مطالب مرتبط با کلیدواژه

سبک شخصی


۱.

سبک شناسی ادبی (سرشت سخن ادبی، برجستگی و شخصی سازی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زبان سبک شناسی سخن ادبی سبک شخصی سبک گروهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴۴ تعداد دانلود : ۲۲۶۷
بیشترین پژوهش ها در سبک شناسی به بازشناساییِ سبک های ادبی، زبان شخصی و فردیتِ خلاقِ مؤلف اختصاص دارد. به همین دلیل، در مطالعات سبکی کاربرد زبان در ادبیات بسیار مورد توجه قرار می گیرد. این مقاله، نخست با اشاره به اهمیت سبک در ادبیات و کارکردهای سبک شناسی در مطالعات ادبی، تمایز فرمالیستی میان زبان و ادبیات را مورد تردید قرار می دهد. و باور به امری مستقل و ذاتی به نام «زبان ادبی» را رد می کند و نشان می دهد که تفاوت کاربرد زبان در سخن ادبی و غیرادبی ناشی از نقش هایی است که زبان برعهده دارد؛ همین نقش ها در سخن ادبی به برجستگی و شخصی سازی زبان و شکل گیری سبک شخصی می انجامد. آنگاه سبک شخصی و سبک ادبی ونسبت آن ها با سنت و تقلید را به بحث می گذارد و رابطه میان تنوع سبک های شخصی و غلبه گفتمان های سنت گرا را بررسی می کند.
۲.

خاستگاه متناقض نمایی در سبک شخصی حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حافظ پارادوکس آیرونی سبک شخصی تقابل های دوگانه و سه گانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۶۱
زبان شعر، زبان تناقض است و این تناقض در هر دو ساحت صورت و معنی برای شعر اجتناب ناپذیر است.این جستار در پی آن است تا این گونه تنش های صوری- معنایی را در غزلیات حافظ مورد تحلیل قرار دهد.در بخش نخست مقاله، مختصری در باب پارادوکس و تعریف آن در شعر، آمده است.سپس در مورد ساخت تقابل های دوگانه در مکتب ساختار گرایی اندکی بحث شده است.در بخش سوم تضادها و تقابل های دوگانه در اشعار حافظ نشان داده شده و علاوه برآن، ساخت تقابل های سه گانه و گاه چهارگانه نیز در نظام فکری حافظ و شعر او مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده است که در شعر حافظ یک تقابل کلی در مرکز شکل میگیرد و سپس تقابل های دیگری بر گرد آن نظام چیده می شود. این گونه تقابل ها در بیشتر مواقع به ساختی متناقض نما در سطح کلام منجر شده است که تنها با توجه به مخاطبان خاص و عام حافظ و نظام فکری آن ها متناقض به نظر می رسد، حال آنکه در خاستگاه اندیشگی حافظ تناقضی وجود ندارد. این ویژگی در شعر حافظ تبدیل به سبک شخصی او شده است، زیرا حافظ متناقض نما را تنها به عنوان یک شگرد ادبی به کار نمیگیرد، بلکه تا سطح یک شیوه گفتمان در کلام از آن استفاده می کند. در بخش پایانی مقاله شیوه ها و ابزارهای ایجاد ساخت های پارادوکسیکال و تنش های صوری- معنایی مورد بررسی قرار گرفته است.
۳.

تکرار موجز (سبک شخصی احمد غزالی بر اساس رویکرد اشپیتزر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: احمد غزالی سوانح سبک شخصی لئو اشپیتزر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۲ تعداد دانلود : ۸۵۱
در پژوهش های سبک شناسی، سبک را به دو گونه سبک شخصی و سبک عمومی (دوره ای) دسته بندی می کنند. در سبک شناسی عمومی، متون را با توجه به اشتراکاتی که سبک در یک دوره خاص دارد، بررسی می کنند. اما در سبک شخصی، ویژگیهای فردی و روانی نویسنده مورد توجه قرار می گیرد به طوریری که سبک نگارش هر نویسنده در پیوند با عواملی چون ذوق، سلیقه، جهان بینی، مقام علمی و اجتماعی او ارزیابی می شود. «لئو اشپیتزر» از سبک شناسانی است که پژوهش های سبک شناسی را در گرو شناخت روحیات و ویژگیهای فردی نویسنده می دانست و بر این اساس روش سبک شناسی خود را در سه مرحله ارائه کرد. این مقاله بر آن است تا بر پایه مراحل نظریه اشپیتزر، ارزش سبک شخصی را در پژوهش های سبک شناسی نشان دهد. بدین منظور رساله سوانح «احمد غزالی»، به عنوان نمونه عملی این طرح، برگزیده شد و سبک شخصی غزالی در نگارش سوانح بررسی شد.
۴.

