قرار می گیرند و کمتر برای برآورد ارزش (میزان) سرمایه فکری برای شرکت ها مناسب می باشند. هدف از این مقاله طراحی یک مدل اندازه گیری است که ابزار خوبی برای شرکت ها برای مدیریت سرمایه فکری و ایجاد مزیت رقابتی می باشد.
۲۵۱.

بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد دانشگاه ها (مطالعه موردی: دانشگاه های دولتی و خصوصی)

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال دوم فروردین ۱۳۹۸ شماره ۱۱
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۴۱۴
سرمایه فکری مفهومی است که توجه محققان را روز به روز به خود جلب می کند. سرمایه گذاری بیشتر و بهتر در به روز ساختن و بهبود کیفیت دانشگاه ها در واقع سرمایه گذاری مستقیم در آینده شهروندان و کشورهاست. هدف اصلی این تحقیق، مشخص کردن نقش و رابطه ی سرمایه فکری و سه مولفه ی آن بر عملکرد و کارایی دانشگاه ها در کشور می باشد. بخش آموزش کشور، به خصوص دانشگاه ها انتخاب شدند؛ چرا که نقش حیاتی و مهمی را در توسعه و رشد بدنه ی دانش دارد. بنابراین در این تحقیق، سه مولفه سرمایه فکری از قبیل سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای به عنوان متغیر مستقل و عملکرد موسسه به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند. در این تحقیق یک پرسشنامه ساختار یافته از مطالعات گذشته اتخاذ شده و 800 پاسخ از دانشگاه های مختلف خصوصی و عمومی درکشور جمع آوری شد. تحلیل پایایی برای آزمون پایایی ساختار به عمل آمد و ضریب همبستگی پیرسون برای معلوم کردن ارتباط سه مولفه از سرمایه فکری بر عملکرد دانشگاه ها به کار گرفته شد. نتایج تحقیق نشانگر این است که هر سه مولفه رابطه ی قابل توجهی با عملکرد دارند اما در خلال این سه مولفه، رابطه ی سرمایه انسانی بیشتر آشکار است.
۲۵۲.

بررسی اثر تعاملی فرهنگ، ورزش، رسانه و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی استان های ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و تجارت نوین سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 25-54

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی فرهنگ گشتاورهای تعمیم یافته ارزش افزوده سرمایه انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۴۰۲
تولید ناخالص داخلی و نرخ رشد آن از مهم ترین شاخص های عملکردی اقتصاد کلان است. فرهنگ و سرمایه انسانی از عواملی هستند که در مطالعات اخیر به عنوان عوامل مؤثر و مهم بر رشد اقتصادی مورد توجه قرار گرفته اند. فرهنگ و سرمایه انسانی توانایی شکل دهی رشد اقتصادی پایدار را همراه با سایر نهاده های تولید دارند. اقتصاد فرهنگ، اقتصاد ورزش و اقتصاد رسانه همپوشانی زیادی با هم دارند. این مقاله در نظر دارد، بررسی نماید آیا رشد اقتصادی از فرهنگ، ورزش و رسانه اثر می پذیرد یا خیر. همچنین مشخص نماید، آیا این متغیر اثرگذاری بر رشد اقتصادی از کانال سرمایه انسانی را دارد یا خیر. در این مطالعه فرهنگ، ورزش و رسانه با استفاده ازارزش افزوده و مزیت نسبی و استفاده از معیار RCA محاسبه شده است. تأثیر متغیرهای کلیدی مانند سرمایه و نیروی کار بر رشد اقتصادی استان های ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا ( GMM ) در دوره 1379-1395با توجه به داده های منتشرشده در سال 1398 برآورد شده است. نتایج نشان می دهد، اثر مزیت نسبی ارزش افزوده شاخص فرهنگ، ورزش و رسانه بر رشد اقتصادی مثبت و معنی دار است. همچنین، سرمایه انسانی می تواند به افزایش اثرگذاری شاخص فرهنگ فرهنگ، ورزش و رسانه بر رشد اقتصادی منجر شود.
۲۵۳.

