داوود عندلیب اردکانی

مقدمه و اهداف: صنعت ۴.0 تغییر و تحول عمده ای را در صنعت و کسب وکارها به همراه داشته است. در این تغییر، اتصال دستگاه ها، فرآیندها و سیستم ها به هم و به اینترنت از طریق شبکه های هوشمند و استفاده از فناوری های مبتنی بر داده و هوش مصنوعی توانسته است رویکردی گسترده در کسب وکارها به وجود آورد. این تحول از اهمیت زیادی برخوردار است و در حوزه های مختلفی از جمله تولید، خدمات، زنجیره تأمین و بازاریابی تأثیرات زیادی دارد. با توجه به افزایش پایداری و رقابت پذیری آینده بخش تولیدی، فناوری های نوین انقلاب صنعتی چهارم (صنعت ۴.0) در سال های اخیر موردتوجه جامعه دانشگاهی و صنعتی قرار گرفته است. بااین حال، تولیدکنندگان برای پیاده سازی صنعت ۴.0 با عوامل زیادی روبه رو هستند که شناسایی و تحلیل آن ها ضروری است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر پذیرش صنعت ۴.0 و ارائه یک مدل شناختی فازی است.روش ها: این پژوهش از نظر هدف جزو پژوهش های کاربردی توسعه ای و از نظر نوع پژوهش، ترکیبی (آمیخته اکتشافی) قلمداد می شود. تعداد نمونه آماری در بخش کمّی ۱۲ نفر بود و با روش هدفمند-قضاوتی خبرگانی که دارای حداقل 5 سال سابقه فعالیت در شرکت های کوچک و متوسط تولیدی در بخش سازمانی (اداری) بودند، انتخاب شده و از آن ها نظرخواهی شد. در مرحله نخست، برای شناسایی عوامل تعیین کننده سازمانی بر صنعت ۴.0 از روش فراترکیب استفاده شد و سپس با استفاده از روش نقشه شناختی فازی و به کارگیری نرم افزار های Fcmappear و Mental Modeler روابط این عوامل تعیین شد. یافته ها: یافته های حاصل از روش فراترکیب نشان دهنده 36 کُد اولیه و 11 عامل تعیین کننده بر پذیرش فناوری های صنعت 4.0 در شرکت های کوچک و متوسط تولیدی فعال در شهرک صنعتی یزد است که شامل ظرفیت جذب، دارایی های تجاری، صلاحیت فنی دیجیتالی شدن، دانش و تخصص دیجیتالی سازی، مشارکت در فرآیند اجرا، شایستگی مدیریت استراتژیک صنعت 4.0، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، در دسترس بودن منابع، سرمایه اجتماعی و ویژگی های مدیریت عالی است که از میان این عوامل، مشارکت در فرآیند اجرا، ظرفیت جذب و سرمایه اجتماعی بالاترین ظرفیت تأثیرپذیری، ویژگی های مدیریت عالی و دانش و تخصص دیجیتالی سازی، صلاحیت فنی دیجیتال سازی و شایستگی مدیریت استراتژیک بیشترین ظرفیت تأثیرگذاری را داشتند و درنهایت عوامل صلاحیت فنی دیجیتال سازی، دانش و تخصص دیجیتالی سازی، ویژگی های مدیریت عالی و مشارکت در فرایند اجرا بیشترین شاخص مرکزی را به دست آوردند.نتیجه گیری: صنعت ۴.0 یک گزینه استراتژیک حیاتی برای شرکت های کوچک و متوسط تولیدی است که آن ها را قادر می سازد تا با مسابقه دیجیتالی شدن همگام شوند. شرکت های کوچک و متوسط تولیدی به طور قابل توجهی از سازمان های بزرگ در بهره مندی از فناوری های صنعت ۴.0 عقب هستند. این شرکت ها هنوز با تصمیمات اولیه پذیرش در مورد تحول دیجیتال تحت صنعت ۴.0 درگیر هستند که موضوع نگران کننده ای برای این شرکت ها است. نتایج، عوامل مختلف تعیین کننده سازمانی را شناسایی کردند که ممکن است این شرایط را توضیح دهند و برای شرکت های کوچک و متوسط تولیدی بسیار کارآمد باشد. این مطالعه یک نقشه راه دیجیتالی سازی سازمانی ایجاد کرده است که شرایط لازم برای تسهیل دیجیتالی شدن شرکت های کوچک و متوسط تولیدی را تحت صنعت ۴.0 توصیف می کند.

