رفاه اجتماعی

مقد مه: توجه به احساس بهزیستی یا رضایت مند ی کارکنان د ر سازمان امری ضروری است و ناد ید ه گرفتن آن تأثیرات مخربی بر عملکرد فرد ی و سازمانی د ارد . روش: هد ف پژوهش حاضر شناسایی عوامل تشکیل د هند ه ذهنیت مد یران د ر راستای بهزیستی ذهنی کارکنان و هم چنین تبیین ذهنیتهای مد یران است. این پژوهش از نظر هد ف کاربرد ی، از نظر روش توصیفی و از نظر جمع آوری و تحلیل د اد ه ها ترکیبی (کیفی- کمی) است. د ر این پژوهش 22 نفر از مد یران و سرپرستان مجتمع فولاد گیلان که با موضوع پژوهش ارتباط مستقیم د اشتند ، به عنوان نمونه انتخاب شد ند . برای انتخاب نمونه، از نمونه گیری هد فمند استفاد ه شد ه است که از روشهای نمونه برد اری غیراحتمالی است. د ر این پژوهش از مصاحبه عمیق به عنوان ابزار اصلی جمع آوری د اد ه ها استفاد ه شد ه است که روایی آن با استفاد ه از رویکرد روایی نسبی CVR و پایایی آن با استفاد ه از روش کاپای کوهن تأیید شد ه است. د ر بخش کیفی، با مد یران و سرپرستان مصاحبه ای مبتنی به روش کیو انجام شد و با استفاد ه از نظرات آنها نمونه و گویه های کیو و د ر پیِ آن مجموعه کیو به د ست آمد و سپس د ر بخش کمی با تکمیل جد اول کیو به تعد اد 22 جد ول و تحلیل د اد ه های به د ست آمد ه به روش تحلیل عاملی، ذهنیت افراد هر گروه مورد شناسایی، تحلیل و بررسی قرار گرفت. یافته ها: د ر این پژوهش استخراج 7 ذهنیت اصلی مد یران شامل عد الت محوری، همکاری محوری، معنویت محوری، اعتماد محوری، رضایت محوری، شاد ی محوری و رفتار سازمانی مثبت محور استخراج و شناسایی شد . بحث: مد یرانی با الگوهای ذهنی همچون عد الت محوری، همکاری محوری، معنویت محوری، اعتماد محوری، رضایت محوری، شاد ی محوری و رفتار سازمانی مثبت محوری می توانند د ر جهت بهبود و ارتقای بهزیستی کارکنان پیش روند .

مقد مه: از ویژگیهای مهم شبکه های اجتماعی، اشتراک گذاری د انش مبد ل شد ه است که د ر ارتقای کمی و کیفی سرمایه اجتماعی مؤثر است. لذا هد ف از این تحقیق بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر سرمایه اجتماعی و قابلیتهای یاد گیری سازمانی با توجه به نقش میانجی کنشهای یاریگرانه است. روش: جامعه آماری تحقیق شامل همه کارکنان و مد یران اد اره کل راه وشهرسازی استان مازند ران (402 نفر) هستند . بد ین منظور بر اساس جد ول مورگان 198 پرسشنامه با استفاد ه از روش خوشه ای چند مرحله ای از این جامعه جمع آوری شد . برای گرد آوری د اد ه ها از پرسشنامه های معتبر سرمایه اجتماعی با 24 سؤال، کنشهای یاریگرانه با 4 سؤال، قابلیتهای یاد گیری سازمانی با 17 سؤال و شبکه اجتماعی مجازی با 18 سؤال بکار گرفته شد ه است. روایی پرسشنامه با استفاد ه از تحلیل عاملی تأیید ی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد . یافته ها: آزمون فرضیه با نرم افزار لیزرل نشان د اد که شبکه اجتماعی مجازی بر سرمایه اجتماعی، قابلیت یاد گیری سازمانی، کنشهای یاریگرانه د ارد و سرمایه اجتماعی بر قابلیت یاد گیری سازمانی و کنشهای یاریگرانه بر قابلیت یاد گیری سازمانی تأثیر د ارد . بحث: با توجه به نتایج به د ست آمد ه سرمایه اجتماعی بر قابلیت یاد گیری سازمانی از طریق کنشهای یاریگرانه اثر مستقیم و غیرمستقیم می گذارد . به عبارتی با توجه به نقش تعد یل کنند ه کنشهای یاریگرانه، با ارتقای سرمایه اجتماعی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی میزان قابلیت یاد گیری سازمانی افزایش می یابد .

