آموزش عالی

در این پژوهش برنامه آموزش کارآفرینی و تأثیر آن بر قصد کارآفرینی دانشجویان و عوامل تعیین کننده آن شامل "نگرش به رفتار کارآفرینی"، "هنجارهای ذهنی" و "درک کنترل رفتاری" ارزیابی شد. جامعه آماری دانشجویان دانشگاههای گلپایگان شرکت کننده در دوره 72 ساعته آموزش کارآفرینی بودند. داده های پژوهش به وسیله پرسشنامه و در دو مرحله ابتدا و انتهای دوره جمع آوری شدند. نتایج نشان داد که تأثیر آموزش کارآفرینی بر قصد کارآفرینی دانشجویان معنادار است، در حالی که تفاوت معناداری در متغیرهای تعیین کننده قصد ایجاد نشده است. همچنین، تأثیر آموزش کارآفرینی بر دانشجویان مهندسی صنایع نسبت به سایر دانشجویان در متغیرهای "نگرش به رفتارکارآفرینی" و "هنجارهای ذهنی" یکسان نیست.

هدف این تحقیق تحلیل عوامل بازدارنده جنبش نرم افزاری در نظام آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 124 نفر تعیین و از طریق نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که از مجموع سازه های بازدارنده، به ترتیب «مصرف نامناسب بودجه تحقیقاتی در دانشگاه»، «تأکید نشدن بر موضوع آموزش مطالب به صورت عملی و تجربی» و «نبود ساماندهی و جهت دهی تلاشهای پژوهشی محققان دانشگاهی در راستای حل مسائل کشور» در بالاترین اولویتها قرار دارند. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل عاملی، شش عامل محدودیتهای زیرساختی نهاده ای، مشکلات ارتباطی و اطلاعاتی، ضعف در فناوری اطلاعات و ارتباطات، تنگناهای فرصتهای مبادله علمی، تنگناهای نهادی مدیریتی و مسائل انگیزشی در مجموع حدود 971/63 درصد از واریانس کل سازه های بازدارنده را تبیین کردند.

در دهه کنونی فرایند تسهیم دانش بین اعضای هیئت علمی به عنوان یک موضوع و حوزه مطالعاتی جذاب در ادبیات مدیریت آموزش عالی مطرح شده است. در این مطالعه تلاش شده است تا از منظر اعضای هیئت علمی عوامل مؤثر بر رفتار تسهیم دانش آنان بررسی شود. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاههای فنی و مهندسی و غیر فنی و مهندسی شهر تهران بود. نمونه ای با حجم 227 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی نسبتی انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که پایایی آن 903/0 محاسبه شد. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل و آزمون تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که در محیطهای دانشگاهی کیفیت ارائه دانش اعضای هیئت علمی با همدیگر، بهتر از دریافت دانش اعضای هیئت علمی از سوی همکاران است. اعضای هیئت علمی گروه فنی و مهندسی نسبت به سایر گروهها تعاملات نوشتاری سازنده تری دارند. اعضای هیئت علمی گروه فنی و مهندسی نسبت به اعضای هیئت علمی گروه علوم انسانی تعاملات فردی، نوشتاری و شبکه ساز بهتری با همکاران داشته اند. 

