شناخت اجتماعی

مقدمه: این پژوهش به آزمون مدلی در رابطه با رشد وجدان در اوان کودکی می پردازد. چگونگی ارتباط دو مبنای رشدی محیط تربیتی و ویژگی های سرشتی کودک در رشد وجدان اخلاقی او همواره مورد مطالعه پژوهشگران بوده است. در این مقاله برای بررسی ارتباط میان عوامل درونی و محیطی در رشد اخلاقی کودک، نقش متغیر کنترل تلاش مند در رابطه تعامل مادر کودک و رفتار سازگار با قانون و همدلی که دو جنبه از وجدان هستند، بررسی می شود. روش: بدین منظور 515 کودک پیش دبستانی، به طور تصادفی انتخاب شدند و مادران آن ها پرسشنامه های مربوط به هر سه متغیر را پاسخ دادند. با استفاده از روش تحلیل مسیر برای دو متغیر وابسته همدلی و رفتار سازگار با قانون و زیرمقیاس های تعامل مادر کودک شامل نزدیکی (تعامل مثبت)، وابستگی و تعارض و زیرمقیاس های کنترل تلاش مند، شامل بازداری درونی، تمرکز توجه، خوشایندی محرک ها و حساسیت ادراکی، اثرگذاری تعامل مادر کودک بر ابعاد وجدان در 24 مسیر بررسی شد. شاخص های برازش در همه مسیرهای پیشنهادی مدل، به جز یک مورد، معنادار و مناسب بود. یافته ها: در مجموع، نتایج آزمون مدل، نشان می دهد که تعامل مثبت مادر کودک با واسطه کنترل  تلاش مند بر همدلی و رفتار سازگار با قانون در سن پیش دبستان تأثیر دارد. همچنین نتایج پژوهش، فقدان نقش واسطه ای کنترل تلاش مند کودک را در رابطه مؤلفه وابستگی مادر کودک بر رفتار سازگار با قانون کودک نشان می دهد. نتیجه گیری: این پژوهش، نقش و اهمیت عاملیت، به ویژه کنترل تلاش مند را در سن پیش دبستان، برای نتیجه بخش بودن تعامل مثبت با مادر در درونی سازی ارزش های اخلاقی نشان داد.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی روابط علی جذب شناختی و یادگیری ادارک شده بر اساس نقش واسطه گری درگیری شناختی، سهولت و سودمندی ادراک شده به روش تحلیل مسیر است. روش: نمونه آماری این پژوهش شامل 273 نفر از دانشجویان دوره های مجازی دانشگاه پیام نور شیراز که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و به پرسشنامه هایی متشکل از درگیری شناختی وانگ و اسکالیس (2013)، جذب شناختی آگاروال و کاراهانا(2000)، یادگیری ادراک شده رووی و همکاران (2009 )،سهولت ادراک شده هسوولو (2004)  و سودمندی ادراک شده کیم و دیگران (2007) پاسخ دادند. یافته ها: به طور کلی نتایج حاکی از اثرات غیر مستقیم مؤلفه های جذب شناختی بر یادگیری ادراک شده دانشجویان دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده جذب شناختی و مؤلفه های آن از طریق واسطه گری درگیری شناختی، سودمندی و سهولت ادراک شده بر یادگیری ادراک شده تأثیر گذار بوده به طوری که کنترل و کنجکاوی از طریق درگیری شناختی، سودمندی و سهولت ادراک شده اثر مستقیم و غیر مستقیم و تفکیک زمانی، غوطه وری متمرکز و لذت بی نهایت از طریق درگیری شناختی و سودمندی ادراک شده بر یادگیری ادراک شده اثر غیر مستقیم  است. کلیه متغیر های مطرح در این پژوهش چهل و دو درصد از تغییرات موجود در متغیر یادگیری ادراک شده را تبیین می کنند.

