شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی سال نهم بهار و تابستان 1399 شماره 1 (پیاپی 17) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل ساختاری ارتباط بین پرستش افراد مشهور و بهزیستی روانشناختی؛ نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پرستش افراد مشهور بهزیستی روانشناختی انعطاف پذیری شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۳۵
مقدمه: پرستش افراد مشهور به عنوان ارتباط فرا اجتماعی با افراد مشهور می تواند بر بهزیستی روانشناختی تاثیرگذار باشد. البته در این بین، توانایی های شناختی و به طور مشخص انعطاف پذیری شناختی به موجب تاثیراتی که بر ارتباطات بین فردی می گذارند، می توانند نقش موثری را ایفا کنند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین پرستش افراد مشهور و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی صورت گرفته است. روش : طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه گیلان در سال 1397 بودند که از این بین 300 دانشجو خانم و آقا با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. پس از نمونه گیری، مقیاس نگرش نسبت به افراد مشهور (مک کاتچئون، لانگ و هوران، 2002)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (ریف، 1989) و پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی (دنیس و واندر وال، 2010) به شرکت کنندگان ارائه شد. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل ساختاری انجام گرفت. یافته ها: بر طبق نتایج بدست آمده، پرستش افراد مشهور به صورت معنی داری با بهزیستی روانشناسی و انعطاف پذیری شناختی همبستگی منفی داشت. در واقع، پرستش افراد مشهور به صورت مستقیم بر بهزیستی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی تاثیر منفی معنی دار داشت. همچنین اثر غیرمستقیم پرستش افراد مشهور بر بهزیستی روانشناختی از طریق انعطاف پذیری شناختی منفی و معنی دار بود. بنابراین می توان گفت که انعطاف پذیری شناختی نقش میانجی در ارتباط پرستش افراد مشهور با بهزیستی روانشناختی دارد. به بیانی دیگر، با افزایش توانایی انعطاف پذیری شناختی، از مشکلات بهزیستی روانشناختی ناشی از درآمیختگی افراطی با افراد مشهور کاسته می شود. نتیجه گیری: با توجه به نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی در ارتباط بین پرستش افراد مشهور و بهزیستی روانشناختی، می توان مطرح کرد که هر چه توانایی انعطاف پذیری شناختی افزایش یابد، مشکلات بهزیستی روانشناختی ناشی از پرستش افراد مشهور کمتر می شود.
۲.

نقش تئوری تبادل اجتماعی در پیش بینی ازدواج به وصال نرسیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تئوری تبادل اجتماعی ازدواج به وصال نرسیده سبک انصاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۳۱۵
مقدمه: با توجه به اینکه مسایل جنسی چند عاملی هستند و تا کنون از منظر روانشناسی اجتماعی به این موضوع کمتر پرداخته شده است، لذا این پژوهش به منظور بررسی نقش تئوری تبادل اجتماعی در پیش بینی ازدواج به وصال نرسیده صورت گرفت. روش: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مراجعه کننده به کلینیک های جنسی شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 220 نفر از زنان واجد شرایط انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از ابزار زنانه چندوجهی اختلال دخول واژینال مولائی نژاد و همکاران (2014) و پرسشنامه تبادل اجتماعی لیمبن و همکاران (2011) به عنوان ابزار استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد، سبک های پیگیری (001/0p= و 244/0 r=)، فردگرایی (7/0p= و 289/0-r=) و منفعت طلبی (0001/0p= و 283/0- r=) رابطه مثبت معنی دار و سبک های انصاف (0001/0p= و 379/0 r=) و سرمایه گذاری افراطی (0001/0p= و 277/0 r=) رابطه منفی معنی دار با اختلال ازدواج به وصال نرسیده دارد. همچنین نتایج رگرسیون چندمتغیری نشان داد که تنها سبک انصاف 14 درصد از واریانس اختلال ازدواج به وصال نرسیده را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه سبک های تبادل اجتماعی به خصوص سبک انصاف در اختلال ازدواج به وصال نرسیده موثر است، به کارگیری آموزش های مناسب در این زمینه می تواند در پایداری خانواده کمک کننده باشد.
۳.

