علوم زیستی ورزشی

علوم زیستی ورزشی

علوم زیستی ورزشی سال یازدهم پاییز 1398 شماره 3 (پیاپی 42) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی آثار فعالیت بدنی طولانی مدت بر سطوح آدروپین سرم و بهبود مقاومت به انسولین در زنان چاق کم تحرک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آدروپین زنان چاق کم تحرک شاخص مقاومت به انسولین فعالیت ورزشی هوازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۵۹
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ۱۶ هفته فعالیت هوازی بر سطوح آدروپین سرم و شاخص مقاومت به انسولین در زنان چاق کم تحرک بود. بدین منظور، ۲۰ نفر از زنان چاق (سن ۵۳/۴±۴۰/۴۱ سال؛ وزن ۱۴/۶±۶۹/۷۶ کیلوگرم)، در این پژوهش شرکت کردند و  به طور تصادفی به دو گروه فعالیت ورزشی هوازی و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی ۱۶ هفته ای گروه فعالیت هوازی شامل 90 دقیقه فعالیت ایروبیک و دویدن بر روی تردمیل با میانگین مدت زمانی ۶۳/۵±۱۸/۱۵ دقیقه؛ هفته ای ۴ جلسه با شدت معادل 7 مت، بود. قبل و پس از مداخله، خون گیری به منظور اندازه گیری آدروپین سرم، انسولین و گلوکز ناشتا انجام گرفت. در این پژوهش از آزمون آماری تی زوجی و تی مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که BMI، WHR و HOMA-IR در گروه فعالیت ورزشی هوازی، نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری داشت. سطوح آدروپین سرم به طور معناداری در گروه فعالیت ورزشی هوازی نسبت به گروه کنترل افزایش یافت. بین تغییرات آدروپین با تغییرات BMI، HOMA-IR و WHR همبستگی معناداری مشاهده شد (۰۵/۰P<). با توجه به رابطه آدروپین با مقاومت به انسولین و تأثیرپذیری آنها از تمرین هوازی ممکن است آدروپین، نقش ویژه ای در کنترل وزن و پیشگیری از دیابت نوع دو ایفا کند.
۲.

تأثیر 3 ماه تمرین هوازی بر TNF-α و مقاومت به انسولین در مردان چاق دیابتی نوع دو2(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: التهاب سیستمیک دیابت نوع دو مقاومت به انسولین ورزش هوازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۲۴۶
مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر تمرینات هوازی بر تومور نکروز فاکتور آلفا (TNF-α) و مقاومت به انسولین در مردان دیابتی نوع دو انجام گرفت. 30 مرد چاق بزرگسال (36≥BMI≥30) غیرفعال مبتلا به دیابت نوع دو به شیوه تصادفی در دو گروه تجربی (15=n) و کنترل (15=n) قرار گرفتند. گروه تجربی در یک دوره تمرینات هوازی سه ماهه به تعداد سه جلسه در هفته (HRmax(%)75-60) شرکت کردند. سطوح سرمی TNF-α، گلوکز و مقاومت به انسولین در شرایط قبل و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین اندازه گیری شد. از آزمون تی مستقل به منظور مقایسه سطوح پایه متغیرها از آزمون تی وابسته برای تعیین اثر برنامه تمرینی بر متغیرها استفاده شد. به منظور اطمینان از توزیع نرمال داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شد. مداخله تمرینی به کاهش معنا دار گلوکز (001/0=P) و مقاومت به انسولین (034/0=P) و عدم تغییر TNF-α (83/0=P) منجر شد. با وجود عدم تغییر TNF-α، 3 ماه تمرین هوازی با بهبود چشمگیری در گلوکز و مقاومت به انسولین در بیماران دیابتی نوع دو همراه است. بر پایه یافته های حاضر و سایر شواهد موجود، بهبود در نیمرخ گلیسمیک و مقاومت به انسولین احتمالاً ریشه در تغییر در سایر میانجی های هورمونی و متابولیکی دارد که نیازمند مطالعات بیشتر در این زمینه است.
۳.

