نوآوریهای آموزشی

هدف پژوهش حاضر 5 تعیین و اولویت بندى روش هاى مناسب تدریس دوزبانه و تاثیر این روش ها بر پیشرفت تحصیلى دانش آموزان بوده است. جامعه آمارى پژوهش شامل 100 نفر از متخصصان مرتبط با گروه علوم تربیتی از جمله اساتید برنامه ریزی درسی، مدیریت آموزشی، روان شناسی تربیتی، آموزش زبان انگلیسی و نیز کلیه دانش آموزان پسر 89 بوده است. براى انتخاب اساتید از روش - اول ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلى 90 تمام شمارى استفاده شد و براى انتخاب دانش آموزان با استفاده از روش خوشه ای چند مرحله اى، ده کلاس و 271 نفر دانش آموز انتخاب شد. در انجام پژوهش از روش توصیفی  پیمایشی و نیمه تجربی استفاده گردید. با توجه به پیشینه پژوهش سه روش تدریس انتقالى، غوطه ورسازى و دوسویه در کشورهاى مختلف بیشترین کاربرد را دارند. الفاى کرونباخ تک t 0 به دست آمد. بر اساس آزمون / 0 و 80 /72 ،0/ پرسش نامه سه روش فوق به ترتیب 75 نمونه و فریدمن روش هاى تدریس دوسویه و غوطه ورسازى از دیدگاه اساتید مورد تایید قرار گرفته بود، این دو روش به صورت نیمه تجربى بین دو گروه اجرا گردید. گروه اول با استراتژى هاى روش تدریس غوطه ورسازى و گروه دوم با استراتژى هاى روش دوسویه آموزش دیدند.. یافته هاى ما نشان داد که پیشرفت دانش آموزان آموزش دیده با روش 4 دوسویه در درس علوم از دانش آموزان آموزش دیده با روش غوطه ورسازى بیشتر است.  پیشرفت تحصیلى دانش آموزان آموزش دیده با روش دوسویه در دروس ریاضى و بنویسیم با دانش آموزان آموزش دیده با روش غوطه ورسازى از نظر آمارى معنا دار نبود.

برای بررسی تأثیر آموزش های پیش دبستانی بر رشد مهارت های شفاهی زبان فارسی دانش آموزان آذری زبان در پایه اوّل از بین 450 نفر جامعه آماری دانش آموزان پایه اوّل ابتدایی منطقه هیر واقع در استان اردبیل تعداد 60 دانش آموز (شامل 30 نفر کودک که پیش دبستانی را گذرانده اند و 30 نفر که این دوره را نگذرانده اند) به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب و همتاسازی شدند. با به کارگیری آزمون رشد زبان مهارت های صحبت کردن، سازمان دهی کردن، گوش کردن، معناشناسی، ،(TOLD-P:3)  نحو و واج شناسی، در این دو گروه از دانش آموزانِ پایه اوّل ابتدایی مورد سنجش قرارگرفت.  میانگین گروه ها از نظر هریک از مهارت هاى مورد مطالعه U و آزمون t با استفاده از آزمون با هم مقایسه شد و نمرات خام، نمرات استاندارد و مرکب آزمودنی ها به همراه جداول آنها ثبت و تحلیل شد. یافته های این مطالعه نشان داد که مهارت های شفاهی زبان فارسی در دانش آموزان پیش دبستانی گذرانده در حد متوسط و قابل قبولی رشد یافته است در حالی که در مورد دانش آموزان پیش دبستانی نگذرانده چنین نیست. از لحاظ بهره های مرکب و تمام خرده آزمون ها  به غیر از تمایزگذاری کلمه  تفاوت آماری معنا داری بین دو گروه مورد مطالعه مشاهده گردید؛ لذا، با توجه به اهمیت و ضرورت دوره پیش دبستانى و با استناد به یافته هاى پژوهش حاضر، لازم است این دوره براى تمامى کودکان مناطق دوزبانه به ویژه مناطق آذرى زبان به اجرا گذاشته شود