رشد تفکر انتقادی و مهارتهای مرتبط با آن یکی از مهم ترین اهداف نظامهایآموزشی به ویژه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی است. با توجه به چنین نقش وجایگاهی، در این پژوهش تلاش شده است که وضعیت مهارتهای تفکر انتقادیدر میان دانشجویان رشته های مهندسی ارزیابی شود تا ضمن ارائه تصویری روشن ازوضعیت موجود، زمینه های لازم  برای توجه و رشد این مهارتها فراهم شود. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه کاشان در سالتحصیلی93 - 1392 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی سادهتعداد 211 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و آزمون مهارتهای تفکر انتقادی برروی آنها اجرا شد. به منظور فراهم کردن مبنایی برای مقایسه، دانشجویاندانشکده های دیگر نیز در گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعاتآزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) بود که مهارتهای مذکور رادر قالب پنج مهارت تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال قیاسی و استدلالاستقرایی می سنجد. نتایج و یافته های حاصل از این پژوهشنشان دهنده آن است که مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان رشته های مهندسی درمقایسه با دانشجویان سایر رشته ها از میانگین بالاتری برخوردار است، هرچند که با نمره استاندارد آزمون فاصله زیادی دارد. در عین حال،نتایج به دست آمده مؤید نبود تفاوت معنادار مهارتهای تفکر انتقادیمیان دانشجویان زن و مرد و دانشجویان ترمهای بالا و پایین است. در مجموع، یافته های به دست آمده لزوم توجه جدی و علمی به آموزش تفکر انتقادیرا در قالب برنامه های درسی رشته های مهندسی خاطرنشان می سازد.

موقعیت یادگیری یکی از مؤلفه های اصلی کیفیت آموزش و آموزش مهندسی است. برای دستیابی به کیفیت در آموزش عالی عوامل متعددی نظیر استاد، دانشجو، زمینه ملی، مدیریت دانشگاهی، برنامه درسی، کارکنان، منابع مالی و فیزیکی، روشها و فناوریهای آموزشی، تولید و جریان اطلاعات و دانش دخالت دارند. یکی از جلوه های عینی موقعیت یادگیری در نظام آموزش واقعی، کلاس درس است که در آن، حداقل چهار مؤلفه کلیدی استاد، دانشجو، برنامه درسی و روشها و فناوریهای آموزشی برای تحقق یادگیری، بطور همزمان حضور دارند. استاد و دانشجو، مهمترین ارکان سیستم یاددهی یادگیری نظام آموزشی است که باید تلاشها و مداخلات در راستای کارایی و اثربخشی یاددهی و یادگیری این دو رکن اساسی باشد. در فرایند آموزش هر چقدر زمینه، شرایط، فرصت و موقعیت برای فعالیت و اثربخشی استاد و دانشجو بیشتر شود آنگاه می توان انتظار داشت که کیفیت، کارایی و اثربخشی کل سیستم یاددهی یادگیری افزایش یابد. در این مقاله، با روش شناسی ترکیبی مطالعه اسنادی، روش حل مسئله گروهی توفان فکری معکوس و پیمایش محدود، نحوه اعمال و اثرات منابع قدرت از سوی استادان آموزش مهندسی در سه دانشگاه صنعتی شهر تهران، بررسی و تحلیل شده است. بر اساس این  پژوهش، استادان جامعه مورد مطالعه از منابع قدرت نهادی، شناختی و عاطفی بصورت همزمان و با ترکیب بهینه برای رهبری فرایند یادگیری استفاده نمی کنند. اعمال همزمان، متعادل و بهینه منابع قدرت از سوی استادان، عامل کلیدی در ایجاد شوق و انگیزه یادگیری، بروز خلاقیت و نوآوری، تولید فرهنگی، ایفای نقش رهبری یادگیری و انتقال مولد دانش می تواند باشد.  

در این پژوهش ضمن مروری بر جایگاه دستاوردهای یادگیری در آموزش مهندسی و بهبود کیفیت آن از منظر مطالعات داخلی و بین المللی، دستاوردهای یادگیری آموزش مهندسی برق شناسایی و دسته بندی شدند. در این پژوهش ازمصاحبه های فردی و گروه های کانونی با مدرسان دانشگاهی، متخصصان صنعت برق استفاده شده است. دستاوردهای استخراج شده در سه دسته دانش و آگاهی، مهارت یا کاربرد دانش در عمل و نگرش و ویژگیهای شخصیتی و روانشناختی دانش آموختگان عنوان شده است.

