مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱۸۱.
۱۸۲.
۱۸۳.
۱۸۴.
۱۸۵.
۱۸۶.
۱۸۷.
۱۸۸.
۱۸۹.
۱۹۰.
۱۹۱.
۱۹۲.
۱۹۳.
۱۹۴.
۱۹۵.
۱۹۶.
۱۹۷.
۱۹۸.
۱۹۹.
۲۰۰.
سازمان
مدیریت استراتژیک، برنامه ای هماهنگ، جامع و پیوسته است که استعدادهای ممتاز سازمان را با محیط ارتباط می دهد و منظور از آن تحقق هدف های سازمان در چارچوب اجرای صحیح مدیریت است. هدف این مقاله، نقدی بر ترجمه کتاب تئوری مدیریت استراتژیک اثر «گرت آر. جونز و چارلز دبلیو. ال. هیل» بود. برای نقد از روش کاوشگری فلسفی انتقادی استفاده شد و رویکرد کتاب تحلیل ترجمه کتاب اصلی بود. ابزار نقد کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی بود. نتایج برآمده از تحلیل محتوای کیفی نشان داد، نقدهای وارده بر کتاب در حوزه های شکلی، ساختاری و محتوایی قرار دارد که مهم ترین آنها شامل؛ ترجمه بعضی واژه ها از زبان اصلی (انگلیسی) است، در حالی که معادل فارسی برای این واژه ها وجود داشته که استفاده نشده است. این کتاب در فرآیند برنامه و استراتژی خود به تدوین و اجرا و پیاده سازی، اشاره کرده است. ولی به فرآیند مهم و اصلی نظارت و ارزیابی استراتژی اشاره مشخص نداشته است و تنها به صورت پراکنده در برخی فصل ها بحث کنترل استراتژی ها پرداخته است. این مقاله با تأکید بر ابعاد صوری و محتوایی اثر و با اتکا به استنادات پژوهشی، تلاش نموده تا بر غنای مباحث کتاب بیفزاید.
بررسی تاثیر ارائه اطلاعات حسابداری منابع انسانی در عملکرد مدیریت از دیدگاه مدیران با سابقه سازمان های دولتی مطالعه موردی سازمان ثبت اسناد و املاک شهرستان زابل
منبع:
مجله اقتصادی سال بیستم مهر و آبان ۱۳۹۹ شماره ۷ و ۸
۹۷-۱۱۱
حوزه های تخصصی:
سرمایه انسانی یکی از مهمترین اجزای سرمایه های فکری در سازمان ها است. زیرا منبع اصلی خلاقیت است. حسابداری منابع انسانی، با اعمال اصول حسابداری در سازمان و با انجام تحقیقی اساسی بر پایه بررسی میزان تأثیر ارائه اطلاعات حسابداری منابع انسانی از عملکرد شخصی کارکنان سازمان می باشد و در تحلیل حسابداری منابع انسانی، معیار سنجش و گزینش هزینه و ارزش گذاری نیروی انسانی به عنوان منابع اصلی هر مؤسسه است را دارا می باشد. هدف اصلی حسابداری منابع انسانی بیشتر جلب توجه مدیرانی است که درمورد نگهداری نیروی انسان ی از خود بی تفاوتی نشان می دهند، مدیرانی که به ایجاد رضایت شغلی و انگیزه های مثبت در کارکنان بی توجهند و به امنیت شغلی، ایجاد امید و حس وفاداری، ایجاد فرصت برای پیشرفت و رفع مشکلات منابع انسانی نمی اندیشند و موجبات اخراج و یا استعفای کارکنان را فراهم می آورند. بنابراین هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر ارائه اطلاعات حسابداری منابع انسانی در عملکرد مدیریت از دیدگاه مدیران با سابقه سازمان های دولتی بوده است.
شناسایی عوامل انسانی و مدیریتی موثر بر نوآوری در پالایشگاه های گاز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله شناسایی عوامل انسانی و مدیریتی تاثیر گذار بر نوآوری در پالایشگاه های گازی است. این پژوهش یک پژوهش توصیفی و پیمایشی که داده های مورد نیاز آن از جامعه آماری مورد مطالعه شامل 1087 نفر از کارکنان پالایشگاه های واقع در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی و پالایشگاه گازی فجر جم گردآوری گردید. به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از آزمون پارامتری تی تک نمونه ای استفاده شده است. عوامل انسانی و مدیریتی تاثیر گذار بر نوآوری در پالایشگاه های گازی در چارچوب سه دسته: 1. عوامل فرهنگی؛ 2. عوامل مدیریتی؛ 3. مدیریت منابع انسانی، طبقه بندی و فرضیه های پژوهش در سه دسته ذکر شده ارایه و تایید گردید .