مدیریت منابع از مهمترین عوامل پایداری محیط زیست می باشد. مدیریت بر منابع، به دلیل کمیاب بودن آن ها در تولید، توجه خاص مبتنی بر اصول علمی را می طلبند. صنایع تولیدی از جمله بزرگترین مراکز مصرف منابع به ویژه منابع طبیعی محسوب می شوند. بنابراین نیاز است صنایع مختلف در بهره برداری از این منابع جهت رفع نیازهایشان به اصول توسعه ی پایدار متعهد باشند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر ارائه ی مدلی جهت مدیریت منابع در زنجیره تامین پایدار در صنایع مختلف می باشد. بدین منظور ابتدا بر اساس مطالعات پیشین و نظر خبرگان شاخص های مدیریت منابع در زنجیره تامین پایدار شناسایی شده و سپس به کمک تطبیق سه روش K-میانگین، تحلیل مولفه های اصلی و جنگل های تصادفی مدلی جهت تعیین میزان اهمیت شاخص ها در صنایع مختلف، بر پایه ی پرسشنامه های تکمیل شده، ارائه گردید. نتایج نشان می دهد شاخص های مدیریت محیط زیست و همکاری های بین بخشی در صنعت خودروسازی با اهمیت ترین شاخص ها می باشند. در صنعت کاشی و سرامیک شاخص های مسائل اجتماعی و شاخص مدیریت منابع انسانی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. همچنین در صنعت فولاد، شاخص های مسائل اجتماعی و مدیریت محیط زیست به عنوان با اهمیت ترین شاخص ها شناسایی شدند. در صنعت مواد غذایی شاخص های مدیریت کیفیت، همکاری های بین بخشی و مدیریت منابع انسانی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. به علاوه، در صنعت نساجی شاخص مدیریت کیفیت به عنوان با اهمیت ترین شاخص شناخته شد. نتایج به دست آمده از صنایع مختلف پیشنهادات کاربردی جهت اولویت بندی فعالیت های بهبود و بهره وری از منابع در راستای پایداری فراهم می کند.

امروزه شناسایی چالش های داخلی و خارجی، یک رویه مهم برای سنجش فرصت ها و تهدیدهای بالقوه در اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار است که سازمان ها باید این کار را انجام دهند. این کار، سازمان را قادر می کند تا مشکلات احتمالی اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار را پیش بینی و از شکست اجرای آن جلوگیری کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل روابط علی و معلولی چالش های پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار در صنایع آلاینده ایران و به طور خاص، در کارخانه های شیشه اردکان یزد است. این پژوهش ازنظر نتیجه، جزء تحقیقات کاربردی-توسعه ای قلمداد می شود. در مرحله نخست پژوهش، چالش های اجرای مدیریت زنجیره تأمین پایدار با رویکردی نظام مند، با بررسی پژوهش ها و مقالات منتشرشده و با استفاده از روش فراترکیب، شناسایی و دسته بندی شد که نتیجه آن شناسایی 32 چالش در 7 بُعد چالش های فنی، فرآیندی، سازمانی- مدیریتی، انسانی-اجتماعی، نهادی، تأمین کننده و اقتصادی است. در مرحله دوم با استفاده از روش دیمتل فازی، روابط علی و معلولی ابعاد و چالش ها، با توجه به نظر خبرگان شناسایی شدند. یافته ها نشان داد چالش های اقتصادی، تأثیرگذارترین و چالش های فنی، تأثیرپذیرترین چالش ها در پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار محسوب می شوند. همچنین چالش های اقتصادی، تعامل بیشتری با چالش های دیگر دارد؛ بنابراین وزن (اهمیت) این چالش ها در سیستم بیشتر است. نتیجه این مطالعه و روابط درونی شناسایی شده بین چالش ها، به مدیران صنعت شیشه سازی کمک می کند تا استراتژی هایی را برای پذیرش و پیاده سازی مدیریت زنجیره تأمین پایدار تدوین کنند.

