برنامه درسی

دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، همانند سایر نهادهای آموزشی و تربیتی، به موازات اهداف و کارکردهای رسمی و صریح خود دارای آثار و کارکردهای ضمنی نیز هستند که تأثیراتی چشمگیر بر یادگیری و رشد شخصیتی و رفتاری یادگیرندگان دارد. از این تأثیرات و کارکردها با عنوان برنامه درسی پنهان نام برده می شود. هدف این تحقیق بررسی و تبیین جایگاه عناصر و مؤلفه های برنامه های درسی پنهان در دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مهندسی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 92-1391 در دانشگاه کاشان بود (1622=N) که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه، تعداد 99 نفر از آنها به عنوان گروه نمونه انتخاب و بررسی شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که برنامه درسی پنهان در قالب شش مؤلفه بررسی شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 80/0 برآورد شد. یافته های به دست آمده از پژوهش نشان داد که از میان متغیرهای برنامه درسی پنهان مؤلفه های روشهای تدریس، شیوه های ارزشیابی، قوانین و مقررات و تعاملات استادان و دانشجویان عواملی هستند که از نظر دانشجویان مهندسی کارکردی مؤثر در محیطهای آموزشی آنها دارد و طبعاً عملکرد تحصیلی و نوع نگرش آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که میان دیدگاههای دانشجویان بر حسب جنسیت و رشته تحصیلی در خصوص نقش و جایگاه مؤلفه های برنامه درسی پنهان تفاوت معنادار آماری وجود دارد. از این منظر، لازم است که در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی رشته های مهندسی ملاحظات مرتبط با برنامه درسی پنهان مورد توجه جدی قرار بگیرد. 

هدف این پژوهش شناسایی شایستگیهای محوری در آموزش مهندسی فناوری اطلاعات از دیدگاه اعضای هیئت علمی و کارفرمایان بود. روش تحقیق توصیفی به شیوه پیمایشی بود. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی گروهIT  دانشگاه صنعتی شیراز و نیز کارفرمایان(جذب کنندگان دانش آموختگان رشته مهندسیIT) بودند.روشنمونه گیریدرخصوصاعضایهیئتعلمیبهصورتسرشماریوبرایکارفرمایانازنوعهدفمندبود.برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه مبتنی بر ابعاد شایستگی(فنی، رفتاری و زمینه ای) که از نظریه ها و تحقیقات پیشین به دست آمده بود، استفاده شد. روایی پرسشنامه بر اساس روش تحلیل مواد بررسی و از این نظر معتبر تشخیص داده شد و همچنین، پایایی آن نیز  بر اساس روش آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمد. پاسخگویی و بررسی سؤالها نیز از طریق آزمون آماری خی دو انجام شد.

طراحی و تغییر برنامه های درسی همواره چالش عمده برنامه ریزان درسی در حوزه های مختلف علمی بوده است و می تواند رویکردها و نتایج متفاوتی داشته باشد. در این بین، رویکرد سیستمی به تدوین برنامه های درسی، به دلیل ماهیت نظام مند خود، اثربخشی بهتری نسبت به سایر رویکردها دارد. افزایش حجم دانش در حوزه مطالعاتی آموزش مهندسی نیازمند به کارگیری بهترین رویکردها برای گزینش بهترین برنامه های درسی است. در این مقاله ابتدا با بررسی برنامه درسی و رویکرد سیستمی در آن و معرفی برخی الگوها در این زمینه، چگونگی به کارگیری این رویکرد در تدوین و نوسازی برنامه های درسی در آموزش مهندسی شرح داده شده است. الگوهای معرفی شده در این زمینه نشان می دهند که برنامه ریزان برنامه درسی رشته آموزش مهندسی، در هر یک از زیر سیستم های نظام برنامه درسی از قبیل درونداد، فرایند، برونداد و بازخورد و بازبینی برنامه نیازمند در نظر گرفتن شرایط و عوامل مختلف برای رسیدن به بهترین نتیجه در برنامه درسی تدوین شده هستند. این الگوها در جهت تدوین برنامه های درسی بهتر برای دوره ها و گرایشهای مختلف رشته مهندسی در کشور راهگشا هستند و ایده های مناسبی را برای برنامه ریزان درسی در آموزش مهندسی و تغییر از شیوه سنتی طراحی برنامه درسی به رویکردهایی اثربخش تر فراهم می آورند.

دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، همانند سایر نهادهای آموزشی و تربیتی، به موازات اهداف و کارکردهای رسمی و صریح خود دارای آثار و کارکردهای ضمنی نیز هستند که تأثیراتی چشمگیر بر یادگیری و رشد شخصیتی و رفتاری یادگیرندگان دارد. از این تأثیرات و کارکردها با عنوان برنامه درسی پنهان نام برده می شود. هدف این تحقیق بررسی و تبیین جایگاه عناصر و مؤلفه های برنامه های درسی پنهان در دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مهندسی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 92-1391 در دانشگاه کاشان بود (1622=N) که با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه، تعداد 99 نفر از آنها به عنوان گروه نمونه انتخاب و بررسی شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که برنامه درسی پنهان در قالب شش مؤلفه بررسی شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 80/0 برآورد شد. یافته های به دست آمده از پژوهش نشان داد که از میان متغیرهای برنامه درسی پنهان مؤلفه های روشهای تدریس، شیوه های ارزشیابی، قوانین و مقررات و تعاملات استادان و دانشجویان عواملی هستند که از نظر دانشجویان مهندسی کارکردی مؤثر در محیطهای آموزشی آنها دارد و طبعاً عملکرد تحصیلی و نوع نگرش آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین، نتایج پژوهش بیانگر آن بود که میان دیدگاههای دانشجویان بر حسب جنسیت و رشته تحصیلی در خصوص نقش و جایگاه مؤلفه های برنامه درسی پنهان تفاوت معنادار آماری وجود دارد. از این منظر، لازم است که در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی رشته های مهندسی ملاحظات مرتبط با برنامه درسی پنهان مورد توجه جدی قرار بگیرد. 

بر سر این مسئله که یک مهندس باید دامنه گسترده ای از دانش و مهارتها فراتر از تخصص فنی مرتبط با رشته تحصیلی اش داشته باشد، توافق همگانی وجود دارد. برنامه درسی تلفیقی چارچوبی فراهم می کند تا دانشجویان بتوانند دانش و مهارتهای چندین رشته علمی را به یکدیگر مرتبط سازند و آنها را برای حل مسائل جهان واقعی به کار گیرد. باتوجه به اهمیت موضوع، در این مقاله ابتدا بر ضرورت برنامه درسی تلفیقی/ میان- رشته ای در آموزش مهندسی قرن بیست ویکم تأکید شده و سپس، نتایج حاصل از دو مطالعه تجربی درخصوص برنامه های درسی آموزش مهندسی در ایران ارائه شده که شامل 1. برنامه درسی از دیدگاه استادان و دانشجویان رشته های مهندسی و 2. تحلیل سرفصل درسهای رشته های مهندسی است. سرانجام، با طرح این پرسش که دانشجویان مهندسی چه باید بدانند، انجام دهند و بشوند، رویکردی برای طراحی برنامه درسی تلفیقی در آموزش مهندسی پیشنهاد شده است. این رویکرد می تواند برای تدوین برنامه های درسی جدید یا بازنگری برنامه های درسی فعلی استفاده شود.