تداوم تصویر در محور عمودیِ قصاید خاقانی، مختصه ای سبکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قصیده خاقانی محور عمودی سبک شخصی تداوم تصویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۹۸
هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های تصویر در قصاید خاقانی- از شاعران سرآمد پارسی گو و صاحب سبک- است. خلق تصاویر بدیع، شگرف و معماگونه آن هم در روزگاری که کوشش شاعران، بیشتر در تقلید، تلفیق و تکرار مضامین و تصاویر پیشینیان خلاصه می شود، جایگاه برتر شعر او را بیشتر و بهتر روشن می سازد. یکی از ویژگی های سبک شخصی خاقانی تداوم تصویر در محور عمودی قصاید اوست که ناشی از دو دلیل عمده است: الف) وابستگی عاطفی/ اندیشگی شاعر به تصویر. ب) اظهار فضل و قدرت شاعری مبنی بر ساختن تصاویر متنوع و متداوم از یک واژه یا موتیو. تداوم تصویر در اشعار خاقانی دارای سه گونه متفاوت است که عبارت اند از: 1- تداوم تصویر در ابیات به صورت پیوسته و بی فاصله؛ 2- تداوم تصویر با یک بیت فاصله؛ 3- تداوم تصویر با دو بیت فاصله. در حوزه معناشناسی شعر خاقانی، بی توجهی به تداوم تصویر، نادیده گرفتن بخش قابل توجهی از معنا و مضمون و انسجام متنی شعر اوست؛ نکته ای که متأسفانه در بیشتر شروحی که بر قصاید خاقانی نوشته شده است دیده می شود.
۵.

تصحیح عباراتی از کتاب منشآت خاقانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خاقانی تصحیح منشآت سبک شخصی دشواری و غرابت ضبط های نادرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۶ تعداد دانلود : ۷۷۶
از افضل الدّین بدیل بن علی خاقانی شروانی، شاعر بزرگ قرن ششم، علاوه بر دیوانو مثنوی ختم الغرایب، نامه هاو منشآتی به یادگار مانده است. ارزش ادبی این نامه ها همراه با اطّلاعات مهمّی دربارة زندگی شاعر و حوادث عصر او، اهمّیت زیادی به این نوشته ها داده است، اما دشواری ها و غرابت خاص متن به کاستی پژوهش دربارة آن انجامیده است. تصحیح این نامه ها با تلاش محمّد روشن و در سایه راهنمایی ها و گره گشایی های بزرگانی مثل مجتبی مینوی و بدیع الزّمان فروزانفر انجام شده است. می توان گفت این تصحیح، جدّیترین کاری است که تا کنون در زمینة خاقانی پژوهی صورت گرفته است. این جستار با هدف پیشبرد کوشش های فرزانگان مذکور، تأمّلی در ضبط چندین عبارت از این تصحیح است.
۷.