هدف این پژوهش، شناسایی توانمندسازهای صنعت ۴.۰ پایداری زنجیره تأمین و تلاش بیشتر برای پیشنهاد یک چارچوب پژوهشی برای پل زدن به شکاف های نظری است. ابتدا توانمندسازهایی که بر اتخاذ قابلیت پایداری تأثیر می گذارند از طریق مرور مقاله های داخلی و خارجی به وسیله روش فراترکیب شناسایی شد و پس از شناسایی، توانمندسازها به صورت پرسشنامه مقایسه زوجی درآمد و در اختیار 12 نفر از خبرگان حوزه صنایع تولیدی کاشی در استان یزد قرار گرفت. با اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه و تحلیل آن با استفاده از روش ترکیبی دیمتل فرایند تحلیل شبکه ای فازی درنهایت مدلی ارائه شد. از نتایج پژوهش بخش فراترکیب 114 کُد باز، 26 کُد محوری و درنهایت 7 کُد انتخابی استخراج شد که کُدهای انتخابی شامل عوامل سازمانی، سیستم تولید، محیط زیست، محصول، اقتصادی، فناوری و اجتماعی است که در روش ترکیبی دیمتل فرایند تحلیل شبکه ای فازی، روابط و اهمیت این توانمندسازها بررسی و مشخص شد که بُعد «فناوری» تأثیرگذارترین، بُعد «محصول» تأثیرپذیرترین و بُعد «اقتصادی» مهم ترین ابعاد محسوب می شوند.

هدف از این پژوهش، شناسایی و بررسی روابط بین موانع پیاده سازی اقتصاد مدور و صنعت 4.0 در زنجیره تأمین در یکی از صنایع آلاینده کشور (کارخانه شیشه اردکان یزد) است. این پژوهش از نظر هدف جزو پژوهش های کاربردی توسعه ای و نظر نوع پژوهش، ترکیبی (آمیخته اکتشافی) قلمداد می شود. در بخش کیفی پژوهش برای شناسایی موانع و دسته بندی موانع از رویکرد فراترکیب و در بخش کمی برای ارائه الگوی روابط بین این موانع و اولویت بندی آن ها از روش ترکیبی دیمتل فرآیند تحلیل شبکه ای فازی (دنپ فازی) استفاده شده است. یافته های بخش کیفی شامل شناسایی 24 مانع در 5 بُعد بود. در بخش کمّی، یافته ها نشان داد که موانع اقتصادی، زیرساختی و فنی قانونی جزو ابعاد تأثیرگذار (علّی) محسوب می شوند که بر ابعاد منابع انسانی و سازمانی مدیریتی (معلول) تأثیر می گذارند؛ همچنین موانع کمبود تخصص و آگاهی کارکنان در خصوص اقتصاد مدور و صنعت 4.0، ترس از بیکاری و مقاومت در مقابل تغییرات سازمانی و فرآیندی و کمبود بودجه و ابزارهای مالی برای آموزش و تحقیق و توسعه و عملیات به ترتیب مهم ترین موانع موجود در پیاده سازی اقتصاد مدور و صنعت 4.0 در زنجیره تأمین صنایع آلاینده همانند صنعت شیشه سازی محسوب می شوند.

اقتصاد مدور و صنعت 4.0 مفاهیمی هستند که در سال های اخیر توجه زیادی را از سوی کسب وکارها و دانشگاه ها به خود جلب کرده است و در حال حاضر توسط بسیاری از دولت ها در سراسر جهان ترویج می شوند. هم افزایی این مفاهیم توانایی حرکت بیشتر به سمت جامعه پایدار را فراهم می سازد و مسائل زیست محیطی و اقتصادی مدیریت عملیات سازمان ها را حل می کند. هدف از پژوهش حاضر، تحلیلی بر توانمندسازهای موثر بر پیاده سازی اقتصاد مدور و صنعت 4.0 در کارخانجات شیشه سازی اردکان یزد است. بدین منظور در مرحله اول تحقیق، با بررسی مقالات مختلف و استفاده از روش فراترکیب، توانمندسازهای مرتبط شناسایی و دسته بندی گردید که حاصل آن شناسایی 15 توانمندساز در 4 بُعد اقتصادی، منابع انسانی، سازمانی-مدیریتی و زیرساختی بود. در مرحله دوم جهت بررسی روابط علّی و معلولی از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در بُعد اقتصادی، «تخصیص بودجه جهت اجرای اقتصاد مدور و صنعت 4.0» و «تحریک تقاضا برای محصولات مدور»؛ در بُعد منابع انسانی «آموزش و توسعه کارکنان» و «فرهنگ سازمانی»؛ در بُعد سازمانی-مدیریتی «حمایت و تعهد مدیریت ارشد» و «همکاری و شبکه سازی با شرکای زنجیره تامین (همزیستی صنعتی)»؛ و در نهایت در بُعد زیرساختی، «توسعه استانداردها و زیرساخت های فناوری اطلاعات» و «امنیت و حفاظت از حقوق مالکیت معنوی» به ترتیب تأثیرگذارترین و تأثیرپذیرترین توانمندسازها برای اجرای اقتصاد مدور و صنعت 4.0 در کارخانجات شیشه سازی اردکان یزد محسوب می شوند. نتایج نشان میدهد که کارخانجات شیشه سازی یزد برای اجرای اقتصاد مدور و صنعت 4.0 باید به توانمندسازهای اقتصادی و زیرساختی توجه داشته باشند.

