مطالب مرتبط با کلیدواژه

سرمایه اقتصادی


۲۱.

تحلیل و واکاوی روند شکل گیری سرمایه ی فرهنگی معلمان در میدان آموزش و پرورش (مطالعه ی تجربی معلمان شهرستان بیرجند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی معلمان سرمایه اجتماعی آموزش و پرورش سرمایه فرهنگی سرمایه نمادین میدان اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۱۱۴۰ تعداد دانلود : ۵۶۵
با توجه به اهمیت سرمایه فرهنگی در میدان آموزش و پرورش تحقیق حاضر سرمایه فرهنگی معلمان را بر اساس چارچوب نظری پیر بوردیو بررسی می کند. حجم نمونه 480 نفر از معلمان شهرستان بیرجند است، که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است که برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است و مقدار آن 71/0 به دست آمده است. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از تکنیک تحلیل عاملی تأییدی و اعتبار محتوایی استفاده شده است و برای آزمون فرضیات تحقیق از آزمون های آماری مناسب در سطح تحلیل های دومتغیره و چندمتغیره استاندارد، مانند تحلیل رگرسیون، تحلیل عاملی و همبستگی ها با به کارگیری نرم افزارهای اس پی اس اس و اِموس استفاده شده است. طبق یافته های توصیفی، موقعیت اجتماعی معلمان برحسب سرمایه فرهنگی در سطح متوسط و برحسب سرمایه اقتصادی در سطح متوسط رو پایین است. براساس آزمون معادلات ساختاری، سرمایه اجتماعی معلمان به صورت مستقیم، سرمایه اقتصادی و خاستگاه اجتماعی اقتصادی آن ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم و سرمایه نمادین معلمان فقط به صورت غیرمستقیم شکل گیری سرمایه فرهنگی معلمان را تبیین می کند.
۲۲.

بررسی رابطه بازتولید فرهنگی و طبقه اجتماعی با تأکید بر تقدیرگرایی (سرپرستان خانوار شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶۸)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی بازتولید فرهنگی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی تقدیرگرایی تحرک فرهنگی طبقه منزلت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۷۸۶ تعداد دانلود : ۵۶۸
این مطالعه با تأکید بر مفهوم طبقه، انواع سرمایه و بازتولید فرهنگی، رابطه میان تقدیرگرایی و طبقه اجتماعی (334 نفر از سرپرستان خانوار شهر اصفهان) را با استفاده از روش پیمایش و نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بررسی کرده است. نتایج نشان می دهند رابطه معکوس میان طبقه اجتماعی و میزان تقدیرگرایی وجود دارد؛ به عبارت دیگر، طبقات پایین تر، تقدیرگراتر هستند. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز نشان دادند مؤلفه های سرمایه فرهنگی (به عنوان مهم ترین شاخص طبقه اجتماعی) و پس از آن سرمایه اقتصادی، بیشترین واریانس مربوط به تغییرات مفهوم تقدیرگرایی را تبیین کرده اند. علاوه بر این، نقش سرمایه فرهنگی و توزیع نابرابر آن در بین طبقات اجتماعی (بالابودن میانگین آن در طبقات بالا) و تفاوت زیاد نمرات تقدیرگرایی (بالابودن میانگین آن در بین طبقات پایین) در هر دو معنا نشان می دهد الگوی تحرک فرهنگیبه طور نسبی در طبقه متوسط وجود دارد و بیشتر الگوی بازتولید فرهنگی در طبقات اجتماعی حاکم است.
۲۳.

بررسی ارتباط بین اشکال سرمایه و شادی در بین حاشیه نشینان و غیرحاشیه نشینان (مورد مطالعه: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی شادی حاشیه نشینی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۴۳۹
در دهه های اخیر پژوهش در ابعاد و زوایای مثبت زندگی انسان ها رو به فزونی نهاده و بی تردید یکی از مهم ترین زمینه های زندگی بشر امروز شادی و شادکامی است. در پژوهش حاضر میزان شادی حاشیه نشینان و غیرحاشیه نشینان تبریز و رابطه آن با اشکال سرمایه بررسی شده. در این پژوهش از روش پیمایشی در بین 300 نفر (با فرمول کوکران) که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند و برای اندازه گیری میزان شادی از پرسشنامه شادی آکسفورد استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که میزان شادی در بین افراد مورد مطالعه در حد متوسط رو به بالاست و اشکال سرمایه (اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی) رابطه  معناداری  با شادی دارند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای مستقل واردشده به مدل پژوهش 14   درصد از واریانس شادی را تبیین می کنند. نتایج نشان می دهد که سرمایه اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی بر میزان شادی دارند. در کل برای افزایش شادی و بالا بردن بهزیستی ذهنی افراد مورد مطالعه توجه سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها باید بیشتر روی سرمایه اجتماعی و فرهنگی متمرکز بشود. هرچند براساس یافته ها، سرمایه اقتصادی نیز تعیین کننده است.
۲۴.

