لردگان

در فرایند توسعه روستایی، پرداختن به جایگاه و نقش مدیریت در توسعه روستایی الزامی است. توسعه روستایی فرایندی است که بهبود شرایط محیط روستا توأم با بهبود زندگی روستاییان را ضمن حفاظت از محیط زیست روستا هدفگیری می کند و در این جریان چند بعدی، سه عنصر اساسی (انسان، محیط و نظام سیاسی) به ایفای نقش می پردازند. در این راستا نحوه پیشبرد امور مختلف روستا اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و کالبدی با همراهی و مشارکت روستاییان و مدیریت روستایی به انجام می رسد. مدیریت روستایی مجموعه ای درهمتنیده از امکانات، شرایط گوناگون طبیعی، انسانی، نهادی و ساختاری- کارکردی است که پرداختن کامل به آن مجال دیگری را می طلبد؛ بنابراین نمی توان مدیریت روستایی را منحصر به شورای اسلامی و دهیاری نمود. این نوشتار درصدد آنست تا ضمن اینکه جایگاه مدیریت نوین روستایی را در ایران تبیین می کند، این موضوع را در محدوده روستای جوانمردی در بخش خانمیرزا (شهرستان لردگان)، تحلیل نماید و با بررسی فعالیتهای انجام گرفته پس از تأسیس نهادهای شورای اسلامی و دهیاری در ابعاد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی- فیزیکی و خدمات عمومی توأم با ارزیابی میزان رضایت ساکنین از فعالیتها در سه بعد یاد شده، نقش مدیرت روستایی را در این روستا روشن نماید، سپس با جمع بندی این موارد به ارایه راهکارها و پیشنهادات اجرایی بپردازد.

زمینه و هدف: امروزه نزاع دسته جمعی به عنوان یک آسیب اجتماعی، یکی از شاخص های مهم وجود خشونت در جامعه تلقی می شود که بین افراد و گروه ها به وقوع می پیوندد و امنیت اجتماعی را مورد تهدید و مانع توسعه اجتماعی می شود. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته جمعی در شهر لردگان انجام گرفته است.<br /> روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش ازنوع پیمایشی و ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد بوده است. جامعه آماری را کلیه افراد 18-60 سال شهر لردگان تشکیل می دهند که از این تعداد، نمونه ای با حجم 384 نفر از طریق فرمول کوکران برآورد و به شیوه خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شده اند.<br /> یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از معنادار بودن رابطه ی بین متغیرهای پرخاشگری، اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی نزاع و جنس با متغیر وابسته می باشد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که متغیرهای پرخاشگری و اختلافات ملکی به ترتیب با ضریب بتاهای(554/0) و (135/0)، بیشترین تأثیر را بر گرایش به نزاع دسته جمعی داشته اند.<br /> نتیجه گیری: با افزایش اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی و پرخاشگری میزان گرایش به نزاع دسته جمعی نیز افزایش می یابد.

آب، اساسی ترین عنصر حیات، بیش از پیش به عنوان شاخص توسعه مطرح می شود؛ زیرا پیوند ناگسستنی با پایداری جوامع انسانی، به ویژه کارکرد اجتماعی اقتصادی سکونتگاه های روستایی دارد. هدف اصلی این پژوهش، تبیین و ریشه یابی علل افت منابع آب زیرزمینی در ارتباط با ساخت اجتماعی- اقتصادی نواحی روستایی شهرستان لردگان است. مسئله اصلی این است که همزمان با رشد جمعیت و افزایش تقاضا (برای رفع نیازهای جوامع روستایی)، بهره برداری بی رویه و فشار بر منابع آب زیرزمینی، سیر صعودی یافته است. داده های پژوهش، به دو روش مطالعات اسنادی و مطالعات میدانی گردآوری شد، سپس آمار بلندمدتِ 40 چاه مشاهده ای (1364 تا 1394) در تلفیق با مشاهدات کمی و مصاحبه با خبرگان موضوع، به شیوه توصیفی- تحلیلی و به یاری روش های آمار استنباطی و نرم افزار GIS تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد اجرای برنامه اصلاحات ارضی، افزایش شمار بهره برداران زراعی، حفر چاه های عمیق، توسعه سطح زیرکشت آبی و تغییر شیوه تولید، با بهره برداری بی رویه و افت سطح آب زیرزمینی در قلمرو پژوهش، رابطه دارد. نتیجه تحقیق مبین این حقیقت است که همگام با رشد سه برابری جمعیت در فضای زیستی دشت ها و خرد شدن قطعات زراعی و نیز حفر بی اندازه چاه های عمیق، تراز منابع آب زیرزمینی در آبخوان ها تا مرز 22- متر افت کرده است.