تحلیل شکاف خرده فرهنگ های سازمانی (مورد مطالعه: دفتر مرکزی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به نقش و اهمیت فرهنگ سازمانی بعنوان یکی از عوامل زمینه ای موثر بر ارتباطات سازمانی و عملکرد کارکنان، هدف تحقیق حاضر، تحلیل خرده فرهنگ های سازمان و شکاف میان آنها با استفاده از مدلی بومی مبتنی بر سنت های کاری بوده است. برای انجام این کار ابتدا بر اساس مدل طراحی شده توسط محقق، وجود خرده فرهنگ های وظیفه ای و سلسله مراتبی با انجام آزمون های کروسکال والیس و من ویتنی در سازمان مورد مطالعه مورد بررسی و تایید قرار گرفت و سپس، فاصله خرده فرهنگ ها محاسبه شد. تحلیل در محیط SPSS بر روی پاسخ های 255 نفر به پرسشنامه تحقیق در سازمان مرکزی شرکت خطوط لوله و مخابرات انجام شد. مطابق نتایج، بیشترین فاصله میان خرده فرهنگ های واحدهای کاری در بعد توسعه و کمترین میزان در بعد بوروکراسی بود. همچنین، بیشترین فاصله میان خرده فرهنگ های مدیران و کارکنان در بعد مشارکت و کمترین آن در بعد استرس مشاهده شد. آگاهی از خرده فرهنگ ها و فاصله میان آنها، امکان اصلاح سنت های فرهنگی جهت سازگاری بهترسازمان با محیط، کاهش سوء ادراک میان خرده فرهنگ ها بخصوص بین خرده فرهنگ های مدیران و کارکنان و نیز اتخاذ تصمیم های اثربخش تر مدیران را فراهم می آورد.
بررسی رابطه ی بین سلامت سازمانی مدارس و رضایت شغلی معلمان مقطع ابتدایی
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین سلامت سازمانی مدارس و رضایت شغلی معلمان به شیوه پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان بابلسر به تعداد 365 نفر می شود که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 181 نفر تعیین و به شیوه نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسش نامه سلامت سازمانی ] [OHI [1]و رضایت شغلی [JDI] [2] استفاده شده است که پرسش نامه سلامت سازمانی به دلیل مبتنی بودن بر نظریه سلامت سازمانی هوی وفلدمن، نظریه سیستم اجتماعی تالکوت پارسونز و استفاده از آن در تحقیقات داخلی و خارجی از روایی محتوایی برخوردار است. همچنین همسانی درونی پرسش نامه رضایت شغلی توسط کندال وهالین از 89/0 تا92/0 و در مطالعه غنی در سال 1373، 46/0 گزارش شده است. علاوه بر این پایایی پرسش نامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که میزان آن به ترتیب 86/0 و 94/0 به دست آمده است. داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی و تحلیل چند متغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین ابعاد سلامت سازمانی و رضایت شغلی معلمان رابطه معناداری وجود دارد که ضریب همبستگی آن 504/0 است. این تفاوت معنادار بین مدارس دولتی و غیردولتی ازلحاظ ابعاد سلامت سازمانی نیز دیده می شود. هم چنین بین رضایت شغلی معلمان مدارس دولتی و غیردولتی تفاوت معناداری وجود داشت. اما بین رضایت شغلی معلمان مدارس دخترانه و پسرانه این تفاوت معنادار مشاهده نشد
بررسی رابطه ی بین سلامت سازمانی مدارس و رضایت شغلی معلمان مقطع ابتدایی
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین سلامت سازمانی مدارس و رضایت شغلی معلمان به شیوه پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان مقطع ابتدایی شهرستان بابلسر به تعداد 365 نفر می باشد که حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 181 نفرتعیین و به شیوه نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسش نامه سلامت سازمانی OHI و رضایت شغلی استفاده شده است. داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی وتحلیل چند متغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین ابعاد سلامت سازمانی و رضایت شغلی معلمان رابطه معناداری وجود دارد. این تفاوت معنادار بین مدارس دولتی وغیر دولتی از لحاظ ابعاد سلامت سازمانی نیز دیده می شود. هم چنین بین رضایت شغلی معلمان مدارس دولتی وغیر دولتی تفاوت معناداری وجود داشت. اما بین رضایت شغلی معلمان مدارس شهری و روستایی وجنسیت آنان این تفاوت معنادار مشاهده نشد.