تبیین جامعه شناختی تأثیر سبک زندگی بر نگرش به طلاق در بین زوجین مراجعه کننده به مراکز بهزیستی گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۵ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی نگرش به طلاق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۸۹۹ تعداد دانلود : ۱۷۵۱
مطالعه سبک زندگی ابزار ارزشمندی جهت فهم ارزش ها و معنای همبسته با آن می باشد زیرا سبک زندگی به عنوان یکی از ارکان هویت ساز در جامعه مدرن، حوزه وسیعی اعم از الگوهای روابط اجتماعی، سرگرمی، مصرف و لباس تا نگرش ها، ارزش ها و جهان بینی فردی و گروهی را در برگرفته و می تواند بر نگرش افراد نسبت به بسیاری از پدیده ها ازجمله طلاق، اثرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای سبک زندگی در ارتباط بین سرمایه فرهنگی - اقتصادی با نگرش به طلاق است. چارچوب نظری پژوهش ترکیبی از نظریه وبر، زیمل، چانی، گیدنز و بوردیو می باشد. روش پژوهش پیمایشی از نوع علی-مقایسه ای است. نمونه پژوهش شامل 282 نفر از زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز بهزیستی گیلان می باشند که به کمک شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه های نگرش به طلاق، سرمایه فرهنگی و اقتصادی و سبک زندگی پاسخ دادند. ارزیابی مدل مفهومی پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر با نرم افزار آموس 18 انجام شد. شاخص های مطلق و نسبی به دست آمده مدل را تأیید می کنند. به این صورت که تأثیر سرمایه فرهنگی و اقتصادی با واسطه گری سبک زندگی بر نگرش به طلاق معنی دار است. تأثیر سرمایه فرهنگی بر سبک زندگی معنی دار اما بر نگرش به طلاق معنی دار نیست. در سرمایه اقتصادی این تأثیر برای سبک زندگی معنی دار نیست اما نگرش به طلاق را به صورت معنی داری تغییر می دهد. همچنین تأثیر سبک زندگی بر نگرش به طلاق معنی دار است.
۲۵.

سبک زندگی (ایرانی- اسلامی) و مصرف فرهنگی(مورد مطالعه شهروندان گرگانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 106-128

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی اسلامی - ایرانی مصرف فرهنگی پایگاه اقتصادی- اجتماعی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۱ تعداد دانلود : ۵۵۱
تفاوت سبک های زندگی ارتباط وثیقی با میزان مصرف فرهنگی دارد. بنا بر نظر بوردیو، آنچه تعیین کننده نحوه گزینش انواع مختلف کالاهای فرهنگی است، تعامل نظامی از رویه های ادراک و ارزیابی (ذائقه)، و اعمال قابل طبقه بندی است که سبک زندگی را ایجاد می کند. سبک های زندگی موجب نوعی نظم منطقی در مصرف فرهنگی می شوند که بر اساس آن می توان افراد را بر حسب شباهت ها و یا تفاوت هایشان در سطوح عالی، میانی و عامی قرار داد. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی رابطه بین سبک زندگی (ایرانی- اسلامی) و مصرف فرهنگی شهروندان گرگانی بر مبنای نظریه های جامعه شناسی، به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق ۳۵۰۶۷۶ نفر شهروندان گرگانی بالای ۱۸ سال است که تعداد ۳۸۴ نفر به عنوان نمونه بر اساس روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک (با استفاده از نقشه حوزه و بلوکهای شهری) انتخاب شده و به پرسشهای تحقیق پاسخ داده اند. ابزار تحقیق، شامل پرسشنامه ساخته محقق بوده که با اعتبار یابی محتوایی از نوع صوری توسط کارشناسان و پایایی مطلوب (ضریب آلفا ی کرونباخ=0/933) مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه تحقیق، نشان دهنده رابطه معنادار (0/409=r) بین دو متغیر اصلی تحقیق (سبک زندگی و مصرف فرهنگی) بوده است. همچنین تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر داده ها نشان داد که۳/۳۷ درصد از تغییرات مصرف فرهنگی توسط متغیرهای مستقل اصلی و فرعی تحقیق تبیین شدند.
۲۶.

بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی و اقتصادی در رضایت شغلی معلمان (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه شهر ارومیه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 1-30

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی معلمان رضایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۶۷
از مهمترین منابعی که رضایت شغلی معلمان را تحت تاثیر قرار می دهد می توان به میزان سرمایه های افراد از جمله سرمایه اجتماعی و اقتصادی اشاره کرد . هدف اساسی این پژوهش بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی، اقتصادی در رضایت شغلی معلمان متوسطه شهر ارومیه است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها همبستگی است و با ابزار های پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی و پرسشنامه سرمایه اقتصادی و پرسشنامه رضایت شغلی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان متوسطه شهر ارومیه به تعداد 2575 نفر که در سال 1395 مشغول به تدریس بودند، که از بین آنها 340 نفر (143 نفر زن و 197 نفر مرد) به عنوان حجم نمونه و به روش نمونه گیری خوشه ای به این صورت که سطح شهر به 5 خوشه شمالی، جنوبی، مرکزی، شرقی و غربی تقسیم شد، سپس از هر خوشه، دبیرستان های موجود به صورت تصادفی متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. برای آزمون متغیرها و فرضیه های از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین دو متغیر سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی معلمان تفاوت آماری مستقیم و معنادار در سطح متوسطی قرار دارد.پس در نتیجه سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی زمینه را برای پیشرفت و خود شکوفایی بیشتر معلمان فراهم می نماید و در چنین زمینه ای رضایت و نگرش افراد به شغل بهبود پیدا می کنند و معلمان ادراک بهتری از معلمی خواهند داشت.
۲۷.

شناسایی فرصت های کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر بهره برداری از فرصت ها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 181-202

کلیدواژه‌ها: تشخیص فرصت بهره برداری از فرصت روحیه کارآفرینی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۶۸۴
افزایش بی سابقه میزان بیکاری بین دانش آموختگان دانشگاهی از یک سو و توانایی نداشتن دولت در استخدام آنها ازسوی دیگر، نشان دهنده این است که باید به طور جدی تری به کارآفرینی توجه شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصت های کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر بهره برداری از فرصت هاست. در فرایند انجام این پژوهش از روش کیفی و کمی استفاده شده است. در چارچوب روش کیفی، تعدادی از استادان و کارشناسان اجرایی باتجربه علوم اجتماعی شناسایی و پس از انجام مصاحبه های عمیق با آنان، برخی از مهم ترین فرصت های کارآفرینی در علوم اجتماعی ایران شناسایی شدند. پس از تنظیم فهرستی از فرصت های مدنظر، فرایند کمی در قالب روش پیمایشی آغاز شد. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دوره دکتری جامعه شناسی در سراسر کشور است که 121 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای سنجش متغیرهای مستقل سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی و روحیه کارآفرینی، پرسش نامه های محقق ساخته است که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند سرمایه فرهنگی و روحیه کارآفرینی به ترتیب با ضریب 54/0 و 36/0 بر بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه تأثیر معنادار دارند؛ ولی سرمایه اقتصادی تأثیر معناداری ندارد. همچنین ضریب همبستگی چندگانه الگوی معادله ساختاری نشان می دهد متغیرهای مستقل قادرند 33/0 تغییرات بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه را تبیین کنند. نتیجه به دست آمده چنین است که برای ایجاد زمینه های کار و اشتغال در علوم اجتماعی باید ابتدا فرصت های مختلف کار و کارآفرینی شناسایی شوند؛ سپس سرمایه فرهنگی و روحیه کارآفرینی دانشجویان ارتقا داده شود.
۲۸.

تأثیر از هم گسیختگی خانوادگی بر خیابانی شدن زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال هشتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 35 - 58