توجه به انرژیهای تجدیدپذیر به عنوان جایگزین انرژیهای فسیلی، باعث توسعه علمی و فنی کشورهای مختلف در این زمینه شده است. دانش انرژیهای تجدیدپذیر شامل مجموعه ای از علوم و فنون مهندسی است که ماهیت میان رشته ای آن را آشکار می کند. با توجه به گستردگی منابع تجدیدپذیر مانند انرژیهای خورشیدی، باد، زیست توده و زمین گرمایی در ایران، گسترش آموزش و پژوهش به همراه صنعت و فناوری در این زمینه امری اجتناب ناپذیر است. در این مقاله، ابتدا ضرورت آموزش انرژیهای تجدید پذیر به عنوان یک رشته میان رشته ای و با توجه اهداف سند جامع علمی کشور، یعنی تربیت نیروی انسانی توانا در تولید علم و فناوری، مورد بحث قرار می گیرد. سپس، مروری بر تجارب و برنامه های آموزش انرژیهای تجدید پذیر در چند کشور جهان و مقایسه ای با برنامه های در حال اجرا در دانشگاههای ایران صورت می گیرد. در پایان، راهکارها و پیشنهاداتی در زمینه آموزش انرژیهای تجدید پذیر که توسعه پایدار را در پی داشته باشد، ارائه می شود.

برنامه های درسی به عنوان یکی از مهمترین عناصر و دروندادهای نظام آموزشی به شمار می روند. امروزه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی درصدد هستند تا با استفاده از روش های مختلف به ارزیابی کیفیت برنامه درسی در گروه های آموزشی پرداخته، به نقاط ضعف و قوت آن ها پی برده و اقدامات مناسبی را در جهت اصلاح و بهبود کیفیت آن انجام دهند که یکی از این روش ها اجرای فرایند ارزیابی درونی در سطح گروه های آموزشی می باشد. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت برنامه درسی در80 گروه آموزشی مهندسی دانشگاه های تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سراسر کشور براساس نتایج حاصل از ارزیابی درونی انجام شده است. روش تحقیق مقاله حاضر تحلیل اسنادی و فرا- تحلیل می باشد و کیفیت برنامه درسی در گروه های مذکور با استفاده از 5 ملاک و40 نشانگر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه ارزیابی ملاک ها و نشانگرهای این عامل در گروه های مذکور نشان دهنده مطلوبیت نسبی آن می باشد. در خاتمه پیشنهادهای اساسی برای بهبود کیفیت برنامه درسی در گروه های آموزشی مهندسی ارائه شده است.