پیش بینی بهزیستی اجتماعی بر اساس باور به دنیای عادلانه، بخشش و بهزیستی معنوی با توجه به نقش واسطه ای جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باور به دنیای عادلانه بخشش بهزیستی معنوی بهزیستی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۴۲۳
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین باور به دنیای عادلانه، بهزیستی معنوی و بخشش با بهزیستی اجتماعی (نقش جنسیت) است. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش برحسب هدف، کاربردی و از نوع توصیفی همبستگی بود. نمونه پژوهش حاضر 419 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه (213 نفر دانشجوی دختر و 206 نفر دانشجوی پسر) هستند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از بین جامعه دانشجویان این دانشگاه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنا مه های باور به دنیای عادلانه (BJW) ساتون و داگلاس (2005) دالبرت (1999) و دالبرت و همکاران (2001)، بهزیستی معنوی (SWB) پولوتزین و الیسون (1982)، بخشش (GF) والکر و گارسوخ (2002) و بهزیستی اجتماعی (SW) کییز (1998) استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و بر اساس شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد بین باور به دنیای عادلانه و بهزیستی اجتماعی در دانشجویان رابطه معنادار وجود دارد ولی بین بخشش و بهزیستی معنوی با بهزیستی اجتماعی رابطه معنادار وجود ندارد و نیز در رابطه هیچ کدام از متغیرها جنسیت، نقش مؤثری نداشت؛ بنابراین با تقویت باور به دنیای عادلانه در دانشجویان می توان بهزیستی اجتماعی را در آنان تقویت نمود. نتیجه گیری: لذا نتایج این پژوهش می تواند برای مراکز مشاوره دانشگاه ها و نیز مسئولین برنامه ریز در جهت تدوین برنامه هایی برای تقویت روحیه معنوی گرا و باور به دنیای عادلانه در جهت بهبود بهزیستی اجتماعی دانشجویان کاربردی شود.
۴.

ارائه مدل علی روابط نیاز به شناخت و غوطه وری در جریان بازیهای دیجیتال در بین دانش آموزان دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نیاز به شناخت جو غوطه وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۴۶۲
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر ارائه ی مدل علی روابط نیاز به شناخت و غوطه وری در جریان بازیهای دیجیتال در میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه ی شهر شیراز در سال تحصیلی 97-96 به روش تحلیل مسیر است. روش: نمونه آماری این پژوهش شامل 600 نفر از دانش آموزان شهر شیراز که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده  و به ترکیبی از پرسشنامه های نیاز به شناخت کاچیو پو و پتی (1982)،جو یادگیری ویلیامز و دسی (1996)، جهت گیری هدف وندوال و دیگران (2001)، هیجانات پکران وهمکاران(2005)، جریان ذاتی یادگیری جکسون وایکلود (2008) ویرایش دوم وغوطه وری و سیال شدن براون و فور(2010) پاسخ دادند. یافته ها: به طور کلی نتایج پژوهش نشان  داد که نیاز به شناخت بر هیجانات، جهت گیری هدف و جریان ذاتی دارای اثر مستقیم است .همچنین هیجانات و جریان ذاتی یادگیری دارای اثر مستقیم بر غوطه وری و سیال شدن است. نیاز به شناخت با واسطه گری جهت گیری هدف و جریان یادگیری و هیجانات بر غوطه وری ، وجهت گیری هدف با واسطه هیجانات و جریان ذاتی بر غوطه وری اثر غیر مستقیم دارد .نتیجه گیری: کلیه متغیرهای مطره در پژوهش30/0 از متغیرهای موجود در غوطه وری را تبیین می کندو مدل پژوهش با توجه به داده ها از برازش نسبتا خوبی برخوردار است
۵.

