پژوهش های روان شناسی اجتماعی

مقدمه: این پژوهش با هدف تبیین علی رفتار جامعه پسند بر مبنای فلسفه فراهیجانی مادر و هیجانات شرم و گناه انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش دوره دوم متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 1396-1395 به همراه مادران آن ها بود. شرکت کنندگان در پژوهش 508 دانش آموز (257 دختر و 251 پسر) به همراه مادرانشان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری عبارت بودند از پرسشنامه فلسفه فراهیجانی والدین (ایولینی، 2006)، که به وسیله مادران تکمیل شد، مقیاس گرایش به شرم و گناه (کوهن و همکاران، 2011) و ابزار گرایش های جامعه پسند (کارلو و راندال، 2002)، که به وسیله فرزندان تکمیل شدند. تجزیه و تحلیل داده ها باروش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل نهایی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. یافته های حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشانگر آن بود که هدایت گری هیجانی مادر، اثر مستقیم و مثبتی بر رفتار جامعه پسند و هیجانات گناه و شرم دارد. همچنین، هیجان گناه و شرم اثر مستقیم و مثبتی بر رفتارهای جامعه پسند نشان دادند. بر اساس یافته های پژوهش، هیجان گناه و شرم در رابطه بین مولفه هدایت گری فلسفه فراهیجانی مادران و رفتار جامعه پسند نوجوانان، نقش واسطه ای داشتند. مولفه پذیرش/آگاهی فراهیجانی مادر، بر هیچ یک از متغیرهای پژوهش اثرگذار نبود. نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج این پژوهش نشانگر اهمیت هیجانات اخلاقی در رفتار جامعه پسند است.

مقدمه: مشاهده بی نزاکتی در محیط کار سازه ای نسبتاً جدید است. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیامدهای مشاهده بی نزاکتی در محیط کار بود. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان شرکت ملی حفاری ایران در شهر اهواز بود. از این جامعه 221 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش پرسشنامه های مشاهده بی نزاکتی در محیط کار (کورتینا و همکاران، 2001)، تنظیم هیجان (نیون و همکاران، 2011)، عاطفه منفی (واتسون و همکاران، 1988)، فرسودگی عاطفی (مسلچ و جکسون، 1981)، خشنودی شغلی (اندروز و ویتی، 1976)، کناره گیری از کار-شغل (هانیچ و هولین، 1990) و تفکر خصمانه (گرین گلاس و جولکانن، 1989) را تکمیل نمودند. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM)و نرم افزارهای AMOS و SPSS ویراست 22 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتاً خوبی با داده ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق حذف 1 مسیر غیرمعنی دار و استفاده از روش دسته بندی ماده ها حاصل شد.یافته ها همچنین حاکی از رابطه معنی دار مشاهده بی نزاکتی در محیط کار با تنظیم هیجان، عاطفه منفی، فرسودگی عاطفی، خشنودی شغلی، کناره گیری از کار-شغل و تفکر خصمانه بودند. نقش واسطه ای تنظیم هیجان و عاطفه منفی نیز در رابطه بین مشاهده بی نزاکتی در محیط کار با فرسودگی عاطفی، خشنودی شغلی، کناره گیری از کار-شغل و تفکر خصمانه مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر در ارتباط با پیامدهای زیان بار مشاهده بی نزاکتی در محیط کار، مدیران سازمان ها می بایست نسبت به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.

مقدمه: هر سال با افزایش چشمگیر بزه کاری نوجوانان در بسیاری از کشورها و ایران روبه رو هستیم که پیامدهای روان شناختی منفی برای این قشر به دنبال دارد، لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر الگوی رفتاری تیپ A، شادکامی و احساس تنهایی در نوجوانان ساکن کانون اصلاح و تربیت انجام شده است.روش: روش پژوهش نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان پسر ساکن کانون اصلاح و تربیت شهر تبریز در سال 96 بود. تعداد 30 نوجوان به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به صورت مداخله 8 جلسه-ای در مدت 2 ماه اجرا گردید. و پرسشنامه های تیپ شخصیتی A، شادکامی آکسفورد و احساس تنهایی آشر قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه تکمیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-22 و آزمون های آمار توصیفی و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین نمرات میانگین پس آزمون دو گروه در مؤلفه های الگوی رفتاری تیپ A (آزمایش، 93/28، کنترل، 45)، شادکامی (آزمایش، 68، کنترل، 7/32) و احساس تنهایی (آزمایش، 2/46، کنترل، 2/53) تفاوت معنادار وجود دارد (05/0>p).نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند میزان شادکامی را در میان نوجوانان ساکن کانون اصلاح و تربیت افزایش و میزان الگوی رفتاری تیپ A و احساس تنهایی را کاهش دهد، بنابراین می توان از این روش درمانی در کنار سایر مداخلات استفاده کرد.