یکی از مشکلات اساسی در صنایع کوچک و متوسط ​​عدم توجه به توسعه پایدار است. از مهمترین دلایل عدم توجه به این موضوع، نبود روش جامع ارزیابی عملکرد توسعه پایدار است. این پژوهش عوامل موثر برعملکرد توسعه پایدار در 9 صنعت مختلف استان یزد را شناسایی و به اولویت بندی و ارزیابی این شاخص ها در این صنایع پرداخته است تا به کمک تعیین شاخص های مناسب برای هر صنعت، بتوان الگوی ارزیابی جامعی برای عملکرد توسعه پایدار در آن صنعت یافت. در این تحقیق با بهرهگیری از سه روش میانگین دادهها، PCA (تحلیل مولفه اصلی) وRF (جنگل تصادفی)، به کمک نرم افزار R داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نتیجه عوامل مهم در عملکرد توسعه پایدار برای هر یک از صنایع بررسی شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر، 600 خبره صنایع کوچک و متوسط استان یزد است . یافته های مرتبط با تحلیل عوامل موثربر ارزیابی عمکرد توسعه پایدار در این پژوهش حاکی از آن است که در عمده صنایع کوچک و متوسط استان یزد، بهداشت و ایمنی، کیفیت و عدم استفاده از مواد خطرناک از عوامل با اهمیت می باشند.

امروزه توسعه سیستم های کارآمد و اثربخش بهداشت و درمان به یکی از نگرانی های اصلی دولت ها و تصمیم گیرندگان بهداشت و درمان تبدیل شده است. تأمین به موقع دارو و کارایی سیستم موجودی و توزیع، نقشی حیاتی در زنجیره تأمین بیمارستانی دارند و برای افزایش کارایی این فعالیت ها، فرآیند تصمیم گیری مناسب در مدیریت موجودی ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش یک مدل دوهدفه به صورت برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط برای مدیریت جریان دارو و اطلاعات ارائه شده است. اهداف این مدل حداقل کردن هزینه های خرید، نگهداری، نیروی انسانی و انقضای دارو و نیز حداقل کردن کمبود دارو است. عدم قطعیت پارامترها مربوط به تقاضا، ظرفیت ذخیره سازی و تأمین و نیز سطح تمایل هر آرمان است. مدل اولیه ابتدا به مدل برنامه ریزی آرمانی فازی عدد صحیح مختلط تبدیل شده، آنگاه مدل حاصل با استفاده از روش ترابی و هَسینی به مدل تک هدفه تبدیل و با نرم افزار گمز حل شد. برای تشریح رویکرد پیشنهادی از زنجیره تأمین «بیمارستان شهید بهشتی کاشان» استفاده شده است. بررسی نتایج نشان داد که تصمیمات مربوط به خرید و لجستیک دارو، اثر زیادی بر کمبود دارو و کنترل هزینه های مختلف موجودی دارو در بیمارستان دارد.

پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگویی نوین از روابط بین چالش های پیاده سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده است. این پژوهش از نظر هدف جزو تحقیقات کاربردی-توسعه ای و نظر نوع تحقیق، ترکیبی (آمیخته اکتشافی) قلمداد می شود. صنعت شیشه سازی یزد به عنوان یکی از صنایع آلاینده کشور انتخاب و از 10 خبره این صنعت که به صورت هدفمند انتخاب شدند، نظرخواهی شد. در بخش کیفی تحقیق، جهت شناسایی چالش ها و دسته بندی آنها از رویکرد فراترکیب و در بخش کمی جهت ارائه الگوی روابط بین این چالش ها و اولویت بندی آنها از روش ترکیبی دیمتل-فرآیند تحلیل شبکه ای فازی استفاده شد. یافته های بخش کیفی شامل شناسایی 27 چالش در 6 بُعد چالش های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، مدیریتی، سازمانی، زیرساختی و فناوری، بازار و طراحی بود. در بخش کمی، یافته ها نشان داد که چالش های اقتصادی تأثیرگذارترین و چالش های بازار و طراحی تأثیرپذیرترین چالش ها در پیاده سازی اقتصاد مدور محسوب می شوند. همچنین، چالش های سازمانی تعامل بیشتری با سایر چالش ها دارد. در تحلیلی کامل تر، چالش های عدم اطمینان در مورد بازار (به عنوان مثال، رکود اقتصادی)، وجود ذهنیت خطی در مدیران و عدم تفکر سیستمی و مدور و چالش تقاضای کم مشتریان برای محصولات بازیافتی مهمترین چالش های موجود در پیاده سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده همانند صنعت شیشه سازی محسوب می شود. درنهایت، میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری هر یک از چالش ها با یکدیگر شناسایی گردید که می تواند به عنوان نقشه راهی جهت استفاده مدیران و کارشناسان در جهت کاربست اقتصاد مدور در صنایع آلاینده کشور قرار گیرد.