اثر تمرینات هوازی تداومی (CAT) و تناوبی شدید(HIIT) بر بیان ژن «پروتئین دارای منطقه تنظیمی مثبت 16» (PRDM16) در بافت چربی سفید موش های صحرایی ویستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بافت چربی سفید تمرین تناوبی شدید تمرین هوازی تداومی PRDM16

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۴۱۴
مطالعات گذشته، اثر تمرین هوازی تداومی (CAT)  را بر بیان ژن «پروتئین دارای منطقه تنظیمی مثبت 16» (PRDM16) در بافت چربی سفید بررسی کرده اند. با این حال، تاکنون مطالعه ای اثر انواع مدل های تمرینی به ویژه تمرین تناوبی شدید (HIIT) را بر بیان این ژن مطالعه نکرده است. بنابراین، در این مطالعه، اثر دو شیوه تمرین هوازی تداومی (CAT)  و همچنین دو شیوه تمرین تناوبی شدید (HIIT)  بر بیان این ژن بررسی شد. 40 سَر رَت به صورت تصادفی به پنج گروه: کنترل، تمرین هوازی با حجم متوسط، تمرین هوازی با حجم زیاد، تمرین تناوبی شدید با حجم متوسط  و تمرین تناوبی شدید با حجم زیاد تقسیم شدند. آزمودنی های گروه های تمرینی، به مدت 8 هفته، هفته ای 5 جلسه، تحت دو شیوه تمرین تمرین هوازی تداومی و دو شیوه تناوبی شدید بر روی نوار گردان قرار گرفتند. پس از اتمام پروتکل تمرین، آزمودنی ها بی هوش شده و بافت چربی زیرپوستی برداشته شدند. برای اندازه گیری بیان نسبی ژنِ PRDM16 از روش Real Time –PCR استفاده شد. داده ها نشان داد میزان بیان ژن PRDM16 در دو گروه «تمرین هوازی تداومی با حجم متوسط» و «با حجم زیاد» و در دو گروه «تمرین تناوبی شدید با حجم متوسط» و «حجم نسبتاً زیاد»، تفاوت معناداری در قیاس با گروه کنترل نداشت (05/0P>). یافته های این مطالعه دلالت بر این دارند که تمرینات ورزشی اعم از تمرین هوازی تداومی و تمرین تناوبی شدید، تغییری در بیان ژن PRDM16 در بافت چربی زیرپوستی ایجاد نمی کند
۴.

اثر چاقی و تمرین استقامتی شدید متعاقب آن بر غلظت آیریزین سرم و بیان UCP1 mRNA چربی زیرپوستی و ارتباط این عوامل با تغییرات لپتین در موش های نژاد ویستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیریزین تمرین استقامتی شدید چاقی لپتین UCP1 mRNA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۳۰۲
اطلاعات درباره ی غلظت و تنظیم آیریزین تحت شرایط فیزیولوژیکی مختلف، کم است. هجده سر موش، 12 هفته غذای پرچرب و 6 سر غذای استاندارد (غیرچاق) مصرف کردند. سپس گروه غیرچاق و 6 سر موش چاق (چاق پایه) کشته و دوازده سر موش باقی مانده به گروهای چاق تمرین و چاق کنترل تقسیم شدند. گروه تمرینی 14 هفته، هر هفته 5 روز با شدت بالا روی نوارگردان دویدند. نمونه ها 48 ساعت پس از آخرین جلسه ی تمرینی گرفته شد. غلظت آیریزین و لپتین سرم در گروه چاق پایه بالاتر از گروه غیرچاق بود (05/0≥P). تمرین منجربه افزایش آیریزین و کاهش لپتین سرم گردید (05/0≥P). بیان UCP1 mRNA در گروه چاق پایه کمتر از گروه غیرچاق بود (05/0≥P). درحالی که در گروه تمرینی نسبت به گروه کنترل افزایش داشت (05/0≥P). ارتباط لپتین و آیریزین در گروه چاق پایه مثبت و گروه تمرینی منفی بود (05/0≥P). لپتین و UCP1 در گروه چاق پایه ارتباط منفی داشتند (05/0≥P). علیرغم اینکه چاقی با افزایش لپتین و آیریزین همراه بود، اما بین لپتین وUCP1  یک ارتباط منفی معنی دار مشاهده شد. بااین حال، تمرین با کاهش لپتین و افزایش آیریزین و UCP1  سبب کاهش وزن موش های چاق گردید.
۵.

