گردشگری سلامت

هدف از این پژوهش، شناسایی پدیده ها و راهبردهای خدمات گردشگری هستند. این گونه خدمات عاری از استفاده بیش از حد فناوری و مضرات آنها هستند. که شامل امواج الکترومغناطیسی، موبایل وآلاینده های محیطی هستند. تا با استفاده از نتایج بتواند راهگشای بهتری برای توسعه صنعت گردشگری باشند. جامعه آماری پژوهش خبرگان و صاحب نظرانی که در خدمات بوم گردی و طبیعت گردی روستایی بصورت علمی و عملی اطلاعات دارند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه بود که بصورت مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته صورت پذیرفته است. روش نمونه گیری، گلوله برفی هستند. که با مجموع13 نفر به حد اشباع رسید. تجزیه و تحلیل با رویکرد کیفی در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که راهبردهای مؤثر بر خدمات ارگانیک در صنعت گردشگری شش مقوله هست که از مجموع 116 مفهوم بدست آمده و پدیده هایی که زمینه ساز این خدمات هستند از 61 مفهوم بدست آمده که شامل چهار مقوله هستند. نتایج و دستاوردهای این پژوهش می تواند در راهبردها و  تقویت پدیده های صنعت گردشگری و توسعه این صنعت برای کلیه ذینفعان و سیاست گذاران مفید باشد.

مقدمه: امروزه در محیط های پویا، اختلالات و خطرات بسیاری در زنجیره های تأمین ایجاد می شود که بر عملکرد و بهره وری سازمان تأثیر منفی می گذارد. در نتیجه شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای مدیریت و رفع آن ضروری است. این موضوع در زنجیره تأمین گردشگری سلامت نیز صادق است. لذا، هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مفهومی از عوامل کلیدی موفقیت در زنجیره تأمین گردشگری سلامت به منظور بهبود تاب آوری است. روش ها: این پژوهش از نوع کاربردی بود که با روش ترکیبی (کیفی و کمی) در سال 1399 انجام شد. در مرحله اول عوامل کلیدی موفقیت از طریق مصاحبه با خبرگان زنجیره تأمین گردشگری سلامت بیمارستان آیت الله یثربی شناسایی و دسته-بندی گردید. درمرحله دوم هم اندیشی خبرگان تشکیل شد و مدل عوامل کلیدی موفقیت از طریق مدلسازی ساختاری- تفسیری طراحی شد. یافته ها: از نتایج مصاحبه با خبرگان 70 عامل کلیدی موفقیت بدست آمد که در قالب 12 دسته کلی طبقه بندی گردید. در نهایت از طریق اعضای هم اندیشی خبرگان، مدل عوامل کلیدی موفقیت مشخص گردید که عامل مدیریت محیطی دارای بیشترین اثر گذاری و عوامل انعطاف پذیری در زنجیره تأمین، مدیریت تأمین کنندگان، هماهنگی و همکاری در زنجیره تأمین و مدیریت موجودی دارای بیشترین اثرپذیری بودند. نتیجه گیری: بررسی عوامل کلیدی موفقیت زنجیره تأمین گردشگری سلامت برای کشورهایی که علاقه مند به بهبود تاب آوری این صنعت بوده بسیار حائز اهمیت است. انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به مدیران، سیاست گذاران و برنامه ریزان حوزه گردشگری سلامت در شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موفقیت در سطح زنجیره تامین کمک نماید.

مقدمه: در میان حوزه های مختلف گردشگری، گردشگری سلامت به دلیل قابلیت و مزیت های رقابتی از توجه زیادی برخوردار شده است. هدف این پژوهش ارائه ی چارچوبی جامع جهت شناسایی و بررسی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم هر یک از عوامل مؤثر بر توسعه ی صنعت گردشگری سلامت استان یزد می باشد. روش کار: در این تحقیق پس از مرور پیشینه و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه ی گردشگری سلامت، مهم ترین عوامل با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی تعیین گردید و در ادامه با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)، سطح بندی شدند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل به روز بودن اطلاعات کادر بیمارستان و مرتبط بودن تخصص پزشکان با وظایف آن ها، اساسی ترین عوامل در مدل توسعه ی گردشگری سلامت می باشند و باید در وهله ی اول بر آن ها تأکید شود. نتیجه گیری: با استفاده از یافته های این پژوهش می توان به این نتیجه رسید که گردشگری سلامت و توسعه ی آن در استان یزد نیازمند عزم جدی برای جلب رضایت بیمارانی است که جهت معاینه یا درمان به استان یزد مراجعه می کنند. این مهم از طریق سرمایه گذاری در تجهیز و به روز کردن بیمارستان ها و توسعه ی مهارت کادر بیمارستان مقدور خواهد یود.