هدف اصلى این پژوهش بررسی میزان اضطراب رایانه دانش آموزان دوره متوسطه و بررسی ارتباط آن با رشته تحصیلی، جنسیت و پیشرفت درسى زبان انگلیسی است. بدین منظور 2004 دانش آموز دختر و پسر از 8 استان کشور به صورت تصادفی خوشه اى چند مرحله ای انتخاب شدند و میزان اضطراب رایانه آنان با مقیاس درجه بندى اضطراب رایانه بررسی گردید. سپس داده ها با استفاده از شاخص هاى آمار توصیفى شامل جدول (CARS)  مستقل t فراوانى ها، میانگین و انحراف معیار و همچنین روش هاى آمار استنباطى آزمون و آزمون واریانس یک عاملى براى مقایسه اختلاف میانگین ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته هاى این پژوهش نشان داد که بین اضطراب رایانه و رشته تحصیلی دانش آموزان ارتباط معنادارى وجود دارد؛ بدین ترتیب که میزان اضطراب رایانه دانش آموزان رشته ریاضی فیزیک در مقایسه با دانش آموزان رشته های دیگر کمتر است. نتایج در زمینه جنسیت نشان داد که بین اضطراب رایانه و جنسیت ارتباط معنا داری وجود ندارد اما میزان اضطراب رایانه هر دو گروه نمونه (پسران و دختران) دانش آموزان ایرانى در مقایسه با میزان اضطراب رایانه افرادى که در پژوهش هاى دیگر مورد بررسى قرار گرفته اند بسیار متفاوت است. در 53/ پژوهش حاضر تعداد افرادى که به اضطراب رایانه (از کم تا زیاد) مبتلا بودند حدود 5 در صد است که بدان معنا است که تقریباً از هر دو دانش آموز ایرانى یک نفر به اضطراب رایانه مبتلاست. یافته هاى این پژوهش همچنین مؤید رابطه معنا دار بین پیشرفت درسى زبان انگلیسی و اضطراب رایانه است. بدین معنا که دانش آموزان موفق در درس زبان انگلیسى اضطراب رایانه کمتری دارند.

نظریه فن هیلی یک مدل یادگیری است که انواع متفاوت تفکر را که دانش آموزان هنگام روبه رو شدن با اشکال هندسی تجربه می کنند عرضه کرده و از مرحله برخورد بصری با شکل هندسی تا درک صوری اثبات هندسی را شامل می شود. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر روش های نوین آموزش هندسه بر مبنای نظریه فن هیلی بر نگرش دانش آموزان دبیرستانی بود. نمونه آماری این پژوهش را یک کلاس دوم ریاضی و یک کلاس دوم تجربی در یک دبیرستان دیگر به عنوان گروه آزمایش و یک کلاس دوم ریاضی و یک کلاس دوم تجربی در دبیرستان دیگر به عنوان گروه کنترل تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای اطمینان از معادل بودن گروه ها و همگن کردن کلاس ها، از نمرات ریاضی یک و نمرات خام هوش به عنوان متغیرهای همگام در آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش عبارت اند از: آزمون رِیون برای سنجش هوش، نمرات ریاضی یک، طرح درس تدوین شده بر مبنای نظریه فن هیلی، و پس آزمون تشریحی هندسه بود. نتایج پژوهش نشان داد که تدریس بر مبنای نظریه فن هیلی بر نگرش فراگیران، تأثیر مثبت دارد. گروه ها قبل از اعمال متغیر مستقل، همسان بودند و تفاوت معنی داری بین آن ها از نظر هوش و توانائی ریاضی وجود نداشت. اما بعد از طی دوره آزمایش، بین نمرات هندسه آن ها تفاوت معنی دار دیده شد که می توان آن را به روش آموزش مربوط دانست. در پایان، بر اساس یافته های پژوهش از آنجای که آموزش مبتنی بر نظریه فن هیلی باعث نگرش مثبت فراگیران در یادگیری درس هندسه می شود، استفاده از این روش به دبیران هندسه دبیرستان ها پیشنهاد می شود.

هنر پدیده ای است پیچیده و در عین حال روحانی، که از ابتدا با بشر همزاد بوده است. چه آن انسان هایی که در غارها زندگی می کردند و چه انسان هایی که امروز در دنیایی مملو از اضطراب و نگرانی دست و پا می زنند هنر را وسیله ای برای تشفی خاطر خود برگزیده اند. بر اساس همین نیاز است که هنر به عنوان یکی از موضوعات قابل آموزش در تمامی نظام های آموزشی مطرح است. سیری در تاریخ هنر نشان می دهد که رویکردهای متفاوتی در آموزش هنر برای خدمت رسانی به سایر » گرفته تا «هنر برای هنر» هنر مطرح بوده که از ارزش گذاری در نوسان است. «هنر برای پرورش مهارت ها و تولید آثار هنری» و «رشته ها در این مقاله ضمن بررسی این رویکردها و نظرات آن ها، به معرفی روش تربیت هنری پرداخته شده و با توجه به این که اخیراً این روش در مدارس معرفی شده و در سال 87 به صورت آزمایشی در بعضی از استان ها، با ارائه آموزش ضمن خدمت به معلمان، اجراشده، این پژوهش به بررسی تأثیر این روش بر فعالیت های هنری (نقاشی، کاردستی، تربیت شنوایی، قصه و نمایش) و مهارت های فرآیندی (تفکر، تعامل، مشارکت، همکاری، نظم، دقت، و خلاقیت هنری) دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی پرداخته است. روش پژوهش شبه آزمایشی بوده، بدین ترتیب که با دو گروه پسر و دختر به صورت کنترلی و دو گروه دختر پسر به صورت آزمایشی انجام و یک پس آزمون گرفته شده است. نتایج بیانگر آن است که دانش آموزانی که با روش تربیت هنری آموزش دیده بودند نسبت به دانش آموزانی که با روش سنتی آموزش دیدند هم از لحاظ فعالیت های هنری و هم از لحاظ مهارت های فرآیندی عملکرد بهتری داشتند و تفاوت عملکرد آن ها در هر دو بعد در سطح بالایی معنادار بوده ولی تأثیر تعاملی گروه و جنسیت معنادار نبود.

