دانشگاه صنعتی شریف

هدف: تعیین الگوهای همکاری و تحلیل شبکه های هم تألیفی تولیدات علمی دانشگاه صنعتی شریف در سال -های 2005- 2010. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با رویکرد علم سنجی انجام شده است و جامعه پژوهش را آن دسته از تولیدات علمی دانشگاه صنعتی شریف تشکیل می دهند که در وبگاه وب آوساینس در بازه زمانی 2005-2010 نمایه شده اند. یافته ها: تعداد عناوین منتشر شده دانشگاه صنعتی شریف در طول سال های 2005-2010 سیر صعودی داشته، اما روند رشد تولیدات دانشگاه در طی این سال ها دارای نوسان بوده است. نرخ رشد تولیدات در این پنج سال نرخ 38/10 درصد را نشان داده است. از 1017 دانشگاه و مؤسسه مختلف، پنج دانشگاه از نظر تعداد مقالات و دو شاخص ال.سی.اس و جی.سی.اس با دانشگاه صنعتی شریف بیشترین همکاری را داشته اند. همچنین یافته ها حاکی از آن بود همکاری مؤسسه ای و همکاری بین مؤسسه ای در بالاترین سطح؛ و در مقابل، همکاری بین المللی از پایین ترین سطح برخوردار بوده است. سهم تولیدات با الگوی نویسندگی تک نویسنده درحال کاهش بوده و سهم تولیدات با الگوی دونویسنده و بیش از دونویسنده، پیوسته در حال افزایش بوده است. در تحلیل ماهیت شبکه های هم تألیفی موضوع فیزیک کاربردی و مهندسی عمران از نظر تعداد خطوط و گره ها بیشترین را در میان 25 موضوع به خود اختصاص داد و نتایج نشان داد که سه موضوع شیمی تجزیه، علم پلیمر، شیمی آلی دارای بیشترین چگالی و تراکم یا پیوستگی در میان موضوعات برخوردار بوده است. موضوعات شیمی آلی، شیمی فیزیک، فیزیک پلاسما براساس شاخص رأس بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده اند. نتیجه گیری: تولیدات هم تألیفی در دانشگاه صنعتی شریف درحال افزایش است و همکاری در نویسندگی در دانشگاه صنعتی شریف از سطح قابل قبولی برخوردار است. ییشترین همکاری ها در حوزه های علوم پایه در رشته های شیمی، فیزیک و ریاضیات و در حوزه فنی و مهندسی در رشته عمران و مهندسی نفت است.

مطالعه تاریخی این دوره و چگونگی شکل گیریِ لیسانس ریاضی در ایران، از جهات متعدد، آموزنده است و می تواند راهنمای عملی برای ایجاد تغییرات جدید در برنامه درسی دره کارشناسی ریاضی، در ایران باشد. بدین سبب در این مقاله، ابتدا اشاره کوتاهی به سیر تحول تاریخی دوره لیسانس ریاضی در ایران می شود. سپس با استفاده از روش تحقیق تاریخ پژوهی و مطالعه موردی، پس از پرداختن به چگونگی تأسیس دانشگاه صنعتی شریف (آریامهر) در ایران و راه اندازی دوره لیسانس ریاضی در آن، تغییرات اساسی در ساختار، آموزش و پژوهش در این دانشگاه، بررسی می شود؛ تغییراتی که به دلیل سطح و عمق آن، به عنوان «جنبش اصلاحات آموزشی»، نام برده شده است. در انتها، با نقد آن چه که رخ داده، به عنوان جمع بندی، چند توصیه برای برنامه ریزان درسی ریاضی در آموزش عالی ارائه می شود تا با آموختن از تاریخ و توجه به یافته های پژوهشی، بتوانیم تغییرات را به گونه ای هدایت کنیم که هم در راستای پاسخگویی به نیازهای متنوع جامعه ایرانی باشد و هم توانایی تربیت ریاضی دان های برجسته را داشته باشد تا افتخارات بین المللی را نصیب ایران کنند.