مقدمه: امروزه گردشگری سلامت از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان است. گردشگری سلامت به عنوان یکی از منابع ایجاد درآمد و اشتغال می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی ملی باشد. لذا، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مرتبط بر خلق مزیت رقابتی در کسب وکار گردشگری در حوزه سلامت است. روش ها: مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی بود و به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل فعالان و صاحبان کسب وکارهای صنعت گردشگری استان مازندران بود. برای جمع آوری داده ها تعداد 200 پرسش نامه توزیع گردید که از این تعداد 165 پرسش نامه برگشت داده شد. برای سنجش روایی پرسش نامه ازنظر خبرگان استفاده گردید. پایایی ابزار گردآوری داده ها از طریق آلفای کرونباخ و پایایی مرکب تائید شد. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد وضعیت اجتماعی- فرهنگی با ضریب مسیر 96/0 اثر بسیار مهمی بر خلق مزیت رقابتی در گردشگری سلامت در استان مازندران دارد. همچنین بعد دسترسی به امکانات و نیروی انسانی متخصص و ماهر با ضریب مسیر 95/0 و 85/0 در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: متولیان سازمان های ضمن مشخص نمودن فهرست دقیق قابلیت های اجتماعی - فرهنگی و تاریخی استان و معرفی مجتمع های رفاهی و مراکز خدماتی- درمانی، مقدمات لازم در جذب گردشگر سلامت را فراهم نمایند. در ادامه باید راه های شناسایی امکانات برای گردشگران نیز تسهیل شود. همچنین، باتربیت و به کارگیری نیروی متخصص، کسب وکار گردشگری سلامت تقویت خواهد شد.

پدیده گردشگری همواره حائز اهمیت بوده و بر اساس پیش بینی های انجام گرفته به سودآورترین صنعت جهان مبدل خواهد شد و در این بین حوزه گردشگری سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است. گردشگری سلامت عبارت است از سفر افراد به کشورهای دیگر به منظور دریافت خدمات سلامت که اغلب با گذراندن اوقات فراغت همراه می شود و دلیل انجام این کار فهرست های انتظار طولانی در کشورهای توسعه یافته و هزینه پایین دریافت خدمات مراقبت سلامت در کشورهای درحال توسعه می باشد. [1 ]در قرن هجدهم تا بیستم، بیماران ثروتمند از کشورهای درحال توسعه به مراکز درمانی کشورهای توسعه یافته سفر می کردند، اما این روند در اواخر قرن بیستم شروع به معکوس شدن کرد و کشورهای درحال توسعه شروع به رقابت شدیدی به منظور جذب گردشگر سلامت کرده اند، به طوری که گردش مالی این صنعت در جهان نزدیک به 55 بیلیون دلار هست که این مقدار سالانه 20 درصد افزایش پیدا می کند [2 ]و سهم سالانه کشور ایران بین 400 تا 500 میلیون دلار برآورد شده است. [3 ] در برنامه های چهارم و پنجم توسعه ایران نیز در زمینه بهداشت و درمان، حضور فعال در بازارهای جهانی با اهداف اشتغال زایی، رشد کیفی در بخش سلامت کشور، نزدیک شدن به استانداردهای جهانی، کسب درآمد و ارزآوری، حمایت از رشد اقتصادی در کشور و تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت منطقه در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه اقتصاد کشور ایران عمدتاً متکی به نفت است، لزوم توجه به گردشگری سلامت دوچندان می گردد و از طرفی نیز کشور ایران با دارا بودن آب وهوای مطبوع، جاذبه های گردشگری فراوان، مراکز درمانی مدرن و به همراه نیروی انسانی متخصص دارای شهرت جهانی، محیط مناسب برای کشورهای مسلمان، تقاضای بالای بیماران کشورهای منطقه برای جراحی های زیبایی، برتری در زمینه سلول های بنیادی، ترمیم ضایعات نخاعی و درمان ناباروری، از پتانسیل نسبتاً مناسبی در این زمینه برخوردار است.[4 ] درمجموع می توان گفت که با توجه به محدود بودن بودجه نظام سلامت، سهم پایین بخش بهداشت و درمان از تولید ناخالص داخلی، افزایش هزینه های نظام سلامت، بدهی صندوق های بیمه ای و فشار روزافزون به بیمارستان ها در راستای کنترل هزینه ها، [5] درآمدزایی و مستقل شدن، به نظر می رسد که فعالیت مراکز درمانی کشور در سطح بین المللی و در راستای جذب گردشگر سلامت گام مهمی در راستای رونق اقتصاد سلامت کشور خواهد بود. همچنین، باید به این مسئله مهم اشاره گردد که ایجاد زیرساخت های جذب گردشگر سلامت موضوعی ملی بوده و علاوه بر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی اصلی و انجام سیاست گذاری های مناسب در این سازمان، سایر نهادها و ارگان های کشوری نیز باید به درستی نقش خود را در زمینه خدمات بازاریابی، حمل ونقل، خدمات رفاهی و تفریحی ایفا کرده و از طرفی درصدد رفع چالش ها و موانع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی گردشگری سلامت ایران در سطح بین الملل برآیند. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که علاوه بر تاسیس بخش پذیرش بیماران بین الملل (IPD (International Patient Department)) در بیمارستان، در قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور به بحث گردشگری سلامت توجه بسیاری شده است، اما اقدامات انجام گرفته در این راستا باید سرعت بیشتری به خود بگیرد و از طرفی در کنار همه مزایای اشاره شده، بهتر است به تهدیدهای مهمی که در این زمینه متوجه کشور است در مطالعه ای جامع پرداخته شود (برای مثال ورود گردشگران سلامتی که از سایر نقاط دنیا یک بیماری خاص بومی یا آندمیک را با خود به همراه آورده و امکان شیوع آن در کشور وجود داشته باشد). درنهایت باید خدمات ارائه شده به گردشگران خارجی تعرفه ای متفاوت از گیرندگان داخلی خدمات داشته باشد و تحلیل این موضوع با مشورت اقتصاددانان سلامت انجام گیرد. تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد. تشکر و قدردانی: از تمامی اساتید اقتصاد سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران نهایت تشکر و قدردانی به عمل می آید.