رویکرد تلفیقی به برنامه درسی هنر متناسب باهوش چندگانه، رشته های هنری مختلف و ایجاد موقعیت یادگیری مرتبط با مفاهیم علوم تجربی، جهت گیری اصلی تربیت هنری و طراحی آموزش هنر بوده است. مسائل مرتبط با اجرای برنامه درسی هنر همچون طراحی آموزشی، آموزش های حرفه آموزگاری در حوزه یادگیری هنر، ایجاد موقعیت یادگیری در ساعت هنر و نظایر آن و همچنین مشکلات مرتبط با عدم توجه به عناصر برنامه درسی، موجب شده است، تولیدات هنری دانش آموزان از غنای لازم برخوردار نشود. در طراحی آموزشی هنر مبتنی بر تلفیق تولید هنری و مفاهیم علوم تجربی، کوشش شده است با توجه به عناصر برنامه درسی هنر در هنگام اجرا، تولید هنری در درجه اول و یادگیری علوم در درجه دوم مورد تأکید باشد. تولید هنری، محصول هنری است که به دنبال آموزش هنر می آید. در ساعت هنر، کاربرد مفاهیم علوم در هنر به عنوان یک رویکرد تلفیقی متمایز در مقابل کاربرد هنر در آموزش، موردنظر است و مفاهیم علوم تجربی در خدمت یادگیری هنر قرار می گیرد. از این رو مفهوم و قلمرو تولید هنری مورد تأکید قرار گرفته است. با توجه به روش شناسی پژوهشی معطوف به عمل فکورانه و با تأکید بر قضاوت و تصمیم گیری پژوهشگر، الگوی راهنما براساس چهارچوبی که از مبنای نظری و تجربی پژوهش حاصل شده است، توسط صاحب نظران برنامه درسی و کارشناسان آموزشی به شیوه تحلیل داده های متنی (رویکرد کیفی( اعتباربخشی گردیده است

معلمان نقطه آغاز و عنصر اصلی هرگونه تحول در نظام آموزش وپرورش محسوب می شوند؛ پس برای اینکه بتوانند وظایف حرفه ای، تخصصی و تربیتی خود را بهتر انجام دهند، لازم است پیوسته امکان بهره مندی آن ها از آموزش های جدید و مهارت های تازه فراهم گردد. این مهم از طریق طراحی و اجرای نظام ضمن خدمت معلمان، به نحوی که زمینه ارتقای علمی و تخصصی و به روز نمودن اطلاعات و کسب مهارت های جدید را امکان پذیر نماید، میسر می شود. به دلیل اهمیت نظام تعلیم و تربیت در پیشرفت کشور، موضوع آموزش نیروی انسانی در آموزش وپرورش و به ویژه آموزش معلمان نسبت به سایر حوزه ها از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است. بنابراین بررسی نظام ضمن خدمت معلمان و ارایه طریق برای بهبود و تکمیل آن امری ضروری می باشد. در این پژوهش، هدف مطالعه شناسایی نقاط ضعف و قوت نظام موجود آموزش معلمان و پیشنهاد دادن راه هایی برای تکمیل و بهبود آن است. بدین منظور نظام ضمن خدمت معلمان از 5 منظر شامل میزان تأثیر دوره های ضمن خدمت اجرا شده، نارسایی ها، میزان استفاده از روش ها و الگوهای جدید، روش ها و راهکارهای بهبود و تکمیل نظام معلمان و ویژگی های مطلوب آن مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در مناطق 19 گانه شهر تهران اجرا شده است. روش پژوهش توصیفی است و برای ارزیابی وضع موجود اجرای دوره های ضمن خدمت از مدل ارزیابی مهارت حرفه ای معلمان گاسکی (cusky) استفاده شده است. اساس نتایج حاصل، چهار عامل زیر در بهبود و تکمیل نظام ضمن خدمت مؤثرتر است: نیازسنجی و طراحی اجرای دوره، متناسب با نیاز شغلی معلمان؛ اجرای دوره های ضمن خدمت به روش کارگروهی و پروژه ای؛ مشارکت معلمان و مدیران قبل و حین دوره ها؛ تدارک فرصت مناسب برای شرکت کنندگان در دوره برای به کارگیری آموزش ها و مهارت های کسب شده.