زمینه و هدف: در سال های اخیر، همگرایی بین زنجیره تأمین و پایداری و موضوعات پایداری در مهمان نوازی و هتل داری توجه زیادی را به خود اختصاص داده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مدیریت زنجیره تأمین مهمان نوازی پایدار بر رضایت و وفاداری مشتریان در هتل های یزد بوده است.  روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری نامحدود این پژوهش شامل  مشتریان 10هتل منتخب استان یزد است. جهت انجام پژوهش ابتدا به تدوین فرضیات و ضرورت آن پرداخته شده و سپس با توجه به ادبیات پژوهش و پیشینه آن پرسش نامه ای تدوین گردید که پس از تأیید روایی و پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ در میان 150 نمونه آماری توزیع و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون PLS  استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که بُعد محیط زیستی مدیریت زنجیره تأمین مهمان نوازی پایدار بر رضایت مشتریان و بُعد اقتصادی آن بر رضایت و وفاداری مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارد. بُعد محیط زیستی مدیریت زنجیره تأمین مهمان نوازی پایدار بر وفاداری مشتریان و بُعد اجتماعی آن بر رضایت و وفاداری مشتریان تأثیر مثبت و معناداری ندارد.  نتیجه گیری و پیشنهادها: در نهایت کسب وکارهای مهمان نوازی در بین استراتژی های خود مانند افزایش کیفیت محصولات و خدمات و ...، باید به منظور بهبود رضایت و وفاداری مشتری، افزایش عملکرد شرکت، ایجاد مزایای درونی برای خود و بیرونی برای کل جامعه در بلندمدت، اقدامات پایدار لازم دراین سه بُعد مذکور را به کار بگیرند.  نوآوری و اصالت: نوآوری این پژوهش انتخاب دو متغیر رضایت و وفاداری از بین ادراکات و نگرش  مشتریان و انتخاب هتل های استان یزد از بین کسب وکارهای مهمان نوازی در سطح کشور می باشد.

هدف: مراجعه مجدد مشتریان به سازمان های بهداشتی و درمانی نقش بسیار مهمی در کسب هویت برند این سازمان ها دارد و این موضوع به عنوان یکی از شاخص های اصلی در کسب موفقیت سازمان های بهداشتی و درمانی به شمار می رود. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد بیمارستان های دولتی با رویکرد تحلیل داده های شبکه ای است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع روش توصیفی-پیمایشی است. داده ها از طریق بررسی اسناد سازمانی و نظرات خبرگان و مدیران حوزه سلامت گردآوری گردیده است . تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل پوششی داده های شبکه ای دومرحله ای ورودی محور انجام گرفته است و سپس تعیین بیمارستان های کارا و ناکارا و در نهایت با توجه به نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده ها به تحلیل حساسیت داده ها پرداخته شده است. یافته ها : نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده های شبکه ای ورودی محور نشان داده است که در مرحله (1) هیچ کدام از بیمارستان ها کارا نبوده و در مرحله (2) تنها چهار بیمارستان از سیزده بیمارستان کارا بوده اند. همچنین، در فرایند (1) دو بیمارستان؛ در فرایند (2) پنج بیمارستان؛ در فرایند (3) یک بیمارستان؛ و در فرایند (4) چهار بیمارستان از سیزده بیمارستان کارا بوده اند. بنابراین، تنها 30 درصد از بیمارستان های مورد مطالعه در مرحله (2) کارا هستند و پس از تعیین کارایی مراحل اول و دوم، و در نتیجه کارایی شبکه، بیمارستان ها به ترتیب نزولی (از بیش ترین کارایی تا کم ترین کارایی) رتبه بندی می شون د. ارزش/ اصالت پژوهش : در مورد طراحی مدل ریاضی ارزیابی عملکرد در حوزه بیمارستان ها تحقیقات نظری و تجربی متعددی انجام گرفته، اما در مورد طراحی مدل ارزیابی عملکرد بر اساس مولفه مسئولیت اجتماعی سازمان پژوهشی انجام نشده است. از این رو، پژوهش حاضر می کوشد ضمن ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد و توسعه مسئولیت اجتماعی، این مدل را در بیمارستان های دولتی استان یزد به عنوان نمونه اجرا کند.