فعالیتهای یاددهی یادگیری مفهوم جدیدی نیست و از دو فرض اساسی نشأت می گیرد: 1) یادگیری مستلزم تلاش فعالانه استاد و دانشجو است و 2) فراگیران مختلف به شیوه های متفاوتی یاد می گیرند. فعالیتهای یاددهی یادگیری استادان کل طرح درس و فعالیتهای آموزشی کلاس درس را منعکس می کند و بر پرورش مهارتهای اجتماعی و شناختی فراگیران تأثیر می گذارد. در این راستا، هدف این مطالعه  بررسی میزان توجه به آموزه های اخلاق اجتماعی (پرورش مسئولیت پذیری، رعایت حقوق دیگران،  نقد و استدلال، کارِ گروهی، همدلی) در فعالیتهای یاددهی یادگیری از دید دانش آموختگان فنی و مهندسی  دانشگاه اصفهان بوده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی پیمایشی است و در انجام آن از روش کمّی استفاده شده است. جامعه آماری شامل 320 دانش آموخته کارشناسی مهندسی IT   و مهندسی مکانیک در دانشگاه اصفهان بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 170 نفر از آنان انتخاب شد. داده های پژوهش از طریق پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شد. برای تعیین روایی پرسش نامه از روایی محتوا، و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرانباخ 90درصد برآورد شده است.  تجزیه و تحلیل حاصل از این پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-19 در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی  انجام شد. در بخش آمار توصیفی مشخصه های آماری مانند فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی آزمون t  تک متغیره استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که میزان توجه به آموزه همدلی در فعالیتهای یاددهی یادگیری فنی و مهندسی به لحاظ آماری معنادار و قابل قبول است. میزان توجه به آموزه استدلال و نقد در فعالیتهای یاددهی یادگیری فنی و مهندسی به لحاظ آماری معنادار و قابل قبول نیست. میزان توجه به آموزه کار گروهی در فعالیتهای یاددهی یادگیری مهندسی به لحاظ آماری معنادار و قابل قبول نیست. میزان توجه به آموزه رعایت حقوق دیگران در فعالیتهای یاددهی یادگیری مهندسی به لحاظ آماری معنادار و قابل قبول نیست. میزان توجه به آموزه مسئولیت پذیری در فعالیتهای یاددهی یادگیری مهندسی به لحاظ آماری معنادار و قابل قبول است.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی چالش های برنامه درسی مهندسی برق از دیدگاه اعضای هیأت علمی و دانشجویان به منظور اصلاح و بازنگری است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری موردمطالعه در این پژوهش، اعضای هیأت علمی و تمام دانشجویان رشته مهندسی برق دانشگاه صتعتی ارومیه  است که از میان اعضای هیأت علمی 22 نفر به صورت سرشماری به عنوان نمونه اعضای هیأت علمی و 164 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری دانشجویان به روش تصادفی ساده انتخاب شد. برای جمع آوری داده های پژوهش از دو پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که روایی و پایایی پرسش نامه ها از نظر استادان و متخصصان حوزه، مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه وتحلی ل اطلاع ات از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و نیز روش های آمار استنباطی شامل آزمون تی تک نمونه ای و تی دو گروه مستقل استفاده شد. نتیجه کلی پژوهش نشان داد که از نظر اعضای هیأت علمی برنامه درسی آموزش مهندسی برق، در هشت بعد از ابعاد نه گانه برنامه درسی شامل اهداف آموزشی، محتوا، فعالیت های یادگیری، راهبردهای تدریس، مکان، گروه بندی و ارزشیابی با چالش هایی مواجه است. همچنین از نظر دانشجویان برنامه درسی مهندسی برق در تمام ابعاد نه گانه برنامه درسی با چالش هایی مواجه است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که لازمه موفق و اثربخش بودن برنامه درسی مهندسی برق توجه به چالش ها و نواقص مطرح شده از سوی اعضای هیأت علمی و دانشجویان وتلاش برای رفع این چالش ها است.

  پژوهش حاضر با هدف بررسی ارزیابی اثر بخشی برنامه های درسی رشته های ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT ) و فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شیراز بر اساس مدل اصلاح شده چشم شایستگی انجام شد.روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان رشته های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ) و فناوری اطلاعات (IT ) دانشگاه علمی کاربردی شهر شیراز در سال 1396 به تعداد 300 نفر بودند که از میان آنها و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی، 170 نفر به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده و روایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از تحلیل گویه و آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن و تحلیل واریانس طرح های تکراری تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان شایستگی های فنی،  زمینه ای و  ادراکی را در سطحی قابل قبول و شایستگی های رفتاری را پایین تر از حد متوسط ارزیابی کرده اند. همچنین شایستگی های ادراکی،  فنی، زمینه ای و رفتاری به ترتیب دارای اولویت یک تا چهار هستند. از طرفی، بین اهمیت شایستگی های فنی، رفتاری، زمینه ای و ادراکی از نظر دانشجویان مهندسی تفاوت وجود داشت که  آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که این تفاوت فقط بین دو بعد شایستگی های رفتاری و ادراکی از نظر آماری معنادار است.