تاثیر هشت هفته تمرین هوازی منتخب در آب بر سطوح لیپوکالین 2، شاخص های گلیسمیک و پروفایل لیپیدی در مردان میانسال اضافه وزن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پروفایل لیپیدی تمرین هوازی در آب شاخص های گلیسمیک لیپوکالین-2 مردان میانسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
لیپوکالین 2، آدیپوکاین جدیدی است که از بافت چربی ترشح می شود و با التهاب خفیف، چاقی، مقاومت انسولینی و سندروم متابولیک ارتباط نزدیکی دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر 8 هفته تمرین منتخب در آب بر سطوح لیپوکالین 2، شاخص های گلیسمیک و پروفایل لیپیدی در مردان میانسال دارای اضافه وزن بود. بدین منظور 24 مرد دارای اضافه وزن (Kg/m<sup>2</sup>25BMI≥) 45 تا 55 ساله به صورت فراخوان عمومی، از میان 70 داوطلب به منظور شرکت در این مطالعه، به طور تصادفی انتخاب شدند و پس از دارا بودن شرایط لازم به دو گروه تجربی (12 نفر) و کنترل (12 نفر) تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل تمرینات هوازی در آب با شدت 45 تا 65 درصد ضربان قلب بیشینه به مدت 8 هفته بود. نمونه های خونی پیش و پس از تمرین به منظور اندازه گیری متغیرهای تحقیق گرفته شد. یافته ها نشان داد در مقایسه بین گروه های کنترل و تجربی با استفاده از آزمون t مستقل تفاوت معناداری در متغیرهای لیپوکالین-2، شاخص مقاومت انسولینی، کلسترول، تری گلیسرید و LDL-C مشاهده شد (05/0>P)، درحالی که تغییرات متغیرهای گلوکز، انسولین و HDL-C معنادار نبود (05/0P>). نتایج نشان داد یک دوره تمرینات هوازی در آب توانست تأثیرات مثبتی بر کاهش برخی عوامل خطرزای قلبی عروقی در مردان میانسال دارای اضافه وزن داشته باشد. بنابراین، این تمرینات می تواند جهت توصیه تمرینی توسط متخصصان ورزش و سلامت در این افراد استفاده شود.
۶.

تأثیر شدت تمرین ورزشی بر ساختار و عملکرد بطن چپ رت های مبتلا به آنفارکتوس میوکارد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آنفارکتوس میوکارد شدت تمرین ورزشی کسر تزریقی کسر کوتاه شدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۹۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر شدت تمرین ورزشی بر ساختار و عملکرد بطن چپ در رت های مبتلا به MI بود. به این منظور، ابتدا رت های نر نژاد ویستار تحت عمل جراحی بستن شریان LAD قرار گرفتند و سپس توسط اکوکاردیوگرافی ایجاد MI تأیید شد. چهار هفته پس از جراحی، رت های مبتلا به MI به صورت تصادفی در گروه های تمرین ورزشی با شدت های کم (LIT)، متوسط (MIT)، بالا (HIT) و شم (Sham) به اضافه گروه کنترل سالم (Con) قرار گرفتند و برنامه های تمرین ورزشی را به مدت شش هفته و پنج جلسه در هفته اجرا کردند. نتایج آزمون ANOVA یک طرفه نشان داد؛ بین گروه ها در مقادیر کسر تزریقی (EF)، کسر کوتاه شدگی (FS)، قطر پایان دیاستولی بطن چپ (LVIDd) و  پایان سیستولی بطن چپ (LVIDs) تفاوت معناداری وجود دارد ( P ≤ 0.05). نتایج آزمون تعقیبی نشان داد؛ EF در هر سه گروه تمرین ورزشی و FS در گروه های MIT و HIT در مقایسه با گروه Sham افزایش معناداری داشته اند، اما مقادیر آنها در گروه های مبتلا به MI در مقایسه با گروه Con به شکل معناداری کمتر بود(05/0 P ≤). مقادیر LVIDd  در گروه HIT در مقایسه با گروه های Con، Sham و MIT و در گروه LIT در مقایسه با گروه Con افزایش معناداری داشت. همچنین، مقادیر LVIDs در گروه های مبتلا به MI در مقایسه با گروه کنترل(Con) به شکل معناداری افزایش یافت (05/0 P ≤). در نتیجه، تمرین ورزشی صرف نظر از شدت، ساختار و عملکرد بطن چپ را بهبود می بخشد، اما به نظر می رسد افزایش شدت تمرین ورزشی تأثیر بارزتری بر عملکرد بطن چپ در رت های مبتلا به MI دارد.
۷.