مقدمه: ﭘﮋوﻫﺶ حاضر با هدف بررسی سازگاری تحصیلی بر اساس ویژگی های شخصیتی و حمایت اجتماعی ادراک شده با نقش واسطه ای راهبردهای خودتنظیمی انجام شد. روش: تعداد 300 دانش آموز پسر دوره متوسطه دوم شهر تهران در  سال تحصیلی 1396 1395  ﺑﺎ روش نمونه گیری تصادفی ﺧﻮﺷﻪ ای ﻣﺮﺣﻠﻪ ای اﻧﺘﺨﺎب و به پرسشنامه های سازگاری دانش آموزان سینها و سینگ (1993)، ویژگی های شخصیتی آیزنگ (1963)، حمایت اجتماعی زیمت (1988) و راهبردهای انگیزشی خودتنظیمی پینتریچ و دی گروت (1990) پاسخ دادند. اطلاعات با  بهره گیری از معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد روان آزردگی به صورت غیرمستقیم و از طریق راهبردهای خودتنظیمی بر سازگاری تحصیلی تأثیر معنادار دارد، بدین صورت که روان آزردگی بیشتر موجب ناسازگاری بیشتر می شود. برون گرایی به صورت غیرمستقیم و از طریق راهبردهای خودتنظیمی بر سازگاری تحصیلی تأثیر منفی  معنادار دارد، به عبارت دیگر هر چه میزان برون گرایی افزایش یابد ناسازگاری نیز کاهش پیدا می کند. پرخاشگری به صورت غیرمستقیم و از طریق راهبردهای خودتنظیمی بر سازگاری تحصیلی تأثیر مثبت معنادار دارد، یعنی هر چه میزان پرخاشگری افزایش یابد ناسازگاری  نیز بیشتر می شود. روان آزردگی به صورت مستقیم بر سازگاری تحصیلی تأثیر مثبت معنادار داشت. به بیان دیگر، هر چه میزان روان آزردگی افزایش یابد ناسازگاری هم بیشتر می شود. در مورد برون گرایی به صورت مستقیم بر سازگاری تحصیلی تأثیر منفی معنادار بدست آمد. به عبارت دیگر هر چه میزان برون گرایی افزایش یابد ناسازگاری نیز کمتر می شود. پرخاشگری به صورت مستقیم بر سازگاری تحصیلی تأثیر مثبت معنادار داشت، به عبارت دیگر، هر چه میزان پرخاشگری افزایش یابد ناسازگاری هم بیشتر می شود. حمایت اجتماعی نیز به صورت مستقیم  بر سازگاری تحصیلی تأثیر منفی و معنادار داشت. نتیجه گیری: می توان مطرح کرد هر چه میزان حمایت اجتماعی افزایش یابد ناسازگاری نیز کمتر می شود.

مقدمه: سوگیری توجه به تصاویر بدنی می تواند با نارضایتی از تصویر همراه گردد و باتوجه به نقش تسهیل کننده ورزش بر سلامت بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش فعالیت بدنی در سوگیری توجه به تصاویر تیپ بدنی و نارضایتی از تصویر بدنی در بانوان می باشد. روش: طرح پژوهش حاضر به روش علّی مقایسه ای و همبستگی انجام گرفت. بدین منظور در 130 بانو شرکت کننده در فعالیت های ورزشی (65 نفر) و بدون مشارکت ورزشی (65 نفر که با گروه فعال همگن گردیده بودند) سوگیری توجه و نارضایتی از تصویر بدنی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایه دات پروب برای بررسی سوگیری توجه و پرسشنامه چندبعدی خود بدن  برای بررسی نارضایتی از تصویر بدنی مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین نمرات حاصل از سوگیری توجه و نارضایتی از تصویر بدنی از ضریب همبستگی پیرسون و برای بررسی نقش فعالیت بدنی و برای مقایسه این متغیرها در دو گروه فعال و غیرفعال آزمون تی مستقل استفاده شد. یافته ها: بررسی نتایج نشان داد که سوگیری توجه به تصاویر تیپ بدنی با نارضایتی از تصویربدنی به صورت مستقیم و معنادار بوده و تفاوت معناداری در نارضایتی از تصویر بدنی و سوگیری توجه دو گروه وجود دارد به طوری که افراد فعال نارضایتی از تصویر بدنی کمتری نسبت به دیگر گروه داشتند و ارزیابی بهتر بدن و تصویر بدنی مثبت تر اجزای بدن در گروه فعال می باشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد معیارهای غیر واقعی زیبایی و تناسب اندام و انتظارات افراد از بدن خود و دیگران با داشتن فعالیت ورزشی و بدنی مناسب می تواند تغییر یابد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عوامل محیطی و مهارت های ارتباطی با قربانی شدن به واسطه آشفتگی روان شناختی با استفاده از روش مدل یابی ساختاری انجام گرفت. روش : پژوهش حاضر با استفاده از روش همبستگی و معادلات ساختاری و با شیوه نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای، به آزمون رابطه ساختاری عوامل محیطی و مهارت های ارتباطی با واسطه گری آشفتگی روان شناختی و قربانیان قلدری در بین 350 نفر از دانش آموزان  دختر متوسطه اول شهرستان بوکان پرداخته است. بدین منظور از فرم