محمد نصر اصفهانی

وابستگی همه جانبه اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی موجب گردیده که حفظ سهم بازار و فروش نفت با قیمت بهینه نفت خام به منظور تأمین امنیت اقتصادی کشور از اهمیت بسزایی برخوردار باشد. در این مقاله فرضیه سیاست های انرژی اتخاذ شده توسط ترامپ که موجب افزایش اثرگذاری راهبردهای دولت آمریکا بر حوزه انرژی های فسیلی ایران و کاهش سهم بازار آن می گردد، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. پرسشاین مقاله آن عبارتست از:«سیاست های انرژیترامپ چهتأثیریبر امنیت بازارهای نفت ایران گذاشتهاست؟». در این مقاله کانال های اثرگذاری راهبردهای ترامپ بر بازار نفت ایران مشخص شده است. نتایج این مقاله نشان می دهد سیاست های اعمالی ترامپ به شدت سهم بازارهای نفت ایران را کاهش داده است. در این راستا، فرصت های صادرات نفت خام برای عراق، آمریکا، روسیه و عربستان به مشتریان ایران منجر به افزایش سهم بازار این کشورها گردیده است. بازگشت سهم صادرات نفت خام ایران به آسیا و اروپا با متزلزل شدن توافق برجام، موجب از دست رفتن بازارهای صادراتی نفت خام کشور گردیده است. همچنین توافق اخیر کشورهای عضو و غیر عضو اوپک در مورد کاهش حجم تولید نفت، کمک شایانی به گسترش تولید نفت شیل آمریکا و بازارهای صادراتی این کشور نموده است.

انقلاب اسلامی معادلات نفتی از پیش تعیین شده کشورهای غربی را برهم زد. ازجمله برنامه های راهبردی آمریکا، اعمال نفوذ و بر روی منابع نفت و گاز کشورهای نفت خیزوجبهه مقاومت برای ایجاد ثبات ، مدیریت آن از طریق بی ثبات سازی منطقه است. دراین ارتباط در منطقه شکل گرفته تا از این طریق، دخالت آمریکا تعدیل و کنترل شود. این مقاله با روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در پی بررسی و پاسخ به این سؤال است که تأثیرهای شهادت رهبران مقاومت اسلامی و واکنش ایران به این اقدام بر بازار نفت و چشم انداز آتی پیشروی بازار نفت، چیست. ترور رهبران مقاومت از کدام کانالها بازار نفت را متأثر می نمایند و همچنین مهمترین برنامه آمریکا در حوزه انرژی پس ازاین اقدامات تروریستی در راستای تحقق اهداف آنها در بازار نفت چیست. فرضیه مقاله حاضر عبارت بود از اینکه آمریکا با ترور رهبران مقاومت اسلامی در عراق به دنبال بی ثبات سازی کشورهای غرب آسیا به ویژه عراق و به تبع آن ایجاد ناامنی در تأسیسات نفتی و تصاحب سهم بازار این کشور و مقابله با نفوذ فزاینده ایران، بوده است. نتایج مقاله حاضر نشان میدهد که اقدام تروریستی آمریکا در راستای منافع و به ویژه تحقق برنامه انرژی آن در منطقه غرب آسیا بوده است. لذا آمریکا با توجه به برنامه گسترش تولید نفت و تبدیل شدن به یک صادرکننده خالص نفت در بازارهای بین المللی تا سال 2021 درصدد حذف برخی از بازارهای نفت خام نظیر ایران، ونزوئلا و عراق است. بدین منظور، آمریکا در تلاش است با ایجاد بی ثباتی در منطقه، اقدام به ناامن سازی تأسیسات نفتی و تصاحب بازار کشورهای صادرکننده نفت غرب آسیا نماید.

خانواده به عنوان پایه گذار شخصیت و ارزش های ف کری افراد یک جامعه، می تواند جایگاه بسیار مهمی در ایجاد شادی در افراد داشته باشد. در این پژوهش با بهره گیری از داده های آماری 11 کشور برخوردار از درآمد سرانه بالاتر از 20 هزار دلار و 25 کشور با درآمد سرانه پایین تر از 20 هزار دلار، در دوره زمانی 1981-2014، رابطه میان اهمیت دهی به خانواده در زندگی بر ادراک احساس شادمانی مورد بررسی قرار گرفته است. متغیرهای درآمد سرانه، بیکاری، امید به زندگی و نابرابری درآمدی نیز به عنوان متغیر کنترل، وارد الگوی داده های ترکیبی شده اند. نتایج نشان می دهد که در هر دو گروه کشور، متغیرهای بیکاری و نابرابری درآمدی، تأثیر منفی و معنا دار و متغیرهای اهمیت دهی به خانواده، امید به زندگی و درآمد، تأثیر مثبت و معنا داری بر ادراک شادمانی دارند. همچنین تأثیر اهمیت دهی به خانواده در زندگی بر ادراک احساس شادمانی در کشورهای با درآمد سرانه پایین، تفاوت معنا داری با تأثیر آن بر ادراک احساس شادمانی در کشورهای با درآمد سرانه بالا ندارد. بنابراین تأثیر مثبت ارزش فرهنگی خانواده در زندگی بر ادراک احساس شادمانی، وابسته به ارتقاء سطح درآمد سرانه در یک کشور نیست و درآمد سرانه کاتالیزور تأثیر بیشتر اهمیت دهی به خانواده بر ادراک احساس شادمانی، محسوب نمی شود.