مقد مه: مطابق با نظریات روان شناسی، کسب هویت تحت تأثیر عوامل مختلفی ازجمله عوامل روان شناختی است. هد ف از پژوهش حاضر بررسی نقش شخصیت عامل، سرمایه اجتماعی، هوش اخلاقی و سرمایه روان شناختی د ر پیش بینی هویت بود . روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و همبستگی بود . 633 نفر از د انشجویان د وره کارشناسی د انشگاههای شهر تهران د ر سال تحصیلی ۹۷-۹۶ به روش نمونه گیری تصاد فی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و ابزارهای پژوهش شامل ابزار گسترش یافته سنجش عینی هویت من-2 (EOM-EIS-II)، مقیاس چند اند ازه ای شخصیتِ عامل (MAPS)، پرسشنامه سنجش سرمایه اجتماعی، سیاهه هوش اخلاقی (MCI) و سیاهه سرمایه روان شناختی (PCI) را کامل کرد ند . تحلیل د اد ه ها با استفاد ه از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره با نسخه 24 نرم افزار SPSS انجام شد . یافته ها: میان عاملیت شخصیت، هوش اخلاقی، سرمایه اجتماعی و سرمایه روان شناختی با وضعیتهای هویتی تحقق یافته و تعلیقی رابطه مثبت وجود د ارد . به طور عکس، رابطه میان عاملیت شخصیت، هوش اخلاقی، سرمایه اجتماعی و سرمایه روان شناختی با تشتت هویت منفی بود . د ر رابطه با انعقاد هویت نیز، تنها سرمایه اجتماعی و سرمایه روان شناختی به طور مثبت و معناد اری با آن رابطه د اشتند . بحث: با توجه به یافته ها، می توان بیان کرد که وضعیتهای هویتی مختلف با توجه به سطوح متفاوت رویارویی با بحران هویت و احساس تعهد نسبت به هویتِ شخصی به طور متفاوتی با سازه های فرد ی (عاملیت شخصیت، هوش اخلاقی و سرمایه روان شناختی) و اجتماعی (سرمایه اجتماعی) رابطه د ارند .

مقد مه: با توجه به تأثیر وفاق اجتماعی د ر توسعه جوامع و اینکه وفاق، پایه و اساس هر نوع برنامه ریزی و سیاست گذاری د ر جامعه محسوب می شود ، شناخت آن می تواند کمک شایانی برای امر توسعه باشد . از سوی د یگر، اصلی ترین هد ف همه نظامهای سیاسی، تلاش برای یکپارچه ساختن گروههای اجتماعی است که د ر سایه وفاق اجتماعی حاصل می شود . روش: روش این پژوهش از نوع کمی (پیمایشی) است. جامعه آماری، شامل کلیه شهروند ان 17 ساله به بالا (اعم از زن و مرد ) ساکن د ر شهرکرد است که با استفاد ه از فرمول کوکران تعد اد 385 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاد ه از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد ند . ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل د اد ه ها با نرم افزار Amos صورت گرفته است. یافته ها: میزان وفاق اجتماعی د ر بین شهروند ان شهرکرد ی کمتر از متوسط است. همچنین رابطه معناد اری بین متغیرهای رضایت از د ولت، جامعه پذیری و اعتماد اجتماعی با وفاق اجتماعی وجود د ارد ؛ ضمن آنکه متغیر جامعه پذیری بیشترین تأثیر را بر متغیر وفاق اجتماعی نشان می د هد . بحث: ازآنجاکه میانگین نمره وفاق اجتماعی د ر شهرکرد متوسط به پایین است و از سوی د یگر، وفاق اجتماعی جهت پیشرفت یک منطقه یا شهر پد ید ه ای ضروری است؛ ایجاب می کند که سیاستهای مرتبط با این موضوع، پیگیری و بازنگری شوند و راهکارهایی جهت افزایش آن ارائه شود . یافته ها بیانگر آن است که افزایش اعتماد اجتماعی، رضایت از د ولت و نوع جامعه پذیری می تواند وفاق اجتماعی د ر شهرکرد را افزایش د هد .

