سعید غفاری

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین هزینه – سودمندی منابع اطلاعاتی کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه در سال 1388 می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از جمله پژوهش های کاربردی و از نوع پیمایشی با رویکرد تحلیلی می باشد. در این پژوهش عناصر مورد ارزیابی شامل هفت منبع اطلاعاتی(اینترنت، پایگاه های اطلاعاتی پیوسته، پایگاه های اطلاعاتی دیسک نوری، مجلات الکترونیکی، امکانات چند رسانه ای، کتاب های چاپی و نشریات چاپی) موجود در کتابخانه مزبور می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه کاربران کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد کرمانشاه در سال 88 می باشد. به منظور جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته با طیف لیکرت بین 71 نفر از اساتید، کارکنان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی توزیع گردید. همچنین بخشی از داده ها با مراجعه به اسناد مالی دانشگاه تأمین گردید. به منظور تحلیل سؤالات و فرضیه تحقیق، آزمون t تک نمونه ای، آزمون آنالیز واریانس (F فیشر) و ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار  spssبه کار گرفته شد. به منظور تعیین میزان هزینه- سودمندی، هزینه منابع به تفکیک بر میزان استفاده کاربران مورد تقسیم قرار گرفت. یافته ها: این تحقیق نشان داد با اطمینان 95 درصد منابع موجود در کتابخانه مزبور برای کاربران تا حد زیادی سودمند بوده و نیاز اطلاعاتی آنان را برطرف نموده است. در بین هفت منبع موجود بیشترین استفاده از کتاب های چاپی و اینترنت صورت گرفته و استفاده از منابع موجود بیشتر در زمینه  تهیه مقاله بوده است. از نظر تعداد استفاده از منابع اطلاعاتی به ازای هر نفر از جامعه استفاده کننده بالقوه (8700 نفر) درسال 88، اینترنت با 4/2 نفر بیشترین و چند رسانه ای ها با 38/0 نفر کمترین استفاده را داشته است. همچنین با توجه به بررسی به عمل آمده مشخص شد که اینترنت با 8032 ریال بیشترین هزینه – سودمندی و کتاب های چاپی با 96386 ریال کمترین هزینه – سودمندی را دارا بوده اند. نتیجه گیری: در نهایت با اطمینان 95 درصد نتجه گرفته شد که بین هزینه منابع اطلاعاتی و سودمندی این منابع در سال 1388 رابطه معنی داری وجود دارد و با توجه به عدد ضریب همبستگی (924/0)این رابطه از نوع مستقیم و مثبت می باشد.

هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی استراتژی و مهارتهای  جستجو ی اطلاعات دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام نور استان قم می باشد. روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی توصیفی است و گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه صورت گرفته است. از کل جامعه آماری 200نفر بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. یافته ها : نتایج پژوهش نشان می دهد که مهم ترین اهداف دانشجویان دانشگاه پیام نور استان قم از جستجوی اطلاعات تهیه گزارش های کلاسی (29 درصد)، دسترسی به اطلاعات روز آمد (23 درصد) و انجام تحقیقات علمی (26 درصد) می باشد. کتابهای درسی (38 درصد) و نشریات ادواری (19 درصد) به ترتیب بیشترین منابع اطلاعاتی چاپی مورد استفاده دانشجویان است. از امکانات مورد استفاده از اینترنت وب  با (42 درصد)، پست الکترونیکی با (21 درصد)،و اتاق های گفتگو با (18 درصد)بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. ابزارهای  مورد استفاده از اینترنت توسط دانشجویان، موتورهای جستجو (26 درصد)،ابر موتورهای جستجو و دروازه های های اطلاعاتی هر کدام با(17درصد)،نشانی منابع اطلاعاتی اینترنتی (URL ) (12 درصد)، معرفی سایت ها در مجلات و خبرنامه ها (11 درصد) در مرتبه های بعد قرار دارند. دستیابی به اطلاعات چاپی از نظر دانشجویان، با (20 درصد) فراوانی نسبت به عدم آشنایی با نحوه استفاده از فهرست کتابخانه بیشترین عامل را به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: 94درصد دانشجویان دختر و 89 درصد دانشجویان پسر در استفاده از منابع اطلاعاتی چاپی و اینترنتی با مشکل روبرو هستند. میزان استفاده دانشجویان از اینترنت متوسط  وبا (33 درصد) فراوانی می باشد. مهمترین مشکل در دستیابی به اطلاعات از اینترنت، ترافیک شبکه و پایین بودن سرعت اینترنت و نیاز به آموزش بیشتر در استفاده از اینترنت می باشد  

هدف : ارزیابی نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. همچنین بررسی وضعیت و رابطه یا تاثیر بین تحصیلات و رشته تحصیلی و میزان کارایی و عملکرد کارکنان معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مد نظر است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها: روش پژوهش پیمایشی ارزشیابی و کتابخانه ای است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی شاغل در معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی و... است. برای گردآوری اطلاعات عمدتا از پرسشنامه استفاده شده است. یافته­ها: از نظر جنسیت (61/78 درصد) از کارکنان را بانوان و (5/18 درصد) را آقایان تشکیل می­دهند ، (۳ درصد) نیز به این سوال پاسخ نداده­اند. از نظر تحصیلات (4/10 درصد) دیپلم، (78/5 درصد) کاردانی، (38/58 درصد) کارشناسی، (12/23 درصد) کارشناسی ارشد و (31/2 درصد) تحصیلات دکتری دارند. از نظر آموزش ضمن خدمت (72/75 درصد) دوره­های ضمن خدمت عمومی و تخصصی را گذرانده­اند. از نظر نوع استخدام (71/49 درصد) رسمی، (09/8 درصد) پیمانی، و (46/40 درصد) قراردادی هستند. میانگین سابقه کاری کارکنان کتابخانه ملی حدود 11 سال است. نتیجه­گیری: نتایج پژوهش نشان می­دهد که در مجموع کارکنان این سازمان از نظر تحصیلات در حد مطلوبی هستند. میانگین کارکنان متخصص (دارای دانشنامه کارشناسی ارشد و بالاتر) به نسبت سایر کارکنان باید 33 درصد باشد، در کتابخانه ملی این نسبت (43/25 درصد) است که نشان­دهنده عدم تطابق نیروی انسانی متخصص نسبت به غیرمتخصص بر اساس میانگین استانداردهای موجود (شاخص) است. از سویی دیگر میانگین مجموع کارکنانی که رشته تحصیلی­شان مرتبط و به­عبارتی متخصص و کمک­متخصص (کارشناسی وکاردانی کتابداری) هستند باید حداقل60 درصد باشد. در مورد این استاندارد کتابخانه ملی با داشتن (69/60 درصد) کارمند متخصص و کمک­متخصص توانسته حداقل لازم را رعایت نماید.