امروزه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در توسعه کشورها نقشی اساسی دارند. به دلایل متعددی ازجمله تقاضای گسترده برای تحصیلات تکمیلی، سیستمهای آموزشیِِِِِِِِِِِِِِِِِ نوین، بین المللی شدن صنعت آموزشِ عالی و ایجاد دانشگاههای کارآفرین و نوآور رقابت بسیار نزدیکی در این صنعت به وجود آمده است. به طوری که این رقابت منجر به بهبود کیفیت آموزشی، ارتقا عملکرد دانشگاهها، توسعه مبتنی بر دانش، دستیابی به منابع بیشتر و جذب سرمایه های فکری بهتر شده است. یکی از روشهای تعیین جایگاه دانشگاهها، نظامهای رتبه بندی است که در طول زمان با تغییرات زیادی مواجه بودند. در این مقاله، ابتدا نحوه شکل گیری و ویژگیهای نظامهای معتبر رتبه بندی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در ادامه، با توجه به مزایای رتبه بندی دانشگاهها و مراکز آموزشِِ عالی، با  رویکردی انتقادی به بررسی چالشهای اساسی پیش رو در نظام های رتبه بندی، شاخصها و روشهای اندازه گیری داده ها پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که نظامهای رتبه بندی موجود جامع نبوده و عمدتاً با مشکلاتی در زمینه های سنجش کیفیت، نمایش رشد یا افول، وزن دهی معیارها، اثر متئو، اعتبارسنجی، جامعیت، وضوح، تحرک و بالندگی، تعمیم پذیری و محدودیت زبان مواجه هستند. درنهایت، با توجه به اینکه هرساله دانشگاههای ایران توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام رتبه بندی می شوند، معیارهای این نظام نیز موردِ مطالعه قرار گرفته و پیشنهادهایی برای رفع کاستی ها ارائه شده است.

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی فراگیران به عنوان حلقه پایانی نظام یادگیری در هر نظام آموزشی و در رشته های فنی مهندسی برای تربیت دانش آموختگانی کارآمد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف شناسایی و تفسیر عوامل مؤثر بر تغییر نمرات استادان در پایان ترم تحصیلی انجام شد. به این منظور ابتدا براساس طرحی تفسیری مطالعه ای کیفی انجام شد و 22 مصاحبه با استادان رشته های فنی مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان انجام شد. مصاحبه ها از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و به مقوله بندی داده های گردآوری شده پرداخته شد. نتایج نشان داد شش مؤلفه مصلحت اندیشی، سطحی نگری، نجات بخشی، رودربایستی، جهت گیری سیاسی، و بی تفاوتی می تواند به عنوان عوامل مؤثر بر نمره گذاری استادان مشارکت کننده در پژوهش شناسایی شود. این مقوله ها نشان داد نظام ارزشیابی با تساهل و تسامح برخی از استادان با بی معنایی و بی عدالتی رو به رو است. زیرا با تغییر نمره از جانب آنان، نظام ارزشیابی معنای واقعی خود را از دست می دهد. سپس با روش زمینه یابی به آزمون اطلاعات از طریق پرسش نامه پرداخته شد. نمونه پژوهش در بخش کمّی شامل 131 عضو هیئت علمی رشته های فنی مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان بود. تحلیل داده های کمّی با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونt  تک نمونه ای و آزمون w (برای تعیین وزن عوامل) انجام شد. نتایج نشان داد تمام شش مؤلفه بر رفتار نمره گذاری استادان تأثیر معناداری دارند. مصلحت اندیشی (45/0)، سپس سطحی نگری (28/0) و نجات بخشی (24/0) به ترتیب دارای بیشترین وزن در بین عوامل بودند.