هنر عمومی نقش های مختلفی در فضای شهری دارد که به دسته هایی چون مجسمه، موسیقی، نقاشی و نگاره های شهری، تئاترهای شهری، آب نماها و غیره تقسیم بندی شده است. مجسمه ها و المان های شهری یکی از این موارد است که مورد بررسی قرار گرفته و دارای طراحی و کارکردهای مختلفی می باشد. مجسمه های شهری از نظر کارکردی و طراحی به صورت بیانی، نمایشی و عملکردی تقسیم می شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتقاء کیفیت ادراکی فضای شهری توسط مجسمه های شهری است. مجسمه های مورد مطالعه در محدوده مرکزی شهر اصفهان شامل مجسمه های حاشیه رودخانه زاینده رود، فلکه های مهم شهر مانند خواجو و غدیر و خیابان های اصلی مانند چهارباغ عباسی قرارگرفته اند. همچنین سعی شده تا با استفاده از مصاحبه و مطالعه بر روی فضای شهری حدود 17 مورد از مجسمه ها بررسی و نقاط قوت و ضعف آن ها شناسایی و استخراج شدند. از جمله نقاط قوتی که می توان بدان اشاره کرد اهمیت مباحث تاریخی، فرهنگی و زیباشناختی شهری در مفاهیم مجسمه ها است. نقاط ضعفی که در بعضی از این موارد و مجسمه ها شاهد آن هستیم موضوعاتی مانند نورپردازی کم برخی از مجسمه ها، مکان یابی نامناسب مجسمه، بزرگ یا کوچک بودن مجسمه نسبت به فضای قرارگیری آن هم از نکاتی است که در ادراک و مهم بودن مجسمه باید بدان توجه کرد.

مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی به عنوان شاخص ها و مؤلفه های پایدرای اجتماعی (مؤلفه سوم شمول اجتماعی) است که پایداری اجتماعی شامل اقداماتی در زمینه های طراحی شهری، عرصه های اجتماعی و نابرابری های فضایی می باشد. از سویی دیگر مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از معیارهای اصلی سرمایه اجتماعی است که باعث همکاری بیشتر شهروندان با ارگان های ذی نفوذ در جهت تحقق بخشیدن به طراحی فضاهای شهری می شود. هدف این پژوهش تبیین مؤلفه های سرمایه اجتماعی و مشارکت اجتماعی با کمک از روش توصیفی-تحلیلی و کیفی و میزان اثرگذاری سرمایه اجتماعی بر مشارکت اجتماعی است. بنابراین با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده در محله شهشهان به بررسی و سنجش این رابطه پرداخته شده است. فرجام این پژوهش با کمک از تکینک SOAR به ارائه راهبردها و پیشنهاداتی در راستای تحقق طراحی شهری و همچنین رسیدن به اهداف مورد نظر منجر شده است. نتایج حاصله از یافته های پژوهش نشان می دهد که با توجه به مبانی نظری، مؤلفه ها و آیتم هایی نظیر: مشارکت و درگیر کردن مردم، اعتماد، آموزش و دسترسی به اطلاعات، انجمن های داوطلبانه، همکاری و همدلی و حمایت اجتماعی، گروه ها و محیط های اجتماعی، زمینه خانوادگی و موقعیت اجتماعی، تعامل اجتماعی، روابط اجتماعی، کنش هدفمند، وساطت اجتماعی، امنیت، رضایت، اوقات فراغت، تعهدات و ضمانت، شبکه های اجتماعی و فناوری، انسجام اجتماعی و پذیرش تفاوت ها و هنجارها است که بر روی مشارکت اجتماعی تأثیر می گذارد