در میان حوزه های گوناگون گردشگری به گردشگری سالمندی، به دلیل قابلیت و مزیت های رقابتی، توجه بسیاری شده است. همچنین، با توجه به روند پیر شدن جمعیت کشور ایران و به ویژه مردم استان یزد و نیازهای خاص این قشر، در این پژوهش تلاش شده است عوامل مؤثر در توسعه ی گردشگری سلامت سالمندی با استفاده از رویکرد نگاشت شناختی فازی و تحلیل شبکه های اجتماعی شناخته و اولویت بندی شوند. این روش پژوهش آمیخته، از لحاظ هدف، کاربردی و، از حیث جمع آوری داده ها، توصیفی است. بدین منظور، پس از بیان موضوع و بررسی پیشینه ی پژوهش، عوامل مؤثر در گردشگری سلامت سالمندی شناسایی شدند و سپس پرسش نامه ی ماتریسی به 164 نفر از گردشگران سلامت، که به منظور دریافت خدمات سلامت به استان یزد سفر کرده بودند، داده شد و سپس داده ها جمع آوری شدند. در ادامه، با استفاده از نرم افزار FCMapper و Ucinet، داده های حاصل تجزیه وتحلیل شدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که، از میان عوامل شناسایی شده، عوامل تصویب قوانین حمایتی، ارتقای کیفیت خدمات درمانی و حفظ ایمنی بیمار مرکزیت بیشتری از سایر عوامل دارند؛ بدین معنی که تعداد بیشتری فلش به آن وارد و از آن خارج می شود. درنهایت، سناریوهایی براساس این سه عامل 

این تحقیق با هدف ارائه راهکارهای برای موفقیت بازاریابی تعاملی در فضای مجازی در حوزه گردشگری سلامت ارائه شده است، برای رسیدن به این هدف لازم است عوامل موثر بر در این تحقیق عوامل موثر بر موفقیت در بازاریابی تعاملی شناسایی و اولویت بندی شود تا براساس عوامل اثرگذار راهکارهایی ارائه گردد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع اکتشافی محسوب می گردد. برای شناسایی و رتبه بندی عوامل از نظرات 16 نفر از فعالین حوزه گردشگری سلامت و اساتید دانشگاه آشنا به امور بازاریابی استفاده شده است. روش نمونه گیری در تحقیق جاری هدفمند و ابزار گردآوری اطلاعات در مرحله شناسایی عوامل تکنیک دلفی و در مرحله کمی (رتبه بندی) مقایسات زوجی بوده است. در این تحقیق برای شناسایی عوامل نهایی از تکنیک دلفی فازی و برای رتبه بندی عوامل و شاخص ها از تکنیک سلسله مراتبی AHP و از نرم افزار EXCEL و EXPERT CHOICE استفاده شده است. براساس نتایج بدست آمده در مجموع 21 شاخص برای موفقیت بازاریابی تعاملی در فضای مجازی شناسایی گردید که این شاخص ها در قالب پنج عامل کلی دسته بندی گردیدند. براساس یافته های تحقیق به ترتیب عوامل مدیریتی، کیفیت محتوایی، کیفیت فنی، کیفیت طراحی و عوامل بازاریابی به ترتیب مهمترین عوامل معرفی شده اند. شاخص های ارتباط مستمر، قابل اعتماد بودن مطالب و منبع، سهولت امکان تعامل و سرعت در پاسخ دهی در دسته عوامل مدیریتی قرار گرفته اند. راهکارهای کاربردی با توجه به این اولویت بندی ارائه شده اند.