اثربخشی آموزش برنامه مدیریت استرس مبتنی بر مؤلفه های شناختی اجتماعی بر سبک های تفکر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک های تفکر فعالان بورس اوراق بهادار استرس شغلی مؤلفه های شناختی اجتماعی مدیریت استرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۴۰
مقدمه: آموزش مدیریت استرس با تاکید بر سبک های تفکر به عنوان یک مداخله چندوجهی که شامل مؤلفه های شناختی اجتماعی است، می تواند به عنوان یک مداخله مؤثر بر استرس مورد توجه قرار گیرد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی این مداخله چندوجی بر سبک تفکر بود. روش: برای این منظور، طرح پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل طراحی و جامعه فعالان بورس اوراق بهادار به عنوان جامعه در معرض استرس انتخاب و پرسنل شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه پژوهش با هماهنگی مدیریت شرکت مزبور و از طریق انتشار فراخوان کتبی، انتخاب و در نهایت 40 نفر از ثبت نام کنندگان در دو گروه (20نفر گروه آزمایش و 20نفر گروه کنترل)، به صورت تصادفی گمارده شدند. برای سنجش سبک های تفکر از پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر (1992)، استفاده شد. افرد گروه آزمایش مطابق پروتکل، تحت 18 جلسه آموزش مدیریت استرس با محوریت سبک تفکر قرار گرفتند. یافته ها: نتایج با آزمون آماری کوواریانس تحلیل و نشان داد که آموزش مداخله شناختی اجتماعیِ مدیریت استرس، بر تمامی مؤلفه های سبک های تفکر (به جز سبک های تفکر سلطنتی و آنارشیستی) موثر بوده است.
۶.

اثربخشی آموزش حل مسئله در بهبود رضایت شغلی و خلاقیت کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش حل مسئله رضایت شغلی بهبود عملکرد خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۲۹۱
مقدمه: یکی از مهمترین عوامل نارضایتی شغلی کارکنان، عدم توانایی حل مشکلات فردی و سازمانی است و هنگامیکه مشکلات، جدید یا پیچیده باشند، تصمیم گیری نوآورانه و موثر یک عامل بسیار مهم برای حل آن است. با توجه به بررسی های پژوهشگر، تاثیر مهارت حل مسله  بر رضایت شغلی و خلاقیت کارکنان  در شرکت ها و سازمان های ایرانی،  مطالعه نشده است. هدف از این مطالعه، تعیین اثربخشی آموزش حل مساله در بهبود رضایت شغلی و خلاقیت کارکنان بود. روش:  پ ژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری  می باشد. آزمودنی ها با روش گمارش  در دسترس  انتخاب شدند. به 50 نفر از کارکنانی که از آزمون خودارزیابی توانایی حل مسئله، کمترین نمره را بدست آورده بودند،  مهارت حل مسئله آموزش داده شد. قبل، بلافاصله و 4 ماه پس از پایان آموزش، رضایت شغلی و خلاقیت آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین  مهارت  حل مسئله و  رضایت شغلی  و خلاقیت کارکنان  همبستگی مثبت وجود دارد. نتیجه: آموزش مهارت حل مسئله ب ه عن وان ی ک مداخل ه روانش ناختی کوتاه مدت، میتواند رضایت شغلی و خلاقیت  کارکنان را افزایش داده و اثر این مداخله در طول زمان پایدار خواهد ماند.
۷.

فرا تحلیلی بر تفاوت های جنسیتی در تصمیم گیری های اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قضاوت اخلاقی تصمیم گیری اخلاقی استدلال اخلاقی تنگناهای اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۳۹۳
مقدمه: شباهت و تفاوت قضاوت های اخلاقی در بین زنان و مردان همیشه محلی برای بحث و گفتگو و بوده است و از آنجایی که اخلاق و حوزه های مربوط به آن به دلیل اهمیت آن در تعاملات اجتماعی و انسانی از روانشناسی جدا نبوده ، و از اهمیت بسزایی نیز برخوردار است ، به همین علت بسیاری از کارهای پژوهشی و تجربی با تمرکز بر روی تفاوت های جنسیتی و اخلاق انجام گرفته است که نتایج متفاوتی نیز در بر داشته و ابهاماتی را در این زمینه ایجاد کرده است . لذا این پژوهش در تشریح این موضوعات می تواند کمک کننده باشد . روش: روش تحلیل و جامعه آماری مطالعه حاضر عبارتست از تمامی مطالعات انجام شده و چاپ شده در رابطه با تفاوت های جنسیت در تصمیم گیری های اخلاقی است که در ده سال اخیر منتشر شده اند . یافته ها: نتایج حکایت از آن دارد که هر چند به نظر می رسد که تفاوت های جنسیتی در واکنش های عاطفی نسبت به ایجاد آسیب در دیگران است اما در مواجهه اخلاقی هم زنان و هم مردان سطوح مشابهی از پردازش خود را در گیر کرده و تفاوت ها در عواملی همچون سن، تحصیلات، آموزش،... از اهمیت بیشتری برخوردارند.
۸.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراشناخت اخلاقی تنظیم فراشناختی دانش شناختی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۳۴۰
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین  عامل ها با نمره کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم محاسبه شد. نتایج: یافته ها نشان داد که پرسشنامه از پایایی مطلوبی (90/0) برخوردار است و تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل را کشف کرد و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد ساختار پرسشنامه، برازش قابل قبولی با داده ها داشته و کلیه ی شاخصهای نیکویی برازش برای الگوی چهار عاملی زیربنای پرسشنامه تأیید شد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل تنظیم فراشناختی، دانش شناختی بیانی، دانش شناختی رویه ای و دانش شناختی شرطی نام گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش فراشناخت اخلاقی دانشجویان در ایران استفاده شود.
۹.