کلیدواژه‌ها: زن خیابانی خیابانی شدن خانواده از هم گسیخته سرمایه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۳۸
زمینه و هدف: خانواده بنیادی ترین و مقدس ترین نظام اجتماعی هر جامعه ای است که عموماً هسته ای حمایتی – عاطفی و مورد اعتماد افراد و محافظی قوی در مقابل فشارها، اضطراب ها و خشونت دنیای خارج آنان محسوب می شود. این پژوهش به منظور بررسی خیابانی شدن زنان، تأثیر نظام و ساختار خانواده را بر این پدیده با اتکاء بر نظریات حوزه انحرافات اجتماعی، سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، در قالب فرضیاتی ملهم از این نظریات، مورد آزمون تجربی قرار داده است. روش شناسی: جمعیت آماری تحقیق، زنان خیابانی شهر تهران هستند. داده های پیمایش در سال 1385 از سطح شهر و مراکز نگهداری زنان خیابانی جمع آوری شده است و داوری در باب فرضیات با استفاده از تکنیک آماری خی دو و رگرسیون انجام شده اند. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که گسیختگی خانوادگی با ایجاد فشار و روابط سرکوبگرانه بر روی زنان و دختران، آنان را به ناچار به حاشیه زندگی اجتماعی از جمله رها شدن در خیابان ها و تن فروشی سوق می دهد. همچنین میزان تغییرات سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خانواده با میزان تغییرات خیابانی شدن زنان همراه است.
۲۹.

سرمایه ها و مشارکت اجتماعی در فضای دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 101-132

کلیدواژه‌ها: مشارکت اجتماعی سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی احساس بی قدرتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۲۹۴
مسئله پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی است. پس از بررسی مباحث نظری این حوزه و با تکیه بر نظریه های جامعه شناختی کنش، چهار متغیر سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی، احساس بی قدرتی و سرمایه فرهنگی به عنوان مهمترین عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی در چارچوب مفهومی پژوهش پذیرفته شد. روش تحقیق؛ پیمایش، نمونه گیری آن طبقه ای با کسربرابر و جمعیت آماری دانشجویان دانشگاه تهران هستند. بر اساس نتایج پژوهش، متغیرهای تحقیق توانستند 20 درصد واریانس مشارکت اجتماعی را تبیین کنند(20٪=R 2 ). بر اساس نتایج تحقیق میزان مشارکت دانشجویان در مجموع پایین است اما تفاوت معنی داری میان میزان مشارکت ذهنی زنان و مردان وجود ندارد. موانع مشارکت در وجه ذهنی ضعف مفاهیم، معانی و هنجارهای مشارکت جویانه و در وجه عینی، فقدان یا ضعف نهادهای مشارکتی است. موانع مشارکت در زنان بیشتر عینی است. تقویت سرمایه اجتماعی، رفع اثر سرمایه اقتصادی در رفتارهای مشارکتی در وجه ذهنی و تأسیس و تحکیم نهادهای مشارکتی در مناسبات دانشگاهی در وجه عینی، از راهکارهای افزایش مشارکت نزد دانشجویان است.
۳۰.

تحلیل جامعه شناختی گونه های مدگرایی در میان شهروندان استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 763 - 789

کلیدواژه‌ها: آذربایجان غربی سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی مدگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۶۲۱
هدف پژوهش حاضر، بررسی گونه های مدگرایی در میان شهروندان استان آذربایجان غربی است. برای این منظور، وضعیت سبک های مدگرایی (فراغتی، هویتی، اعتراضی، لذت جویانه، منفعلانه و کارکردی) و عوامل تأثیرگذار بر آن بررسی می شود. جامعه آماری این تحقیق، شامل شهروندان 15 تا 64 ساله استان آذربایجان غربی است. برای این مطالعه، درمجموع، 350 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. تکنیک گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که از نظر روایی و پایایی ارزیابی شده است. داده ها با استفاده از پرسشنامه هایی که توسط افراد نمونه پر شدند، جمع آوری و در نرم افزار SPSS و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد میانگین سبک های مختلف مدگرایی از سطح میانگین مورد انتظار کمتر است و فقط میانگین مدگرایی منفعلانه از میانگین مورد انتظار بالاتر است. نتایج ضریب هم بستگی پیرسون نشان می دهد سرمایه فرهنگی با مدگرایی فراغتی، لذت جویانه و کارکردی هم بستگی مثبت و معنادار دارد، اما با مدگرایی هویتی، اعتراضی و منفعلانه هم بستگی ای ندارد. هم بستگی میان گونه های مختلف مدگرایی و سرمایه اقتصادی معنادار نیست. همچنین بین سرمایه اجتماعی و مدگرایی هویتی و لذت جویانه هم بستگی مثبت وجود دارد. درمجموع، نتایج نشان می دهد میزان مدگرایی در میان شهروندان آذربایجان غربی از میانگین مورد انتظار کمتر است و در بین گونه های مدگرایی، گرایش به مد بیشتر منفعلانه است.
۳۱.