کاربست تفکر سازمانى در تصویرپردازى از مختصات سازمان ایثارگر مبتنى بر رویکرد اسلامى(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال هشتم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱
7 - 32
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: تاکید بر عقلانیت ابزاری و مغفول ماندن عقلانیت جوهری در سازمان ها، موجب شده است که در عصر کنونی، بقاء به مهمترین دغدغه و هدف سازمان ها تبدیل گردد و آن ها را به سیستم های اجتماعی منفعلی مبدّل سازد که خود را با محیط تطبیق می دهند تا باقی بمانند. در این نوشتار، با امعان نظر به این آگزیوم مشکل آفرین (میل بقاء ماده)، تلاش شده است با گذر از روش صرفا تجربی و استقرایی و با رجوع به منابع دیگر شناخت، نظیر وحی و بهره گیری از عقلانیت جوهری، به تبیین مفهوم ایثار پرداخته و تصویری بصیرت بخش از سازمان های مبتنی بر آن ترسیم گردد. روش: این پژوهش از حیث جهت گیری، بنیادی، و بر مبنای اهداف، اکتشافی است. روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتواست. در نهایت، جهت آزمون نتایج، ویژگی های ضروری مستخرج برای اتصاف به صفت ایثارگری، به خبرگان ارائه شد و در چارچوب روش دلفی فازی، از آن ها کسب نظر گردید. یافته : آن چیزی که وجه تمایز سازمان های ایثارگر از سازمان های دیگر است، نوع هستی شناسی و جهان بینی حاکم بر آن هاست. سازمان ها بسیاری از صفات و ویژگی های خود را وام دار صفات و ویژگی های انسانی هستند؛ در این میان، انگاره سازمان ایثارگر، با بهره گیری از مبانی اعتقادی متفاوت از سازمان های روزمره کنونی، می تواند در جامعه نقش برجسته ای ایفا کرده و جامعه انسانی را در دستیابی به اهداف اصیل خود یاری رساند. نتیجه گیری: با امعان نظر به ویژگی های تصویرشده ی سازمان های ایثارگر و پیامدهای مطلوب مادی و معنوی آن؛ به نظر می آید که می توان این انگاره را به عنوان سازمان های مطلوب در فرهنگ های توحیدی پذیرفت و با توجه به پست مدرنیسم حاکم بر فضای علمی، آن را به عنوان نظریه ای فرازمانی و فرامکانی ترویج کرد چرا که این تحقیق با اعتقاد بر این گزاره صورت گرفته است که بیان و ترویج انگاره سازمان ایثارگر، به توسعه معنویت و اخلاق در فضای بین سازمانی جامعه کمک می کند.
الگوى مسئولیت اجتماعى سازمان ها در پیشگیرى اجتماعى از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
9 - 32
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: مسئولیت اجتماعی سازمان ها می تواند به عنوان بسترساز پیشگیری اجتماعی از جرم در کنار سایر پیشگیری ها، پلیس را در کنترل جرائم یاری کند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی مسئولیت اجتماعی سازمان ها در پیشگیری اجتماعی از جرم است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری شامل مدیران سازمان های مسئول براساس قانون پیشگیری از جرم هستند که با استفاده از جدول مورگان تعداد 217 نفر از آنان به روش نمونه گیری به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی محتوایی آن تایید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. یافته ها: ابعاد مسئولیت اجتماعی سازمان ها در پیشگیری از جرم شامل بعد قانونی، احتیاطی، اقتصادی و اخلاقی است که به ترتیب مؤلفه های فراگیرکردن قانون، عدالت اجتماعی، توجه به منافع اقتصادی و تعهد به قوانین در رتبه اول قرار دارند و بیشترین همبستگی بین ابعاد احتیاطی و اقتصادی و کمترین رابطه بین بعد قانونی و اقتصادی، به دست آمد. نتایج: تاثیر ابعاد پیشگیری اجتماعی از جرم در وضعیت مطلوب مثبت، اما در وضعیت موجود قابل قبول ارزیابی شد و در اولویت بندی، بعد احتیاطی و اخلاقی بیشترین اثرگذاری را داشته که در صورت فعال شدن سازمان های مرتبط برای اجرایی کردن مؤلفه ها و شاخص های این دو بعد، به ویژه کاهش آسیب های اجتماعی، کاهش تعارض های اجتماعی و کمک به آموزش های همگانی در پیشگیری اجتماعی از جرم موثر خواهد بود.