مقد مه: امروزه مد ارای اجتماعی پیش شرط ضروری زند گی د ر تراکمهای بالاتر جمعیتی و انواع رفتارهای فرهنگی است. هد ف پژوهش حاضر سنجش مد ارای اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن د ر شهر بند رعباس است. روش: روش این تحقیق پیمایش و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری د اد ه ها استفاد ه شد ه است. جامعه آماری این پژوهش شامل افراد 18 سال به بالای ساکن شهر بند رعباس بود که بر اساس جد ول مورگان 384 نفر محاسبه شد که برای احتیاط د ر برگشت پذیری پرسشنامه ها نمونه به 400 نفر افزایش د اد ه شد . نمونه های مورد پژوهش از طریق روش نمونه گیری طبقه ای و تصاد فی ساد ه انتخاب شد ه اند . برای تجزیه وتحلیل د اد ه ها از نرم افزار SPSS24 و Amos Graphic استفاد ه شد ه است. یافته ها: نتایج نشان د اد که بین متغیرهای زمینه ای جنسیت، سن، د رآمد و تحصیلات با متغیر مد ارای اجتماعی رابطه معناد اری وجود ند ارد . اما بین وضعیت تأهل و مد ارا رابطه معنی د ار مشاهد ه می شود . نتایج معاد لات ساختاری نتایج نشان د اد که مد ل روابط متغیرهای مذکور از برازش قابل قبولی برخورد ار است. بحث: اگر مد ارا جای خویش را به خشونت و تند خویی بد هد ، بزرگترین زیان متوجه زند گی جمعی افراد و جامعه بهنجار می شود . د ر د ستیابی به مد ارا و تأثیرات بسیار مثبت و ملزوم آن، مؤلفه های بسیاری همچون، جامعه پذیری مناسب، احساس تعلق به مکان زند گی و افراد حاضر د ر آن، میزان د یند اری شخص و همچنین نقش پایگاه اقتصاد ی-اجتماعی اشخاص بسیار تعیین کنند ه و ملموس است.

مقد مه: احساس تعلق به مد رسه می تواند د ر اد راک مثبت نوجوان از خود ، د یگران، ارتباط و علاقه به د یگران و همچنین احساس مسئولیت نسبت به امور مد رسه مؤثر باشد . هد ف از مطالعه حاضر، تبیین نقش احساس تعلق به مد رسه د ر پیش بینی اشتیاق تحصیلی و خود کارآمد ی تحصیلی د انش آموزان پسر متوسطه د وم شهر تبریز بود . روش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بود . جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه د انش آموزان پسر د وره د وم متوسطه شهر تبریز بود که از طریق نمونه گیری تصاد فی خوشه ای 299 د انش آموز د وره د وم متوسطه (92 نفر د ر رشته علوم ریاضی، 101 نفر د ر رشته علوم تجربی و 105 نفر د ر رشته علوم انسانی) انتخاب شد ند . ابزارهای پژوهش، پرسشنامه احساس تعلق به مد رسه بری (2004)، اشتیاق تحصیلی فرد ریکز (2004) و پرسشنامه خود کارآمد ی تحصیلی جینک و همکاران (1999) بود ند . یافته: بین متغیرهای تعلق به مد رسه، اشتیاق تحصیلی و خود کارآمد ی همبستگی معناد ار و مثبتی وجود د ارد . ابعاد تعلق به مد رسه د ر مجموع 71/0 از تغییرات اشتیاق تحصیلی و 31/0 از تغییرات خود کارآمد ی د انش آموزان را پیش بینی می کنند . از ابعاد تعلق به مد رسه چهار زیر مقیاس مشارکت، احساس مثبت، تعلق و مشارکت علمی به صورت معنی د اری اشتیاق تحصیلی را پیش بینی می کنند . همچنین زیر مقیاس های حمایت معلم، احترام و مشارکت علمی پیش بینی کنند ه معنی د ار خود کارآمد ی د انش آموزان است. بحث: یافته های پژوهش حاضر تلویحات مهمی برای روانشناسان و مشاوران مد رسه د ر خصوص نقش تعلق به مد رسه د ر اشتیاق و عملکرد تحصیلی بهتر د انش آموزان مقطع متوسطه د ارد .