تأثیر تمرین راه رفتن با علامت گذاری شنیداری بر هم انقباضی عضلات اندام تحتانی سالمندان سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الکترومیوگرافی علامت گذاری ریتمیک شنیداری سالمندی اولیه هم انقباضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۶۹
سالمندان سطوح بالایی از هم انقباضی را در عضلات اندام تحتانی نشان می دهند که بیشتر برای جبران زوال اندام ها و کنترل حرکتی بهتر ظاهر می شود. راه رفتن عادی و بی نقص علاوه بر سلامت عوامل عصب عضله، به سلامت شناختی و نیز خودکاری حرکت بستگی دارد؛ بنابراین می توان با به چالش کشیدن منابع اجرایی از طریق علامت گذاری ریتمیک شنیداری توجه فرد را به بیرون جلب کرد و فعالیت روزمره ای چون راه رفتن را به خودکار و بدون تمرکز تغییر داد. 30 مرد سالمند واجد شرایط 60 تا 75 ساله به طور داوطلبانه انتخاب شدند و در دو گروه کنترل (گروه بدون تمرین و گروه راه رفتن بدون علامت گذاری شنیداری) و 1 گروه تجربی (راه رفتن با علامت گذاری شنیداری) قرار گرفتند. برای ارزیابی هم انقباضی عضله، الگوی فعالیت عضلات اندام تحتانی از جمله نعلی، ساقی قدامی، پهن داخلی، پهن خارجی و دوسررانی طی 90 ثانیه راه رفتن با سرعت ترجیحی در پیش و پس آزمون بررسی شد. تمرینات به مدت 6 هفته، 3 جلسه در هفته و هر جلسه 20 دقیقه انجام گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از مدل آنالیز کوواریانس و آزمون ناپارامتریک بوت استرپ در سطح معناداری 05/0 انجام گرفت. نتایج نشان داد که پس از 18 جلسه تمرین، هم انقباضی در عضلات همکار بیشتر و عضلات موافق و مخالف کمتر شده، اما این یافته ها از نظر آماری، معنادار نبوده است (05/0<P). این نتایج نشان می دهد که علامت گذاری شنیداری حین تمرین راه رفتن، ممکن است تأثیر چندانی بر فعالیت هم انقباضی عضلات در سالمندی اولیه نداشته باشد که احتمالاً در اثر عدم تغییرات بارز شناختی در این دوره است.
۸.

تأثیر یک دوره برنامه تمرین تناوبی شدید بر بیان ژن های GLUT-1 و PDK1 ریه موش های صحرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بافت ریه بیان ژن تمرین تناوبی شدید گلوکز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۲۶۷
گلوکز، سوبسترای اصلی بافت ریه در شرایط فیزیولوژیک است، با این حال بررسی انتقال گلوکز در بافت ریه هنگام تمرین موضوعی است که کمتر مطالعه و بررسی شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر یک دوره تمرین تناوبی شدید بر بیان GLUT-1 و PDK1 در سطح mRNA بافت ریه است. چهارده سر رت نر نژاد ویستار (سن 4 هفته، 9±68 گرم) به صورت تصادفی و مساوی به دو گروه تمرین و کنترل تقسیم شدند.  برنامه تمرین شامل 9 هفته تمرین تناوبی شدید بود که با سرعت 25 متر بر دقیقه شروع شد و با سرعت 70 متر بر دقیقه به پایان رسید. پس از نمونه برداری بافتی، با استخراج RNA و سنتز cDNA با استفاده از تکنیک Real time RT-PCR بیان ژن ها بررسی شد. 9 هفته تمرین موجب کاهش بیان GLUT-1 در مقایسه با گروه کنترل شد که این تغییر معنادار نبود. همچنین متعاقب برنامه تمرینی بیان PDK1 افزایش یافت و تفاوت معناداری را با گروه کنترل 9 هفته نشان داد  (05/0 P≤). با توجه به نتایج پژوهش این احتمال وجود دارد که هنگام تمرین سوبستراهای دیگری غیر از گلوکز درگیر فرایند سوخت وسازی بافت ریه شوند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۰