بررسی مولفه های سرمایه انسانی سازمان با رویکرد تهذیبی از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
99 - 116
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: عنوان سرمایه انسانی، جدیدترین دیدگاه درباره انسان در سازمان ها است که از دهه پنجاه قرن بیستم نمود پیدا کرده و در دهه های بعد از آن صاحب نظران در این زمینه به طور دقیق قلم فرسایی کرده اند. این رویکرد بیان می دارد، ارزشمندترین دارایی، تنها مزیت رقابتی و مهم ترین عامل در نوآوری، بهره وری و بازسازی راهبردی سازمان، سرمایه انسانی آن است. اگرچه این مهم درباره انسان های سازمان برای رسیدن به اهداف شخصی و مادی بیان شده است، ولی توجه به شخصیت و معنویت انسان در این دیدگاه، با ارزش ترین سرمایه یک جامعه و سازمان است. روش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که با استفاده از روش تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی، در دو مرحله انجام شد و ابتدا مقوله ها در دانش منابع انسانی بررسی شد و سپس هریک از این مولفه ها در قرآن تبیین و موردکاوی شده است. شیوه جمع آورى داده ها، اسنادی و نمونه پژوهش کل متن قرآن کریم است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که در مطالعه اکتشافی برای سرمایه انسانی 21 مولفه، با فراوانی 227 فیش، به عنوان مقوله های پژوهش به دست آمد. در مطالعه تحلیلی 15 مورد از آن ها با فراوانی 238 آیه به عنوان فیش پژوهش از 74 سوره، مورد تأیید قرآن قرارگرفت. نتایج: تحلیل و بررسی داده های پژوهش نشان می دهد که سرمایه انسانی سازمان از منظر قرآن با رویکرد تهذیبی، دارای ابعاد سه گانه ، 15 مولفه و 25 شاخص استکه این اوصاف در دانش مدیریت به عنوان ویژگی های شخصی، یادگیری و مهارتی سرمایه انسانی بیان شده است.
طراحی الگوی جامع برای تقویت فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش های اخلاقی اسلام(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۰ (پیاپی ۶۳)
11 - 42
حوزه های تخصصی:
جامعه اسلامی نیز مانند هر جامعه دیگری به فرهنگ خاص خود نیاز دارد. فرهنگ سازمانی در جامعه با اخلاق، رفتار و ارزش ها آمیخته است و این ارزش ها فرهنگ سازمانی را تحت تأثیر قرار می دهند. فرهنگ هر جامعه با ارزش های انسانی و دینی و مبانی اخلاقی آن جامعه پیوستگی دارد و آرمان های الهی را موردتوجه قرار می دهد. هدف مقاله حاضر، طراحی الگوی جامع برای تقویت فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش های اخلاقی اسلام است. این تحقیق، از جنبه هدف، کیفی است و برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که طبق آیات و روایات و احادیث اسلامی، شش بعد اصلی برای فرهنگ سازمانی بر مبنای ارزش های اخلاقی مبتنی بر اسلام وجود دارد که عبارت اند از: تعهد در کار، اخلاق کار، رفاه و آسایش، مردم گرایی در کار، انگیزه کاری و بهبود مستمر. این ابعاد خود شامل هفده مؤلفه اند.
نقش باورها در خودکنترل شدن رفتارهای سازمانی از منظر قرآن کریم
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱
61 - 90
حوزه های تخصصی:
سازمان عرصه ی انواع رفتارهای سازمانی است که نقش اساس در موفقیت و شکست سازمانها دارد. با توجه به محوریت انسان در رفتار سازمانی و نقش باورها در پدید آمدن رفتارها، این مقاله به بررسی نقش باورها در خودکنترل شدن رفتارهای سازمانی از منظر قرآن کریم می پردازد. روش تحقیق، تفسیر موضوعی برون قرآنی و هدف آن دستیابی به نقش باروها در خودکنترل شدن رفتارهای سازمانی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که برخی از باورهای تأثیرگذار بر خودکنترل شدن مربوط به عملکرد انسان سازمانی(رفتار، گفتار و نیت) می شود. این باروها عبارتند از: علم خداوند به رفتارهای انسان، مرگ و ثبت و ضبط شدن رفتارهای انسان، قیامت و بازگشت انسان همراه با نتایج رفتارها، قیامت وآگاه شدن انسان از پیامد رفتارها، قیامت و محاسبه دقیق رفتارها و یامت و یامدها بر مبنای رفتارها. نتیجه پژوهش نشان می دهد که باورهای یاد شده در خود کنترل شدن رفتارهای سازمانی و هدایت آنها نقش مهمی دارد.