مقد مه: مد یریت جهاد ی ویژگیهای اثباتی د ارد و می توان برای آن مرزهای معین و مشخصی با الگوهای متعارف و رایج مد یریتی د ر جهان قائل شد . روش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل تمامی آزاد گان تحت پوشش مؤسسه بنیاد شهید شهر تهران است. روش نمونه گیری، خوشه ای بود ه و 284 نفر از آزاد گان به صورتی تصاد فی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد ند . برای جمع آوری اطلاعات د ر پژوهش حاضر از پرسشنامه محقق ساخته استفاد ه شد که اعتبار آن توسط متخصصان تأیید شد و پایایی آن 934/0 گزارش شد . برای تحلیل د اد ه ها از روشهای آماری همبستگی، رگرسیون و تحلیل مسیر و نرم افزارهای SPSS و LISREL استفاد ه شد . یافته ها: حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی با هد ف رفع مشکلات اقتصاد ی، فرهنگی، اجتماعی و بهد اشتی و د رمانی به ترتیب 30/0، 38/0، 27/0 و 21/0 رابطه د ارد . برای ترسیم مد ل حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی و تأثیر آن بر هر یک از ابعاد فوق از نرم افزار لیزرل استفاد ه شد ه است که بر اساس آن می توان بیان کرد که حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی د رزمینه های رفع مشکلات ابعاد مذکور، تأثیرگذار بود ه است. بحث: نتایج پژوهش حاضر نشان د اد که بین حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی و رفع مشکلات اقتصاد ی شامل مصرف گرایی، اشرافی گری، سستی، تنبلی، بی حالی و انحراف از مسیر آرمان گرایی ایمانی، ارتباط وجود د ارد . یافته د یگر پژوهش نشان د اد که بین حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی و رفع مشکلات فرهنگی رابطه وجود د ارد . توجه به کار و سرعت انجام آن با د ر نظر گرفتن شرایط و نیازها جامعه از اهد اف مد یر جهاد ی است. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان د اد که بین حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی و رفع مشکلات اجتماعی شامل ارتقاء کرامت انسانها و ارائه خد مات متناسب با شأن و منزلت آنها رابطه وجود د ارد . یکی د یگر از یافته ها، حضور آزاد گان د ر طرحهای جهاد ی و رفع مشکلات بهد اشت و د رمان بود ه است. آزاد گانی هستند که با اد امه تحصیل، پزشک یا د اروساز شد ه و با ارتباط نزد یک با بیمار و تلفیق د انش نو با د انش بومی د ر قالب طرحهای جهاد ی به ویژه د ر مناطق کمتر برخورد ار و نیازمند به ارائه خد مات مناسب بهد اشتی و د رمانی، حضور پید ا کرد ه اند .

مقد مه: د ر جامعه کنونی ما پیچید گی و تنوع رفتاری متعد د ی وجود د ارد . با توجه به اینکه د رک جنسی از مسائلی است که اکثر افراد را د چار تنش می کند و نسل جوان نمی د اند با این موضوع چگونه برخورد کند ، لذا واکاوی د رک جنسی جوانان ضروری به نظر می رسد و پژوهش حاضر با هد ف کاوش د رک جنسی جوانان بررسی شد . روش: پژوهش حاضر با اتخاذ رویکرد پد ید ارشناسی و با هد ف بررسی د رک جنسی جوانان انجام گرفت. روش این پژوهش کیفی بود که با 18 نفر از جوانان شهر شیراز انجام شد . روش نمونه گیری هد فمند و منطبق بر منطق اشباع نظری بود . تکنیک گرد آوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود . پس از کاوش عمیق مصاحبه ها، د اد ه های حاصله بر اساس مد ل تحلیل مضمون کینگ و هاروکس تجزیه شد . یافته ها: نتایج پژوهش نشانگر د و حیطه اصلی د رک جنسی جوانان و پیامد های د رک جنسی است؛ که هرکد ام شامل مقولات مفهومی هستند . د رک جنسی د ارای د و د امنه د رک آزاد اند یشانه و د رک محافظه کارانه و پیامد های د رک جنسی شامل سه د امنه فرد ی، خانواد گی و فرهنگی اجتماعی است. یافته ها بر د رک مثبت اکثر جوانان از هم خانگی و روابط صیغه ای و ترجیح د اد ن این روابط به فراهم آورد ن شرایط سخت ازد واج تأکید د ارند . بحث: یافته ها تأکید می کنند که فرهنگ و خانواد ه سهم بسزایی د ر تقویت و یا تثبیت د رک جنسی فرد د ارد . برخی جوانان د ارای د رک نامطلوب از مسائل جنسی هستند که باعث می شود به امور جنسی نگاهی بسیار باز د اشته باشند و د ر پی آن، هم خانگی، روسپی گری و روابط صیغه ای را تجربه کنند .

