اقتصاد مقداری

اقتصاد مقداری

اقتصاد مقداری دوره 14 زمستان 1396 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی اثر رژیم های ارزی بر جریان توریسم بین المللی در کشورهای خاورمیانه: رهیافت گشتاور تعمیم یافته سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رژیم های ارزی جریان گردشگری کشورهای خاورمیانه رهیافت گشتاور تعمیم یافته سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۳
صنعت گردشگری به عنوان یکی از پردرآمدترین صنایع جهان می تواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشورها ایفا کند. گردشگری شامل خدماتی است که تأثیر زیادی بر فعالیت های اقتصادی و اجتماعی دارد. در این راستا، با وجود مطرح شدن رژیم های ارزی به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر جریان گردشگری، پژوهش های چندانی در رابطه با اثر رژیم های ارزی بر جریان توریسم انجام نگرفته است. پیشرفت های اخیر در طبقه بندی نظام های ارزی محرکی شده است که در این مطالعه به بررسی اثرات رژیم های ارزی بر جریان توریسم بین الملل پرداخته شود. این پژوهش از روش گشتاور تعمیم یافته سیستمی (GMM-SYS) و داده های تابلویی برای تخمین تعداد گردشگران واردشده از کل جهان به کشورهای خاورمیانه (16 کشور) طی دوره زمانی 2013-1999استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که رژیم ارزی ثابت بر روند گردشگری اثر مثبت و معنی دار دارد و حفظ ثبات نرخ ارز برای جذب گردشگران بین الملل بسیار حائز اهمیت است. همچنین تجارت، مسافت، جمعیت، داشتن زبان مشترک، ایجاد اتحادیه تجاری بین کشورهای عضو و مستعمره بودن اثر مثبت بر جریان گردشگری دارد و متغیر نرخ ارز مؤثر و حجاب و پوشش اجباری اثر منفی بر جریان گردشگری دارد.
۲.

بررسی رابطه بلند مدت بین آموزش و سلامت و برآوردکارایی فنی تابع تولید سلامت(مطالعه موردی: منتخبی از کشورهای کنفرانس اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش سلامت روش هم جمعی داده های تابلویی کارایی فنی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۲
امروزه سلامت به عنوان یکی از مهمترین شاخص های توسعه به شمار می آید. اما افزایش مرگ و میر ناشی از بیماریهای غیر مسری و افزایش هزینه های درمانی ناشی از این بیماری ها، نظام های سلامت را در اکثر کشورهای جهان به خصوص کشورهای در حال توسعه که با کمبود منابع مواجه هستند به چالش کشیده است. این امر سبب گشته تا سیاستگذاران، برای بهبود سلامت جامعه، توجه بیشتری به امر " آموزش"به عنوان یک ابزا رموثر معطوف دارند. هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطه بلند مدت بین سلامت و آموزش در منتخبی از کشورهای عضو کنفرانس اسلامی طی دوره (2013-1998)می باشد. در این راستا، ابتدا تابع تولید سلامت بر اساس مدل گروسمن(1972) تعریف می شود. سپس، الگوی تحقیق با استفاده از تکنیک هم جمعی داده های تابلویی برآورد می گردد. پس از آن کارایی فنی تولید سلامت، با استفاده از ضرایب برآورد شده از رابطه بلند مدت و روش اثرات تصادفی برای کشورهای منتخب محاسبه می شود. نتایج حاصل از برآور د مدل نشان می دهد که یک رابطه تعادلی بلند مدت بین آموزش و سلامت وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از محاسبه کارایی فنی برای کشورهای مختلف نشان می دهد که کشورهایی با نرخ با سوادی بالاتر، از نهاده ها در تولید سلامت بهتر استفاده می کنند.
۳.

زیان رفاهی افزایش قیمت در اقلام عمده غذایی کاربردی از روش Panel- SURE در استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خانوارهای شهری زیان رفاهی سیستم تقاضای AIDS Panel-SURE