مفهوم عشق را از زوایای گوناگونی تعریف کرده اند و واکاوی این مفهوم در بسیاری از رشته های علمی ازجمله فلسفه، روان شناسی، جامعه شناسی و زبان شناسی موردتوجه بوده است. به گونه ای که تعریف های متنوع و پرشماری از آن شده است. عشق به مثابه احساس، به رغم ویژگی های جسمی آن، فرد را به دیگرانی که موضوع این احساس هستند مرتبط می کند و ازاین رو بعدی اجتماعی- فرهنگی بر آن حاکم است. مفهوم عشق و تجربه ی عاشقی کاملاً تحت تأثیر گفتمان حاکم بر جامعه و وضعیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی هر دوران خاصی است. عشق اگرچه در نگاه اول فردی ترین عاطفه و احساسات می نمایاند اما این مسئله کاملاً متأثر از شرایط جامعه است. توجه به عشق از منظر عاملیت فرد نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. با توجه به تعامل بین فرد و ساخت، ظرفیت افراد برای عاشق شدن به مثابه یک ویژگی اجتماعی شکل می گیرد. هدف اصلی مقاله ی حاضر، بررسی عشق از منظر جامعه شناسی و علوم انسانی است. نویسندگان مقاله با بررسی متون موجود و بهره گیری از روش تحقیق اسنادی به مثابه پیش زمینه لازم برای سنجش تجربی و میدانی موضوع، تحلیل اجتماعی؛ زبان شناختی؛ روان شناختی و فلسفی عشق را مورد کنکاش قرار داده اند. در تحلیل اجتماعی عشق از دیدگاه های افرادی مانند ترنر، گود، گیدنز، باومن و ایلوز استفاده شده است. دیدگاه رولان بارت و رابرت استرنبرگ در حوزه زبان شناسی و نشانه شناسی نیز برای تدقیق دلالت های مفهومی عشق موردتوجه قرارگرفته است. نگاه فلاسفه و روان شناسان به عشق در بخش پایانی مقاله بررسی شده است.

زمینه و هدف : در سال های اخیر شبکه های تلویزیونی زیادی برای تاثیر گذاری و تغییر ذائقه فرهنگی ایرانیان در خارج کشور تاسیس شده است. درهمین راستا پژوهش حاضر به بررسی تاثیر شبکه های تلویزیونی مستقر درخارج ازکشور (ماهواره) بر میزان رضایت، سازگاری و صمیمیت زناشویی دانشجویان متاهل شهر رشت پرداخت. روش : طرح تحقیق توصیفی و پیمایشی و روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای (تحلیلی و مقایسات گروهی) بود. به همین منظور 205 دانشجوی متاهل(132 زن و 73 مرد) در دانشگاه های دولتی و غیردولتی شهر رشت، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند سپس هریک از آنان به پرسشنامه های اطلاعات جمعیت شناختی، آزمون سازگاری زناشویی لاک والاس، شاخص رضایت زناشویی هادسون و مقیاس صمیمیت زناشویی واکر تامسون پاسخ دادند. داده های گرdavari شده به کمک نسخه 20 نرم افزار SPSSبا استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس تک متغیری (در یک طرح فاکتوریل 2×2) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : نتایج پژوهش حاضرنشان داد رابطه ای بین میزان ساعات استفاده از شبکه های تلویزیونی مستقر در خارج از کشور با هریک از متغیرهای رضایت، سازگاری و صمیمت زناشویی وجود ندارد (05/0P>). اما هنگام مقایسات گروهی (تحلیل واریانس) مشخص شد صرف نظراز عامل جنسیت، اثر اصلی استفاده از ماهواره منجربه کاهش رضایت زناشویی (039/0P=، 316/4 F=)، سازگاری زناشویی (004/0P=، 341/8 F=) و صمیمیت زناشویی (017/0P=، 780/5F=) در دانشجویان می شود. نتیجه گیری : استفاده از شبکه های تلویزیونی مستقر در خارج از کشور رضایت، سازگاری و صمیمیت زناشویی دانشجویان متاهل را تهدید می کند و مخاطبان ماهواره در مقایسه با گروهی که از ماهواره استفاده نمی کنند از رضایت، سازگاری و صمیمیت زناشویی کمتری برخوردارند.

مقدمه: این پژوهش با هدف تدوین مدلی ازتاب آوری خانواده مطابق با فرهنگ ایرانی انجام شده است. روش: این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شده است. 23 زوج با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای و از روی لیست افراد حاضر به همکاری بررسی شدند و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تعاملی تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم-افزار MAXQDA10 استفاده گردید. یافته ها: در کدگذاری باز 155 کد اولیه به دست آمد که در کدگذاری محوری براساس شباهت موضوعی در 20 دسته موضوعی قرار داده شدند. در مرحله سوم یا کدگذاری انتخابی، تاب آوری خانواده به عنوان متغیر مرکزی یا اصلی شناخته شد. نتیجه گیری: مدل تاب آوری خانواده می تواند نقشه مفهومی ارزشمندی برای جهت دادن به دامنه وسیعی از خدمات بشری باشد. در تمام تلاش هایی که برای کمک به افراد، زوجین و خانواده ها برای مقابله و سازگاری در طول بحران و ناگواری ها صورت می گیرد، یک دیدگاه نظام دار درباره تاب آوری حائز اهمیت است.

مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضرتعیین رابطه بی ثباتی هیجانی، رفتار جامعه پسند و پرخاشگری با آمادگی به اعتیاد دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم بود. روش: این پژوهش توصیفی با طرح همبستگی بود و جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهرستان قائم شهر در سال تحصیلی 94-1393 (3000 نفر) بودند که از میان آنان 384 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ی چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های بی ثباتی هیجانی(باربارنلی و همکاران)، رفتار جامعه پسند (کپرار و همکاران)، پرخاشگری(باس و پری) و آمادگی به اعتیاد(زرگر و همکاران) پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون خطی ساده و چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون خطی ساده، حاکی از این بود که تمام متغیرهای پیش بین در آمادگی به اعتیاد نقش داشتند(001/0>P). همین طور نتیجه تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین بطور معنی داری واریانس آمادگی به اعتیاد را تبیین می کنند، بطوری که ضرایب بتا بیانگر این بودند که رفتار جامعه پسند با بالاترین مقدار بتا(67/0=β)، بیشترین سهم را در تبیین آمادگی به اعتیاد دارد(001/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، تقویت رفتار جامعه پسند و کاهش بی ثباتی هیجانی و میزان پرخاشگری از طریق آموزشهای خاص ضروری به نظر می رسد.