در این تحقیق، نظرات اساتید و شاغلان صنعت برق در مورد اهمیت ارایه برخی دروس مربوط به حوزه حقوق، مدیریت، ارتباطات و حسابداری برای دانشجویان رشته مهندسی برق بررسی گردیده است. این تحقیق از نظر هدف تحقیقی کاربردی و از نظر روش تحقیقی توصیفی/ پیمایشی است. جامعه آماری کلیه اساتید رشته برق دانشگاه شیراز و شاغلان صنعت برق در شرکت برق منطقه ای استان فارس می باشند. نمونه برای جامعه آماری اساتید به روش سرشماری و برای شاغلان به میزان 69 نفر بدست آمده است. جهت جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد که روایی آن به روش ظاهری/ محتوایی و پایایی آن به دو روش آلفای کرونباخ و روش دو نیم کردن تایید گردید. در تحلیل داده ها نیز از آزمون های کولوموگروف/ اسمیرنوف، دوجمله ای، تی تست و فریدمن استفاده شده است. یافته های آماری نشان می دهد از نظر اساتید، دروس مرتبط با حسابداری و نامه نگاری اداری از اهمیت متوسطی برخوردار بوده و سایر دروس از جمله گزارش دهی فنی، حقوق، روابط با کارفرما، مدیریت، مالکیت معنوی، محیط زیست و انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است. این در حالی است که از نظر شاغلان در صنعت، دروس حقوقی و حسابداری دارای اهمیتی متوسط و سایر دروس اهمیتی بالا داشته اند. یافته دیگر آن است که در مورد دروس حقوقی و مالکیت معنوی، نظرات اساتید و شاغلان متفاوت بوده و این اساتید بوده اند که اهمیت بالاتری برای این دروس قائل شده اند.

کیفیت زندگی تحصیلی، احساس رضایت کلی دانشجویان از کلیت زندگی دانشگاهی است که بر اساس نظریه تسری از بخشهای مختلف تأثیر می پذیرد. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی تحصیلی دانشجویان بومی و غیر بومی رشته های فنی- مهندسی دانشگاههای صنعتی دولتی شهر تهران به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان کارشناسی است که 214 نمونه به روش خوشه ای و تصادفی انتخاب و داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. برای تعیین روایی پرسشنامه از پرسشهای آزمون شده در پژوهشهای مشابه و آرای پنج متخصص استفاده شده است. پایایی پرسشنامه با استفاده از شاخص آلفای کرونباخ از طریق پیش آزمون 15 نمونه در حد 86/0 تأیید شده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری مورد نیاز استفاده شده است. کیفیت زندگی دانشجویان به طور معنی داری کمتر از حد متوسط و کیفیت زندگی دانشجویان غیربومی به طور معنی داری بالاتر از کیفیت زندگی دانشجویان بومی ارزیابی شده است. پایین بودن کیفیت زندگی دانشجویان، نشانه ای از ضعف سیاستهای آموزش عالی است. دانشجو یکی از ذی نفعان کلیدی نظام آموزش عالی است و پایین بودن کیفیت زندگی تحصیلی و عدم رضایت او می تواند نقطه آغازی بر انحراف از رسالت، آرمانها و راهبردهای توسعه آموزش عالی و یادگیری باشد. لازم است ابتکاراتی برای ارتقای کیفیت زندگی تحصیلی به مثابه یک معیار اساسی در تصمیم گیریهای آموزش عالی، توسعه داده شود.

برنامه های درسی به عنوان یکی از مهمترین عناصر و دروندادهای نظام آموزشی به شمار می روند. امروزه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی درصدد هستند تا با استفاده از روش های مختلف به ارزیابی کیفیت برنامه درسی در گروه های آموزشی پرداخته، به نقاط ضعف و قوت آن ها پی برده و اقدامات مناسبی را در جهت اصلاح و بهبود کیفیت آن انجام دهند که یکی از این روش ها اجرای فرایند ارزیابی درونی در سطح گروه های آموزشی می باشد. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت برنامه درسی در80 گروه آموزشی مهندسی دانشگاه های تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سراسر کشور براساس نتایج حاصل از ارزیابی درونی انجام شده است. روش تحقیق مقاله حاضر تحلیل اسنادی و فرا- تحلیل می باشد و کیفیت برنامه درسی در گروه های مذکور با استفاده از 5 ملاک و40 نشانگر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه ارزیابی ملاک ها و نشانگرهای این عامل در گروه های مذکور نشان دهنده مطلوبیت نسبی آن می باشد. در خاتمه پیشنهادهای اساسی برای بهبود کیفیت برنامه درسی در گروه های آموزشی مهندسی ارائه شده است.