تأثیر سطوح مختلف اضطراب بر انتخاب شرایط انتظار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اضطراب تنها بودن جماعت مقایسه هیجانی وضوح شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۲۴۱
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر سطوح مختلف اضطراب بر انتخاب شرایط انتظار دانشجویان زن مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری است. روش: برای این منظور 129 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به لحاظ جنسیت، محدوده سنّی و میزان اضطراب و مقطع تحصیلی همسان شدند. از آزمون اضطراب رگه-حالت اسپیلبرگر قبل از وارد کردن متغیّر مستقل به منظور سنجش میزان اضطراب، جهت کنترل متغیّر مزاحم استفاده شد که تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون کروسکال-والیس، تفاوت معناداری را بین سه گروه نشان نداده است (مقیاس حالت:H= 0.562 ، df=2،  sig=0.755، 0.05=a و مقیاس رگه: H=0.990، df=2، sig=0.610، 0.05=a). ابزار به کار گرفته شده در این آزمایش یک بسته اجرا و سنجش بود که ابتدا بر اساس دستورالعمل اجرا، متغیر آزمایشی اعمال گردید. سرانجام داده ها به روش آماری ناپارامتریک، آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل واریانس دوطرفه از طریق رتبه بندی با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سطوح مختلف اضطراب بر انتخاب شرایط انتظار تأثیر دارد. مقایسه متوسّط رتبه ها نشان داده است که ترجیح انتخاب مشارکت کنندگان به ترتیب «وضوح شناختی»، «مقایسه هیجانی»، «جماعت» و «تنها بودن» بوده است. نتیجه گیری: با توجه به فراوانی بالای وضوح شناختی می توان نتیجه گرفت که کسب اطّلاعات تخصّصی از افراد خبره(=وضوح شناختی)، جهت سازگاری با موقعیتهای بحرانی مهم تر از سایر متغیرهایی بوده است که تا به حال پژوهشگران بر آن تأکید داشته اند.
۱۰.

اثر ویژگی های شخصیتی ۶ عاملی هگزاکو مدیران بر تقارن اطلاعاتی با واسطه گری افشا مسئولیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: افشا داوطلبانه عدم تقارن اطلاعاتی مدل معادلات ساختاری ویژگی های شخصیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۳۴۸
مقدمه: یکی از پایه های اساسی موفقیت شرکت ها داشتن مدیران شایسته و کارآمد می باشد، شایستگی مدیران بیش از آنکه تابع معلومات و مهارت هایشان باشد، به نوع رفتار، ویژگی های شخصیتی و نگرش آنان وابسته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر ویژگی های شخصیتی مدیران بر تقارن اطلاعاتی باواسطه گری افشا مسئولیت اجتماعی در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1396 است و نمونه موردمطالعه شامل 50 شرکت بورس اوراق بهادار تهران است. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از الگوی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار(PLS3 ) استفاده شد. به منظور اندازه گیری ویژگی های شخصیتی از پرسشنامه ۶ عاملی هگزاکو  (2004)،  افشا مسئولیت اجتماعی از چک لیست محقق ساخته و برای تقارن اطلاعاتی از اختلاف بین قیمت پیشنهادی خرید  و قیمت پیشنهادی فروش سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. نتایج نشان داد که بین صداقت - تواضع، توافق پذیری، باوجدان بودن و گشودگی به تجربه و افشا مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین چهار عامل شخصیتی فوق می توانند بر تقارن اطلاعاتی باواسطه گری افشا مسئولیت اجتماعی مؤثر باشند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