 درس نقشه کشی همواره به عنوان یک آموزش پایه و اجباری در برنامه درسی رشته های مهندسی مطرح بوده است. تغییر رویکرد طراحی مهندسی در سال های اخیر از روش خطی مرحله ای به سمت مهندسی همزمان، که در آن کلیه افراد شاغل در پروژه در قالب یک تیم یکپارچه عمل می کنند، همواره این سؤال را مطرح می کند که آیا همچنان به آموزش گرافیک مهندسی مانند گذشته نیاز هست یا خیر و چنانچه نیاز وجود دارد، محتوای آن چه تغییراتی باید داشته باشد؟ روش پیشنهادی در این پژوهش یک روش هایبریدی پردازش داده هاست که بر مبنای به کارگیری تابع کیفیت (QFD) - به عنوان روشی بسیار ساده، مؤثر و کارا در طراحی محصول مطابق نیازهای مشتریان - پایه ریزی شده است. یکی از نقاط ضعف اساسی روش QFD فرض استقلال بین ویژگی های فنی محصول است که برای برطرف کردن آن، روش DEMATEL با این مدل ترکیب و همچنین برای هر چه قانونمندتر بودن اولویت بندی نیازها، از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. نتایج نشان داد که گرافیک مهندسی همچنان به عنوان یک درس ضروری در آموزش مهندسی مدرن مطرح است، لیکن محتوای آن باید متناسب با نیازهای جدید تغییر کند. این تغییرات در بخش نتایج ارائه و سرفصل دروس جدید پیشنهاد شده است.

هدف این پژوهش طراحی الگوی شایستگی رشته مهندسی عمران متناسب با نیازهای بازار کار است. پژوهش با استفاده از روش آمیخته اکتشافی متوالی غالب انجام شد. پژوهش شامل گردآوری و تحلیل داده های کیفی به روش تحلیل محتوا و انباشت نگاشتی و همچنین برگزاری کارگاه های دیکوم با خبرگان و گردآوری و تحلیل داده های کمی جهت اعتباربخشی شایستگی ها بود. تجزیه وتحلیل داده های کمی با استفاده از روش های آمار توصیفی استنباطی (میانگین و میانگین رتبه فریدمن) با استفاده از نرم افزار SPSS Ver.24 انجام شد. نمونه گیری از خبرگان به صورت هدفمند و گلوله برفی انجام شد. مؤلفه های شایستگی شناسایی و اولویت بندی شد و الگوی شایستگی و الگوی ارزشیابی شایستگی ها ارائه شد. نتایج نشان دهنده آن است که دانش تخصصی (مهندسی و فناوری، ساختمان سازی، ریاضیات، طراحی) در کنار دانش رایانه و الکترونیک، زبان انگلیسی، قوانین دولتی، خدمات مشتری در اولویت اول شایستگی های دانشی قرار دارند. مهارت های عملی (ریاضی، علمی، نظارت، مدیریت منابع انسانی، مادی و مالی) و مهارت های شناختی (تفکر انتقادی، حل مسائل پیچیده، درک مطلب، تجزیه وتحلیل عملیات و سامانه ها) نیز از اهمیت بالایی جهت پاسخگویی به نیازهای بازار کار برخوردارند. برای ارزشیابی مؤلفه های دانش: آزمون کتبی و پروژه، مهارت های عملی: آزمون کتبی عملکردی، شناسایی، نمونه کار...، مؤلفه های شناختی: آزمون های عاطفی و شناختی پیشنهاد شد.

در این مقاله معایب سیستم آموزش مهندسی شیمی در ایران از جهات مختلف مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و راهکارهای لاز برای کاهش اثرهای منفی این معایب ارائه شده است. همچنین، اولویت های آموزش مهندسی شیمی در ایران بیان شده است. حذف گرایش ها در دوره کارشناسی برای افزایش فرصت های شغلی فارغ التحصیلان و تغییر ضریب درس شیم از 4 به 2 در گزینش دانشجو به منظور انتخاب دانش آموزان مستعدتر برای ادامه تحصیل در این رشته به عنوان دو اولویت اساسی مور توجه قرار گرفته است. توجه به برخی نکات در آموزش نوین مهندسی شیمی همراه با تأکید بر روش های ریاضی و کاربرد نرم افزارهای تخصصی مهندسی شیمی، ارائه دروس آشنایی با مهندسی شیمی و آشنایی با منابع علمی مهندسی شیمی برای دانشجویان در ابتدای دوره به عنوان عوامل مهم مورد نقد قرار گرفته اند.