ایرانی مقیاس قربانی قلدری مرادی (1388) و پرسشنامه های افسردگی، اضطراب و استرس لویندا (1995) برای سنجش آشفتگی روان شناختی، حمایت اجتماعی ثامنی (1374)، مهارت های ارتباطی کوئین دام (2004)، و ادراک از جو مدرسه برگرفته از مقیاس محیط کلاس تریکت و موس (1973) به عنوان ابزارهای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافته ها: نتایج تجزیه وتحلیل معادلات ساختاری نشان می دهد که مدل مفهومی پژوهش با آماره آزمون خی دو برابر با 33/63 و درجه آزادی 51 از برازش خوبی برخوردار است و آشفتگی روان شناختی، مهارت های ارتباطی و عوامل محیطی به صورت مستقیم پیش بین های خوبی برای قربانی شدن دانش آموزان بودند. همچنین مهارت های ارتباطی و عوامل محیطی با واسطه آشفتگی روان شناختی قربانی شدن را به صورت  غیرمستقیم پیش بینی نمودند. نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که همسو با مدل مفهومی، ابعاد آشفتگی روان شناختی، مهارت های ارتباطی و عوامل محیطی به طور مستقیم و غیرمستقیم با قربانی شدن دانش آموزان رابطه دارند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی سودگرایی در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس ابعاد هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی و نیز تفاوت های جنسیتی بود. روش: به همین منظور، 303 دانش آموز نوجوان بر اساس نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. سپس به منظور بررسی اهداف و فرضیه های پژوهش مقیاس های هویت اخلاقی، شناخت اخلاقی و در نهایت داستان های اخلاقی شخصیتی و غیرشخصی در قالب گروه های کوچک بین شرکت کنندگان پژوهش توزیع شد تا پاسخ دهند. داده های گرد آوری شده به منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص های توصیفی، همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه هم زمان و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج بیانگر این بود که نمرات بالاتر در هویت اخلاقی با سودگرایی پایین تر در قضاوت اخلاقی شخصی  مرتبط است؛ اما رابطه هویت اخلاقی با قضاوت اخلاقی غیرشخصی معنادار نبود. شناخت اخلاقی بالا منجر به سودگرایی پایین تر در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی می شود. همچنین بین هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی همبستگی مثبت معناداری یافت شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد درگیری فرایندهای شناختی در قضاوت های اخلاقی شخصی منجر به قضاوت های سودگرایانه می شود.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شناخت اجتماعی دانشجویان (شاد) بود. روش: پژوهش حاضر از منظر هدف و شیوه گردآوری اطلاعات جزء طرح های همبستگی مبتنی بر روان سنجی بود. بدین منظور پرسشنامه محقق ساخته حاضر که دارای 19 گویه است با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای بر روی 735 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه های شریف، تربیت مدرس، علم و صنعت، شهید بهشتی و خواجه نصیر تهران اجرا شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی همراه با چرخش واریماکس نشان دهنده وجود 4 مؤلفه شناخت اجتماعی بود که به ترتیب شناخت خود، ذهن خوانی، تشخیص تهدید آموزشی و درک محیط آموزشی نام گذاری شدند. این 4 مولفه 63/49 درصد از کل واریانس را تبیین کردند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی وجود چهار عامل پرسشنامه مذکور را مورد تأیید قرار داد. از طرفی دیگر نتایج ضریب همبستگی شواهدی دال بر روایی همگرای پرسشنامه شناخت اجتماعی با دیگر متغیرهای شناختی این حوزه فراهم کرد. همچنین به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی خرده مقیاس ها با نمره کل پرسشنامه استفاده شد که ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس شناخت خود (73/0)، ذهن خوانی (72/0)، تشخیص تهدید آموزشی (71/0)، درک محیط آموزشی (74/0) و نمره کل پرسشنامه (86/0) بدست آمد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج بیانگر آن بود که پرسشنامه شناخت اجتماعی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن به عنوان یک ابزار سودمند برای سنجش شناخت اجتماعی در دانشجویان بهره برد.