بررسی دلایل گرایش به مصرف کالاهای قاچاق و راهبرد های مقابله با آن در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹۶ 5 - 34
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۴۸۹
هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی و دلایل گرایش مردم، نسبت به مصرف کالاهای خارجی قاچاق است. این پژوهش به روش پیمایش و شیوه نمونه گیری احتمالی خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در شهرهای مختلف که از میان آنها، 2700 خانوار انتخاب و با سرپرستان این خانوار ها مصاحبه شد. یافته ها نشان داد اکثریت پاسخگویان (69 درصد) به کالاهای قاچاق گرایش مثبت دارند. این در حالی است که با فرض یکسان بودن کیفیت و قیمت درکل، ترجیح مصرف با کالاهای ایرانی است؛ هرچند این ترجیح با افزایش سطح سواد و درآمد به نفع کالاهای خارجی تغییر می کند. درنتیجه می توان گفت که برای مصرف کننده ایرانی، کالاها افزون بر ارضای نیازهای زیستی اهمیت نمادین نیز دارند. همچنین در مورد تعدادی از کالاها عدم ترجیح محصولات ایرانی، حتی با وجود برابری کیفیت و قیمت با محصولات خارجی، بیانگر این است که مصرف کالاهای خارجی، تبدیل به فرهنگ شده  است.
۳۲.

بررسی ترجیحات ارزشی بین نسلی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۳۹۶ شماره ۷۸ 117 - 156

کلیدواژه‌ها: ترجیحات ارزشی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی رسانه های جمعی دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۴۴۰
این پژوهش باهدف بررسی ترجیحات ارزشی بین نسلی در شهر سنندج و عوامل اجتماعی موثر برآن انجام گردید. شهر سنندج ار جمله شهرهایی است که به واسطه ویژگیهایی چون مرکزیت استان کردستان، گسترش شهرنشینی شتابان، مهاجرت بی رویه، حاشیه نشینی، جوانی جمعیت، همزیستی عناصری از فرهنگ بومی -محلی وغیرمحلی- غیر بومی، همزیستی فرهنگ سنتی و مدرن، مجاورت با شهرهای مرزی، مدرنیته رسانه ای دستخوش تحولات گسترده ای شده است. بنابراین شناخت وضعیت ترجیحات ارزشی ورفتاری در بین سه نسل از شهروندان حائز اهمیت است. برای این منظور چارچوب نظری با الهام از دیدگاه دورکیم، مرتن، گیدنز، بوردیو، اینگلهارت و شوارتز تنظیم گردید و در قالب آن فرضیه های اصلی مطرح شده است. پژوهش به روش چندگانه (روش پیمایشی و روش اسنادی)و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای روی 367نفر نمونه از شهروندان سنندجی به تفکیک گروه های نسلی انجام گرفته است. یافته ها نشان می دهد میزان ترجیحات ارزشی افراد جوان و میانسال تفاوت معنی داری با هم ندارد، اما میزان ترجیحات ارزشی افراد جوان و پیر و افراد میانسال و پیر بایکدیگر تفاوت معناداری دارد. همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین متغیرهای سرمایه اجتماعی و دینداری با ترجیحات ارزشی در دو نسل جوان و میانسال و بین متغیرهای سرمایه فرهنگی و ترجیحات ارزشی در نسل جوان و بین میزان استفاده از رسانه های جمعی وترجیحات ارزشی در دو نسل جوان و پیر همبستگی معنی داری وجود دارد. اما همبستگی بین سرمایه اقتصادی و ترجیحات ارزشی در بین تمام نسل ها معنی دار نمی باشد.
۳۳.

بررسی نقش سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در گرایش شهروندان به سبک زندگی نشاط محور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 379 - 410