نقش اعجاز مدیریتی در تبیین نیازها ی انگیزشی (با تأکید برنقد نظریه مک کللند)
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱
153 - 173
حوزه های تخصصی:
اعجاز قرآن کریم منحصر به بعد خاصی نیست، بلکه معجزه ربّانی و گواه صدق نبوّت از جهات گوناگون می باشد، هرچند در این که قرآن کریم اعجاز ماندگار و پایدار پیامبر اکرم (ص) در ابعاد گوناگون ادبی، تشریعی، علمی و ... است تردیدی وجود ندارد، لیکن در عصر حاضر شاهد رویکرد های جدیدی از اعجاز علمی قرآن در حوزه علوم انسانی چون اعجاز روانشناسی، تربیتی، اقتصادی، سیاسی و ... هستیم. در ادامه این روند فزاینده و پر شتاب، اهمیت پژوهش حاضر از این جهت است که با طرح اعجاز مدیریتی (با تأکید بر نقد نیاز های انگیزشی در نظریه مک کللند)، ضمن تبیین رویکرد های گوناگون اعجاز مدیریتی و پذیرش رویکرد اعجاز معرفتی قرآن؛ یعنی وجود دانش و معارف عالی و بلند مدیریتی در قرآن که در عصر نزول کسی قادر به کشف و تحلیل آن نبوده و در اعصار بعدی بویژه عصر حاضر بوسیله دانشمندان سازمان و مدیریت کشف و تشریح شده است، و با روش نگاه برون متنی به مسأله، یافته های مدیریتی در مورد نیاز های انگیزشی در نظریه مک کللند را به مثابه پرسش اساسی جهت در یافت پاسخ به قرآن کریم عرضه کرده است. برایند پژوهش حاضر نشان می دهد که از دیدگاه قرآن کریم نیاز به موفقیت، قدرت و رابطه در نظریه مک کللند مورد نقد جدی است؛ دیدگاهی که نمایانگر اعجاز مدیریتی قرآن در حوزه انگیزش می باشد.
تطبیقات مدیریتی تواصی به حق در سازمان و مدیریت
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳
63 - 88
حوزه های تخصصی:
همبستگی بین عناصر تشکیل دهنده ی سیستم یکی از ویژگی های مکتب سیستمی است. مراد از همبستگی این است که هر جزء در سیستم با اجزای دیگر ارتباط وتعامل دارند و به دلیل این همبستگی، اگر در جزئی مشکلی به وجود آید، بقیه اجزاء هم از آن مشکل متأثر می شوند. بنا بر این، اجزا و عناصر نا پییوسته و مستقل، توانایی تشکیل سیستم را ندارند. یکی دیگر از ویژگی های مکتب سیستمی آنتروپی منفی است؛ یعنی از دیدگاه مکتب سیستمی، سازمان باید گرایش به تعادل پویا داشته باشد، تا آنتروپی مثبت را کاهش داده و از طریق ایجاد آنتروپی منفی اقدام به ترمیم خود نموده وبقای خود را تضمین نماید. هر چند گزاره «تواصی به حق» تطبیقات مدیریتی گوناگونی دارد، لیکن پژوهش حاضر ابتدا با روش کتابخانه ای یافته های دانش مدیریت در زمینه ویژگی های مکتب سیستمی را تحلیل نموده و سپس با روش استنطاقی، تطبیقات مدیریتی «تواصی به حق» متناظر به دو ویژگی همبستگی و آنتروپی منفی را با مطالعه شبکه آیات «تواصی به حق» به دست آورد است. برایند پژوهش حاضر نشان می دهد که ویژگی همبستگی و همکاری سازنده منبعث از «تواصی به حق» به معنای داشتن سر نوشت مشرک و طرفینی بوده و زمینه ساز احساس توافق و همبستگی اجتماعی و حرکت در مسیر درست و صحیح است. ویژگی آنتروپی منفی بر آمده از «تواصی به حق» نه تنها سیستم را از اضمحلال و نابودی حفظ می کند، بلکه به آن رنگ و بوی جاودانگی و همیشگی می بخشد.