نیاز روز افزون جامعه به غذا، کاهش منابع غذایی و عدم تعادل تغذیه ای، آسیب های زیست محیطی در بخش صنایع غذایی، بحران کم آبی و تغییر شرایط آب وهوایی، نیاز فوری برای رسیدگی به پیامدهای عمده زیست محیطی و حرکت به سوی توسعه پایدار در زنجی ره تامین مواد غذایی را ضروری می سازد. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل نوآوری پایدار برای کسب و کارهای کوچک و متوسط در بخش صنایع غذایی است. بدین منظور ابت دا با مرور ادبیات پژوهش و انجام مصاحبه با متخصصان و مدیران حوزه صنایع غذایی کشور، مولف ه های موثر در شکل گیری نوآوری پایدار در سیستم های تولیدی صنایع غذایی، شناسائی گردید. برای شناسائی و استخراج عوامل و متغیرها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. در مرحله بعد، سطح بندی و تعیین روابط بین عوامل با بهره گیری از مدل سازی ساختاری تفسیری صورت گفت. نهایتا، برای تعیین وزن هر یک از عوامل از فرآیند تحلیل شبکه ای بهره گرفته شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که سیاست های دولت، فشارهای اجتماعی سبز و فرهنگ سبز جامعه مهمترین عوامل در شکل گیری نوآوری پایدار می باشد. همچنین در مراحل نخستین توسعه، باید تمرکز بر تدوین استراتژی سبز شرکت ها، تقویت قابلیت های سازمانی و کسب مزیت های اقتصادی برای بتگاه ها باشد.

اجرای مسئولیت اجتماعی دیدگاه مثبت و مزیت رقابتی برای شرکت ها ایجاد می کند. آنها به طور مداوم تحت فشار کارکنان، تأمین کنندگان، گروه های جوامع، سازمان های مردم نهاد و دولت برای افزایش مشارکت در اجرای فعالیت های مسئولیت اجتماعی هستند. در همین راستا، شرکت ها فراتر از مسئولیت های اقتصادی و اجتماعی فعالیت می کنند. اما شرکت ها برای اجرای مسئولیت اجتماعی با موانعی روبه رو هستند که پیاده سازی نامناسب و توجه نکردن به این موانع نه تنها برای شرکت ها مزیت رقابتی ایجاد نمی کند بلکه موجب هدر رفتن منابع می شود. از این رو، هدف این پژوهش رتبه بندی و مدل سازی موانع اجرای مسئولیت اجتماعی است. اجرای پژوهش در چهار گام انجام شده است که در گام اول و دوم موانع اجرای مسئولیت اجتماعی با استفاده از مطالعه ادبیات پژوهش شناسایی شد. در گام سوم این موانع با استفاده از روش بهترین- بدترین رتبه بندی شدند که یافته ها نشان می دهد، نبود ارتباط بین ذی نفعان مهم ترین مانع اجرای مسئولیت اجتماعی است و در گام چهارم با استفاده از نقشه شناختی فازی چارچوب موانع اجرای مسئولیت اجتماعی ارائه شد. در نهایت، باتوجه به چارچوب طراحی شده برای موانع اجرای مسئولیت اجتماعی راهبردها تدوین شدند. با بررسی راهبردهای مختلف، نتایج نشان داد که با افزایش تأثیر فرهنگ شرکت سایر عوامل نیز افزایش پیدا می کنند، اما گاه تأثیر پشتیبانی نکردن از مدیریت عالی باعث می شود که رابطه تأثیرگذاری تجزیه و تحلیل هزینه و سود منفی شود.