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی نشاط محور سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی شهروندان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۵۹۱
سبک زندگی نشاط محور منبعی ارزشمند برای ارتقای شیوه زندگی افراد جامعه است. بدین ترتیب که این شیوه از زندگی پاسخ گوی بعد سلامت روانی، اجتماعی و سلامت جسمانی آنان است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اکتشافی و اسنادی ابعاد مختلف سبک زندگی نشاط محور و ارائه تعریف جامعی از این مفهوم و عوامل مؤثر بر آن است. جامعه آماری پژوهش پیمایشی حاضر شهروندان تهران هستند. پرسشنامه پژوهش به شیوه نمونه گیری چندمرحله ای میان 750 نفر از شهروندان توزیع شد. به منظور تعیین معرف های مفهوم سبک زندگی نشاط محور پژوهش های پیشین، از مصاحبه با کارشناسان و پژوهشگران حوزه سبک زندگی و شهروندان ساکن شهر تهران استفاده شد. در پایان نیز به کمک تکنیک تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ روایی محاسبه نتایج صورت گرفت. براساس نتایج پژوهش حاضر، شهروندانی که سبک زندگی نشاط محور را انتخاب کرده اند، اوقات فراغت فعالی دارند، عموماً به مصرف تظاهری گرایش نشان می دهند، در بعد مصرف فرهنگی از کتاب های طنز و موسیقی های شادتر بهره می گیرند، گرایش به ورزش های گروهی و هوازی دارند، به میزان متناسبی مواد پروتئینی مصرف می کنند، به آرایش ظاهری اهمیت می دهند، لباس های رنگ روشن استفاده می کنند و از بهداشت جسمی و روانی مناسب و احساس شادی و خوشحالی بالایی برخوردارند. براساس نتایج آزمون های آماری، نقش سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی در ایجاد و تقویت سبک زندگی نشاط محور تأیید شده است. نتایج مدل رگرسیونی نشان می دهد 47درصد از متغیر سبک زندگی نشاط محور به کمک متغیرهای سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و متغیرهای زمینه ایتبیین می شود.
۳۴.

بررسی رابطه بین برخورداری از انواع سرمایه و گردشگری (مورد مطالعه: دانشگاه پیام نور ساری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۴۵)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۴۴
مطالعه درباره نابرابری ها و قشربندی جامعه از اصلی ترین حوزه های جامعه شناسی محسوب می گردد، به نحوی که از دیر باز تاکنون در کانون توجه جامعه شناسان قرار داشته است. از جمله مهمترین مسائل در هر جامعه ای نگرش به مقوله های ارزشی چون برخورداری از انواع سرمایه است. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین برخورداری از انواع سرمایه (اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) و گردشگری است. روش تحقیق توصیفی، همبستگی و پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کل دانشجویان پیام نور ساری است که 6882 نفر گزارش شده است. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 364 است و هم چنین روش نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه بندی است. به علاوه تبیین فرضیات از طریق اجرای آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره توسط نرم افزار SPSSانجام شدند. در ادامه همه ی فرضیه ها تأیید شد و این نتیجه به دست آمد که سرمایه اجتماعی نقش پررنگ تری در گرایش به گردشگری دانشجویان داشته است.
۳۵.

تبیین جامعه شناختی نقش سرمایه اقتصادی خانواده در بازتولید نابرابری های اجتماعی در بین فارغ التحصیلان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 199-223

کلیدواژه‌ها: سرمایه اقتصادی بازتولید اجتماعی نظام آموزش عال موقعیت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۵۶۹
موفقیت دانش آموزان در ورود به دانشگاه و متعاقب آن دستیابی به مشاغل سطح بالا یکی از اصلی ترین دغدغه های خانواده هاست. در این میان سرمایه اقتصادی نقش بسیار مهمی در آماده سازی دانش آموزان برای رقابت در ورود به دانشگاه ایفا می کند. از این رو پژوهش حاضر با درک اهمیت مسئله سرمایه اقتصادی به تبیین نظری پژوهش و آزمون فرضیات پیرامون سرمایه اقتصادی خانواده و تأثیر آن بر جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و سپس بر موقعیت شغلی فرد پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه شاغلین در بازار کار شهر اصفهان می-باشند، که از سال 1385 به این سو از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس سمپل پاور 530 نفر برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که از یک طرف بین جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و موقعیت شغلی فرد رابطه وجود دارد، و از سوی دیگر سرمایه اقتصادی بر نوع قبولی فرد در دانشگاه تأثیر مثبت دارد؛ یعنی کسانی که از سرمایه اقتصادی بالاتری برخوردار بوده اند از جایگاه بالاتری در نظام آموزش عالی برخوردار شده اند. نتایج تحقیق هم چنین نشان می دهد که افرادی که سرمایه اقتصادی بیشتری دارند از موقعیت شغلی بالاتری نیز برخوردارند. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد که تأثیر سرمایه اقتصادی بر موقعیت شغلی از طریق میانجی گری جایگاه فرد در نظام آموزش عالی انجام می پذیرد به عبارت دیگر، نابرابری های اجتماعی ازطریق نظام آموزشی بازتولید می شود.
۳۶.