هدف اصلی این مقاله مقایسۀ رتبۀ جهانی دو دانشگاه فنی منتخب کشور (دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه صنعتی شریف) است. در این تحقیق، به منظور مقایسۀ رتبۀ این دانشگاه ها، از چهار نظام رتبه بندی جهانی، شامل پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، تایمز، کیو اس و لیدن به همراه معیارها، زیرمعیارها و وزن های مربوطه استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که دانشگاه صنعتی شریف به علت کسب امتیاز بیشتر در معیارهای ارجاع به مقاله ها، اعتبار بین المللی و پژوهش در سه نظام رتبه بندی جهانی منتخب (از میان چهار نظام رتبه بندی بررسی شده،) رتبۀ بهتری کسب کرده است؛ هرچند که امتیاز بالاتر در معیارهای تعداد مقاله ها و تعداد دانشجویان بین المللی بیانگر فعالیت بهتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر و درنتیجه کسب رتبۀ برتر در نظام رتبه بندی لیدن است. بیشترین اختلاف رتبۀ دو دانشگاه فنی منتخب در نظام رتبه بندی تایمز، نشان دهندۀ برتری نسبی دانشگاه صنعتی شریف است. پیشنهاد می شود برای دستیابی به رتبۀ جهانی بهتر برای دانشگاه های کشور، به کمیت و کیفیت مقاله ها، تعداد ارجاع ها و همچنین حضور اعضای هیئت علمی و دانشجویان در عرصه های بین المللی توجه بیشتری شود.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی تمامی تولیدات علمی دانشگاه صنعتی شریف در پایگاه های استنادی وب آوساینس و اسکوپوس است. داده های حاصل از این پژوهش، با رویکرد علم سنجی و با استفاده از نرم افزارهای هیست سایت و امکانات تحلیلی نرم افزار اکسل تحلیل شد. جامعه پژوهش را تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس، در تاریخ 24 ژوئن 2018 ، و در پایگاه وب آوساینس، در تاریخ 14 می 2018 ، در بازه زمانی ده ساله (2008 تا 2017) تشکیل می دهد. یافته های پژوهش نشان داد که تعداد تولیدات پژوهشگران در هر دو پایگاه، روند افزایشی داشته و حوزه های موضوعی عمده پژوهش ها در پایگاه وب آوساینس، مهندسی برق و الکترونیک و در پایگاه اسکوپوس، حوزه مهندسی بوده است. اکبر جعفری با 335 مدرک و 17220 استناد، عنوان پرتولیدترین و اثرگذارترین پژوهشگر دانشگاه صنعتی شریف را به خود اختصاص داده است. در میان نویسندگان پراستناد و پرتولید، حسام الدین ارفعی با 4722 استناد، اثرگذارترین پژوهشگر در کل بازه زمانی پژوهش بود. بررسی کیفی مقالات با شاخص Q نشان داد 32 / 37 درصد از مقالات تولیدی در نشریات Q1 و Q2 آمده، که کیفی بودن تولیدات را نشان می دهد. به عبارت دیگر، پژوهشگران در مجلاتی که ضریب تأثیر بالایی دارند تعداد مدرک بیشتری منتشر کردند و غالباً انتشار مقالات در مجلاتِ با کیفیت بالا امکان دریافت استنادهای بیشتر را فراهم می کند. همچنین در پایگاه وب آوساینس، تعداد 79 مدرک تحت عنوان آثارِ با بالاترین استناد در رشته قرار می گیرد که در 40 حوزه موضوعی از مقوله های وب آوساینس و با همکاری 54 کشور و 382 سازمان، منتشر شده اند. از میان این مقالات، بیشترین فراوانی در حوزه موضوعی شیمی فیزیک با فراوانی 20 بوده است. ارائه پژوهش های این چنینی می تواند برنامه ریزان امور پژوهشی این دانشگاه را متوجه وضعیت فعلی تولیدات علمی اعضای هیئت علمی کند تا با شناخت وضع موجود و کاستی هایی که در این حوزه احساس می شود، با برنامه ریزی های صحیح درصدد رفع آن ها برآیند.

هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی رفتار تسهیم دانش از روی عناصر سرمایه اجتماعی است. از یک سو، تسهیم دانش به معنای میل افراد به تبادل دانش با دیگران بوده و از سوی دیگر، سرمایه اجتماعی بیانگر شاکله، محتوا و مضامین روابط متقابل میان عناصر شبکه اجتماعی است. مسأله به این شرح است: آیا می توان انتظار داشت که کارکنان بنا به دلایل اجتماعی (نه برحسب دستور و جبر)، دانش خود را در اختیار همکارانشان قرار دهند؟ با انتخاب نمونه تصادفی 179 نفری از کارکنان دانشگاه صنعتی شریف، توزیع پرسشنامه در میان آن ها جهت دریافت داده های نگرشی و استفاده از روش مدلسازی معادله ساختاری، نتایج پژوهش نشان داد که دو عنصر از وجه ساختاری (اهمیت به سازمان و پاداش)، یک عنصر از وجه فاعلیت (تسخیر احساس ها)، و یک عنصر از وجه رابطه ای (ابراز شایستگی) تأثیر معناداری را بر تسهیم دانش کارکنان دارند؛ اما تأثیر نوع دوستی و بلندنظری معنادار نیست. ابعاد سرمایه اجتماعی در این پژوهش توانستند 27 درصد از تغییرهای مربوط به رفتار تسهیم دانش را پیش بینی کنند. طبق نتایج برآمده، پیشنهادهایی نیز در قالب اجرایی و نظری در انتهای پژوهش آورده شد.