گردشگری یکی از صنایع پویای در حال رشد دنیاست. گردشگری با اهداف مختلفی نظیر بازدید از جاذبه های طبیعی، جاذبه های تاریخی و همچنین کسب سلامت جسم و روح انجام می پذیرد و در این میان، گردشگری سلامت با هدف بهبود سلامت جسمانی و بازیابی سلامت روح انجام می شود. از آنجا که بخش عظیمی از نیروی انسانی فعال در حوزه گردشگری سلامت را پرستاران زن تشکیل می دهند، کارآفرینی این قشر از جامعه از اهمیت به خصوصی برخوردار است؛ به گونه ای که امروزه یکی از شاخص های مهم برای ارزیابی و سنجش توسعه و پیشرفت بخش گردشگری سلامت هر کشور، میزان مشارکت پرستاران زن خلاق در ارائه مناسب خدمات درمانی به گردشگران بیمار و جویای سلامت قبل و بعد از دریافت خدمات درمانی در مقصد گردشگری است. لذا در این پژوهش تجزیه و تحلیل شناسایی و اولویت بندی شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های فردی رفتار کارآفرینانه پرستاران زن در گردشگری پزشکی ، با استفاده از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) به مرحله اجرا درآمده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مؤلفه های انگیزه، خلاقیت، اعتمادبه نفس، قدرت مذاکره و مهارت شغلی از مؤلفه های مهم و پررنگ فردی رفتار کارآفرینانه پرستاران زن در بخش گردشگری پزشکی است.

بحران کووید-19 چالش های بی شماری را برای کسب وکارهای کوچک و متوسط گردشگری سلامت ایجاد نموده است و بقای بسیاری از آنها را مورد تهدید قرار داده است. ذهن آگاهی سازمانی مفهومی است که به سازمان ها کمک می کند تاحدامکان از وقوع بحران و اتفاقات غیرمنتظره پیشگیری کرده و در صورت وقوع این رخدادها، به سرعتت آنها را مهار نموده و آسیب های احتمالی را به حداقل برسانند. این پژوهش با درنظرگرفتن اهمیت مدیریت بحران برای کسب وکارهای گردشگری سلامت و باهدف بررسی چگونگی مدیریت بحران کرونا در کسب وکارهایی با ذهن آگاهی بالا صورت گرفته است. پژوهش پیش رو، با رویکرد اکتشافی به روش کیفی و به صورت مطالعه موردی چندگانه در صنعت گردشگری سلامت انجام شده است. سازمان های موردمطالعه پیش از دعوت به مصاحبه از نظر سطح ذهن آگاهی سازمانی مورد سنجش قرار گرفتند. برای پاسخ به سؤال تحقیق، 11 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران ارشد این کسب وکارها انجام و نتایج با روش تحلیل مضمون استخراج گردید. در نهایت پنج مقوله اصلی شامل «حفظ آمادگی و ظرفیت سازی در دوران پیشابحران»، «ایجاد فرهنگ سازمانی یادگیرنده»، «مدیریت تغییر و رهبری انگیزه بخش»، «اولویت قائل شدن برای نوآوری» و «حفظ چابکی» شناسایی شدند.

مقدمه: یکی از مهم ترین محورهای اصلی توسعه استان گیلان با توجه به قابلیت های طبیعی، تاریخی و فرهنگی آن، گردشگری است که دراین بین گردشگری سلامت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وجود مرزهای مشترک آبی و خاکی با کشورهای حاشیه دریای خزر، انواع جاذبه های گردشگری، پزشکان مجرب و بیمارستان هایی با امکانات تخصصی و فوق تخصصی و تعرفه پایین هزینه درمان، می تواند استان گیلان را به یکی از قطب های گردشگری سلامت در ایران بدل کند. هم آفرینی گونه ای از راهبرد بازاریابی است که بر ایجاد و تشخیص ارزش های مشترک شرکت و مشتریان به منظور بهبود کیفیت خدمات و حفظ و ایجاد ارزش برای گردشگران تأکید دارد. هدف پژوهش: هدف از این پژوهش ارائه مدل هم آفرینی ارزش در صنعت گردشگری سلامت است. روش شناسی تحقیق: روش پژوهش به صورت کیفی و با بهره گیری از نظریه داده بنیاد و بر اساس گام های پیشنهادی گلیزر و استراوس به اجرا در آمده است. جامعه آماری شامل 16 نفر خبرگان در حوزه گردشگری و گردشگران سلامت هستند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر تجزیه وتحلیل مصاحبه ها از فرایند کدگذاری استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: استان گیلان با مساحت 14044 کیلومترمربع و جمعیت 2530696 نفر در شمال کشور واقع شده است. این استان با کشورهایی همچون آذربایجان، ترکمنستان، قزاقستان و روسیه دارای مرز آبی و خاکی مشترک است. یافته ها و بحث: بر اساس یافته های تحقیق هم آفرینی ارزش سازمانی شامل کیفیت خدمات پزشکی و پزشکان معتبر؛ عامل قیمت خدمات پزشکی؛ تسهیلات خدمات مربوط به اسکان، حمل ونقل و پذیرایی؛ و نیز بسته های حمایتی جذاب می تواند در طراحی آمیخته بازاریابی اثربخش عمل نماید. نتایج: هم آفرینی ارزش مشتری شامل تعامل، اشتراک گذاری دانش، مهارت، خلاقیت و اعتماد گردشگران به منظور ایجاد رفتار شهروندی و وفاداری گردشگران مورد توجه قرار گرفت.