به دلیل گستردگی و تنوع مطالب انتقال حرارت علاوه بر درس انتقال حرارت I، ارائ دروس 3 واحدی دیگری که جنبه های کاربردی انتقال حرارت را در بر می گیرد، پیشنهاد شده است مطالب برخی از فصول این درس مانند انتقال حرارت توأم با تغییر فاز یا مبدل های حرارتی با رشته مهندسی مکانیک مشترک و در اکثر کتابهای درسی موجود است. فصل های دیگری مثل انتقال حرارت در مخازن همزده یا طراحی کوره ها در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی به رشته مهندسی شیمی اختصاص دارد و متأسفانه، مراجع کم شماری برای آن یافت می شود. در این مقاله ضمن بر شمردن مطالب فصل های مختلف، روش های ارزیابی و آزمون تشریح و مراجعی نیز توصیه شده است.

 با افتتاح پی در پی دوره های جدید دانشگاهی، رشته معماری منظر در سطح جهانی به سرعت در حال رشد است. همزمان با توسعه کمّی آموزش معماری منظر طی حدود یک قرن گذشته، در سالهای اخیر روند بازنگری در محتوای برنامه درسی این رشته نیز شتاب فزاینده ای یافته است. در بازنگری برنامه آموزشی تعیین دانش و مهارتهای اساسی که لازم است تا معماران منظر برای ایفای مسئولیت حرفه ای خود بیاموزند، نقش حیاتی دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با مرور تحلیلی متون تخصصی تعلیم و تربیت معماری منظر، بررسی تجربه های دانشگاههای گوناگون جهان و مرور تقاضای بازارکار، چارچوبی به عنوان «چارچوب دانش و مهارتهای اساسی مورد نیاز معماران منظر» تدوین شود. یافته های این نوشتار نشان می دهد که بر مبنای تبیین ابعاد ماهوی و رویه ای معماری منظر و مؤلفه های مورد نیاز در هر یک از آنها می توان به چارچوب مذکور دست یافت. در این خصوص، رویکرد کل گرایی انسانی محیطی به عنوان بعد ماهوی و مؤلفه های اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، تکنولوژیکی، ارتباطی و مدیریتی در زیر مجموعه ابعاد رویه ای معماری منظر مطرح اند. این چارچوب در شرایط ایران و جهان از طریق دسته بندی محتوا و برنامه های درسی مورد نیاز شامل هریک از مؤلفه های مذکور قابل اجراست.

امروزه، با توجه به پیشرفتهای گسترده علوم و فنون توجه به منابع انسانی به عنوان یک سرمایه بسیار با ارزش در سازمانها برای همگان به اثبات رسیده است. در هر سازمان رأس هرم تصمیم گیرنده و پیش برنده سازمان مدیران هستند که در صورت توانمند بودن و داشتن مهارتهای ویژه، نقش مؤثری در موفقیت و پیشرفت سازمان خواهند داشت. در این پژوهش با توجه به تعاریف توانمندسازی و نقش آن در تعالی کارکنان و مدیران، چالشها و مشکلات پیش روی مدیران در بخش صنعت معرفی و در ادامه برنامه درسی مهندسی صنایع و نقش هرکدام از دروس این رشته در رفع نیازهای مدیران صنعتی ارائه شده است. برای تلفیق نیازهای مدیران بخش صنعت و دروس رشته مهندسی صنایع و تعیین اهمیت و میزان پوشش آنها از روش QFD استفاده شد. در نهایت، مشخص شد که درسهای برنامه ریزی تولید، طرح ریزی واحدهای صنعتی، ارزیابی کار و زمان، طراحی ایجاد صنایع و نظامهای پرداخت و حقوق و دستمزد بیشترین تأثیر و دروس تئوری صف، برنامه ریزی حمل و نقل، اصول شبیه سازی و ایمنی و بهداشت صنعتی نقش کمتری را در توانمندسازی مدیران دارند. همچنین، مشخص شد خلأ های آموزشی در زمینه های آشنایی با قوانین(دولتی و بخشهای خصوصی)، دسترسی به تسهیلات بانکی، نوسانات نرخ ارز و موانع ایجاد سرمایه گذاری جدید در برنامه درسی مهندسی صنایع وجود دارد