نیاز روز افزون انسان به آب از یک سو و کمبود آن از سوی دیگر، باعث افزایش بهره برداری از این منبع حیاتی شده است. امروزه، به دلیل بهره برداری بیشتر از منابع آب زیرزمینی و افت سطح ایستابی این ذخایر به سمت لایه های عمیق تر، مشکلات متعددی سکونتگاه های روستایی را تهدید می نماید. مسئله اساسی این است که به دنبال افزایش جمعیت و رشد تقاضا برای رفع نیازهای جوامع روستایی، بهره برداری بی رویه و فشار بر این ذخایر حیاتی مضاعف گردید. هدف اصلی پژوهش، ریشه یابی علل افت منابع آب زیرزمینی و تأثیر آن بر ساختار کالبدی نواحی روستایی است. برای گردآوری اطلاعات تحقیق (که به لحاظ هدف، کاربردی است) از مطالعات اسنادی و میدانی بهره گیری شد. جامعه آماری پژوهش 89831 نفر از جمعیت روستایی شهرستان لردگان است که 115 نمونه آن به کمک نرم افزار G-Power، به طور هدفمند انتخاب گردید. داده های پژوهش با روش های توصیفی-تحلیلی و علی-تطبیقی و نیز به یاری نرم افزارهای SPSS و GIS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد طی دوره 1340-1395، افزایش شمار بهره برداران زراعی، گسترش سطح زیرکشت آبی و حفر چاه های عمیق، با افزایش بهره برداری بی رویه و افت سطح آب زیرزمینی در قلمروی پژوهش، رابطه دارد. همچنین می توان گفت خرد شدن قطعات زراعی، اعطای مجوز حفر و کف شکنی چاه ها و رواج محصولات زراعی آبخواه در تعامل با افزایش جمعیت، مهم ترین عوامل برداشت مضاعف و افت تراز آب های زیرزمینی تا مرز 22- متر در دشت ها به شمار می آید که پیامدهای آن به شکل از بین رفتن تالاب ها و مراتع، نشست زمین به میزان 85 سانتی متر، ایجاد شکاف عمیق در مساکن و مزارع، دگرگونی سیمای دشت ها و سرانجام ناپایداری سکونتگاه های روستایی ظاهر شده است.

هدف پژوهش بررسی رابطه تعهد سازمانی با فرسودگی شغلی مدیران مدارس شهرستان لردگان بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل تمامی مدیران مدارس شهرستان لردگان به تعداد 218 نفر می باشد؛ که با توجه به فرمول کوکران تعداد نمونه در این پژوهش 140 نفر محاسبه شد که به صورت تصادفی طبقه ای به همین تعداد پرسشنامه میان مدیران مدارس در مقاطع تحصیلی مختلف شهرستان لردگان توزیع وجمع آوری گردید. برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون (1981) و پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر استفاده گردید. روایایی پرسشنامه ها توسط متخصصین و پایایی پرسشنامه ها به کمک ضریب آلفا کرونباخ تأیید شد چون ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی متغیرها از مقدار استاندارد 7/0 بیشتر بود در نتیجه سوالهای مربوط به متغیرهای تحقیق از پایایی لازم برخوردار بوده است؛ و داده ها به کمک ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد بین تعهد سازمانی با مؤلفه های فرسودگی شغلی مدیران مدارس شهرستان لردگان رابطه منفی و معناداری نشان داده شده است که با افزایش تعهد سازمانی، میزان ابعاد فرسودگی شغلی نیز در بین مدیران مدارس شهرستان لردگان کاهش خواهد یافت.

دانش بومی، دانش انباشته شده، مهارت ها و تکنیک های جامعه خاص است که از تعامل مستقیم آن ها با محیط منتج شده باشد. این دانش نشان دهنده اندیشه، تجربه و عمل قدیمی است که باید مورد احترام بوده و همچون منبعی از معرفت محیطی حفظ شود. در پژوهش پیش رو سعی شد دانش بومی سقزگیری از درختان بنه در استان چهارمحال و بختیاری تدوین شود. در این تحقیق برای نمونه گیری از جامعه محلی از روش گلوله برفی و رویکرد شهرت استفاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات از افراد اولیه، افراد دیگری که در موضوع پژوهش اطلاعات داشتند توسط افراد اولیه معرفی و جمع آوری اطلاعات از آن ها انجام گردید. در این تحقیق مصاحبه ها به صورت نیمه-ساختاریافته انجام گردید. نتایج نشان داد که مردم محلی درخت بنه را یک گیاه اقتصادی دانسته و از قطع و خسارت به آن به شدت خودداری کرده و برای حفاظت و توسعه آن انگیزه لازم را دارا هستند. آن ها بیشترین استفاده از درخت بنه را مربوط به صمغ تولیدی آن می دانند که برداشت آن طی مراحل مختلف شامل انتخاب درخت، تیغ زدن، کاسه بندی، دوتیشه و سه تیشه، برداشت، تصفیه و پختن سقز انجام می شود. استفاده دارویی از سقز بیشترین سهم را در بین کارکردهای این محصول بین مردم محلی دارد.

