فضیلت مدنی

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانة کارکنان، تأثیر به سزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار میدهد که داوطلبانه وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند. در این میان خودسودمندی کارکنان، اعتماد و اعتقاد کارکنان به توانمندیها و استعدادهای خود، نقش به سزایی در تشویق و توسعة رفتارشهروندی سازمانی دارد. در مقالة حاضر، همبستگی خودسودمندی کارکنان با بروز رفتارهای شهروندی سازمانی و همبستگی خودسودمندی کارکنان با ابعاد رفتارشهروندی سازمانی در میان کارکنان مدیریت فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بررسی شده است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق به صورت سرشماری از همة کارکنان مدیریت فرهنگی وزارت علوم و درقالب پرسشنامه جمع آوری شده است. برای سنجش رفتار شهروندی از پرسشنامه پودساکف و همکارانش و برای سنجش خودسودمندی سازمانی از پرسشنامة محقق استفاده شد که بر اساس مطالعات بندورا در ارتباط با نظریة اجتماعی شناختی طراحی شده است. این تحقیق از نوع کاربردی با ماهیت پیمایشی است و داده ها در قالب محاسبه ضریب همبستگی و آزمون معناداری آن (T یک طرفه ) تجزیه و تحلیل شده است. نتایج به دست آمده حاکی از رابطة مستقیم میان خودسودمندی کارکنان و بروز رفتارهای شهروندی و همچنین ارتباط مستقیم میان خودسودمندی با هر یک از ابعاد رفتار شهروندی است.

سرمایه اجتماعی مفهومی چندبعدی و چندلایه است که در سال های اخیر در حوزه های گوناگون علوم اجتماعی، اقتصاد و علوم سیاسیمطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مثابه یک کل عبارت است از ارتباطات و شبکه های اجتماعی ای که می توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یک جامعه پدید آورند. بسیاری از جامعه شناسان و متفکران حوزه های علوم اجتماعی بر این باورند که توجه به سرمایه اجتماعی یکی از ابعاد مهم توسعه جوامع است. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان گمرکات استان کردستاندر سال 1390 پرداخته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام پذیرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که بعد از برآورد اعتبار و پایایی (از طریق تحلیل عاملی) در بین پاسخگویان توزیع گردیده است. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان گمرگ استان کردستان تشکیل داده اند که از میان آنان 120 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و در نهایت 110 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که بین ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای) و کارکنان گمرکات استان کردستان و رفتار شهروندی سازمانی آنان رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتیجه تحلیل رگرسیونی بیانگر این است که ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای)به طور خالص 0.687 درصد از واریانس رفتار شهروندی سازمانی در معادله را تبیین می کنند، و از میان متغیرهایی که وارد معادله شده اند، متغیر وابسته، از بعد شناختی سرمایه اجتماعی بیشتر تأثیر می پذیرد.

مؤلفة شاخص و بنیادینِ اندیشة سیاسی و وجه تمایز آن از سایر شاخه های دانش بشری، دلالت های هنجاری است. اندیشة سیاسی از رهگذر توجه به فضایل مدنی به مثابه حلقة رابطِ دو ساحت نظر و عمل، در صدد سامان بخشیدن به جامعة بشری است. در این نوشتار ضمن واکاوی آثار مهم سنایی، عارف بزرگ ایرانی، ابعاد سیاسی اندیشة وی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. مدعای مقاله این است که علاوه بر دلالت های معرفتی و تبیینی، می توان از عدالت، دوستی و مدارا، به عنوان شاخص ترین دلالت های هنجاری و فضیلت های مدنی در اندیشة سنائی نام برد.

رفتارهای شهروندی سازمانی به عنوان رفتارهای اختیاری و آگاهانه ی کارکنان، تاثیر به سزایی بر عملکرد فردی و سازمانی دارد و کارکنان را در وضعیتی قرار می دهد که به صورت داوطلبانه، وظایفی فراتر از نقش و شرح شغل خود انجام دهند. در مقاله حاضر، نقش رفتار شهروندی سازمانی بر تصویر برند، در نمایندگی های یک شرکت بیمه بررسی شده است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق به صورت نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند، از کارکنان و مشتریان نمایندگی های شهر تهرانِ یک شرکت بیمه و در قالب پرسشنامه جمع آوری شده است. برای سنجش رفتار شهروندی از پرسشنامه پودساکف و ارگان و برای سنجش تصویر برند از پرسشنامه محقق ساخته ای که بر اساس مطالعات کیم، تانگ و هاولی طراحی شده، استفاده شده است. این تحقیق از نوع کاربردی، با ماهیت پیمایشی می باشد. همچنین از روش معادلات ساختاری و به وسیله نرم افزار پی ال اس برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که کلیه ابعاد رفتار شهروندی سازمانی، تاثیر معنادار مثبتی بر تصویر مشتریان از برند دارند.

سیاست چیست؟ عناصر اساسی تشکیل دهنده کدام اند؟ نظریه پردازی درباره سیاست چه اهدافی را دنبال می کند؟ و آیا دولت های ملی، آن گونه که ما آنها را می شناسیم نهادهایی ازلی و ابدی بوده اند؟ این هاپرسش هایی هستند که سعی خواهیم کرد تا در این مقاله و به بهانه مطالعه انتقادی کتاب جمهوری خواهی، موردبررسی قرار دهیم. ما برای انجام دادن این کار از مجرای مطالعه مفاهیمی که جمهوری خواهی ویرولی را تشکیل داده اند، تلاش خواهیم کرد تا فاصله میان فهم جمهوری خواهان کلاسیک در ایتالیای برآمده از رنسانس و نظریه پردازان حاکمیت سیاسی در قرن های بعدی را نشان دهیم. امیدواریم تا از این طریق امکان انتقادی تازه ای در مطالعه سیاست به وجود آید.