گردشگری سلامت یکی از شاخه های گردشگری در جهان است که با سرعت در حال رشد است. گردشگری سلامت نه تنها منجر به تقویت بخش علمی، سیاسی، اجتماعی و منطقه ای می شود، بلکه دارای مزایای اقتصادی و بازاریابی بسیاری نیز هست. از این رو، به منظور افزایش رونق اقتصادی کشور و افزایش صنعت گردشگری سلامت در ایران و دستیابی به جایگاه مناسب در بین کشورهای منطقه، شناخت بازاریابی توسعه گردشگری سلامت ضرورت دارد. پژوهش حاضر به بررسی مدل بازاریابی گردشگری سلامت در شهر تهران می پردازد. روش تحقیق از حیث هدف کاربردی و از لحاظ رویکرد، اکتشافی-تبیینی و روش انجام پژوهش نیز به صورت کیفی است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر خبرگان و کارشناسان صنعت گردشگری و سلامت بوده که به روش گلوله برفی هدفمند تعداد 12 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. در این پژوهش جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات مربوط به مصاحبه نیمه ساختار یافته، از شیوه تحلیل محتوا براساس کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، طبق نظریه داده بنیاد استفاده شد. نتایج نشان داد که از تعیین ابعاد، مؤلفه ها و مفاهیم، به جهت بررسی فرایند بازاریابی توسعه گردشگری سلامت در شهر تهران و نیز روابط میان مؤلفه ها و ابعاد شناسایی شده از چارچوبی که تئوری داده بنیاد برای مدل سازی تجویز می کند استفاده شد. چارچوب ارائه شده به صورت یک مدل مفهومی پیشنهادی بوده و شامل 22 مؤلفه و 7 بُعد می باشد. با توجه به ضرورت عناصر آمیخته بازاریابی علی الخصوص خدمات پزشکی (محصول)، هزینه درمان (قیمت)، عوامل طبیعی و فرایندهای پیشگیرانه، باید پیشنهادهای گردشگری سلامت را برای گروه های گوناگون مصرف کننده متنوع کرد.

با رشد شهرنشینی و افزایش فشارهای روحی و روانی، بیماری جسمی شهروندان نیز بیشتر می شود. در این میان، گردشگری سلامت برای بهره مندی مردم از امکانات سلامتی و بهداشتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از بخش های رقابت پذیری شهرها، رقابت برای جذب توریست های درمانی خارجی و داخلی می باشد. هدف از تحقیق حاضر، امکان سنجی ظرفیت های گردشگری سلامت در شهرستان مراغه با تأکید بر توسعه پایدار شهری است. ماهیت پژوهش، کاربردی و رویکرد آن نیز، کمّی- کیفی می باشد. اطلاعات بدست آمده در این تحقیق با استفاده از مطالعات اسنادی - مشاهده ای و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام یافته است. شاخص های ارزیابی گردشگری سلامت، متشکل از 27 متغیر است که شامل سه مولفه اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی (اکولوژیکی) می باشد. جامعه آماری، 384 نفر می باشد که در مکان های گردشگری سلامت حاضر بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای Spss، Amos و Mplus استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مؤلفه اقتصاد گردشگری با بار عاملی 95/0 بیشترین تأثیر را در توسعه گردشگری سلامت پایدار را دارد و کمترین اثرگذاری هم مربوط به کم رنگ شدن فرهنگ محلی بار عاملی 63/0، تجهیز پایانه ها (ترمینال ها) با بار عاملی 62/0می باشد. همچنین مؤلفه گردشگری پایدار با اثر مستقیم 815/0 و غیرمستقیم 131/0 بیشترین اثرگذاری و مؤلفه زیست محیطی با اثر مستقیم 634/0 و غیرمستقیم 164/0 کمترین اثرگذاری را در امکان سنجی توسعه گردشگری سلامت پایدار مراغه داشته است. مؤلفه اقتصادی با اثر مستقیم 726/0 و غیرمستقیم 163/0 و مؤلفه اجتماعی-فرهنگی با اثر مستقیم 702/0 و غیرمستقیم 105/0 در امکان سنجی و توسعه گردشگری سلامت پایدار شهر مراغه اثرگذار بوده اند.