نظریه سازمانی و مدیریتی مبتنی بر اصل اخوت
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳
89 - 111
حوزه های تخصصی:
اخوت و برادری از مفاهیم رایج و با ارزش فرهنگ اسلامی بوده و آیات متعدد و روایات گوناگون به آن پرداخته اند. با توجه به اهمیت و نقش کلیدی آن در رشد و تعالی سازمان، نگارنده سعی نموده است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر آیات و روایات آثار و کارکردهای آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که در شرایط کنونی که عداوت و کینه توزی، حسادت و خود برتر بینی و... به اوج خود رسیده؛ می توان با استمداد از آموزه های وحیانی که مسئله اخوت را مطرح نموده و حقوق ناشی از آن را به زیبای تشریح کرده، آن را در سازمان نهادینه کرد و از این طریق جلوی ظلم، رقابت های ناسالم، حرص، خودخواهی و... را گرفت و زمینه مشارکت، تعاون، مساوات، اعتماد، امنیت و سعادت دنیوی و اخروی را فراهم نمود. همچنین مشخص شد که با حاکم شدن نظام بر خواسته از برادری آنچه بیش از سود و منفعت فردی حائز اهمیت است، منفعت جمعی و حاکم شدن سعادت و خوشبختی همگان در سازمان است که در پرتوی آن منفعت فرد نیز افزایش می یابد و سبب می شود که سازمان با سرعت بیشتری به سوی رشد و توسعه همه جانبه گام بردارد... و نیز روشن گردید که اخوت و برادری علاوه بر اثرات ساختارگرایانه بر سازمان و فراهم کردن زمینه های لازم جهت رشد و توسعه، می تواند مشکلات سرمایه ای طرح های سازمانی را با کمترین هزینه حل نماید و سرمایه های مادی مورد نیاز آن ها را تأمین کند.
الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی و تحلیل مدیریتی آن (با کاربست واژه ی تبعیّت)
حوزه های تخصصی:
اندیشمندان سازمان و مدیریت برای تبیین پدیده ها و رفتارهای سازمانی از روش های مختلفی بهره برده اند. چه اینکه برخی برای تبیین اثر نور بر بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها از روش پژوهش های آزمایشی استفاده کردند. یا برخی برای فهم تجارب مشترک افراد برای ساخت نظریه، روش شناسی داده بنیاد را پیشنهاد دادند و یا برای مطالعه فرهنگ مشترک یک قوم روش شناسی قوم نگاری ابداع شد. همچنین برای درک داستان های یک فرد در مورد یک موضوع خاص روش شناسی روایتی را ارائه دادند و روش های دیگری که برای تحقیقات کمی به کاربرده شدند که هرکدام به دنبال توصیف، تبیین و تولید نظریه یا مدلی در عرصه ی دانش سازمان و مدیریت به کاربرده شدند. در این میان یکی از روش های پژوهش که تمرکز روی واژه پژوهشی دارد، روش مدل سازی و کاربست آن در مطالعات میان رشته ای است؛ زیرا پژوهش های میان رشته ای نیازمند مدل هایی است که اطلاعات منتج از تخصص های مرتبط را در قالبی یکپارچه و در راستای پاسخ پرسش تحقیق، ساماندهی نماید. ازاین رو، این پژوهش با تمرکز بر واژه ی «تبعیت» نمونه ای از کاربرد الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی که دارای پرسشی با ماهیت میان رشته ای است، معرفی کرده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی با کاربست واژه ی تبعیت دارای فرآیند به هم پیوسته است که اجزای آن را مفاهیم لغوی، تفسیری، روایی، جامع (ترکیب لغت، تفسیر و روایت)، تبیین علت و ریشه ها، بیان آثار و پیامدها، مدل پژوهشی کارکردی با تمرکز بر آیه یا آیات منتخب و مدل سازی تحلیل مدیریتی تشکیل می دهد. متغیرهای چندگانه ی مذکور با جهت گیری تولید نظریه یا الگوی سازمانی و مدیریتی دارای ارتباط متقابل و مکمل همدیگر هست.
