فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی

گسترش فناوری های نوین ارتباطی و شبکه های اجتماعی مجازی در دو دهه اخیر، تحولات ایده ای و نگرشی را به ویژه در میان نسل جوان رقم زده است. در این راستا، مقاله پیش رو با هدف بررسی عوامل موثر برگرایش به شبکه-های اجتماعی مجازی در میان دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. روش تحقیق مورد استفاده کمی پیمایشی است که داده ها به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته بر روی نمونه ای با حجم 900 نفر و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای احتمالی در سال 1398 گردآوری شد. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان داد مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر میزان گرایش دانشجومعلمان به شبکه های اجتماعی، به ترتیب، شامل عوامل نگرشی به شبکه های اجتماعی، دینداری، و میزان اعتماد به شبکه های اجتماعی است. سایر متغیرها نظیر جنسیت، سن و مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی تأثیر معنادار اما اندکی بر گرایش به شبکه های اجتماعی داشته اند. در مجموع، متغیرهای مذکور توانسته اند حدود 43 درصد واریانس گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی را تبیین کنند.

هدف پژوهش بررسی تاثیر آموزش به شیوه وب کوئست بر انگیزه پیشرفت، خودپنداره و یادگیری خودتنظیمی دانشجویان در درس انگلیسی به روش شبه آزمایشی انجام شده است. جامعه شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد گرگان در سال تحصیلی ۹۷- ۹۸ به تعداد ۲۸۰۵ نفر بوده است و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد ۲۵ نفر در گروه کنترل و ۲۵ نفر در گروه آزمایش به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابتدا از هر دو گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون به عمل آمده و سپس متغیر آزمایشی برای گروه آزمایشی اجرا شد . سپس پس آزمون برای هر دو گروه به عمل آمد . گردآوری اطلاعات روش میدانی و کتابخانه ای است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد . تجزیه و تحلیل داده از نرم افزار spss21 استفاده شده . نتایج نشان داده است که آموزش به شیوه وب کوئست بر انگیزه پیشرفت ،خود پنداره و یادگیری خودتنظیمی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان در درس زبان تاثیر مثبت دارد.

      پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه بین عملکرد خانواده با وابستگی به شبکه های اجتماعی با توجه به نقش واسطه ای خودتنظیمی هیجانی نوجوانان انجام شده است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان مقطع متوسطه دوم شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 بوده که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه عملکرد خانواده ﭘﺸﺘﺎیﻦ، ﺑﺎﻟﺪیﻮن و ﺑیﺸﺎب(1983) ، پرسش نامه خودتنظیمی هافمن و کاشدان(2010) و پرسش نامه وابستگی به شبکه های اجتماعی حقایق و همکاران(1395) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل یابی معادلات ساختاری  و نرم افزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل مسیر نشان داد بین عملکرد کلی خانواده به خودتنظیمی هیجانی و وابستگی به شبکه های اجتماعی تنها مسیر مستقیم با ضریب 64/0- و 32/0- وجود دارد اما اثر کلی بین عملکرد خانواده به وابستگی به شبکه های اجتماعی برابر با 37/0 است که از این مقدار 17/0 اثر مستقیم و 20/0 به اثر غیر مستقیم و نقش میانجی خودتنظیمی هیجانی مربوط بوده است. این یافته ها نشان داد که نوجوانان دارای بافت خانوادگی ناسالم و کارکرد ضعیف به دلیل نقصی که در مهارت های تنظیم هیجان دارند و به جهت دوری از تنش و استرس ناشی از این مشکلات به شبکه های اجتماعی روی می آورند و همین امر به درک و بینش بهتر مربیان و متخصصان سلامت و سیاست گذاران از تأثیرات استفاده مفرط و آسیب زا از اینترنت در میان کاربران نوجوان و آگاهی خانواده ها در جهت نقش مهم در رفتارهای نابهنجار فرزندانشان و در نهایت تدوین مداخله مناسب از سوی متخصصان کمک می کند.

    هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای ارتباط اجتماع یادگیری با دستاوردهای یادگیری دانشجویان تحصیلات تکمیلی در بستر الکترونیکی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از منظر نحوه گردآوری داده ها کمی از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری این پژوهش شامل 600 دانشجویان کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی مهر البرز و دانشگاه تهران در 3 رشته تحصیلی مشترک بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی وبا استفاده از فرمول کوکران تعداد 346 نفر به عنوان نمونه، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد مدل جامعه تحقیقاتی گریسون و همکاران ( Garrison et al,.2000 ) که شامل 34 سؤال است. روایی پرسش نامه بر اساس روایی محتوا و با استفاده از نظر خبرگان و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 0.83 برآورد شد و در نهایت اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی (روش همبستگی پیرسون) و با به کارگیری نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که در ابعاد حضور شناختی و حضور اجتماعی، دانشجویان موسسه آموزش عالی مهر البرز در مقایسه با دانشگاه تهران در سطح بالاتری قرار دارند و اما در بعد حضور یاددهی تفاوتی بین این دو گروه مشاهده نشد و از سوی دیگر بین حضور شناختی، اجتماعی و یاددهی با میزان تحقق دستاوردهای یادگیری دانشجویان در موسسه آموزش عالی مهرالبرز رابطه مثبت و معناداری وجود داشته و این در حالی است که در دانشگاه تهران از بین مؤلفه های اجتماع یادگیری، تنها مؤلفه حضور یاددهی با میزان تحقق دستاوردهای یادگیری دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و این تفاوت می تواند در نتیجه استفاده از دو مدل آموزشی متفاوت در نهادهای مذکور باشد.