جهانی شدن بهداشت و درمان، منجر به به وجودآمدن شکل جدیدی از گردشگری شده است که به عنوان گردشگری سلامت شناخته می شود. با توجه به اهمیت ویژه گردشگری و به خصوص گردشگری سلامت و مزیت های اقتصادی ناشی از آن، عامل کیفیت می تواند مهم و اساسی باشد. ازجمله عواملی که می تواند کیفیت خدمات گردشگری سلامت را تحت تأثیر قرار دهد، ارزش های فرهنگی است؛ بنابراین، این مطالعه بر آن است که تأثیر ارزش های فرهنگی بر کیفیت ادراک شده خدمات گردشگری سلامت شهر سرعین را بررسی کند که با استفاده از مدل فرهنگ هافستد1 و مدل کیفیت خدمات پادما2 انجام می پذیرد. جامعه آماری این تحقیق شامل همه گردشگران داخلی است که در بازه زمانی خرداد و اوایل تیر 1397 وارد شهر سرعین شده اند. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد و از 400 پرسشنامه توزیع شده، 372 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها نیز از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که رابطه لذت جویی/خویشتن داری با کیفیت ادراک شده خدمات گردشگری سلامت معنادار و مثبت است. همچنین رابطه مثبت و معنی دار جهت گیری بلند مدت/کوتاه مدت، درجه پذیرش ابهام، فاصله قدرت، مردگرایی/زن گرایی و فردگرایی/جمع گرایی با کیفیت ادراک شده خدمات گردشگری سلامت تأیید شد

شیوع ویروس کرونا، به منزله بحرانی همه گیر و وسیع بود که توانست تمام مناطق جغرافیایی را تحت تأثیر پیامدهای خود قرار دهد. کشورهای بسیاری اقدامات و استراتژی های مختلفی را پیاده سازی و اجرا کردند که یکی از موفق ترین و به روزترین آن ها، منطقه بندی سبز بود. منطقه بندی سبز، یکی از شیوه های منطقه بندی در مناطق جغرافیایی مختلف است که پویا و موقت بوده و با پیاده سازی مکانیزم و استراتژی های مختلف، مسائل و چالش های ناشی از اپیدمی کرونا را به حداقل می رساند. هدف اصلی تحقیق حاضر، پیاده سازی روش منطقه بندی سبز در مقابله با چالش های اپیدمی کرونا در مناطق گردشگری سلامت شهرهای چشمه های آب گرم دامنه کوه سبلان است که با استفاده از روش ترکیبی یا آمیخته، به بررسی موضوع می پردازد. رویکرد مورد استفاده در آن، رویکرد متوالی اکتشافی است که در فاز اول از روش کیفی تحلیل مضمون و در فاز دوم از روش کمّی پیمایش استفاده می نماید. ابزار اصلی مورد استفاده در فاز کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در فاز کمّی، پرسشنامه است که به ترتیب از 11 نفر از خبرگان در فاز کیفی و 23 نفر هم در فاز کمّی اطلاعات و داده های مربوطه استخراج شدند. مطابق با یافته های تحقیق، در فاز کیفی از مصاحبه های نیمه ساختاریافته 67 شاخص شناسایی شدند که از میان آن ها، 22 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر استخراج شد. در فاز کمّی نیز با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و تاپسیس فازی، وزن و اهمیت نماگرهای مورد مطالعه، بررسی و تحلیل شدند. از نتایج تحقیق حاضر می توان به شناسایی ابعاد و مولفه های داخلی این نوع منطقه بندی اشاره کرد که با استفاده از نظرات خبرگان و روش های علمی بدست آمدند. همچنین به وضعیت شهرهای دامنه کوه سبلان اشاره کرد که از لحاظ شاخص های بدست آمده، شهر سرعین در محدوده مساعد یا خوب قرار داشته و طبق مولفه های منطقه بندی سبز، می تواند در راستای ارائه خدمات گردشگری سلامت، فعالیت نماید.

ازآنجاکه یک سفر مطمئن برای درمان و یا پیشگیری از بیماری، نیازمند به حضور منبعی مطلع در زمینه مقاصد و کشورهای مناسب و مجهز می باشد (تسهیلگران گردشگری پزشکی)، در این پژوهش سعی در ارائه چارچوب نقش های تسهیلگران گردشگری پزشکی که زیرشاخه گردشگری سلامت است، در مراحل قبل، حین و بعد از سفر بیمار شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و روش جمع آوری داده های پژوهش پیمایشی، و جامعه آماری شامل فعالان حوزه گردشگری پزشکی شهر اصفهان بوده و تعداد نمونه 78 نفر از اساتید دانشگاه ها، پزشکان، کارکنان سازمان گردشگری، آژانس های گردشگری و هتل های موجود در شهر اصفهان بوده است که درنهایت 66 پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردیده است. روایی با استفاده از تجربه خبرگان متخصص و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تائید قرارگرفته است. تحلیل داده ها، با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و به کمک نرم افزار spss و آزمون های دوجمله ای، علامت و آنتروپی شانون صورت گرفته و یافته های پژوهش نشان داده است که نقش های تسهیلگران گردشگری پزشکی قبل از سفر شامل برنامه ریزی، مذاکره با ارائه دهندگان خدمات، راهنمایی قانونی و مشاوره با پزشک، هماهنگی مربوط به درمان، فعالیت های ترویجی برای جذب بیمار، اتصال بیمار به کادر درمانی، کمک به یافتن مرکز درمانی، انجام سفر و انتخاب مقصد، رعایت حریم خصوصی، بررسی مشروعیت پزشکان و مراکز درمانی، برنامه ریزی برای حمل ونقل، حذف لیست انتظار طولانی، ویزا و در حین سفر، شامل راهنمایی برای بهره مندی از امکانات مقصد، امور پیش از درمان، گردش در مقصد، ملاقات با پزشک، برقراری روابط فرهنگی و اجتماعی، ایجاد محیط نقاهت، مراقبت باکیفیت، به صرفه و به موقع، مترجمی، در مرحله بعد از سفر، مطرح کردن پیشنهادهایی برای بهداشت مبدأ، بر عهده گرفتن مسئولیت آسیب های احتمالی بعد از بازگشت، ادامه درمان در خانه، حل مشکلات بیمار در مبدأ، ارزیابی رضایت بیمار و کیفیت درمان بوده است.