اثرات مستقیم و تعاملی مصرف انرژی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه نفتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و تجارت نوین سال پانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 153-178

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی مصرف انرژی اولیه سرمایه انسانی همجمعی داده های تابلویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۳۵۰
دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و شناخت عوامل موثر بر آن با توجه به مزیت های نسبی و منابع کشورها، از مهم ترین دغدغه های دولت ها و اقتصاددانان به ویژه در کشورهای در حال توسعه بوده است. دسترسی نسبتاً آسان و ارزان به منابع انرژی در کشورهای نفت خیزی همچون ایران نه تنها می تواند به طور مستقیم تولید و رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد؛ بلکه به طور غیرمستقیم و از طریق تقویت و هم افزایی سایر نهاده ها نیز نقش مهمی در ارتقای عملکرد اقتصادی کشورها ایفا می کند. این بررسی با استناد به نظریات رشد اقتصادی و تولید، ضمن بررسی وجود روابط بلندمدت، با استفاده از جدیدترین روش های داده های تابلویی ضرایب بلندمدت بین متغیرهای سرمایه فیزیکی، نیروی کار، سرمایه انسانی، مصرف انرژی اولیه، تعامل «مصرف انرژی اولیه و سرمایه انسانی» و تولید ناخالص داخلی را در کشورهای در حال توسعه نفتی طی دوره طولانی 2014-1973 برآورد و تحلیل نموده است. بدین منظور از آزمون های ریشه واحد، آزمون های همجمعی داده های تابلویی و روش حداقل مربعات معمولی کاملاً تعدیل شده (FMOLS) استفاده شده است. نتایج آزمون های ریشه واحد و همجمعی داده های تابلویی حاکی از وجود روابط بلندمدت میان متغیرهای تحقیق است. نتایج برآوردها نشان داد که سرانه مصرف انرژی اولیه و سرمایه انسانی در بلندمدت اثر معنادار مثبت قابل توجهی بر رشداقتصادی کشورهای در حال توسعه نفتی داشته اند. نتایج برآورد حداقل مربعات معمولی کاملاً تعدیل شده در کشورهای در حال توسعه نفتی نشان داد که متغیر سرمایه انسانی سرانه تاثیر قابل ملاحظه مثبت (28/0) و مصرف انرژی اولیه سرانه اثر مثبت کمتری (11/0) بر رشداقتصادی داشته است. اما، اثر تعاملی سرانه «مصرف انرژی اولیه و سرمایه انسانی» در کنار سایر عوامل اثرگذار بر رشد اقتصادی تایید نشد.
۲۵۴.

قراءه نسویه فی اُمنیات الهجره لدی النساء المتخصصات: تضخم التعلیم العالی فی إیران علی محک النقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۲۷ سال ۱۴۴۲ شماره ۴ 1-23
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۶۳۹
إنّ المسار الصاعد للهجره إلی الخارج لدی النساء المتعلمات فی إیران أصبح خلال السنوات الأخیره معضلاً وتحدیاً أمام صنّاع القرار والمشرعین، یفرض علیهم البحث عن أسباب وجذور هذه المشکله ومحاوله معالجتها بعد الوقوف علی تلک الأسباب والخلفیات. تسعی الدراسه الحالیه إلی مناقشه التأثیر المتزاید للتعلیم العالی فی تسریع مسار الهجره إلی الخارج لدی النساء المتخصصات. ونظراً إلی تحول التعلیم العالی إلی نظام کمی فاقد لروح النشاط القائم علی الفردیه والخصوصیه یجدر بنا أن نتعرف علی هذا المناخ الذی من شأنه أن یزید فی رغبه النساء علی الهجره، ویعزز نوایا الهجره لدیهن. اعتمدنا فی الدراسه علی المنهج الکیفی، وتم جمع البیانات وفق طریقه المقابله شبه المهیکله مع 24 متخرجه من مرحله الدکتوراه أو طالبه جامعیه حاولت بشکل عملی (تسجیل طلب الهجره) الخروج من البلاد والهجره إلی بلدان أخری بهدف التعلیم أو البحث عن فرص العمل. وهناک العدید من الأسباب الفرعیه والأساسیه التی یمکن أن نشیر إلیها فی هذا المجال مثل التعهدات الاجتماعیه لدی الأشخاص فضلاً عن الأسباب الأساسیه کتأثیر وسائل الإعلام مثل الإنترنت وکذلک مستوی الرفاه والإمکانیات العلمیه والحیاتیه فی الدول المتقدمه، وفقدان المساواه الجنسیه فی التقدم والتطور، والاعتماد علی المنهج الکمی فی الترقیه والترفیع فی نظام الجامعات، وفقدان النظام التعلیمی للتوازن بین الحاجات وإمکانیات سوق العمل. فهذه الأسباب مجتمعه هی التی تحث وتشجع الطاقات والمواهب البشریه للتفکیر فی الانتقال الجغرافی والبحث عن تحقیق الأمانی فی مکان آخر تحت مسمی " الخارج". إنّ إعاده النظر فی السیاسات التعلیمیه لوزراه التعلیم العالی والتخطیط المنسجم والمنظم فی إطار الحاجات الاجتماعیه والسیر نحو حاجات سوق العمل والترکیز علی البحث بدل محوریه التعلیم فی الأقسام الجامعیه وإعداد الکوادر الإنسانیه المتخصصه والملتزمه وتعزیز روح التعاون مع النساء المهاجرات والاستفاده من مواهبهن وطاقاتهن وخلق بیئه علمیه خصبه وآمنه للطاقات النسائیه الشابه والسعی لتقلیل وردم الشرخ الجنسی الموجود فی داخل البلاد تساهم فی تخفیف حده مسار الهجره لدی النساء المتعلمات والمتخصصات.
۲۵۵.

تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی (موردمطالعه: کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هفتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 1 - 11

کلیدواژه‌ها: سرمایه فکری سرمایه انسانی سرمایه رابطه ای عملکرد سازمانی کارکنان نیروی انتظامی همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۸۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی صورت گرفته است. داده های این تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از نمونه ای با حجم 256 نفر (جامعه آماری 741 نفر) متشکل از کارکنان فرماندهی انتظامی شهرستان همدان به شیوه نمونه گیری طبقه ای و تصادفی جمع آوری گردید با استفاده از جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند و سپس به روش تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار spss و از طریق شاخص رگرسیون تک متغیره، و رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام آزمون گردید. نتایج پژوهش نشان داد که هر پنج متغیر مستقل (سرمایه فکری (01/0> sig، 336/0=r)، سرمایه انسانی (01/0> sig، 344/0=r)، سرمایه ساختاری (01/0> sig، 252/0=r)، سرمایه معنوی (01/0> sig، 583/0=r)، سرمایه رابطه ای (01/0> sig، 376/0=r))، بر عملکرد سازمانی تأثیر مثبتی داشته اند. همچنین، نتایج رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام نشان داد که در گام اول، سرمایه معنوی (01/0>P، 771/130=F، 337/0=R 2 ) از قابلیت پیش بینی عملکرد سازمانی برخوردار است و در گام دوم، بعد از سرمایه معنوی، سرمایه انسانی (01/0>P، 167/134=F، 511/0=R 2 ). از قابلیت پیش بینی نمرات عملکرد سازمانی برخوردار است؛ همچنین، در گام سوم، بعد از سرمایه معنوی، سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری (01/0>P، 634/98=F، 535/0=R 2 ). از قابلیت پیش بینی نمرات عملکرد سازمانی برخوردار است.
۲۵۶.

واکاوی سرمایه های فکری (انسانی، ساختاری و مشتری) در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هجدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 55 - 74

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش سرمایه فکری سرمایه انسانی سرمایه ساختاری سرمایه مشتری عملکرد سازمانی سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۹۹
هدف: هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت سرمایه فکری در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی است و به روش «پیمایشی تحلیلی» انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین کارشناسان مسئول سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به تعداد 106 نفر است . یافته ها: نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که وضعیت سرمایه فکری به طور معناداری در حدّ مطلوب نیست ( p< 0/05 ). نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه نشان داد بین سرمایه فکری بر اساس سابقه خدمت ، میزان تحصیلات و سن، تفاوت معناداری وجود دارد. در ادامه، نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد بین کارکنان با گروه های سنّی متفاوت از لحاظ مؤلفه های سرمایه فکری در خرده مؤلفه سرمایه انسانی؛ بین کارکنان با سابقه خدمت متفاوت در خرده مؤلفه سرمایه مشتری؛ بین کارکنان با جنسیت متفاوت در خرده مؤلفه سرمایه انسانی، تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: کتابخانه آستان قدس رضوی در چشم انداز بیست ساله خود به دنبال غنی ترین و فعال ترین کتابخانه در منطقه و جهان اسلام است. ازاین رو، بهتر است به مقوله سرمایه فکری اهمیت بیشتری داده شود و برای بهبود عملکرد و نیل به وضعیت مطلوب، گام های مؤثرتری بردارند.  
۲۵۷.