تحلیل تطبیقی «عزاداران بیل» ساعدی و «کوری» ساراماگو از منظر سمبولیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سمبولیسم غلامحسین ساعدی ژوزه ساراماگو سبک شخصی نقد تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۵۳
مکتب ها در شرایط اجتماعی و سیاسی خاصی ظهور کرده، به کمال می رسند. اغلب نویسندگان نیز در بیان اندیشه-های خود، خواه ناخواه تحت تأثیر مکتب حاکم قرار می گیرند. نویسندگانی که دارای نبوغ بیشتری بوده، برای تحلیل مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... سبکی خاص در درون آن مکتب بر می گزینند؛ از این رو، شناخت مکاتب فکری و سبک های شخصی نویسندگان، در آشنایی با اهداف آن ها سهم درخور توجهی دارد. هم چنین نگاهی نقادانه به آثار ادبی، شرایط مناسبی را برای کشف حقایق درونی آن ها فراهم می کند. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و با تکیه بر روش تحلیل تطبیقی، عناصر سمبولیستی را در دو اثر ساعدی و ساراماگو بررسی کرده و نشان داده ایم که این مکتب ادبی با اصول خود توانسته است پایه های اندیشه تعالی گرایانه و فضای باز فکری را در میان اجتماع بنا کند. تأثیر این مکتب ادبی بر این آثار چنان است که اگر از شگردهای آن در بیان اندیشه های نهفته بهره گرفته نمی شد، چه بسا چنین آثار بزرگ و ارزنده ای به ثمر نمی رسید.
۸.

نگاهی به سبک گلستان سعدی و یکی از ویژگی های واژگانی آن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گلستان سعدی سبک شخصی واژگان پهلوی آثار منثور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۱ تعداد دانلود : ۲۶۹
سبک گلستان سعدی را می توان در مجموع عراقی دانست. این اثر با نثری فنی و مسجع و همچنین با تکیه بر سبک شخصی سعدی نوشته شده و همین ویژگی باعث تمایز جدی گلستان از سایر کتب ادبیِ نظیر آن گردیده است. سبک عراقی از نظر زبانی و کاربرد واژه ها با سبک خراسانی متفاوت است ،اما در مواردی از گلستان، واژه های کهن پهلوی که از مختصات سبک خراسانی است دیده می شود و این نکته بیان می دارد که سبک گلستان به طور کامل زیرمجموعه ی سبک عراقی نیست، از این رو بررسی این اثر از نظر سبک نوشتاری و همچنین وجود واژگان پهلوی حائز اهمیت است .در این مقاله علاوه بر معرفی گلستان به عنوان نثری فاخر، تلاش شده است تا به روش کتابخانه ای نمونه هایی از واژه های پهلوی موجود در گلستان مورد بررسی قرار گیرد تا نشان دهیم که در واقع گلستان جایگاهی بین دو سبک عراقی و خراسانی دارد
۹.

ضمایرِ خاصِ تشبیهی، نادرترین شاخصه سبک شخصی بیدل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیدل دهلوی سبک شخصی ضمیر تشبیهی نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۵۶
یکی از عوامل دیریابی و مغلق بودن آثار بیدل دهلوی گریز از سنّت های متعارف و رایج زبانی و دستوری و نحو ستیزی های ابهام آفرین و کاربست ساختارهای بیگانه و آشنایی زدایی شده است که منجر به شکل گیری سبک شخصی و منحصر به فرد در دل کلان سبک ها می-شود. یکی از این ویژگی های سبکی شخصی، حضور «ضمایرِ خاصِ تشبیهی» به عنوان یکی از نادرترین و ابهام آفرین شاخصه های سبکی وی است. در این نوع ترکیب ها، ضمیری که به عنوان مضاف الیه به کار می رود، دیگر متعلق به مضاف نیست، بلکه خود مضاف است. نویسندگان در این جستار، ضمایر خاص تشبیهی را در اشعار بیدل دهلوی به شیوه توصیفی و تحلیلی مورد مطالعه قرار داده اند. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد که بیدل دهلوی در آثار خود به شکل بی سابقه و با بسامد بالا از ضمایر شخصی جدا و پیوسته اول شخص و دوم شخص، به عنوان مشبّه و برای عینیت بخشی استفاده می کند. هدف از کاربرد این گونه تشبیهات، عینیت بخشی به بنیادی-ترین اصل عرفانی بیدل، یعنی عجز و ناتوانی نوع بشری در مقابل معشوق ازلی است و بیدل برای این منظور از عناصری نظیر: غبار، حباب، شبنم، قطره و... استفاده می کند و در این میان به ترتیب کاربست ضمایر متصل اول شخص (= َم) و منفصل (من و ما) بیشترین بسامد و ضمایر متصل دوم شخص (= َت) و منفصل (تو) و (شما) بسامد کمتری نسبت به ضمایر اول شخص داشته اند.