هدف از این پژوهش امکان سنجی اضافه شدن کتاب کار دانش آموز در بسته های تربیت و یادگیری برنامه درسی تربیت بدنی بود.روش تحقیق کیفی و از نظر هدف کاربردی بود.مصاحبه شوندگان شامل مدیران و کارشناسان برنامه ریزی درسی،مولفین کتابهای راهنمای تربیت بدنی،اساتید دانشگاه فرهنگیان،سرگروه های آموزشی و معلمان خبره درس تربیت بدنی بودند.نمونه گیری به روش هدفمند نظری انجام شد و فرایند مصاحبه با افراد نمونه تا رسیدن به اشباع(35نفر)ادامه یافت.ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود.برای اعتباربخشی به فرایند تحقیق از راهبردهای همسوسازی تحلیل گران، اعتباریابی پاسخ دهنده و بررسی توسط همتایان استفاده شد.تحلیل داده ها به روش تماتیک انجام شد.در مجموع 498کد اولیه،80 مفهوم،18مقوله و4مضمون احصا شد.دستاوردها، پشتیبانهای کتاب،فرایند تولید کتاب و تمهیدات اجرایی، چهار مضمون اصلی مستخرج از یافته های تحقیق را تشکیل می دهند.در تم تولید کتاب، مقوله های انتخاب تیم تولید کننده قوی،تبعیت از اصول برنامه ریزی درسی و اسناد تحولی،تناسب با اقتضائات اجرایی،و توجه به ویژگی های فنی و محتوایی کتاب مورد تاکید قرار گرفت. همچنین در تم تمهیدات اجرایی نیز مقوله های منابع مالی و انسانی،اشاعه و ترویج،ارتقای زیرساخت ها،مشارکت و همکاری،مدیریت زمان و بهره مندی از ساختار و سازماندهی مطلوب باید مورد توجه مسئولین قرار گیرد.در صورت تدارک و در نظر گرفتن تمهیدات اجرایی لازم،انجام پشتیبانیهای کافی و بهره مندی از فرایندی علمی و اصولی در طراحی و تولید کتاب کار دانش آموز،می توان انتظار داشت دستاوردها و پیامدهای مطلوبی در راستای توسعه درس تربیت بدنی و افزایش سوادبدنی دانش آموزان حاصل شود.بررسی اثربخشی دقیق این امر نیاز به پژوهشهای بیشتری دارد.

یکی از راه های تسهیل و تسریع رشد، استفاده از شیوه تربیتی الگوسازی است. امروزه ضرورت اقتضا می کند این روش پرورشی در طراحی برنامه درسی اسلامی مدنظر قرار گیرد تا در شریان های حیاتی آموزش و پرورش جاری شود. نهج البلاغه با بیان سبک زندگی پیامبران و به سیره نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم افضلیت الگوهای نورانی را نشان داده است. از آنجا که آدمی به طور طبیعی به تقلید روی می آورد و فطرت نیز از این مسأله پشتیبانی می کند مراکز آموزشی می توانند با معیارهای نهج البلاغه اسوة حسنه را به طور غیرمستقیم در برنامه درسی بگنجانند تا نمونة رفتارهای مطلوب را در معرض دید متربیان قرار دهند. این حرکت خطر الگوهای باطل را که از دیر باز در صدد اسوه سازی بوده و به طور مستمر رفتارشان را در معرض نمایش و دید متربیان قرار می دهند، می تواند کمتر کند.

