آموزش پژوهی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی احساس تعلق به مدرسه و انگیزه پیشرفت تحصیلی در میان دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس عادی و هوشمند شهر اردبیل به روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان مدارس هوشمند و عادی دوره متوسطه دخترانه ناحیه یک شهر اردبیل بود. نمونه ی آماری به تعداد 300 دانش آموز(150 دانش آموز از مدارس عادی و 150 دانش آموز از مدارس هوشمند) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس و پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بتی و بری بود، که روایی صوری و محتوایی هردو پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان، و پایایی آنها نیز با روش آلفای کرنباخ برای پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس(71/0) و برای پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه(90/0) بدست آمد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون T دو گروهه تجزیه و تحلیل گردید. نتایج تحلیل داده ها نشان داد احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان مدارس عادی بالاتر از مدارس هوشمند می باشد. همچنین بین انگیزه ی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس عادی با دانش آموزان مدارس هوشمند تفاوت معنی داری وجود ندارد.

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر بازی های آموزش تخیلی در انگیزش تحصیلی و میزان پیشرفت درس ریاضی دانش آموزان بود. جامعه ی این پژوهش دانش آموزان دختر پایه چهارم بودند که به صورت تصادفی یک دبستان انتخاب شد، سپس، از این دبستان، دو کلاس به صورت تصادفی انتخاب شد. که از بین این جمعیت 64 نفری، دو گروه (یک گروه آزمایش و یک گروه گواه) به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و از روش نیمه تجربی استفاده شد. ابزار پژوهش عبارت بود از (الف) پرسشنامه ی استاندارد شده انگیزش تحصیلی هارتر، (ب) آزمون معلم ساخت. برای بدست آوردن پایایی و روایی آن از روش های تحلیلی آلفای کرونباخ برای انگیزش تحصیلی استفاده شد که این ضرایب از 09/0 کمتر و از 07/0 بیشتر است. همچنین، از نمره ی درس ریاضی در پایان دوره آموزش بازی تخیلی به عنوان شاخص انگیزش تحصیلی استفاده شد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد: (الف) رابطه ی معناداری بین بازی آموزش تخیلی و پیشرفت درسی ریاضی وجود دارد، (ب) رابطه ی معناداری بین آموزش بازی تخیلی و انگیزش تحصیلی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون حاکی از آن بود که بازی آموزش تخیلی پیش بینی کننده بخشی از پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی باشد.

نظر به اهمیت تعلیم و تربیت، این پژوهش با هدف بررسی تاریخ تعلیم و تربیت در ایران انجام گردید. پژوهش حاضر به روش کیفی با بررسی اسناد، مقالات و پژوهش های معتبر و مرتبط با موضوع، انجام گرفته است. نتایج تحقیقات به دست آمده نشان می دهد: هدف از تعلیم وتربیت در ایران باستان دانش اندوزی و فراگیری ادب به منظور تصاحب صفات و کردار نیک بود تا فرد بتواند در اجتماع عضو مفیدی باشد. این سنت بعدها نیز در دورههای اسلامی گرامی ماند و دستورات قرآن که ضمن آن مقام معلم و دانش گرامی شمرده شده بود، سرمشق مسلمانان و الهامبخش آنان قرار گرفت. با تأسیس دارالفنون اولین گام در راستای تعلیم و تربیت نوین برداشته شد و سپس باعث تأسیس مدارس جدید در ایران شد. با پیروزی انقلاب اسلامی تلاش های زیادی به منظور تعلیم و تربیت اسلامی انجام گرفت. در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که در سال 1390 تصویب شد چشم انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق 1404 هجری شمسی تبیین شده است. با توجه به سیر تاریخی تحولات تعلیم و تربیت و افقی که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ترسیم کرده می توان راه کارهایی برای بهبود نظام تعلیم و تربیت کشور ارایه داد.