گردشگری سلامت با هدف توجه به سلامتی و درمان های سنتی یا مدرن در عصر حاضر رو به رشد است. از طرفی، نیازمند استراتژی بازاریابی مناسبی برای توسعه بیشتر است. با توجه به ظرفیت بالایی که استان کرمان در منابع طبیعی و درمانی مناسب گردشگری سلامت دارد، ضروری است که بحث بازاریابی آن نیز بررسی شود. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تبیین ساختاری - عملکردی تأثیر بازاریابی سبز در توسعه گردشگری سلامت در استان کرمان است. پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری فعالان حوزه گردشگری سلامت فعال در پارک های علم و فنّاوری و سلامت استان هستند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و روش کوکران، درنهایت پرسش نامه نیمه ساختاریافته با طیف لیکرت بین 117 نفر توزیع شد. پایایی ابزار پژوهش با آلفای کرونباخ برای هر متغیر تأیید شد. تجزیه وتحلیل داده ها نیز با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی در نرم افزار اسمارت پی ال اس ۳ با استفاده از تبیین ضریب مسیر، ضریب اثر و ضریب تی انجام شد. برطبق نتایج، تأثیر متغیرهای نگرانی های سود و زیان با ضریب 66/0، مسئولیت اجتماعی با ضریب 4/0، آثار منفی زیست محیطی با ضریب 007/0 و درنهایت سطح درآمد با ضریب 005/0 در گردشگری سلامت تأیید شد. بدین ترتیب، بازاریابی سبز می تواند موجب توسعه بیشتر گردشگری سلامت شود. درنتیجه، می توان با توجه بیشتر به بازاریابی سبز در توسعه گردشگری سلامت استان تأثیر گذاشت و درنهایت توسعه بیشتر استان را امکان پذیر کرد.

بیماری های جسمی و روانی به علت گسترش زندگی شهری و همچنین توسعه صنعتی شهرها افزایش یافته است و انسان ها برای حفظ، بهبود و حصول مجدد سلامت جسمی و ذهنی به گردشگری سلامت روی آوردند. چشمه های آب معدنی و گرم به عنوان یکی از شگفتی های خلقت که از گذشته های دور در درمان بیماری ها استفاده می شدند، جایگاه خاصی را در گردشگری سلامت و توریسم درمانی برای گردشگران دارا هستند. روستای زیارت گرگان با موقعیت اقلیمی، جغرافیایی و همچنین دارا بودن چشمه آب گرم در کنار اماکن دیدنی از جمله امامزاده، جنگل، آبشار و کوهستان، قابلیت مطرح شدن به عنوان منطقه ویژه گردشگری سلامت را دارد. هدف این تحقیق ارزیابی مدیریت سبز و برنامه ریزی اماکن گردشگری موجود در پیرامون این روستا جهت کشش گردشگران به چشمه آب گرم زیارت است. جامعه آماری متولیان گردشگری روستای زیارت و حجم نمونه ۳0 نفر تعیین شده است. داده ها با استفاده از روش پرالونگ تحلیل و مقایسه بین عیار گردشگری و عیار بهره وری از لحاظ ارزش گردشگری انجام شد. مقایسه مقادیر حاکی است، معیار زیبایی 91 درصد، عیار علمی 68 درصد، عیار فرهنگی 81 درصد، عیار اقتصادی 50 درصد امتیاز را به دست آورده اند. نتایج نشان می دهد علیرغم امتیاز بالای معیارهای زیبایی و فرهنگی؛ عیار اقتصادی امتیاز مناسب را کسب نکرده است و از توان های طبیعی چشمه آب گرم زیارت برای جذب گردشگر و درآمدزایی محلی، فعالیت مناسبی انجام نشده است. عیار میزان و کیفیت بهره وری چشمه آب گرم زیارت با امتیاز 25/0 و 13/0 نشان می دهد منطقه جایگاه پایینی از نظر زیرساخت های گردشگری دارد.