تحلیل جامعه شناختی گرایش به دموکراسی در بین شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 3 - 28

کلیدواژه‌ها: گرایش به دموکراسی فرصت های برابر اجتماعی - سیاسی آزادی های اجتماعی - سیاسی سکولاریسم سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۳۶۴
دموکراسی از موضوع های اصلی مورد توجه در جامعه شناسی معاصر است. در همین راستا تحقیق موجود به تحلیل جامعه شناختی گرایش شهروندان تهرانی به دموکراسی پرداخته است. گرایش به دموکراسی با توجه به ابعاد فرصت های برابر اجتماعی- سیاسی، آزادی های اجتماعی- سیاسی و سکولاریسم مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق پیمایش است و برای انجام نمونه گیری از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بر حسب محلات شهر تهران استفاده شده است. حجم نمونه ای به تعداد 604 نفر به کمک فرمول نمونه گیری کوکران، از بین شهروندان تهرانی بالای 20 سال در سال 1396 انتخاب شد. نتایج تحقیق حاکی از گرایش مثبت یا نسبتاً مثبت افراد به دموکراسی است. بررسی عوامل اجتماعی اثرگذار بر گرایش به دموکراسی نشان داد که بین متغیرهای مستقل سن، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی و متغیر گرایش به دموکراسی رابطه ای معنادار وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داد که مدل رگرسیونی تحقیق مرکب از 3 متغیر مستقل و یک متغیر وابسته، مدل مناسبی است و مجموع متغیرهای مستقل قادرند تغییرات متغیر گرایش به دموکراسی را پیش بینی کنند.
۳۷.

پیش بینی سلامت جسمی، احتمال ابتلا به بیماری قند خون، براساس سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 19 - 34

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی قند خون سلامت جسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۳۶۱
سلامت جسمانی از عوامل متعددی تأثیر می گیرد؛ اما در دوره معاصر بر نقش عوامل اجتماعی به طور خاص تأکید زیادی شده است. بر این اساس، با استناد به رویکردهای نظری تلفیقی در زمینه بررسی مسائل مختلف به ویژه در عرصه مطالعات اجتماعی، مطالعه حاضر تلاش کرده است احتمال ابتلا به بیماری قند خون را براساس سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیش بینی کند. این مطالعه از نوع کمی است که به روش پیمایشی در شهر تبریز انجام شده است. روش انجام پژوهش به این صورت بود که طی دعوت نامه ای از افراد منتخب خواسته شد برای انجام آزمایش خون به آزمایشگاه طرف قرداد در شهر تبریز مراجعه کنند. بر این اساس، در دوره زمانی یک ماهه از تحویل دعوت نامه ها، پرسش نامه پژوهش در اختیار 385 نفر از افرادی قرار داده شد که به آزمایشگاه ذکرشده مراجعه کرده بودند؛ سپس از آنها خواسته شد به سؤالات آن جواب دهند. براساس یافته های توصیفی پژوهش، 327 نفر از پاسخگویان قند خون طبیعی و 58 نفر قند خون غیر طبیعی داشتند. به علاوه، براساس یافته های استنباطی با استفاده از الگوی رگرسیون لجستیک، مشخص شد رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با عضوشدن در گروه قند خون طبیعی وجود دارد و متغیرهای ذکرشده قادرند در مجموع 38% از تغییرات آن را تبیین کنند. با این تفاصیل، نتیجه اساسی پژوهش حاضر این است که سلامت جسمی از تعیین کننده های اجتماعی همچون سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأثیر می گیرد.
۳۸.

