داوود کاه فروشان

آلودگی هوا از مسائل قرن حاضر در سراسر دنیا محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آلاینده های عمده در منطقه 8 تبریز و تحلیل نحوه پراکندگی مکانی آن ها و بررسی ارتباط آن با برخی از مؤلفه های محیط انسان ساخت انجام گرفته است. برای بررسی نحوه پراکنش آلاینده ها در محدوده، اطلاعات مربوط به غلظت آلاینده ها توسط تجهیزات سیار در 11 نقطه از پیش تعیین شده مابین ساعت 10 تا 20 در ساعات مختلف در روزهای متعدد در خردادماه 1400 اندازه گیری شد و به کمک نرم افزار GIS نقشه های پراکنش آن در کل منطقه استخراج شد. نقشه های تولیدشده نشان می داد که غلظت آلاینده ها با تراکم کاربری تجاری و به تبع آن افزایش حجم ترافیک ارتباط مستقیم دارد همچنین نتایج نشانگر وجود رابطه معنی داری بین غلظت ذرات معلق و فاکتور دید به آسمان و همین طور تراکم توده ساختمانی در منطقه بودند. غلظت مونوکسید کربن با نسبت فضای سبز در نقاط اندازه گیری رابطه معکوس و آلاینده های NO 2 , SO 2 و CO رابطه معنی داری را با نسبت سطح ساخته شده به ساخته نشده و درواقع تراکم ساختمانی نشان می داد. علاوه بر این، رابطه میان میزان غلظت آلاینده ها با یکدیگر نیز موردبررسی قرار گرفت که بیانگر رابطه قوی مستقیم بین غلظت ذرات معلق PM 10 و PM2.5 با یکدیگر و غلظت NO 2 , SO 2 و CO با یکدیگر بودند. درمجموع می توان نتیجه گرفت که تیپولوژی شهر نقش بسزایی در تشدید یا تعدیل غلظت برخی آلاینده های هوا دارد و در مناطق بحرانی به کمک کنترل متغیرهای طراحی شهری می توان کیفیت هوای منطقه را تا حدودی بهبود بخشید.

تعیین دقیق سطح دانش زیست محیطی رشته های مهندسی بدلیل اهمیت آن در آینده شغلی آنها و درگیر شدن در فعالیت های مرتبط با محیط زیست حائز اهمیت است. در این پژوهش به ارزیابی سطح دانش زیست محیطی دانشجویان رشته های مهندسی در دانشگاه صنعتی سهند تبریز پرداخته شده است. در این رابطه پیمایش آماری از 360 نفر از دانشجویان دانشگاه با روش نمونه گیری طبقه ای از 3 دانشکده مهندسی دانشگاه در مقاطع کارشناسی و ارشد به تفکیک جنسیت بعمل آمد. ارزیابی با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد انجام پذیرفته و داده های حاصله با استفاده از نرم افزار آماری Excel پردازش شد. نتایج نشان داد که 44.5% از دانشجویان فاقد سطح مطلوبی از دانش محیط زیست هستند. در این میان تنها 10 درصد دانشجویان مورد بررسی، عملکرد دانشگاه را در مورد بالابردن دانش زیست محیطی دانشجویان خوب اعلام کردند. 32.4 % از دانشجویان مورد بررسی اذعان داشتند که ارتقاء دانش زیست محیطی دانشجویان فوق العاده ضرورت دارد. مطابق نتایج، 17% از دانشجویان تمایل به گذراندن درس آشنایی با محیط زیست دارند. نتایج به دست آمده بر خلاف روند رشد تحصیلی دانشجویان نشان داد که با ارتقای مقطع تحصیلی دانشجویان، سطح دانش زیست محیطی دانشجویان چندان تغییری نمی کند که این می تواند هشداری برای مسئولین دانشگاه باشد تا در جهت بهبود عملکرد دانشگاه در زمینه افزایش آگاهی زیست محیطی دانشجویان که امروزه یکی از مسائل اساسی مورد بحث در دوران صنعتی می باشد گامی بردارند.