مهارت های شفاهی زبان

برای بررسی تأثیر آموزش های پیش دبستانی بر رشد مهارت های شفاهی زبان فارسی دانش آموزان آذری زبان در پایه اوّل از بین 450 نفر جامعه آماری دانش آموزان پایه اوّل ابتدایی منطقه هیر واقع در استان اردبیل تعداد 60 دانش آموز (شامل 30 نفر کودک که پیش دبستانی را گذرانده اند و 30 نفر که این دوره را نگذرانده اند) به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب و همتاسازی شدند. با به کارگیری آزمون رشد زبان مهارت های صحبت کردن، سازمان دهی کردن، گوش کردن، معناشناسی، ،(TOLD-P:3)  نحو و واج شناسی، در این دو گروه از دانش آموزانِ پایه اوّل ابتدایی مورد سنجش قرارگرفت.  میانگین گروه ها از نظر هریک از مهارت هاى مورد مطالعه U و آزمون t با استفاده از آزمون با هم مقایسه شد و نمرات خام، نمرات استاندارد و مرکب آزمودنی ها به همراه جداول آنها ثبت و تحلیل شد. یافته های این مطالعه نشان داد که مهارت های شفاهی زبان فارسی در دانش آموزان پیش دبستانی گذرانده در حد متوسط و قابل قبولی رشد یافته است در حالی که در مورد دانش آموزان پیش دبستانی نگذرانده چنین نیست. از لحاظ بهره های مرکب و تمام خرده آزمون ها  به غیر از تمایزگذاری کلمه  تفاوت آماری معنا داری بین دو گروه مورد مطالعه مشاهده گردید؛ لذا، با توجه به اهمیت و ضرورت دوره پیش دبستانى و با استناد به یافته هاى پژوهش حاضر، لازم است این دوره براى تمامى کودکان مناطق دوزبانه به ویژه مناطق آذرى زبان به اجرا گذاشته شود

یافته های پژوهشی نشان می دهد که کودکان ترک زبانی که از آموزش های پیش از دبستان بهره مند می شوند در سال اول دوره ابتدایی در مهارت های شفاهی زبان فارسی نسبت به هم سالان خود تواناترند و پیشرفت تحصیلی بهتری دارند. امّا برای این سؤال که آیا این برتری در سال های بعدی تحصیل نیز ماندگار است یا نه پاسخ مشخصی وجود ندارد. مطالعه حاضر، که از نوع پس رویداد بوده و با روش علّی- مقایسه ای صورت گرفته است، به همین موضوع، یعنی «ماندگاری تأثیرِ آموزش پیش دبستانی بر مهارت های شفاهی زبان فارسی کودکان ترک زبان و پیشرفت تحصیلی آنان پس از برخورداری از 3 سال آموزش ابتدایی، در پایان سال سوّم ابتدایی» می پردازد. اجرای آزمون رشد زبان (3 :TOLD-P) بر دو گروه، پیش دبستانی گذرانده و پیش دبستانی نگذرانده، که در آغازین روزهای سال اوّل دبستان تفاوت های معنا داری در مهارت های صحبت کردن، سازماندهی، گوش کردن، معناشناسی، نحو و واج شناسی زبان فارسی داشتند، نشان داد که برتری گروه پیش دبستانی گذرانده نسبت به گروه گواه- علی رغم برخورداری هر دو گروه از 3 سال آموزش ابتدایی برابر- همچنان به قوّت خود باقی است. افزون بر آن، گروه پیش دبستانی گذرانده در دروسِ وابسته به مهارت های زبان فارسی نظیر فارسی، املا، انشا، قرآن، دینی، علوم اجتماعی، ریاضی و علوم نسبت به گروه دوّم عملکرد بهتری داشتند. این تفاوت در دروسِ مستقلّ از مهارت های یادشده نظیر هنر و ورزش وجود نداشت. نتایج حاصل از اجرای آزمون فوق نشان داد که کودکان ترک زبان، حتّی پس از برخورداری از 3 سال آموزش دوره ابتدایی، از رسیدن به مرحله مورد انتظار از لحاظ مهارت های شفاهی زبان فارسی باز می مانند و نیز این که کودکان ترک زبان در صورت بهره مندی از آموزش های پیش دبستانی می توانند حتّی پس از گذشت 3 سال همچنان نسبت به کودکان ترک زبانی که این دوره را نگذرانده اند پیشرفت تحصیلی بهتری داشته باشند.