مقدمه: این مطالعه به منظور پیش بینی بهزیستی روان شناختی از طریق مکانیزم های دفاعی و خودمتمایزسازی شناختی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش 125 نفر از دانشجویان بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه خودمتمایزسازی شناختی اسکورون و فریدلندر، پرسشنامه مکانیزم های دفاعی آندروز، سینگ و باند و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف. یافته ها: تحلیل رگرسیون چندمتغیری به روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی 23/8 درصد، مکانیزم دفاعی رشد یافته 53/5 درصد، مکانیزم دفاعی رشدنایافته 30/4 درصد و مکانیزم دفاعی روان آزرده 12/4 درصد و در کل 18/22 درصد واریانس مشترک (R²) بهزیستی روان شناختی دانشجویان را تبیین نمودند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش در همگرایی با یافته های تحقیقات دیگر نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی، مکانیزم دفاعی رشدیافته، مکانیزم دفاعی رشدنایافته و مکانیزم دفاعی روان آزرده در بهزیستی روان شناختی دانشجویان نقش تعیین کننده ای دارند.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه مداخله ای لوتانز بر اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی بود. روش: پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری شامل دانشجویانی است که در سال تحصیلی 1395 در دانشگاه پیام نور نطنز مشغول به تحصیل بوده و هم زمان به صورت تمام وقت مشغول به کار بوده اند. تعداد این افراد 300 نفر بود. از بین آن ها 50 نفر که اهمال کاری تحصیلی و سازمانی داشتند به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و در دو گروه 25 نفری قرار داده شدند. ابزارهای سنجش پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم و اهمال کاری سازمانی صفاری نیا و امیرخانی رازلیقی بودند. پس از اجرای پرسشنامه ها برنامه مداخله ای لوتانز برای گروه آزمایش برگزار شد. به منظور جمع آوری داده های پس آزمون و پی گیری مجدداً آزمون توسط هر دو گروه در دو مرحله دیگر اجرا شد. به منظور تحلیل داده ها از روش کوواریانس چندمتغیره استفاده شد .یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد تمام متغیرهای وابسته در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری کاهش معناداری داشته است. این نشان دهنده اثربخشی مداخله در مرحله پس آزمون و پایداری اثر در مرحله پیگیری است نتیجه گیری: درنتیجه می توان گفت استفاده از مدل مداخله ای لوتانز بر کاهش اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی مؤثر است. بنابراین می تواند راهکار اجرایی مناسبی جهت اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری سازمانی کاهش باشد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مداخله آموزشی شناختی رایانه محور حافظه فعال بر توجه و بازداری پاسخ و مؤلفه مجری مرکزی کودکان دارای اختلال یادگیری خاص انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون پیگیری است. تعداد 27 نفر دانش آموز 8 تا 12 ساله دچار اختلال یادگیری خاص به شکل تصادفی در دسترس از مراکز اختلالات یادگیری خاص شهرستان های تهران (شهریار و رباط کریم)انتخاب گردیدند. این 27 نفر در سه گروه بر اساس مؤلفه های حلقه واج شناختی و لوح دیداری فضایی آزمون حافبک و فرم ارزیابی اختلال یادگیری خاص (LDES) همتا و گروه بندی شدند. سپس با استفاده از آزمون IVA و مؤلفه مجری مرکزی آزمون حاف بک پیش آزمون به عمل آمد. پس از 18 جلسه 50 دقیقه ای مداخله شناختی رایانه ای بر روی 27 نفر، مجدداً پس آزمون انجام شد و پس از گذشت سه ماه آزمون پیگیری انجام گردید. برای تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و تحلیل واریانس اندازه های مکرر استفاده شد. یافته ها:نتایج نشان داد که بین سه گروه در پیش آزمون و پس آزمون و آزمون پیگیری در حوزه های توجه، بازداری پاسخ و مؤلفه مجری مرکزی تفاوت معنادار ایجاد شده است. نتیجه گیری: بنابراین مداخله آموزشی شناختی رایانه محور باعث افزایش توجه، بازداری پاسخ و مؤلفه مجری مرکزی حافظه فعال در کودکان دارای اختلال یادگیری خاص شده است.