تحولات ازدواج و وقوع طلاق می تواند با مسائل جنسی، نهادی و اقتصادی که امکان تشکیل یا ادامه زندگی مشترک را تسهیل یا دشوار می کنند ارتباط داشته باشد. در این پژوهش، تأثیر متغیرهای اقتصادی بر روند ساختاری (پایدار) و روند تصادفی ازدواج و طلاق با بهره گیری از فیلتر کالمن (KF)، با تأکید بر کانال های کنترلی نسبت جنسیتی و نرخ باسوادی در ایران طی دوره 1348 1395 در دو الگوی کوتاه مدت و بلندمدت مبتنی بر مدل خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) بررسی شده است. نتایج نشان می دهد میان روند ساختاری (پایدار) متغیر طلاق و متغیرهای اقتصادی رابطه معنا دار و مثبتی وجود دارد. نکته حائز اهمیت این است که کانال های کنترلیِ نسبت جنسی و نرخ باسوادی هستند که امکان تأثیرگذاری و تفسیر دقیق و معنا دار بیکاری و تورم بر روند ساختاری (پایدار) طلاق را فراهم می آورند. به علاوه، نسبت جنسی و نرخ باسوادی خود نیز تأثیر مثبت و معنا داری بر روند ساختاری (پایدار) ازدواج دارند. از این رو، تأکید و توجه ویژه به مکانیسمِ هشدار نسبت جنسی و برنامه ریزی در خصوص نرخ باسوادی می تواند تأثیری مضاعف و هم افزا بر بهبود روند ازدواج در ایران داشته باشد. بنابراین، تشکیل خانواده در ایران به طور ویژه تحت تأثیر زمینه های جنسی (به ویژه نسبت جنسی) و زمینه های آموزشی (به ویژه نرخ باسوادی) است، ولی تصمیم به طلاق می تواند علاوه بر متغیرهای جنسی و آموزشی، تحت تأثیر تورم و بیکاری نیز باشد.

بان ک ه ا و ارائه دهنده های خدمات مالی عمومی حساس ترین سازمان ه ا درخص وص مس ئولیت اجتم اعی هستند. بان ک دارای الزام اجتماعی و حقوقی است تا بتواند پاسخ گوی نیازهای اقتصادی و اجتماعی باشد. همچنین صنعت بانک داری نقطه اتکای توسعه اجتم اعی و اقتص ادی ه ر جامع ه ای محس وب می شود. بر این اساس در این پژوهش با استفاده از یک الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)، تاثیر همزمان، بلندمدت و پویای ارائه تسهیلات بانکی به بخش غیردولتی بر نرخ بیکاری در دوره 1346-1394 مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج برآورد ماتریس اثرات همزمان نشان می دهد که یک تکانه بانکی (به اندازه یک انحراف معیار) ناشی از ارائه تسهیلات حمایتی بانکی، در دوره اول منجر به کاهش 062/0 درصدی در نرخ بیکاری می شود، ولی بر اساس نتایج برآورد ماتریس اثرات بلندمدت، این تکانه بانکی در بلندمدت تاثیری بر نرخ بیکاری ندارد. برآورد اثرات پویای تکانه تسهیلات بانکی نیز نشان می دهد که از دوره پنجم به بعد، تاثیر پویای این تکانه حمایتی بانکی از میان خواهد رفت. بر این اساس می-توان چنین نتیجه گرفت که حمایت بانک ها از بخش های اقتصادی، تنها منجر به کاهش بیکاری در کوتاه مدت می شود و نمی تواند تاثیر بلندمدتی داشته باشد. بنابراین پیشنهاد می شود که در راستای تامین مسئولت اجتماعی بانک در حیطه ایجاد اشتغال، راه کارها و اصول حمایتی لازم از بخش غیردولتی، برای تاثیرگذاری بر اشتغال در بلندمدت، تدوین شود.

در این پژوهش رفتار بازار سرمایه اسلامی بین الملل در سه دوره ی قبل کرونا، کرونا و بعد از کرونا بررسی و همچنین تحلیل های چندفراکتالی در مورد بازارهای سهام منطبق با شریعت انجام می شود. تجزیه و تحلیل نوسانات چندفراکتالی بدون روند، تجزیه و تحلیل چند فراکتالی چند مقیاسی، روش های مورد استفاده در این مطالعه هستند و از داده های مربوط به شاخص داوجونز از سال های 2011 تا 2022 برای متغیر های کشور های نوظهور، کشور های توسعه یافته، آسیا و اقیانوسیه، آمریکا و اروپا استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کرونا باعث کاهش کارایی همه ی متغیر شده است. در همه ی دوره ها متغیر ها ناکارا هستند غیر از متغیر آسیا در دوره ی قبل از کرونا کشور های توسعه یافته وآمریکا در دوره ی بعد از کرونا.همچنین همه ی متغیر ها در دوره ی کرونا رفتار پایدار داشته اند. اما در دوره ی قبل از کرونا همه ی متغیر ها رفتار ضد پایدار داشته اند غیر از متغیر کشور های نوظهور که رفتار پایدار داشته است و متغیر آسیا که رفتار تصادفی داشته است. در دوره ی بعد از کرونا همه ی متغیر ها رفتار ضد پایدار داشته اند غیر از متغیر کشور های توسعه یافته که رفتار تصادفی داشته است.