بررسی تاثیر مولفه های سرمایه فکری بر عملکرد مالی سازمان

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ (جلد پنجم) 33-47

کلیدواژه‌ها: سرمایه فکری سرمایه انسانی سرمایه ساختاری سرمایه ارتباطی عملکرد مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۴ تعداد دانلود : ۳۷۴
در اقتصاد دانش بنیان امروز با توجه به مشخص شدن نقش سرمایه فکری در خلق و افزایش ارزش سازمانی و قرار گرفتن شاخص سرمایه فکری در شاخص های توسعه یافتگی بسیاری از کشورها، موفقیت یک سازمان به توانایی اش در مدیریت این منبع ارزشمند بستگی داشته و در نتیجه لزوم شناسایی و اندازه گیری سرمایه فکری آشکارتر می گردد. هدف این تحقیق بررسی سرمایه فکری و مولفه های آن بر عملکرد مالی در یک شرکت خودروسازی است. جامعه آماری شامل متخصصان و کارشناسان شرکت مورد بررسی و روش پژوهش توصیفی و استنباطی و بر اساس هدف کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق شامل پرسشنامه استاندارد بنتیس که روایی آن با روش تحلیل عاملی با چرخش واریمکس 6/81 و ضریب آلفای کرونباخ آن 5/91 محاسبه شده است. در این پژوهش ابتدا مولفه های سرمایه فکری شامل سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه ارتباطی اندازه گیری گردید و سپس با استفاده از آزمون های همبستگی و تحلیل رگرسیون میزان تاثیر آنها بر عملکرد مالی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در سطح اطمینان 95 درصد بین مولفه های متغیر سرمایه فکری و عملکرد مالی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.
۲۵۸.

مخارج دولت و رشد منطقه ای در ایران (رهیافت اقتصاد سنجی فضایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رشد و توسعه پایدار سال بیستم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 157-175

کلیدواژه‌ها: مخارج دولت اقتصاد سنجی فضایی همگرایی رشد سرمایه انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۸۷
تحقیق حاضر، کوششی در جهت بررسی تأثیر مخارج مصرفی دولت بر رشد منطقه ای در ایران می باشد. رابطه مخارج دولتی و رشد اقتصادی، یکی از مباحث شناخته شده در ادبیات اقتصادی است. با توجه به اینکه یکی از مشکلات کشورهای در حال توسعه، عدم دستیابی به رشد مطلوب و پایدار اقتصادی است و این موضوع، نه تنها ایجاد مشکلات اقتصادی مانند رکود و بیکاری را موجب می شود، بلکه مشکلات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی را نیز در پی خواهد داشت. اقدامات سیاسی تثبیت اقتصادی دولت، می تواند عاملی در جهت کم کردن شکاف بین مسیر محصول بالقوه و محصول تحقق یافته و حفظ محصول تحقق یافته در نزدیکی سطح بالقوه آن باشد. یکی از مباحث مهم در زمینه برنامه ریزی منطقه ای، بررسی و شناخت نابرابری های مناطق جغرافیایی در ابعاد گوناگون است. در مقاله حاضر، با استناد به اطلاعات و آمار موجود، بر اساس برآورد مدل های رگرسیونی رابطه بین مخارج دولت و رشد منطقه ای با به کارگیری داده های منطقه ای مرکز آمار در دوره (1396-1380) با استفاده از روش اقتصاد سنجی فضایی تبیین می شود. در انجام محاسبات، از نرم افزار Excel و نرم افزار R استفاده شده است. این پژوهش، در پی توضیح رشد مناطق مختلف با استفاده از مخارج دولت است، که اولاً، آیا مخارج دولت، بر رشد مناطق، اثر معنی داری دارد؟ و ثانیاً، آیا این مناطق با گذشت زمان، از لحاظ رشد اقتصادی، همگرا می شوند؟ به عبارتی، مخارج دولت باعث تشدید واگرایی یا همگرایی منطقه ای در کشور شده است؛ نتایج حاصل از این تحقیق، بیان کننده اثر منفی مخارج مصرفی دولت، رشد جمعیت و سرمایه انسانی بر رشد منطقه ای در ایران، و معناداری متغیر وابستگی فضایی، نشان دهنده آثار مثبت سر ریز ناشی از رشد اقتصادی در مناطق می باشد .
۲۵۹.