نظام نوآوری اهمیت ارتباط دانشگاه با محیط و ضرورت مهندسی مجدد ساختار سازمانی، نقش ها و کارکرد های آمورش عالی را مورد تاکید قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی جامع و عملیاتی برای توسعه دانشگاه کارآفرین در دانشگاه های دولتی ایران است. پژوهش از نوع مطالعات کیفی است که از نظریه داده بنیاد سیستماتیک (SY-GTM) استفاده شده است. جامعه آماری شامل سیاستگذاران و اساتید صاحب نظر، مدیران مراکز کارآفرینی، رشد و پارک های علم و فناوری، مسولین بخش صنعت و دانشجویان دکتری است. از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 20 نفر بعنوان مطلعین کلیدی انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند گرد آوری شد. اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان به دست آمد. داده ها بوسیله کد گذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. 462 گزاره مفهومی در قالب 126 مقوله عمده طبقه بندی و در نهایت 22 مقوله هسته ای احصاء شد. مقوله های عمده و هسته ای در قالب ابعاد 6 گانه شرایط علی از جمله (تعهد و گرایش مدیریت و رهبری به کارآفرینی، بین المللی شدن)، زمینه ای (انعطاف پذیری قوانین و مقررات و حمایت مالی و سرمایه گذاری کارآفرینانه)، مداخله گر (پیمان متعهدانه دانشگاه و صنعت، حمایت های فرا سازمانی)، راهبردها (برنامه درسی با رویکرد کارآفرینی، آموزش های رسمی و غیررسمی کارآفرینی، هماهنگی کریدور های کارآفرینی) و پیامدها (بهبود و تضمین کیفیت، توسعه اجتماعی و اقتصادی و رضایت مندی دانشجویان) به سطح انتزاعی بالاتر ارتقاءداده شد و مدل پارادایمی پژوهش ارائه گردید.

تعیین دقیق سطح دانش زیست محیطی رشته های مهندسی بدلیل اهمیت آن در آینده شغلی آنها و درگیر شدن در فعالیت های مرتبط با محیط زیست حائز اهمیت است. در این پژوهش به ارزیابی سطح دانش زیست محیطی دانشجویان رشته های مهندسی در دانشگاه صنعتی سهند تبریز پرداخته شده است. در این رابطه پیمایش آماری از 360 نفر از دانشجویان دانشگاه با روش نمونه گیری طبقه ای از 3 دانشکده مهندسی دانشگاه در مقاطع کارشناسی و ارشد به تفکیک جنسیت بعمل آمد. ارزیابی با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد انجام پذیرفته و داده های حاصله با استفاده از نرم افزار آماری Excel پردازش شد. نتایج نشان داد که 44.5% از دانشجویان فاقد سطح مطلوبی از دانش محیط زیست هستند. در این میان تنها 10 درصد دانشجویان مورد بررسی، عملکرد دانشگاه را در مورد بالابردن دانش زیست محیطی دانشجویان خوب اعلام کردند. 32.4 % از دانشجویان مورد بررسی اذعان داشتند که ارتقاء دانش زیست محیطی دانشجویان فوق العاده ضرورت دارد. مطابق نتایج، 17% از دانشجویان تمایل به گذراندن درس آشنایی با محیط زیست دارند. نتایج به دست آمده بر خلاف روند رشد تحصیلی دانشجویان نشان داد که با ارتقای مقطع تحصیلی دانشجویان، سطح دانش زیست محیطی دانشجویان چندان تغییری نمی کند که این می تواند هشداری برای مسئولین دانشگاه باشد تا در جهت بهبود عملکرد دانشگاه در زمینه افزایش آگاهی زیست محیطی دانشجویان که امروزه یکی از مسائل اساسی مورد بحث در دوران صنعتی می باشد گامی بردارند.