بسیاری از گروه های درگیر در توسعه اجتماعی تصدیق میکنند که سنجش سرمایه اجتماعی میتواند بر کمک کنندگان مالی و سیاست گذاران تاثیر بسزا داشته باشد. گردشگری در محیطی شکل میگیرد که متشکل از محیط طبیعی و محیط فرهنگی - اجتماعی است . هریک از این دو محیط دربردارنده عواملی است که به نوعی بر گردشگری تاثیرگذار هستند و از آن تاثیر می پذیرد. تمرکز مطالعات گردشگری بر ابعاد اقتصادی، در شروع پژوهش های مرتبط با گردشگری از جذابیت زیادی برخوردار بود و باعث غفلت از سایر ابعاد این پدیده شده است . همین امر باعث شده که بر خلاف اثرات مثبت اقتصادی که توسعه گردشگری برای جوامع میزبان داشته ، به دلیل رشد معضلاتی مانند بوجود آمدن شغل های کاذب ،رشد قیمت زمین و سایر کالاها و بوجود آمدن مشکلات وناهنجاری های اجتماعی ، این جوامع به مخالفت با توسعه این صنعت بپردازند. وجود همین نگرش منفی نسبت به اثرات توسعه گردشگری،به عنوان یکی از موانع اصلی توسعه این صنعت در نظر گرفته شود. بنابراین مطالعه نگرش جامعه میزبان نسبت به اثرات توسعه گردشگری، باعث ایجاد درکی عمیق از نظرات و دیدگاههای آنها نسبت به گردشگری شده و به سیاست گذاران گردشگری در تدوین استراتژیهای توسعه گردشگری کمک شایانی میکند. مساله اصلی این پژوهش درک میزان تاثیر جنسیت بر نگرش جامعه میزبان نسبت به اثرات توسعه گردشگری است.در این پژوهش نگرش جامعه میزبان در دوشهر شهرکرد ولردگان را نسبت به اثرات توسعه گردشگری بررسی میکنیم.

مخاطره فرونشست می تواند عاملی در ایجاد تشدید آسیب پذیری کانون فعالیت های انسانی واقع در بسترهایی با زیرساخت مخاطره آمیز طبیعی همچون زلزله باشد. در این مقاله، برای سنجش خطرپذیری فرونشست دشت لردگان و سکونتگاه های شهری از داده های ماهواره ای و به کمک تکنیک تداخل سنجی راداری استفاده شده است. بدین منظور میزان فرونشست در یک دوره زمانی 6 ساله (از 2017 تا 2023) با استفاده از داده های سنتیننل A1 در محیط نرم افزار SNAP ارزیابی شده است. نتایج مشاهدات صحرایی و ارزیابی های انجام شده حاکی از آن است که رخداد فرونشست و به تناسب افت سطح آب در اثر استخراج بیش از حد آب های زیرزمینی بوه است. داده های به دست آمده از چاه های پیزومتری شهرستان لردگان و چشمه برم نشان از افت شدید سطح آب زیرزمینی از سال 86 به بعد می باشد این میزان افت آب در بعضی مناطق تا 15 متر مشاهده شده است. نتایج حاصله از داده های راداری نشان داد در طی یک دوره 6 ساله شهرستان لردگان میزان نشستی در حدود 14 تا 18 سانتی متر را تجربه نموده است این مقادیر نشست به تناسب سالانه حدود 3 سانتی متر می باشد که در حد هشدار و فراتر از حالت نرمال است. با توجه به نرخ قابل توجه مخاطره فرونشست و آسیب هایی که این پدیده ممکن است ایجاد نماید، مدیریت صحیح برداشت آب زیرزمینی امری ضروری به نظر می رسد. فاجعه بارترین وضعیت محتمل برای این منطقه، هم زمانی سانحه نشست زمین با زمین لرزه است.