مطالب مرتبط با کلیدواژه

عبدالرحمان جامی


۲.

سهم نسخة خطی منتشر نشدة «تحفه المرشدین من حکایات الصّالحین» در «نفحات الانس من حضرات القدس»

کلیدواژه‌ها: عبدالرحمان جامی تحفة المرشدین من حکایات الصّالحین روض الریاحین فی حکایات الصالحین نفحات الانس من حضرات القدس جلال الدین محمد عبادی کازرونی عبدالله الیافعی الیمنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۷
مأخذشناسانِ مهم ترین کتاب عرفانی فارسی قرن نهم هجری قمری یعنی «نفحات الانس من حضرات القدس» اثر «عبدالرحمان جامی» به دلیل عدم آگاهی بر وجود نسخة خطی فارسی منتشر نشده «تحفة المرشدین من حکایات الصّالحین» و یا عدم تطبیق محتوای این نسخه با محتوای «نفحات الانس»، سهم قابل ملاحظه ای از این نسخة خطی را در نفحات الانس نادیده گرفته و یا سهم آن را به «روض الریاحین من حکایات الصّالحین» داده اند. در واقع تحفة المرشدین، اثر «جلال الدّین محمّد عبادی کازرونی»، ترجمة کتاب مشهور عرفانیِ عربی «روض الریاحین فی حکایات الصّالحین»، اثر صوفی مشهور قرن هشتم هجری قمری، یعنی «عبداللّه الیافعی الیمنی» است. دو نسخة خطی فارسی یافت شده از این اثر یکی در شهر «لاهور» به سال 818 هـ .ق و دیگری در شهر «ایاصوفیه» به سال 838 هـ .ق تحت اختیار نگارندگان است. این مقاله کوشیده است تا با روی کردی تطبیقی و ارائه دلایلی هم چون اشارة جامی به تحفة المرشدین در دست نوشته های نفحات الانس، گزینش یکسان نفحات الانس و تحفة المرشدین از برخی حکایات، برداشت های مشترک جامی و عبادی از متن روض الریاحین، علاقه مندی جامی به استفاده از منابع فارسی، چگونگی دسترسی جامی به تحفة المرشدین و سهم تحفة المرشدین را در نفحات الانس مشخص نماید.
۳.

تأملی در ابراز مودت و دوستی عبدالرحمان جامی به اهل بیت پیامبر(ص)

کلیدواژه‌ها: اهل سنت عبدالرحمان جامی نعت پیامبر (ص) منقبت خاندان پیامبر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه کلیات مذاهب فقهی اهل سنت
تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۷۳۲
آثارهنری و ادبی ، آن گاه که از سرچشمه زلال اندیشه های پاک دین اسلام نشات می گیرد ، محصول باطروات و همسان با روح انسان می شود که گویی مائده آسمانی هست که در کام جان می نشیند و روان آدمی را می پروراند. موثرین ترین ممدوحان شاعران که در طول تاریخ ، دفتر شاعران را رنگ و بوی الهی و ملکوتی داده اند ، پیامبراسلام(ص)،خلفای راشدین و اهل بیت پیامبر است که ، نتیجه دلدادگی و ارادت شاعران است که در آثارشان هویدا می شود . مولاناعبدالرحمان جامی یکی از شاعران اهل سنت است که در کنار نعت وستایش رسول اکرم(ص)ومدح خلفای راشدین با سرودن چندین شعر در منقبت علی بن ابی طالب و فرزندانش ،دوستی و مودت خود را ابراز کرده است . این مقاله درصدد است جلوه هایی از احساسات جامی را در برخی آثار او نشان دهد .
۴.

جایگاه موسیقی نزد اقطاب نقشبندیه (مطالعه موردی عبدالرحمن جامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سازبندی سماع عبدالرحمان جامی موسیقی نقشبندیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۵۰۵
در دوره سلطان حسین بایقرا (875 911 ق)، اقطاب فرقه نقشبندیه، به دلیل سیاست تسامح مذهبی دربار، از آزادی عمل نسبی، به ویژه در زمینه برپایی مراسمی همچون سماع برخوردار بودند. در این بین، عبدالرحمان جامی (817 898 ق) از جمله اقطاب نقشبندی، در برگزاری این مجالس، رویکردی متمایز داشت. این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و بررسی اشعار برجای مانده از جامی (دیوان کامل و مثنوی هفت اورنگ)، درصدد پاسخ به این پرسش است که با وجود تبحر علمی و عملی جامی در موسیقی، سماع و سازهای مربوط به آن در دوره وی، چه تغییراتی یافت. یافته ها حاکی از آن است که بنا بر کوشش جامی در اثبات تأثیر معنوی و روحانی موسیقی و رد نظریات افراطی درباره کاربرد ساز در حلقه های تصوف، دگردیسی بنیادینی در سازبندی مجالس سماع به وقوع پیوست، به نحوی که سازهای موسیقی بزمی، که تا پیش از آن در میان اهل تصوف چندان مورد توجه نبودند، به آن راه یافته و رواج فراوان یافتند.
۵.