شاخص های سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری برای فراهم آوردن اطلاعات لازم جهت پشتیبانی از سیاست گذاری مبتنی بر شواهد و همچنین فراهم ساختن امکانات نظارت و ارزیابی موثر بر سیاست ها حائز اهمیت هستند. همچنین ب ه دلیل پیچیدگی زیادی که نظام علم، فناوری و نوآوری دارد، طراح ی مدلی ج امع ب رای سیاست گذاری این حوزه، یکی از دغدغه های مهم سیاست گذاران و تصمیم گی ران اس ت. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل ارتباط دهنده میان عوامل اثرگذار بر سیاست گذاری مناسب پدیده علم، فناوری و نوآوری و همچنین نحوه اثرگذاری عوامل است. با بررسی جامع پیشینه تحقیق، چارچوبی مفهومی از عوامل مؤثر و شکل دهنده سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری استخراج گردید. وضعیت موجود و اهمیت این عوامل با استفاده از پرسشنامه 56 سؤالی مورد سوال قرارگرفت. با استفاده از داده های به دست آمده از پرسشنامه و نرم افزار SPSS، ماتریس همبستگی ساده پیرسون استخراج و به عنوان ورودی نرم افزار FCMapper مورد استفاده قرار گرفت. سپس با واردکردن خروجی نرم افزار FCMapper در نرم افزار Pajek به رسم نقشه شناختی فازی پرداخته شده است. با توجه به نتایج به دست آمده عامل اشتغال در حوزه سیاست گذاری به عنوان مهم ترین عامل در بین سایر عوامل شناسایی گردید. در انتها مهم ترین سناریوهای روبه جلو و روبه عقب برای سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری در منطقه ویژه علم و فناوری استان یزد مورد بررسی قرار گرفته است.

مدیریت دانش یکی از حیاتی ترین عوامل بهبود عملکرد کارکنان، موفقیت یا شکست مدیران و مزیت رقابتی سازمان ها در هزاره سوم توسعه است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت مؤلفه های مدیریت دانش در مناطق شهرداری های شهر یزد است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات «کاربردی» است و با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفه های موردبررسی، رویکرد حاکم بر آن مجموعه ای از روش های «توصیفی – تحلیلی و همبستگی» است. جمع آوری اطلاعات و داده ها به دو صورت «اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه)» انجام پذیرفته است. مدیران، معاونین و کارشناسان شهرداری های شهر یزد (287 نفر) جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می دهند، تعداد حجم نمونه 102 نفر بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. در این پژوهش برای تعیین پایایی پرسشنامه، از ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزار SPSS با مطالعات مقدماتی برای حجم 30 نمونه محاسبه شده و مقدار آلفا برای پرسشنامه مدیریت دانش برابر با 964/0 به دست آمده است و همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از رویکرد آماری مدل سازی معادله های ساختاری (SEM) و آزمون تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شده است. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که ضرایب رگرسیونی ساختار سازمانی، زیرساخت منابع انسانی و فرهنگ سازمانی نسبت به سایر زیر مؤلفه ها بالاتر است. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که دو مؤلفه فرهنگ سازمانی و مکانیسم و فرآیند که از عوامل مؤثر بر مدیریت دانش در همه شهرداری های شهر یزد در سطح 05/0 معنادار می باشند. نتایج آزمون دانکن نشان داد که شهرداری های مناطق (1، 2، 3 و 4) به لحاظ مدیریت دانش دارای کمترین میانگین رتبه ای می باشند؛ همچنین شهرداری های منطقه قدیم و منطقه جدید دارای میانگین رتبه ای بالاتری هستند. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که وضعیت مدیریت دانش در همه شهرداری های شهر یزد پایین تر از حد متوسط است.

امروزه با توجه به توسعه و تنوع محصولات شرکت ها و نیز رقابت شدید میان آن ها، سازمان های تولیدی باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا از یک سو بتوانند تهدیدات غیرقابل پیش بینی در آینده نامطمئن و محیط بی ثبات را مدیریت کنند و از سوی دیگر از فرصت های موجود بهره کامل را ببرند. دوسوتوانی را یک توانایی سازمانی در هم سویی و کارآیی در پاسخ به تقاضاهای بازار و به طور همزمان سازگاری با تغییرات محیطی تعریف می کنند. به همین منظور، پژوهش حاضر به دنبال طراحی مدل ارتقای دوسوتوانی زنجیره تأمین در صنعت فولاد است. با توجه به روند روزافزون بهره گیری از روش مدل سازی معادلات ساختاری و قدرت آن در آزمون فرضیه ها، مدل طراحی شده با استفاده از رویکرد حداقل مربعات جزئی مورد آزمون قرار گرفت. سازه های مدل طراحی شده، شامل چهار بُعد «فرآیند ایجاد قابلیت پویای زنجیره تأمین»،«توانایی های رقابتی ترکیبی»،«دوسوتوانی زنجیره تأمین» و «عملکرد شرکت» می باشد. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان صنعت فولاد یزد تشکیل می دهند. برای این منظور تعداد 100 پرسش نامه جهت سنجش مدل در بین این خبرگان توزیع و جمع آوری شد. نتایج نشان می دهد که «فرآیند ایجاد قابلیت پویای زنجیره تأمین» بر دو بُعد «دوسوتوانی زنجیره تأمین» و «توانایی های رقابتی ترکیبی»،«دوسوتوانی زنجیره تأمین» بر دو بُعد «توانایی های رقابتی ترکیبی» و «عملکرد شرکت» و در نهایت «توانایی های رقابتی ترکیبی» بر «عملکرد شرکت» تأثیر مثبت و معنی داری دارد.

