مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
امنیت دسته جمعی
حوزه های تخصصی:
ساختار کلاسیک و سنتی امنیت در خاورمیانه از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون کما بیش بر پایه نگاهی رئالیستی تدوین شده است. جنگ اعراب و اسرائیل، مناقشه بر سر سرزمین های اشغالی، جنگ ایران و عراق، جنگ عراق و کویت، نبرد ایالات متحده با طالبان و صدام و بحران هایی دیگری از این دست، الگوی منازعه دایم را به منزله بخشی از ساختار امنیت در منطقه تحکیم ساخته است. اما نوشتار حاضر بر این اعتقاد است که ظهور برخی از پدیده ها و متغیرهای جدید در خاورمیانه می تواند بستری سازه انگارانه برای ایجاد نوعی چرخش امنیتی در منطقه فرض شود.
بر این اساس، حضور نیروهای آمریکائی در عراق و افغانستان و به تبع آن ناخرسندی دول منطقه از ایده خاورمیانه بزرگ از یک سو و تقویت یافتن امواج جدید بنیادگرایی از سوی دیگر، ضمن برجسته تر کردن دوباره نقش دولت، ملت ها در منطقه، دکترین های امنیتی بر پایه نهادگرایی، همگرایی و سازه انگاری را جایگزین دکترین های پیشین مبتنی بر موازنه وحشت و نئورئالیسم ساخته است. در پرتو چنین تحولی، به رغم شکاف های ایدئولوژیک، سیاسی، تاریخی و قومی، با برجسته تر شدن دوباره نقش دولت- ملت به مثابه اصلی ترین بازیگر، مقدمات شکل گیری همگرایی های نوین منطقه ای بر مبنای رهیافت سازه انگارانه در حال تکوین است.
الزامات ژئوپلیتیک پیمان دفاعی مشترک کشورهای حوزه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال نهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲۳
87 - 106
حوزه های تخصصی:
این مقاله به بررسی انعقاد پیمان دفاعی مشترک بین کشورهای حوزه خلیج فارس با تاکید بر الزامات ژئوپلیتیک ، به منظور برقراری امنیت در منطقه خلیج فارس توسط کشورهای این حوزه اختصاص دارد. بر اساس نتایج مطالعات منابع مختلف، یکی از عوامل اصلی ناامنی در منطقه خلیج فارس، ایالات متحده آمریکا و حامیان منطقه ای آن می باشد. با توجه به مزیتهای طبیعی و موقعیت ژئواستراتژیک ایران در ترتیبات امنیتی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و نظامی، حضور و نقش ایران در معادلات سیاسی و اقتصادی منطقه حیاتی است. در این مقاله که به شیوه تحلیلی- توصیفی انجام می شود تلاش شده است، روابط متقابل کشورهای حوزه خلیج فارس و چشم انداز دفاعی این منطقه ژئواستراتژیک، بر اساس عوامل ژئوپلیتیک و با تاکید بر فرآیند شکل گیری پیمان نظامی- دفاعی کشورهای این حوزه، مورد بررسی قرار گیرد.
تحلیل نسبت تحریم های اقتصادی یک جانبه با حقوق بین الملل معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۶)
301 - 330
حوزه های تخصصی:
این مقاله به تحلیل نحوه تعامل دو متغیر حقوق بین الملل و تحریم های اقتصادی یک جانبه با یکدیگر می پردازد. سؤال این است که چرا با وجود گسترش حقوق بین الملل طی سده اخیر، گرایش دولت ها به استفاده یک جانبه از تحریم های اقتصادی افزایش یافته است. مقاله حاضر این پاسخ را مطرح می کند که حقوق بین الملل بر منع جنگ تمرکز کرده و در برابر استفاده یک جانبه دولت ها از تحریم های اقتصادی موانع محکمی ایجاد نکرده است. برای دفاع از ادعای مذکور از تحلیل نظری- حقوقی استفاده خواهد شد. مقاله به لحاظ نظری از دو تئوری لیبرالیسم و رئالیسم بهره می گیرد.