امروزه اقتصاد کشورهای پیشرفته بیش از همه وابسته به تولید، انتشار و استفاده از دانش است. دراین شرایط، مؤسسات آموزش عالی به عنوان نهادهای تولید و انتشار دانش، دیگر صرفاً برای آموزش وپژوهش تلقی نمی شوند، و انتظار می رود که این مؤسسات نقش فعال تری در تولید اقتصاد ملی و منطقه ای از طریق کارآفرینی داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر ارائه مدلی از شاخص های مؤثر بر توسعه دانشگاه کارآفرین و رتبه بندی آن ها با کاربرد تکنیک های فازی در دانشگاه های استان مازندران می باشد. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات و داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از اساتید و خبرگان دانشگاهی و افراد خبره حاضر در مراکز رشد دانشگاه های مازندران در سال 1394 بوده اند که به روش هدفمند انتخاب شدند. هم چنین از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه برای جمع آوری داده های موردنیاز استفاده شده است. از طرفی نیز برای تحلیل داده ها از رویکردهای دلفی فازی (FDM) و فرآیندسلسله مراتبی فازی (FAHP)، استفاده شد. یافته های تکنیک دلفی فازی، 10 عامل اساسی را بر توسعه دانشگاه کارآفرین آشکار کرد، نتایج تکنیک AHP فازی نیز نشان داد، از میان شاخص های موردبررسی، شاخص چشم انداز، مأموریت واستراتژی در دانشگاه بیشترین وزن و اهمیت، هم چنین شاخص ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه کم ترین رتبه و امتیاز را به خود اختصاص داده اند.

امروزه، گسست نظام دانشگاهی ایران از صنعت و ناهماهنگی میان کارکردهای دانشگاهی با نیازهای جامعه بیرونی از یک سو و کمبود منابع مالی از سوی دیگر، نظام دانشگاهی را با چالش های فراوانی مواجه کرده است که انفصال نظام دانشگاهی از صنعت علاوه بر هدر رفتن منابع، عقب ماندگی کشور را در دستیابی به توسعه نیز در پی دارد. از این رو، هدف این پژوهش طراحی الگوی دانشگاه کارآفرین در دانشگاه تهران  بود. در بخش روش شناسی از روش کیفی اکتشافی و تحلیل محتوای مقالات انجام شده در قلمرو دانشگاه کارآفرین استفاده شد. در بخش نخست با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با هشت نفر از اعضای  هیئت علمی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران  و چهار نفر از مدیران شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران مصاحبه صورت گرفت. در بخش تحلیل محتوا  نیز مقالات داخلی و خارجی در قلمرو دانشگاه کارآفرین پس از جست وجو در بازه های زمانی1397-1385 و 2015-1998 در پایگاه های اطلاعاتی مگیران، انسانی، نورمگز، Google Scholar،Sciencedirect،Sage و Eric انتخاب شدند که پس از سرند مقالات در مجموع، 30 مقاله به تحلیل  نهایی راه یافت که پس از خوانش مفاهیم اصلی آنها تلخیص و طبقه بندی شدند.  بر اساس یافته های پژوهش در مجموع، 184 مفهوم استخراج  شدند؛ در بخش مؤلفه های دانشگاه کارآفرین 11 مقوله محوری، 30 زیرمقوله  و 88  مفهوم، در بخش عوامل مؤثر بر دانشگاه کارآفرین 4 مقوله محوری، 12 زیرمقوله و 31 مفهوم استخراج  و دسته بندی و سپس، در قالب مدل شماتیک به تصویر کشیده شدند.