مقدمه و هدف: گردشگری سلامت به عنوان یکی از شاخه های مهم صنعت گردشگری محسوب می شود. صنعت گردشگری سلامت می تواند به عنوان صنعت پیشران عمل کرده و صنایع جانبی را نیز توسعه دهد. ایران، یکی از کشورهایی است که علاوه بر جاذبه های طبیعی از قابلیت های مناسبی در زمینه درمان نیز برخوردار است و باوجود همه این پتانسیل ها، تاکنون سازوکار مناسبی برای هدفمند شدن این صنعت در ایران تدوین نشده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگوی هیجانات مثبت و تمایلات رفتاری در گردشگری سلامت می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران سلامت بیمارستان عدل در شهر تهران می باشد. روش نمونه گیری در بخش کمی در دسترس بوده است؛ و با توجه به اینکه جامعه آماری نامحدود بوده است، محقق با استفاده از جدول کرسی مورگان حجم نمونه ۳۸۴ نفر تعیین کرده است. محقق برای جمع آوری داده های موردنیاز از پرسشنامه استفاده کرده است و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و با کمک نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. یافته ها: نتایج تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که لذت بر رضایت به میزان ۸۰/۵ و لذت روی وفاداری به میزان ۳۴/۳ و انگیختگی روی رضایت به میزان ۵۵/۶ و انگیختگی بر وفاداری به میزان ۸۹/۷ تأثیر دارد (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که ارائه کنندگان خدمات و مدیران گردشگری سلامت با تمرکز بر روی هیجانات مثبت و با توجه به پتانسیل گردشگری سلامت در ایران موجب ایجاد تمایلات رفتاری مثبت در گردشگران سلامت شوند که درنهایت باعث متمایزسازی خود با رقبای منطقه ای و هم سطح خواهد گردید. تازه های تحقیق سید حسین منصوری: Google Scholar, Pubmed

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه گردشگری سلامت با نقش میانجی احساس امنیت عمومی می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش تحقیق ازنوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل متخصصین و کارشناسان حوزه گردشگری سلامت در استان لرستان به تعداد 62 نفر می باشد که تعداد نمونه به شیوه کل سرشماری به تعداد 62 نفر تعیین شدند. ابزار پژوهش مشتمل بر پرسشنامه 55 سوالی که در سه قسمت اصلی احساس امنیت، سرمایه اجتماعی و گردشگری سلامت به ترتیب با 15، 15 و 25 سوال می باشد. روایی پرسشنامه به شیوه صوری و محتوایی بوده است و پایایی کل پرسشنامه نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 81/0 مورد تایید واقع شده است. داده های گردآوری شده بر اساس تحلیل معادلات ساختاری در نرم افزار پی ال اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بود که به طور کلی سرمایه اجتماعی بر توسعه گردشگری سلامت با نقش میانجی احساس امنیت عمومی تاثیر داشته است و بر این اساس سرمایه اجتماعی بر گردشگری سلامت، سرمایه اجتماعی بر احساس امنیت عمومی بو احساس امنیت عمومی بر گردشگری سلامت تاثیر داشته است. بر این اساس بهره گیری از مشارکت مردم محلی در توسعه گردشگری سلامت در استان لرستان ضمن ایجاد اعتماد عمومی زمینه ساز افزایش سرمایه اجتماعی و در نهایت امنیت می شود.

گردشگری سلامت یکی از مهم ترین زیرشاخه های صنعت گردشگری است که دارای مزایای اقتصادی و اجتماعی بالایی همچون افزایش اشتغال، ارزآوری و درآمدزایی است. با توجه به پتانسیل های بالای شهر مشهد به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری سلامت در منطقه خاورمیانه، این مطالعه به شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای گردشگری سلامت در این شهر می پردازد. بدین منظور ابتدا از طریق مصاحبه های عمیق با خبرگان صنعت گردشگری سلامت شامل مدیران و مسئولین بخش های پذیرش بیماران بین الملل بیمارستان های خصوصی و دولتی شهر مشهد و همچنین مدیران شرکت های گردشگری سلامت، مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای این صنعت استخراج گردیده. در گام دوم با بهره گیری از پرسش نامه و با کمک روش SWOT نظرات کارشناسان و خبرگان این صنعت در خصوص نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای استخراج شده، دریافت و تجزیه وتحلیل شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در میان عوامل داخلی پایین بودن هزینه های خدمات گردشگری و درمانی بزرگ ترین نقطه قوت و ضعف در تبلیغات و بازاریابی بزرگ ترین نقطه ضعف محسوب می شود. از بین عوامل خارجی نیز، وجود بارگاه امام رضا (ع) بزرگ ترین فرصت و وجود رقبای بزرگ و چالش های اساسی با کشورهای عربی و غربی از بزرگ ترین تهدیدها به شمار می آید. همچنین با توجه به بیشتر بودن نقاط ضعف این صنعت از نقاط قوت و بیشتر بودن فرصت ها از تهدیدها، توسعه صنعت گردشگری سلامت در شهر مشهد باید از طریق استراتژی بازنگری دنبال شود.