مقد مه: فقر قابلیتی و سلامت روان از جمله موضوعاتی هستند که به نظر می رسد از مسائل مهم شهرها و به ویژه سکونتگاههای غیررسمی هستند . از همین رو، هد ف پژوهش حاضر، سنجش وضعیت مؤلفه های فقر قابلیتی و سلامت روانی و رابطه بین آنها د ر سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل و مقایسه وضعیت این سکونتگاه با سایر سکونتگاهها یا بافتهای شهری موجود د ر شهر ارد بیل است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هد ف، کاربرد ی و از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق شهروند ان شهر ارد بیل بود ند که با کمک فرمول ریاضی کوکران، تعد اد 384 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین حجم شد ه و به روش تصاد فی طبقه بند ی شد ه از شهروند ان ساکن د ر انواع بافتهای شهری ارد بیل نمونه گیری شد ه و با استفاد ه از ابزار تحقیق (پرسشنامه طیف لیکرت) از آنها د اد ه جمع آوری شد ه است. د ر همین خصوص جهت بررسی وضعیت مؤلفه های فقر قابلیتی و سلامت روان و رابطه بین آنها از آزمونهای آماری t تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون د ر قالب نرم افزار SPSS و جهت مقایسه سکونتگاههای غیررسمی با سایر سکونتگاههای موجود د ر شهری از مد ل رتبه بند ی KOPRAS و برای سطح بند ی آنها از روش تحلیل خوشه ای استفاد ه شد ه است. یافته ها: سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل ازنظر فقر قابلیتی و سلامت روان د ر وضعیت نامناسبی قرار د ارند . همچنین رابطه معناد ار و معکوسی بین فقر قابلیتی و سلامت روان وجود د ارد و اینکه سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل ازنظر فقر قابلیتی و سلامت روان نسبت به سایر بافتهای شهری د ر رتبه آخر و د ر سطح بسیار نامناسب قرار د ارد . بحث: نتایج تحقیق بیانگر این امر است که پایگاه اجتماعی و اقتصاد ی بافتهای شهری نقش مهمی د ر فقر قابلیتی و سلامت روان آنها د ارد و باید توجه خاصی به مسئله ی فقر قابلیتی د ر سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرود ست شهری شود . د ر این خصوص لازم است تا محرومیتهای مربوط به قابلیتهای اساسی فرد ی و اجتماعی از میان برد اشته شود تا میزان سلامت روان شهروند ان بهبود یابد .

مقد مه: بسیاری از پژوهشهای جامعه شناختی صورت گرفته د ر حوزه موضوعی استرس مرهون مقاله کلاسیک پیرلین (1981) بود ه است. مد ل مفهومی ارائه شد ه د ر مقاله مذکور (فرآیند استرس) بر تحقیقات جامعه شناختی سه د هه اخیر تأثیر گذاشته است و به نوعی مد ل مرجعی است که برای پژوهش د رزمینه تفاوتهای سلامت روان به کار می رود . روش: روش مورد استفاد ه د ر این پژوهش، پیمایش و ابزار جمع آوری د اد ه ها، پرسشنامه محقق ساخته بود . با استفاد ه از روش نمونه گیری طبقه ای، خوشه ای و سیستماتیک، 106 مد رسه و تعد اد 742 نفر به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شد ند . جمعیت تحقیق کلیه د انش آموزان د وره متوسطه د وم استان مازند ران د ر سال تحصیلی 98- 1397 بود ند . برای تجزیه وتحلیل د اد ه ها از آمار توصیفی، آزمون تفاوت میانگین، آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیونی چند گانه استفاد ه شد ه است. تحلیل د اد ه ها با استفاد ه از نرم افزار SPSS و LISREL انجام گرفته است. یافته ها: بیشترین میزان استرس (اولیه و ثانویه ای) که د انش آموزان از سوی کاد ر آموزشی مد رسه تجربه کرد ه اند مربوط به مؤلفه محرومیت و کم پاد اشی (مطمئن به گرفتن نمره مناسب ولی کسب نمره کم) و فشارها و محد ود یت ساختاری (عد م یاد گیری به د لیل شلوغی و بی نظمی کلاس) است. بیشترین میزان استرس مزمن مربوط به مؤلفه تهد ید ها (ترس از اخراج و نگرانی از کسر نمره امتحانی) و محرومیت و کم پاد اشی (نگرانی از کسب نمره کم د ر امتحان) است. متغیرهای تعد یل کنند ه (حمایت اجتماعی و عزت نفس) نقش مؤثری د ر تعد یل روابط بین میزان استرس و پیامد آن (افسرد گی و اضطراب) د اشته اند که معناد ار بود ه اند و د ر این میان نقش حمایت اجتماعی پررنگ تر است. همچنین د ر تبیین افسرد گی و اضطراب برحسب نوع مد ارس باید گفت که د انش آموزان مد ارس د ولتی و خاص بیشتر د ر معرض منابع استرس زایی هستند که تهد ید کنند ه افسرد گی و اضطراب آنان است. بحث: به واسطه مد ل فرآیند استرس (عوامل استرس زا، تعد یل کنند ه ها، پیامد استرس و بافت اجتماعی) می توان تفاوتهای سلامت روان د انش آموزان را شناسایی کرد .