سنجش اثرات کوتاه مدت و بلند مدت عوامل موثر بر صادرات گروه های محصولات با فناوری بالا در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات مدل سازی اقتصادی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 7-50

کلیدواژه‌ها: صادرات با فناوری بالا تحقیق و توسعه سرمایه انسانی تجاری سازی روش Panel ARDL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۷۸
اهمیت ﺻﺎدرات ﻏﯿﺮنفتی و ﻧﻘﺶ آن در رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻫﻤﻮاره به ﻋﻨﻮان یﮑﯽ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻄﺮح ﺑﻮده است. در این میان، نقش صادرات کالاهای با فناوری بالا در رشد کشورهای توسعه یافته، قابل توجه بوده وکشورهای در حال توسعه نیز جهت توفیق در رشد تولید و صادرات کالاهای صنعتی خود تحت قیود جهانی شدن، چاره ای جز افزایش تولید و صادرات محصولات با فناوری بالا، به کارگیری تکنیک های تولیدی پیشرفته تر و صرفه جویی در هزینه های تولید خود ندارند. این موضوع به خصوص در مورد کشور ایران که به دلیل وابستگی به درآمدهای نفتی همواره با مسئله تاثیر مخرب بی ثباتی درآمدهای نفتی در نتیجه مسائل سیاسی و اقتصادی بین الملی، به ویژه مسئله تحریم های نفتی، بر شاخص های کلان اقتصادی مواجه بوده ، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این راستا هدف مطالعه حاضر، بررسی عوامل موثر بر صادرات محصولات با فناوری بالا بر اساس کدهای چهاررقمی ISIC در ایران در دوره 1397-1375 با استفاده از روش Panel ARDL است. نتایج مطالعه نشان دهنده آن است که هزینه های تحقیق و توسعه داخلی ، انباشت خارجی تحقیق و توسعه و تجاری سازی در کوتاه مدت و بلند مدت و درجه باز بودن اقتصاد و سرمایه انسانی در بلند مدت اثر مثبت و معنادار بر 1صادرات این نوع محصولات در ایران دارند. همچنین نرخ ارز در کوتاه مدت اثر بی معنی و در بلندمدت اثر منفی و معنادار و اختراعات در کوتاه مدت و بلند مدت اثر معنادار بر صادرات این محصولات نداشته است
۲۶۰.

تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی در کشورهای منتخب آسیایی در حال توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 109 - 126

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی بخش کشاورزی سرمایه انسانی سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهای در حال توسعه آسیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۳۱۵
سرمایه گذاری مستقیم خارجی به همراه سرمایه انسانی فاکتورهای مهمی هستند که می توانند بر رشد اقتصادی این بخش تاثیر بسزایی داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی و به خصوص تعامل هر دو، بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی در کشورهای منتخب آسیایی در حال توسعه در دوره زمانی 2018-2000 می باشد. مدل به کار گرفته شده برای اقتصادهای ناپایدار (کشورهای در حال توسعه) طراحی شده که برای پژوهش حاضر مناسب است. در این مدل، اثر نرخ رشد جمعیت و تکنولوژی، سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تعامل سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. . نتایج نشان داد که سرمایه انسانی به تنهایی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی تاثیر نداشته و سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تنهایی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی تاثیر منفی دارد. همچنین در صورتی که سرمایه انسانی با سرمایه گذاری مستقیم خارجی ترکیب شود تاثیر آن بر رشد بخش کشاورزی مثبت است.