تحلیل ساختارهای ژئوپلیتیکی تروریسم در دهه اول هزاره سوم میلادی(مقاله علمی وزارت علوم)
مبارزه با تروریسم که شامل اقدام سیاسی و نظامی علیه تروریسم بین الملل است، بیانگر اجماعی هر چند ناموزون برای شکل دهی به عملیات های تلافی جویانه و یا پیش دستانه در غالب مبارزه و مقابله با تروریست ها و پیشگیری از تروریسم است که پس از 11 سپتامبر 2001، ایالات متحده امریکا در آن نقش محوری ایفا نمود. بازخورد این دسته از اقدامات بر ساختارهای ژئوپلیتیک جهانی در دهه اول سال 2000 میلادی تأثیر شگرف گذاشت. تقسیم بندی جرج بوش رئیس جمهور ایالات متحده از تروریسم که در سال 2002 در کنگره طرح گردید، مبنایی برای شکل گیری حملات پیش دستانه و امنیت دسته جمعی در دوره معاصر قرار گرفت. سیاست ها و راهبردهای جهانی در دهه اول هزاره سوم، با تأثیر از عامل تروریسم شکل پذیرفته و سازمان های ملی و منطقه ای تمهیداتی پیرامون مبارزه با تروریسم و یا تحدید کشورهای حامی آن اتخاذ نمودند. به دلیل اینکه دولت ها و سازمان های منطقه ای و بین المللی در تعریف تروریسم وحدت ندارند؛ بنابراین، گروه های تروریستی نیز می توانند دامنه ای از مدافعان مشروع سرزمین و رزمندگان راه آزادی تا گروه های تروریستی بین الملل نام گیرند؛ ازاین رو، تأکید بر آمار و ارقام حملات تروریستی متغیر است. در این مقاله تلاش می شود تا با روش تحلیلی توصیفی و استخراج داده های موجود در برخی از نقشه های سازمان های تحقیقاتی با موضوعیت گونه ها، ریسک ها و تهدیدهای تروریسم، تأثیر کارکرد تروریسم بر تحولات ژئوپلیتیکی مناطق جهان ارزیابی گردد.
شورای امنیت، قدر تهای بزرگ و عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد: چارچو بهای مفهومی و کارکردهای عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آفاق امنیت سال ۸ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۸
161 - 188
حوزه های تخصصی:
این مقاله با در نظر گرفتن اهمیت عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد به عنوان
ابزاری برای امنیت بین المللی و سیاست خارجی قدرت های بزرگ، به دنبال فهم و
بررسی چگونگی نق شآفرینی قدرت های بزرگ در چارچوب شورای امنیت به عنوان
رکن اجرایی سازمان ملل متحد و مسئول اولیه حفظ صلح و امنیت بی نالمللی از طریق
عملیات حفظ صلح است. از این رو مقاله به چگونگی ایفای نقش اعضای دائم شورای
امنیت سازمان ملل متحد در منازعات داخلی پس از جنگ سرد م یپردازد. برای پاسخ
به این سؤال، ابتدا چارچوب مفهومی عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد و نقش
شورای امنیت در عملیات حفظ صلح بررسی و سپس با تشریح دیدگاه یکایک اعضای
دائم شورای امنیت درباره عملیات حفظ صلح و بیان اهمیت آن برای هر یک از اعضای
دائم شورا، به این مسئله توجه می شود که بین عملیات حفظ صلح و امنیت بی نالمللی
قدرت های بزرگ رابطه ای انکارناپذیر و ناگسستنی وجود دارد؛ به گونه ای که م یتوان
گفت عملیات حفظ صلح جایگزینی برای امنیت دست هجمعی است که سازمان ملل
متحد بر پایه آن تأسیس شده است. اما از ابتدای تأسیس این سازمان، رقابت بین
قدرت های بزرگ، توانایی سازمان ملل متحد را در تحقق اقدامات امنیت دست هجمعی
با چالش مواجه کرد؛ بدین نحو که قدرت های بزرگ تمایلی به برداشتن گام هایی برای
عملیات حفظ صلحی که خارج از حوزه منافع آنها باشد، ندارند و حتی در مواردی
بدون رضایت قدر تهای بزرگ، هی چگونه حفظ صلحی وجود ندارد.
تبیین الگوی امنیت دسته جمعی در سیاست جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی ایران معاصر سال ۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
71 - 97
حوزه های تخصصی:
یکی از مسائل کشور ها تامین امنیت ملی است به طوری که دولت های ملی همواره در صدد تامین امنیت برای حفظ و پیشرفت کشور خود هستند؛ حتی برخی از اندیشمندان سیاسی، فلسفه وجودی دولت را حفظ امنیت و سبب کشور و یک دولت را پاسداری از حریم امنیت عنوان کرده اند؛ کشورها در گذشته و حال برای حفظ و کسب امنیت ملی الگوهای رفتاری متفاوتی را مورد استفاده قرار داده اند یکی از الگوهای که برای تامین امنیت مورد توجه است الگوی امنیت دسته جمعی است؛در این مقاله تلاش خواهد شد با روش تحقیق تحلیل مضمون به بررسی این نکته پرداخته شودکه الگوی امنیت دسته جمعی در سیاست جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی دارد؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که در آراء و اندیشه های رهبران جمهوری اسلامی ایران از یک سو و اسناد بالادستی از سوی دیگر؛ به عنوان منابع تاثیرگذار بر سیاست جمهوری اسلامی ایران؛ به صورت مستقیم و غیرمستقیم کدها و مولفه هایی دال بر توجه و تاکید بر الگوی امنیت دسته جمعی جهت تامین منافع و امنیت ملی وجود دارد.