بررسی تطبیقی دو چکامه از صفی الدّین حلّی و عبدالرحمان جامی در مدح پیامبر اسلام (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صفی الدین حلی عبدالرحمان جامی ادبیات تطبیقی مدح نبوی شعر سنتی عربی و فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۹
صفی الدین حلّی (وفات750 ه.ق) قصیده ای شامل نود بیت به زبان عربی و عبدالرحمان جامی (وفات898 ه.ق) ترکیب بندی به طول پنجاه و شش بیت به زبان فارسی، در منقبت پیامبر اسلام (ص) سروده اند. تحلیل این دو سروده در یک اقدام تطبیقی، فراراه نوشتار حاضر است. روش تحقیق، بر پایه نقد درون متنی، در پرتو ادبیات تطبیقی به شیوه مکتب آمریکایی است. موضوع یکسان و موقعیت متنی مشابه، نگارنده را بر آن داشت که به مقایسه این دو سروده، در دو حیطه شکل و مضمون بپردازد و همانندی ها و ناهمانندی ها را بازنماید. هر دو سراینده، مدایح خود را در عشق به پیامبر و در طیّ یک سفر پرشور زیارتی به مقصدِ مدینه آفریده اند. اشتیاق دیدار، رنج فراق و آرزوی آمرزش، جان مایه این چکامه هاست. هردو شاعر، زبانی عذرخواه و روحی خاکسار دارند؛ اگر چه حلّی، از شور عاطفی جامی و صدق هنری او برخوردار نیست و کلان نگری او را ندارد. عاطفه عرفانی در تمام عناصر شعری ترکیب بند جامی از قبیل واژگان، اسلوب عبارات، صور خیال و موسیقی، نیرویی نافذ و کنشگر بوده است. وانگهی عواملی از قبیل ضعف عاطفی در مدح، پایبندی به ساختار سنتی قصیده، طولانی بودن سروده و تنگنای قافیه، از انسجام و اثربخشی مدحیه حِلّی کاسته است.
۶.

ره یابی اندیشه های وجودشناسی جامی در تفکر فیض کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: وجود شناسی وحدت وجود عبدالرحمان جامی فیض کاشانی عرفان تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۷۷
نورالدین عبدالرحمان جامی- عارف و شاعر معروف قرن نهم هجری- به واسطه نگارش آثار و شروح در تبیین مکتب ابن عربی، تأثیر چشم گیری در گسترش و تداوم آن مکتب در ایران داشته است. وی با غور در آثار ابن عربی، به عنوان یکی از شارحان برتر این مکتب، جایگاه ویژه ای دارد چنان که تعلیقاتی بر فصوص الحکم تحت عنوان نقدالنصوص فی شرح نقش الفصوص و نیز شرحی بر فصوص الحکم نگاشته است. اما در مورد تأثیرگذاری تعالیم جامی بر دیگر متفکران ایرانی، این سؤال به ذهن می آید که آیا بحث وحدت وجود - به عنوان مهم ترین آموزه فکری ابن عربی در عرفان نظری- آن گونه که از شرح های جامی بر می آید در تقریرهای فیض کاشانی انعکاسی دارد یا خیر؟ از این رو، این پژوهش برآن است که به روش توصیفی- تطبیقی، احتمال این که تعالیم جامی در تفکر فیض کاشانی در باب وجودشناسی راه یافته است با تکیه بر نقد النصوص و کلمات المکنونه مورد بررسی و تحلیل قرار دهد که با مقایسه بین اندیشه های جامی و فیض کاشانی، ردپای اندیشه های جامی درباره وجودشناسی در تقریرهای فیض کاشانی دیده می شود.