دنیای مدرن امروز، موجب افزایش آلودگی ها و مشکلات زیست محیطی و در نتیجه افزایش نگرانی دولت ها و سازمان ها در رابطه با محیط زیست شده است. این نگرانی ها موجب به وجود آمدن مفهوم جدیدی تحت عنوان توسعه محصول سبز شد. پژوهش حاضر، باهدف بررسی تأثیر توسعه محصول سبز بر عملکرد سازمانی انجام شده است .جهت نیل به این هدف پس از بررسی ادبیات هر کدام از این متغیرها، یک مدل مفهومی با هشت فرضیه پیشنهاد شد که این فرضیات بر روی شرکت های فعال در صنایع کوچک و متوسط استان یزد و با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری بر پایه روش کمترین مربعات جزئی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که توسعه محصول سبز به صورت مستقیم با ضریب مسیر 88/0 بر عملکرد عملیاتی سازمان و با ضریب مسیر 87/0 بر عملکرد زیست محیطی سازمان تأثیر گذار است و به صورت غیر مستقیم از طریق متغیرهای میانجی عملکرد زیست محیطی و عملکرد عملیاتی سازمان بر عملکرد سازمانی و عملکرد بازار سازمان تأثیر گذار است. درنهایت بر پایه اثر کلی توسعه محصول سبز بر عملکرد سازمان، پیشنهادهای کاربردی برای پیاده سازی اقدامات مرتبط با توسعه محصول سبز، عملکرد زیست محیطی، عملکرد عملیاتی و عملکرد بازار سازمان در صنایع کوچک و متوسط استان یزد ارائه شد.

مقدمه: دو بعد عمده­ی مدیریت دانش جهت کسب مزیت رقابتی در سازمان­ها عبارتند از: یادگیری سازمانی و فراموشی سازمانی. علی­رغم تحقیقات بسیار زیادی که در زمینه­ی مدیریت دانش و یادگیری سازمانی انجام گرفته است، تاکنون در زمینه­ی فراموشی سازمانی و مدیریت آن مطالعه و بررسی زیادی انجام نگرفته است. در این تحقیق سعی شد تا مفهوم فراموشی سازمانی هدفمند برای اولین بار به صورت مدلی مفهومی مطرح گردد و ارتباط آن با سبک­های رهبری تحوّل­گرا و عمل­گرا مورد بررسی قرار گیرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع بنیادی تجربی مبتنی بر روش همبستگی با استفاده از انتخاب نمونه است و برای گردآوری داده­ها از روش پیمایشی استفاده شده است. در این تحقیق از روشهای مدل­یابی معادلات ساختاری بهره گرفته شده است و جهت تجزیه­وتحلیل داده­ها از نرم­افزار لیزرل استفاده گردید. مدیران و معاونان بیمارستان­های خصوصی و دولتی تهران جامعه­ی آماری این تحقیق را شکل داده­اند. یافته­ها: نتایج حاکی از آن است که علی­رغم تأثیر بیشتر سبک رهبری تحول­گرا، هر دو نوع سبک رهبری تحول­گرا و رهبری عمل­گرا بر فراموشی سازمانی هدفمند تأثیر دارند؛ در ادامه نیز میزان تأثیر متغیرهای گوناگون بر رهبری عمل­گرا و رهبری تحول­گرا به صورت جداگانه حاصل شد؛ به­طور مثال مشخص گردید که متغیر تفکر کوتاه­مدت رهبر با بار عاملی 0.89 بیشترین تأثیر را بر عمل­گرایی یک رهبر و متغیر تشویق کنندگی و الهام­بخشی یک رهبر با بار عاملی 0.92 بیشترین تأثیر بر تحول­گرایی یک رهبر دارد. ­ نتیجه­گیری: با توجه به این­که سبک رهبری تحول­گرا نسبت به سبک رهبری عمل­گرا تأثیر بیشتری بر فراموشی سازمانی هدفمند دارد توصیه بر آن است تا جهت مدیریت بهینه­ی فراموشی هدفمند در این مورد مطالعه (بیمارستان­های دولتی و خصوصی تهران)، سبک رهبری تحول­گرا به کار گرفته شود.