هدف این مطالعه ارزیابی و اولویت بندی انواع مختلف تعامل در محیط یادگیری الکترونیکی و معیارهای مرتبط با آنها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بود. برای دستیابی به این هدف از روش تحقیق کتابخانه ای و توصیفی از نوع زمینه یابی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه منابع مربوط به الگوها و انواع مختلف تعامل در محیط یادگیری الکترونیکی براساس تجارب داخلی و خارجی بود. علاوه برآن کلیه صاحبنظران، خبرگان و دست اندرکاران مراکز فعال آموزش الکترونیکی در مدارس، اداره آموزش و پرورش و دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل نیز شامل جامعه تحقیق بوده و اعضای نمونه با توجه به اهداف و سؤالات تحقیق به صورت هدفمند از بین آنها انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از پرسشنامه پذیرش یادگیری الکترونیک هاروارد با روایی و اعتبار تأیید شده و پایایی 93% می باشد. یافته های تحقیق نشان داد که سهم متغیر های تعامل معلم – دانش آموز با 32 درصد، دانش آموز – محتوا 23 درصد و معلم – محتوا با 16 درصد به ترتیب بالاترین ضریب تاثیر را در سطح یادگیری و رضایت دانش آموزان از تعامل و مشارکت در فرآیند یادگیری را دارد.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های کنار آمدن با استرس و هوش هیجانی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397و حجم نمونه آماری شامل 400 نفر بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه از طریق پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، هوش هیجانی برادبری– گریوز(2004)،حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران(1988) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فلکمن(1985) سنجش شدند. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها مورد تایید اساتید قرار گرفت و پایایی به کمک روش ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب مقادیر 91/0، 91/0، 87/0 و 86/0 به دست آمد. برای آزمون فرضیه ها، از رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد: حمایت اجتماعی، هوش هیجانی و سبک مقابله ای مساله مدار به طور منفی و معنی دار و سبک مقابله ای هیجان مدار به طور مثبت و معنی دار اعتیاد به اینترنت دانش آموزان پیش بینی می کنند. همچنین از بین ابعاد حمایت اجتماعی، خانواده و افراد مهم و از بین ابعاد هوش هیجانی، بعد مدیریت رابطه به طور منفی و معنی دار اعتیاد به اینترنت را پیش بینی می کنند

هدف از پژوهش حاضر، رتبه بندی عوامل مؤثربرضرورت تربیت شهروندالکترونیک دربرنامه درسی بوده است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و بر حسب روش، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری موردمطالعه پژوهش کلیه استادان حوزه و دانشگاه در رشته علوم تربیتی و نمونه آماری مطالعه مورد نظر مدارس دولتی متوسطه اول شهرستان گرگان می باشد. باتوجه به روش بکار رفته، حداقل نمونه 5 نفر و حداکثر10 نفر می باشد که ما حداکثر نمونه یعنی ده نفر را انتخاب کردیم. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه AHP محقق ساخته و مصاحبه با خبرگان امر بوده است. روایی ابزار به کار رفته، نوعی اعتبار منطقی یا محتوایی است که به روش به کار رفته مربوط می شود. دراین تحقیق ابتدا برای شناسایی مهمترین معیارهای مؤثر برضرورت تربیت شهروند الکترونیک دربرنامه درسی براساس ادبیات پژوهش و نظرات خبرگان با استفاده از تکنیک دلفی اقدام کرده و سپس برای تعیین اولویت معیارهای تحقیق حاضر از مدل های تصمیم گیری چند معیاره و مدل AHP و برای انتخاب بهترین گزینه مبتنی براولویت معیارهای موردمطالعه ازتکنیک TOPSIS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که عامل تفکر اختراعی و انتقادی در رتبه اول، عامل بهره وری رتبه دوم، عامل سواد قرن دیجیتال رتبه سوم، عامل کیفیت سیستم آموزشی رتبه چهارم شهروندان مفید دارد با تربیت شهروند الکترونیک از بسیاری از هزینه ها، اتلاف انرژی ها و فرصت ها می توان پیشگیری کرد.وعامل ارتباط مؤثر رتبه پنجم اهمیت قرار دارد. نهاد آموزشی مهم ترین نقش را در تربیت افراد بخصوص تربیت

   با شیوع پاندمی کرونا، شرایط بی سابقه ای بر سیستم آموزشی کشور تحمیل شده است به طوری که در حال حاضر، آموزش در مدارس به صورت مجازی پیگیری می شود. پژوهش حاضر با هدف واکاوی مشکلات آموزش در فضای مجازی با استفاده از برنامه شاد در دوره پاندمی کرونا صورت گرفته است. این مطالعه در چهارچوب رویکرد کیفی و با روش پدیدار شناسی انجام شده است. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شدند. مشارکت کنندگان 20 نفر از آموزگاران مدارس مقطع ابتدایی شهرستان مهاباد بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شدند و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از روش هفت مرحله ای کلایزی انجام پذیرفت. یافته های پژوهش نشان داد که ادراک معلمان از مشکلات و چالش های آموزش در برنامه شاد، شامل 6 مضمون کلی، مشکلات مربوط  به دانش آموزان و والدین(3 زیر مضمون) مشکلات مربوط به معلمان(3 زیر مضمون) مشکلات محتوا  (2 زیر مضمون) مشکلات تجهیزات (2 زیرمضمون) مشکلات سازمانی (2 زیر مضمون ) مشکلات ارزشیابی (2 زیر مضمون) می باشد