بررسی عوامل موثر بر مصرف کالاهای فرهنگی (مطالعه موردی: خرید آثار نقاشی معاصر ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جلوه هنر سال دوزادهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: مصرف فرهنگی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی آثار نقاشی معاصر ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۳۵۰
خرید آثار نقاشی، ناشی از درک زیبایی شناختی است که به فرم، سبک و تکنیک اثر و نیز به دانش و فرهنگ بصری، بستگی دارد. زمانی که از فرهنگ و سرمایه فرهنگی سخن رانده می شود، مصرف فرهنگی مد نظر است که با توجه به نیازهای فرهنگی به وجود می آید؛ به گفته پی یر بوردیو، این نیازها محصول محیط و پرورش افرادند و با میزان آموزش و تحصیلات رابطه مستقیم داشته و برخلاف نیازهای اولیه -که غریزی اند- به طور اکتسابی ایجاد می شوند. هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر خرید آثار نقاشی معاصر ایران بوده که مبین نوعی مصرف فرهنگی است. عوامل دیگری که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند، عبارتند از: سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فردی. ماهیت این تحقیق کاربردی، و روش آن توصیفی-تحلیلی بوده و با شیوه پیمایشی و با ابزار پرسش نامه ، انجام گرفته است. در بُعد کیفی نیز از ابزار مصاحبه ساختار یافته، استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، عوامل ساختاری(ساخت اجتماعی) -که تا حد زیادی، بر عوامل اقتصادی و فرهنگی تاثیر دوسویه دارد- تاثیرگذار ترین عامل خرید و مصرف آثار نقاشی معاصر است. هم چنین، عامل سرمایه اجتماعی -که پیامد مولفه ساخت اجتماعی است- شدیدا غرق یک رابطه دوسویه با عامل فرهنگی است. عامل فرهنگی نیز از عامل ساخت اجتماعی، عامل اقتصادی و سرمایه اجتماعی عمیقا، در حال تاثیر است. بنابراین، جمعی از عوامل در هم تنیده ساختاری، سیاست گذاری و حاکمیتی، مصرف کالاهای هنری به ویژه، نقاشی را تحت تاثیر قرار می دهند. این پژوهش، می تواند منشا تحلیل های جامعه شناسانه در حوزه فرهنگ و هم چنین، اقتصاد هنر نقاشی باشد.
۳۹.

بررسی عوامل مؤثر بر میزان سلامت جسمانی قومیّت های ترک و کرد با تأکید بر بُعد رفتاری سبک زندگی (مورد مطالعه: شهرهای تبریز و مهاباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 113 - 138

کلیدواژه‌ها: سلامت جسمانی سبک زندگیِ مرتبط با سلامت سرمایه اقتصادی سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی قومیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۴۶۳
این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر میزان سلامت جسمانی قومیّت های ترک و کرد ساکن در شهرهای تبریز و مهاباد با تأکید بر سبک زندگی ( بُعد رفتاری) می پردازد. روش پژوهش پیمایش و شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 500 نفر برآورد شده است. چارچوب نظری پژوهش براساس مدل های درسلر و نظریه های مرتبط با آن می باشد. طبق یافته های پژوهش، مشخص شد که وضعیّت اقتصادی- اجتماعی، مجموع سرمایه های فرهنگی، اجتماعی ، اقتصادی و سبکِ زندگی بر سلامت جسمانی اثر مثبت و معناداری دارند به این مفهوم که با افزایش هر یک از این متغیرها، میزان سلامت جسمانی در بین اعضاء قومیّت ها نیز افزایش می یابد. همچنین میزان سلامت جسمانی اعضای قومیّت ترک بیشتر از اعضای قومیّت کرد است. سبک زندگی مرتبط با سلامت ترکها نیز بهتر از کردهاست.
۴۰.

تحلیل جامعه شناختی ساختارهای اجتماعی میدان آموزش؛ مورد مطالعه، میدان آموزش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 31 - 63
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۳۲۷
مقاله حاضر سعی در تبیین این مسئله دارد که عاملان اجتماعی میدان آموزش از چه اندازه حجم و ترکیب سرمایه فرهنگی و اقتصادی برخوردار هستند؟ بر اساس حجم و ترکیب سرمایه تحت تملک عاملان اجتماعی، ساختار میدان آموزش را چگونه می توان ترسیم کرد؟ و درنهایت اینکه ساختار میدان آموزش به لحاظ همگونی و ناهمگونی چگونه است؟ بدین منظور چارچوب مفهومی پژوهش بر اساس نظریات بوردیو تدوین شده است. برای گردآوری و تحلیل داده ها از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شد. جامعه آماری مورد مطالعه در روش پیمایش عبارت بود از معلمان و دانش آموزان شهر مشهد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه بندی و فرمول کوکران 360 معلم و 390 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که به طور کلی میزان سرمایه فرهنگی و اقتصادی معلمان و دانش آموزان پایین تر از سطح متوسط قرار دارد. نتایج تحلیل ساختار نیز بیانگر آن است که ساختار میدان آموزش از پنج طبقه متفاوت تشکیل شده است که این طبقات عبارت اند از: طبقه بالا، متوسط بالا، متوسط متوسط، متوسط پایین و پایین. نتایج توصیفی این طبقات نشان می دهد بیش از 70 درصد جمعیت در طبقات متوسط قرار دارند. درنتیجه، نوعی همگونی نسبی بین طبقات در میدان آموزش وجود دارد و این همگونی نسبی نشان می دهد رابطه رقابتی در ساختار میدان آموزش بسیار ضعیف است.