مدل برنامه ریزی راهبردی در سازمان از منظر قرآن کریم (مطالعه موردی حضرت نوح (ع))
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
99 - 140
حوزه های تخصصی:
خداوند بر اساس ربوبیت خود و برای هدایت بشر، پیامبران را ارسال و قوانین را از طریق آن ها نازل کرده است. یکی از پیامبران اولوا العزم حضرت نوح (ع) است که برای هدایت امت خود برنامه ریزی راهبردی تدوین، اجرا و ارزیابی کرده است. برنامه ریزی راهبردی آن حضرت بر اساس سه محور شناخت وضع موجود، ترسیم وضع مطلوب و راهبردهای نیل به وضع مطلوب صورت گرفته است. مقاله حاضر «مدل برنامه ریزی راهبردی در سازمان از منظر قرآن کریم با تأکید بر مطالعه موردی حضرت نوح (ع)» را با بهرگیری از روش میان رشته ای، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که حضرت نوح (ع) با شناخت از وضع موجود امت خویش، وضعیت مطلوب را ترسیم و راهبردهای نیل به آن را ترسیم نموده است. بدین جهت آن حضرت برای نیل به وضع مطلوب، اقدام به طرح و ارائه ی راهبردهای گوناگونی همچون: ابلاغ صریح مأموریت، بشارت و انذار، عدم درخواست مزد، شفقت و دلسوزی، حفظ سرمایه انسانی، استقامت و اتکال به خدا و پیوند دادن بین امور معنوی و امور مادی کرده است. برنامه ریزی راهبردی حضرت نوح (ع) دارای امتیازاتی مانند انسانی، سازمانی و محیطی است که نسبت به برنامه ریزی راهبردی دانش مدیریتی از برجستگی های ویژه ای برخودار می باشد.
نقد الگوی سرمایه ی انسانی در سازمان از منظر قرآن
منبع:
مطالعات قرآن و علوم سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۶
94 - 133
حوزه های تخصصی:
جهت گیری اصلی مقاله دست یازیدن به الگویی از سرمایه های انسانی (ماهیت انسان و ارزش های انسان در سازمان) به عنوان یکی از عناصر مهم در سازمان از منظر قرآن است. زیرا در حالی که در سازمان های بین المللی عنصر سرمایه انسانی مورد توجه و تأکید جدی است، ولی موضوع یادشده از منظر آموزه های قرآن به صورت عمیق مورد عنایت قرار نگرفته است. درحالی که قرآن سرمایه های انسانی اعم از ماهیتی و ارزشی را ثروت جامعه می داند که اگر به خوبی از استعدادها و ظرفیت های وجودی آنان بارور و به کار گرفته شود، باعث پویایی و به وجود آمدن ثروت مادی و معنوی در سازمان و اجتماع می شود. ازاین رو، تحقیق پیش رو با بهره گیری از روش اکتشافی با راهبرد تفسیر موضوعی و ابزار استنطاقی تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که؛ الگوی سرمایه ی انسان در سازمان از منظر قرآن کریم (نقد قرآنی انسان شناسی و ارزش شناسی مکتب مدیریت روابط انسانی) چیست؟ یافته های تحقیق با عنایت به 286 آیه نشان می دهد که از منظر آموزه های وحیانی سرمایه های انسان به دو قسم سرمایه های مربوط به ماهیت انسان و سرمایه های مربوط به ارزش های انسان در سازمان قابل دسته بندی است که هرکدام با الگویی به تصویر کشیده شده است.
شاخصه های مطلوب فرهنگ سازمانی در سازمان های آموزشی از منظر قرآن
حوزه های تخصصی:
فرهنگ سازمانی به عنوان مؤثرترین عوامل پیشرفت و توسعه سازمان ها، به مجموعه ای از ارزش ها، باورها و اعتقادات اساسی گفته می شود که بر نحوه ی ادراکات، تفکرات و واکنش ها نسبت به شرایط و موقعیت های متعدد محیطی، تأثیر می گذارد و عدم توجه به آن کارایی و اثربخشی سازمان ها را کاهش می دهد. پژوهش حاضر با مراجعه به آیات کلام وحی و اقوال مفسران و متخصصان قرآن پژوه و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، شاخص های مطلوب فرهنگ سازمانی در سازمان های آموزشی را مورد تجزیه وتحلیل قرار داده است. یافته ها نشان می دهد که فرهنگ سازمانی از منظر آیات نقش و کارکردهای اساسی در مدیریت و کارایی و اثربخشی سازمان های آموزشی داشته و مغفول ماندن از آن هزینه های مادی و انسانی فراوانی را برای نظام های آموزشی به همراه دارد. همچنین روشن شد که مهم ترین شاخص های فرهنگ سازمانی منبعث از وحی در سازمان های آموزشی، توحید محوری، آخرت گرایی، خودکنترلی، مسئولیت پذیری، امر به معروف و نهی از منکر و تعهد سازمانی است که در صورت التزام و پایبندی به آن ها تغییر و تحول اساسی در سازمان های آموزشی به وجود می آید چون فرهنگ سازمانی نقش کلیدی در ایجاد فضای معنویت و خودکنترلی و ارتقاء کیفیت سیستم آموزشی دارد.