تا پیش از شیوع کرونا، اردوی ورودی های جدید دانشگاه صنعتی شریف، یکی از سنت های مهم و متمایز این دانشگاه در آغاز هر سال تحصیلی به شمار می آمد. مقاله حاضر، دستاورد پژوهشی است که تأثیر برگزاری این رویداد مهم را در طول سال های 1398-1381 بر فضای اجتماعی و فرهنگی دانشگاه صنعتی شریف بررسی کرده است. دراین راستا، اردوی ورودی ها در الگوی مفهومی دولایه ای از «اهداف فرهنگی آشکار» و «الگوهای اجتماعی پنهان» تجزیه و تحلیل شده است. پرسش های اصلی پژوهش این است که «اهداف فرهنگی آشکار و الگوهای اجتماعی پنهان برگزارکنندگان اردو چه بوده است؟» و «دانشجویان چه واکنشی به آن نشان داده اند؟» برای پاسخ به پرسش نخست، یعنی روایت از بالا، از روش مصاحبه با مجریان و تحلیل محتوای اسناد رسمی طرح و برنامه اردوها استفاده شد و برای پاسخ به پرسش دوم، روش مصاحبه کیفی با حدود 40 نفر از دانشجویان و پیمایش الکترونیکی از حدود چهارصد نفر از دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه صنعتی شریف به کار رفته است. کارنامه ناموفق اردوی ورودی ها در دستیابی به اهداف فرهنگی رسمی نشان می دهد که کارکرد اصلی آن را باید نه در طرح وبرنامه های رسمی بلکه در چهار الگوی اجتماعی نهفته در مدیریت اردو جست وجو کرد: 1) برگزاری انحصاری اردو توسط گروه ها و کانون های مذهبی، به ویژه بسیج و هیئت و عدم مشارکت گروه های دانشجویی دیگر؛ 2) نقش کلیدی شبکه سرگروه های مذهبی در ایجاد روابط اجتماعی و الگوسازی دانشجویی؛ 3) برگزاری اردو در فضاهای مذهبی حسینیه ای در مشهد؛ 4) تفکیک جنسیتی. تحلیل نتایج مصاحبه ها و پیمایش نشان می دهد که اردوی ورودی های دانشگاه صنعتی شریف در طول دو دهه اخیر، به مثابه موتوری عمل کرده است که با برکشیدن دانشجویانِ بیشتر مذهبی و منزوی کردن دانشجویانِ کمتر مذهبی، گسل و دوقطبی فرهنگی اجتماعی بزرگی را پیرامون مذهب در دانشگاه صنعتی شریف پدید آورده است.

هدف پژوهش، ارائه چهارچوبی برای برندسازی دانشگاه های صنعتی با استفاده از مدل لنکستر و کرت ریل است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی اکتشافی و به لحاظ اجرا، از نوع میدانی است. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و شامل 23 نفر است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته است. نتایج تحقیق نشان داد که برندسازی دانشگاه شامل سه مفهوم هویت گذاری، هدف گذاری و پاسخ است. هر مفهوم دارای سه مقوله اصلی، واقعی و ارزش افزوده است. برای هر مقوله، یک یا چند متغیر ارائه شده است. در مفهوم هویت برند از نظر قانونی منحصربه فرد شده و در بازار رقابتی دارای هویت مستقل است. مقوله اصلی شامل نام گذاری، مقوله واقعی شامل لوگو و مقوله ارزش افزوده شامل مأموریت های دانشگاه است. مفهوم هدف، شامل خدمات و تولیدات دانشگاه و الزامات آن است. مقوله اصلی شامل محصولات یا خدمات و دانشجویان، مقوله واقعی شامل کارکنان و اساتید و مقوله هدف افزوده شامل بازاریابی و فارغ التحصیلان است. مفهوم پاسخ تفسیر عملکرد بازار برند دانشگاه در بازار است. مقوله اصلی شامل سریع ترین واکنش فرد، مقوله واقعی شامل تصویر یا تصور فرد و مقوله ارزش افزوده شامل ارزش اصلی برند دانشگاه است. در ادامه، راهبردهای به دست آمده برای برندسازی دانشگاه های صنعتی، دسته بندی های شده است.

هدف: هدف این پژوهش، دستیابی به اولویتهای فکری دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف و بررسی وجود آن اولویتها در سرفصلهای رایج دروس معارف اسلامی بود. بدین منظور، پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی است. روش: روشِ گردآوری داده ها، توصیفی پیمایشی بوده و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف تشکیل می دهند که از میان آنان با توجه به فرمول کوکران، 356 دانشجو به صورت تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه میان آنها توزیع شد. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که از منظر دانشجویان، تحلیل و بررسی مسائل اجتماعی عصر حاضر از بالاترین سطح اولویت برخوردار است و میان سایر مباحث مطرح شده در پرسشنامه که شامل موضوعات مرتبط با اصول عقاید، خانواده و سبک زندگی، مباحث اخلاقی و در نهایت مباحث فلسفی است، از منظر آماری تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش و اولویت دانشجویان برای تحلیل مسائل اجتماعی نسبت به سرفصلهای رایج دروس معارف اسلامی، لازم است به منظور اقناع مخاطبان و شکل گیری نظام معرفتی دقیق و منسجم در ذهن دانشجویان، مسائل اجتماعی عصر حاضر به طور جدّی واکاوی شوند.