مدارس، تنها  وظیفه انتقال محتوا به دانش آموزان را ندارند بلکه می توانند با استفاده از متخصصان برنامه درسی، برنام های را  که در جهت بهبود کیفیت زندگی و بهزیستی دانش آموزان باشد تدوین نمایند. این مقاله به روش توصیفی -  تحلیلی به دنبال پاسخ به این دو پرسش است که اولاً، چه تحلیلی در زمینه ی توان مدارس برای پرداختن به  مقوله ی بهزیستی وجود دارد و افرادی که در این زمینه پژوهش کردهاند چه مؤلفه هایی را برای بهزیستی  تعریف کرده اند؟ ثانیاً در وضع کنونی جامعه ما ضرورت آموزش بهزیستی در برنامه درسی نظام آموزشی  ابتدایی کشورمان چیست؟ نتایج این پژوهش نشان می دهد که مشکلات شخصی، اجتماعی، آموزشی،  فرهنگی و... در کشورمان می طلبد که با به کارگرفتن مؤلفه هایی که از طرف صاحب نظران برای بهزیستی منظور  شده است تعریفی دیگر از جایگاه مدارس برای تحقق این امر صورت گیرد و با داشتن اعتقاد به نقشی که مدارس درآموزش بهزیستی دارند، برنامه های درسی به گون های طراحی و اجرا شوند تا با فراهم کردن زمینه های لازم، موجبات بهزیستی برای فراگیران فراهم و این امر در زندگی آنها محقق گردد.

در این پژوهش، مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی مورد مطالعه قرار گرفت. ابتدا با مروری بر کارهای انجام شده مدل فرضی پژوهش انتخاب گردید. پس از ترجمه با توجه به نظر مشورتی گروه خبرگان پرسشنامه ی سنجش مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی را طراحی و پس از تطبیق با نسخه ی اصلی و تأیید گروه خبرگان، به صاحبان فرایند یعنی مدرسان تربیت بدنی ارائه شد سپس پاسخ های دریافتی را وارد نرم افزار SPSS ورژن 23 نموده و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ ضریب 774/0 به دست آمد. بعد از آن با استفاده از آنالیز عاملی اکتشافی، مدل پیشنهادی مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی تعیین شد. سپس با وارد کردن داده ها در نرم افزار LISREL ورژن 8.80، آنالیز عاملی تأییدی پرسشنامه تبیین گردید. در نهایت، مهارت ارتباطی مدرسان تربیت بدنی با سه عامل بیان، مدیریت مکالمه و توجه معرفی گردید مشاهده می شود اولین مولفه ی تأثیرگذار در تدریس به زبان فارسی بیان است، لذا می توان این نتیجه را مد نظر قرار داد که در بافت تدریس به زبان فارسی، گفتار استاد می تواند اولین و مهم ترین تأثیر را در برقراری ارتباط با دانشجویان داشته باشد.

این تحقیق با روش توصیفی-همبستگی انجام شد. برای نمونه گیری ابتدا با محاسبه حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، تعداد 282 نفر انتخاب و نمونه ها با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان فارس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه انسجام خانوادگی و مهارت های زندگی استفاده گردید. پایایی دو پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب به میزان 89/0 و 83/0 محاسبه و تایید شد. نتایج این مطالعه نشان داد که: بین دانشجویان پسر و دختر از نظر انسجام خانوادگی و مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد؛ بین دانشجویان مجرد و متاهل از نظر انسجام خانوادگی و مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود ندارد؛ بین انسجام خانوادگی و مهارت های زندگی با معدل دانشجویان مورد مطالعه رابطه معناداری وجود دارد؛ انسجام خانوادگی قادر به پیش بینی مهارت های زندگی دانشجویان می باشد. بر اساس یافته های حاصله، دانشجویانی که خانواده آنها انسجام اجتماعی بیشتری داشتند، از مهارت های زندگی بالاتری برخوردار بودند؛دانشجویان دختر دارای مهارت های زندگی بالاتری نسبت به دانشجویان پسر بودند و بالاخره، دانشجویانی که دارای مهارتهای زندگی بالاتری بودند و خانواده آنها از انسجام اجتماعی بیشتری برخوردار بود، در تحصیل موفق تر بودند.