فرسودگی تحصیلی موجب احساس درماندگی، تحریک پذیری و ناامیدی در دانشجویان و درنتیجه، کاهش پیشرفت تحصیلی آنان می شود؛ از این رو، بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی دانشجویانضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی در میان دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور انجام شد. در این مطالعه میزان فرسودگی تحصیلی دانشجویان گروه فنی و مهندسی با دانشجویان سایر گروه های تحصیلی مقایسه شد. جامعه آماری پژوهش تمام دانشجویان در دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای باشیوه  انتساب متناسب تعداد 2635 نفر از آنها برای مطالعه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار   SPSS نسخه 23 انجام شد. بر اساس نتایج پژوهش بیش از نیمی از دانشجویان نظام آموزش عالی کشور دچار فرسودگی تحصیلی متوسط هستند. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان داد که که وضعیت فرسودگی تحصیلی دانشجویان بر اساس متغیرهای سن، معدل، جنسیت، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال، عضویت در تشکل های دانشجویی، استفاده از خوابگاه دانشجویی، مقطع تحصیلی و گروه تحصیلی از نظر آماری متفاوت است؛ اما بین وضعیت فرسودگی تحصیلی دانشجویان بر اساس متغیرهای دوره تحصیلی (روزانه شبانه) و نوع دانشگاه (دانشگاه با سابقه بالا، متوسط و پایین) اختلاف معناداری از نظر آماری مشاهده نشد. در این خصوص، نتایج پژوهش نشان داد که میزان فرسودگی تحصیلی در میان دانشجویان گروه فنی و مهندسی بالاتر از دانشجویان سایر گروه های آموزشی است.

صنعت نسل چهارم یکی از چالش برانگیزترین موضوعات برای طراحی مهندسی و همچنین برای آموزش عالی است. در این راستا یکی از موضوعات جذاب محافل دانشگاهی و صنعتی ایجاد توانمندی ها، الزامات و شایستگی ها در دانشجویان برای انطباق با این صنعت است. هدف پژوهش حاضر شناسایی شایستگی هایی دانشجویان مهندسی و الزامات آموزش عالی بر اساس رویکرد کیفی با روش فراترکیب است. یافته های پژوهش نشان داد که شایستگی ها و الزامات در ابعاد: 1. شایستگی های دانشجویان مهندسی (توانمندی های فردی، دانش و مهارت تخصصی، توانمندی های اجتماعی، مهارت های فناورانه) 2. الزامات دانشگاهی (الزامات آموزشی 0/4، بسترهای آموزشی، الزامات برنامه درسی، بهسازی اساتید) 3. الزامات غیردانشگاهی (مهارت های راهبردی صنعت 0/4، الزامات بازار کار) 4. توسعه منابع انسانی شناسایی گردید. یافته های مطالعه کنونی می تواند برای برنامه ریزی توسعه رویکردهای جدید در برنامه های درسی آموزش مهندسی مفید باشد.

این مقاله ضمن مروری کوتاه بر تاریخچه آموزش عالی ایران، به بررسی مشکلات موجود در آموزش عالی پرداخته و راهکار مقابله با آسیبهای موجود را تغییر نگرش مدیریت و برنامه ریزی در مراحل مخلتف تصمیم گیری اعلام کرده است.

برنامه های آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها هنگامی در چهار چوب اهداف خود قرار می گیرند که به تناسب مورد مطالعه، ارزیابی و بازنگری کارشناسان متخصص قرار گیرند. عمده ترین دوره های تحصیلی در دانشکده های فنی و مهندسی مربوط به تحصیلات در دوره های دکتراست. در این پژوهش ضرورت ارزیابی این دوره ها با توجه به اظهار نظر استادان دست اندرکار دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفته و در مورد جایگاه فرهنگستان علوم برای ارزیابی و آینده نگری دوره های دکتری مهندسی مطالعه و نظر خواهی شده است. اکثر استادان بر ارزیابی مستمر تأکید نموده و فرهنگستان علوم را مرجع مناسبی برای ارزیابی دوره های دکتری مهندسی در کشور توصیه کرده اند.

یکی از عمده ترین مراحل دوره های دکتری مهندسی آزمون جامع است. در این بررسی ضرورت و چگونگی انجام شدن این مرحله از دوره ها با توجه به اظهار نظر استادان دست اندر کار و تعدادی از دانشجویان و فارغ التحصیلان این دوره ها در تخصص های مختلف مهندسی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که آزمون جامع به عنوان یک شاخص عمده در تعیین صلاحیت علمی، توان انجام دادن پژوهش، تعهد انجام دادن پژوهش، تعهد منزلت استادی باید به صورت کتبی و شفاهی در زمینه تخصص دانشجو انجام شود.