ریشه یابی آسیب های موجود در نظام های مدیریت منابع انسانی سازمان های دولتی براساس روش RCA(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سازمان های موفق دنیا درخصوص سرمایه انسانی شایسته به عنوان یک منبع کمیاب و ارزشمند سازمانی و به منظور تداوم تضمین عملکرد پایدار خود به موضوع منابع انسانی توجه اساسی دارند. پژوهش حاضر با هدف ریشه یابی آسیب های موجود در نظام های منابع انسانی در سازمان های دولتی ایران انجام گرفته است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و توسعه ای و ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی و غیرآزمایشی است. باتوجه به ماهیت توصیف و اکتشافی موضوع موردبررسی و ضرورت کشف جزئیات ظریف و اطلاعات عمیق در زمینه موضوع موردمطالعه و عدم وجود پیشینه مطالعاتی جامعی در رابطه با ریشه یابی آسیب های مدیریت منابع انسانی در سازمان های دولتی ایران، از روش دلفی استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر 19 نفر ازخبرگان، نخبگان، سیاست گذاران، برنامه ریزان و مدیران، اساتید و کارشناسان منابع انسانی بودند که به نوعی در فرایند منابع انسانی درگیر و دخیل بودند. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه درقالب طیف بندی لیکرت که روایی آن توسط خبرگان تأیید شد، استفاده گردید. سپس ازطریق آزمون کندال هریک از عوامل بررسی و درنهایت تأیید یا رد شد. درنهایت آسیب های منابع انسانی به تفکیک هر کارکرد شناسایی و سپس ریشه های هر آسیب به دست آمد. این پژوهش برمبنای مدل RCA (تحلیل علل ریشه ای) طراحی شده است. ابزار مورداستفاده برای شناسایی علل ریشه ای ( RCA )، ابزار پنج چرا می باشد.
قابلیت اجرایی جانشین های رهبری در انجام مأموریت های سازمانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۰شماره ۳
111 - 138
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت های جانشینی رهبری در انجام مأموریت های سازمانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران انجام شد تا مشخص کند کدام مأموریت توسط جانشین های رهبری قابلیت اجرایی در ناجا را دارد. جانشین های رهبری، با عواملی نظیر ویژگی فردی، شغلی، سازمانی و ارزشی مشخص می شود که لزوم رهبری را در بسیاری از شرایط غیرضروری می سازند. روش: روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت داده ها، کمّی است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان و مدیران و کارشناسان ستادی نیروی انتظامی است و نمونه آماری آن مشتمل بر 7 نفر از خبرگان سازمانی و 54 نفر از مدیران ستادی و 200 نفر از کارشناسان ستادی نیروی انتظامی است که به شیوه نمونه گیری ساده و در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی آن توسط خبرگان تایید و ضریب آلفای کرونباخ آن نیز 85/0 بود استفاده شد. همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای و تی مستقل استفاده شد. یافته ها: انجام این پژوهش، نشان داد ویژگی ارزشی می تواند به عنوان جانشین رهبری در تمام مأموریت های ناجا مورد توجه قرار گیرد؛ اما ویژگی فردی برای هیچ کدام از مأموریت ها به عنوان جانشین رهبری نمی تواند ایفای نقش کند. همچنین نتایج نشان داد در حوزه های مورد بررسی بین وضع موجود و مطلوب تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0 < p). نتیجه گیری: در راستای نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود دوره ها و کارگاه های تخصصی ارتقای خلاقیت و خودشکوفایی برای توانمندسازی کارکنان برگزار شود تا ابعاد مختلف جانشین رهبری در سازمان تحقیق یابد.