زمینه: کودکان با اختلال طیف اُتیسم، کودکانی هستند که با کودکان عادی در زمینه تعاملات اجتماعی، ارتباطات، بازی و علایق تفاوت دارند. هدف: هدف این پژوهش، مطالعه نظام مند برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی اجتماعی دانش آموزان با اختلال طیف اُتیسم است. در این پژوهش، یک برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی اجتماعی از تمام جوانب مورد بررسی قرار گرفت. روش: رویکرد پژوهش از نوع کیفی با استفاده از راهبرد فرا ترکیب بود. برای یافتن ویژگی ها و مؤلفه های برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی اجتماعی، پژوهش های اخیر با روشی نظام مند انتخاب شدند. جامعه مورد مطالعه پژوهش های انجام شده در 15 سال اخیر است که طی وا کاوی محتوایی، دسته بندی و غربالگری شدند و 32 پژوهش واجد شرایط با معیارهای مدنظر به صورت هدفمند انتخاب شدند، کدگذاری و طبقه بندی صورت گرفت و الگوها، پایه های نظری و مضامین اصلی استخراج شدند. یافته ها: با استفاده از تحلیل محتوا 4 بُعد شناسایی شد که شامل 12 زیرطبقه به شکل بُعد اهداف برنامه درسی در 3 زیرطبقه، بُعد محتوای برنامه درسی در 3 زیرطبقه، بُعد فرایند یاددهی-یادگیری در 3 زیرطبقه، بُعد ارزشیابی در برنامه درسی در 3 زیرطبقه می باشد. نتیجه گیری: براساس یافته های مطالعه حاضر، می توان چنین نتیجه گرفت که برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی اجتماعی دانش آموزان در دانش آموزان با اختلال طیف اُتیسم مؤثر است.

هدف: فناوری اطلاعات و ارتباطات منجر به ظهور نسل جدیدی از کتابخانه ها به نام کتابخانه دیجیتال گردیده است. این کتابخانه ها به نیروی متخصص و آموزش دیده، به منظور ارائه خدما ت به کاربران نیازمند هستند. در کشورهای توسعه یافته برنامه درسی مستقل به منظور آموزش کتابداران طراحی و پیاده سازی شده است. در ایران کتابدارن پزشکی آموزش مناسب به منظور ارائه خدمات در کتابخانه های دیجیتال را ندارند. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و نوع توصیفی است. در این مقاله به منظور رفع نیاز کتابداران پزشکی با رویکرد کیفی (روش تطبیقی و تکنیک دلفی) برنامه کتابخانه دیجیتال پزشکی طراحی شد. یافته ها: ابتدا محتوای برنامه درسی مقطع کارشناسی ارشد کتابخانه دیجیتال در کشورهای اسپانیا، سوئد، آمریکا و برنامه بین اللملی مشترک سه کشور ایتالیا، نروژ و استونی جستجو شد.محتوای برنامه ها مورد مطالعه قرار گرفت. با روش تطبیقی جرج بردی مورد بررسی قرار گرفت. واحدهای درسی هر برنامه و میزان اشتراکات و اختلافات در هر برنامه درسی مشخص شد. سپس واحدهای درسی انتخابی از این برنامه ها و همچنین نظرات متخصصان در این حوزه به وسیله دلفی دورانده به نظر اعضای هیئت علمی گروه های کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی ایران رسید و رتبه بندی شد. اصالت اثر: در نهایت، با الهام از عناصر برنامه های درسی در کشورهای ذکر شده و نظرات اعضای هیئت علمی برنامه درسی کتابخانه دیجیتال پزشکی طراحی گردید.نتایج حاصل از این مقاله می تواند راهنمایی برای استفاده طراحان برنامه درسی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران باشد.