 یکی از مؤلفه های شاخص و بنیادینِ اندیشه سیاسی، مفهوم «فضیلت مدنی» است که تحققِ غایت سیاست وابسته به بسط و گسترش و تعمیق آن در میان انسان هاست. در این نوشتار ضمن واکاوی آثار مهم عارف بزرگ ایرانی، جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی، ظرفیت و امکانات سیاسی اندیشه وی در چارچوب نظری اسپریگنز و نظریه دلالتی– پارادایمی بررسی و تحلیل شده است. مدعای مقاله این است که با توجه به دلالت های معرفتی، تبیینی و هنجاری اندیشه مولوی، اندیشه وی متضمن عناصر و مؤلفه های مهمی چون عشق، دوستی، مدارا و نیز نقد سیاسی و اجتماعی به عنوان شاخص ترین فضیلت هایی است که آشکارا وجه و صبغه مدنی دارند

«هانا آرنت»، اندیشمند سیاسی، با طرح مقوله «فضیلت مدنی» و نقد دموکراسیِ لیبرال، سعی در ارائه راه حلی برای استقرار زندگی نیک در زمانه خود دارد. در «فضیلت مدنی» آرنت، انسان ها باید بتوانند آزادی و برابری خود را به عنوان شهروند و در فضای گفت وگو و تعامل به دست آورند. از سوی دیگر، «آمارتیا سن» در رهیافتِ توسعه انسانی، با نقد نظریه مدرنیزاسیون و اقتصاد رشد، درصدد اخلاقی کردن اقتصاد در حیطۀ اندیشۀ سیاسی است. سن با مقولۀ «توانمندی» خود، توسعه را «به مثابه آزادی» ترسیم کرده است و توانمندی را راه-کاری به سوی آزادی انسان می داند که در فضایی برابر و اخلاقی، هر فرد انسانی ضمن کارگزاری و توانایی لازم در برابر دیگران، امکان گفت وگو و مباحثه در موقعیت و فضایی دموکراتیک داشته باشد. پرسشی که در این مقاله مطرح می-شود این است که نسبتِ «فضیلت مدنی» در اندیشه سیاسی آرنت و رویکردِ «توانمندی» در توسعۀ انسانی آمارتیا سن با توجه به تأکیدی که بر عاملیت دارند، چگونه است. بر اساس پرسش در نظر گرفته شده، فرضیه مبنی بر این است که می توان «توانمندی» آمارتیا سن را در راستایِ «فضیلت مدنی» آرنت دانست که اولویت اساسی هر دو، کارگزاری و عاملیت انسانی است. در این مقاله نشان داده می شود که «توانمندی» در اندیشه سن در وجه مدنی خود با عنوان فضای مفاهمه و تعامل، با «فضیلت مدنی» آرنت که همانا مسئولیت شهروندی در فضای گفت وگو و تعامل است، می تواند اشتراک معنایی و عملی داشته باشد.

زمینه و هدف: پلیس به عنوان یکی از سازمان هایی که با مردم در ارتباط است، باید در ارتقاء رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اقدام کند. از این رو اولین گام، شناخت عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی است؛ یکی از این عوامل تأثیرگذار، سلامت اجتماعی است. در این تحقیق سعی شده با بیان مفهوم این دو متغیر، چگونگی ارتباط سلامت اجتماعی براساس شاخص های «شکوفایی، مشارکت، انسجام، همبستگی و پذیرش» به عنوان متغیر مستقل با رفتار شهروندی سازمانی براساس شاخص های «جوانمردی، فضیلت مدنی، احترام و تکریم، نوع دوستی و وظیفه شناسی» به عنوان متغیر وابسته سنجیده شود. روش: نمونه آماری از بین کارکنان فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی به تعداد 341 نفر انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه سنجش سلامت اجتماعی براساس نظریه کییز و پرسش نامه رفتار شهروندی سازمانی براساس نظریه اورگان است که روایی آن ها توسط افراد خبره و متخصص مورد تأیید بوده و میزان پایایی برای پرسش نامه سلامت اجتماعی 76/0، برای پرسش نامه رفتار شهروندی سازمانی 79/0 و برای مجموع دو پرسش نامه 788/0 به دست آمد. یافته ها: بررسی استنباطی داده ها بیانگر وجود رابطه معنادار بین تمام فرضیه ها را نشان می دهد. همچنین آزمون معادلات ساختاری نشان می دهد بین برخی از شاخص های سلامت اجتماعی با خود این متغیر و کلیه شاخص های رفتار شهروندی سازمانی با این متغیر رابطه وجود دارد. همچنین بررسی نتایج آزمون واریانس یک سویه هم بیانگر نبود تفاوت بین متغیرهای جمعیت شناختی و میزان سلامت اجتماعی است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل داده ها بیانگر آن است که سلامت اجتماعی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان تأثیرگذار است. از این رو با بهبود سلامت اجتماعی کارکنان، ضمن ایجاد دلگرمی و دلبستگی در آنها نسبت به محیط کاری خود، وضعیت رفتار شهروندی سازمانی کارکنان برای افزایش کیفیت خدمات ارائه شده و بهره وری، بهبود خواهد یافت.