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۳
هدف پژوهش حاضر بررسی مخارج مصرفی خانوارهای شهری در پنچ گروه عمده غذایی (نان و غلات، گوشت، لبنیات و تخم مرغ، میوه ها و خشکبار، انواع سبزی و حبوبات) و استخراج معیار تغییرات جبرانی در جهت ارزیابی زیان رفاهی می باشد. برای این منظور پارامترها در سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) بر اساس داده های بودجه خانوار شهری استان های کشور (93-1382) در قالب داده های تابلویی با روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط برآورد شد. نتایج نشان می دهد که مطابق با انتظارات نظری، کشش قیمتی گروه های مصرفی به جزء گروه میوه ها و خشکبار منفی بوده و اندازه ی حساسیت در استان های مختلف، متفاوت است. بر اساس کشش درآمدی گروه های نان و غلات و گوشت جزء کالاهای ضروری و گروه های لبنیات و تخم مرغ، میوه ها و خشکبار، انواع سبزی و حبوبات جزء کالاهای لوکس محسوب می شود.محاسبه ی زیان رفاهی ناشی از تغییرات قیمت مواد غذایی با استفاده از معیار تغییر جبرانی (مثبت) نشان داد که طی دوره ی مورد بررسی خانوارها بدلیل افزایش قیمت مواد غذایی با کاهش رفاه مواجه شده اند. اندازه معیار محاسباتی تغییر جبرانی نشان می دهد که بطور متوسط خانوارها در استان تهران با 23 درصد و استان قم با 14 درصد به ترتیب از بالاترین و پایین ترین سطح در زیان رفاهی برخوردارند. به نحوی که در هر سال لازم است تا خانوارها در استان تهران و قم بطور متوسط به ترتیب معادل 5208093 و 2427796 ریال جبرانِ درآمد شوند تا در سطح مطلوبیت سال ماقبل قرار گیرند. همچنین رابطه ی یک به یکی بین تورم و معیار محاسباتیِ زیان رفاهی در استان های کشور ... (250 کلمه!!)
۴.

ارزیابی نقش آفرینی نظام بانکی در حیطه مسئولیت اجتماعی کاهش بیکاری در ایران: کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری در محاسبه اثرات همزمان، بلندمدت و پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسئولیت اجتماعی بیکاری الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۱
بان ک ه ا و ارائه دهنده های خدمات مالی عمومی حساس ترین سازمان ه ا درخص وص مس ئولیت اجتم اعی هستند. بان ک دارای الزام اجتماعی و حقوقی است تا بتواند پاسخ گوی نیازهای اقتصادی و اجتماعی باشد. همچنین صنعت بانک داری نقطه اتکای توسعه اجتم اعی و اقتص ادی ه ر جامع ه ای محس وب می شود. بر این اساس در این پژوهش با استفاده از یک الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)، تاثیر همزمان، بلندمدت و پویای ارائه تسهیلات بانکی به بخش غیردولتی بر نرخ بیکاری در دوره 1346-1394 مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج برآورد ماتریس اثرات همزمان نشان می دهد که یک تکانه بانکی (به اندازه یک انحراف معیار) ناشی از ارائه تسهیلات حمایتی بانکی، در دوره اول منجر به کاهش 062/0 درصدی در نرخ بیکاری می شود، ولی بر اساس نتایج برآورد ماتریس اثرات بلندمدت، این تکانه بانکی در بلندمدت تاثیری بر نرخ بیکاری ندارد. برآورد اثرات پویای تکانه تسهیلات بانکی نیز نشان می دهد که از دوره پنجم به بعد، تاثیر پویای این تکانه حمایتی بانکی از میان خواهد رفت. بر این اساس می-توان چنین نتیجه گرفت که حمایت بانک ها از بخش های اقتصادی، تنها منجر به کاهش بیکاری در کوتاه مدت می شود و نمی تواند تاثیر بلندمدتی داشته باشد. بنابراین پیشنهاد می شود که در راستای تامین مسئولت اجتماعی بانک در حیطه ایجاد اشتغال، راه کارها و اصول حمایتی لازم از بخش غیردولتی، برای تاثیرگذاری بر اشتغال در بلندمدت، تدوین شود.
۵.

بررسی عوامل تعیین کننده جانشینی پول در ایران با استفاده از رویکرد کلان :کاربرد الگوی خودبازگشتی با وقفه های توزیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جانشینی پول سری های زمانی روش هم جمعی جوهانسون جوسیلیوس ARDL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۳
هرگاه پول داخلی یک کشور نتواند به وظایف خود عمل کند، پول خارجی جانشین پول داخلی می شود و به این پدیده جانشینی پول می گویند. جانشینی پول، پدیده رایج کشورهای درحال توسعه است که آثار متفاوتی بر اقتصاد این کشورها دارد، از این رو تشخیص عوامل تعیین کننده جانشینی پول در کشور مهم است.در این پژوهش ابتدا از روش کمین و اریکسون(2003) برای برآورد حجم پول خارجی درگردش استفاده می شود. سپس با استفاده از رویکرد کلان عوامل تعیین کننده جانشینی پول برای ایران بررسی می شود. برای تخمین تابع تقاضای پول واقعی در روش کمین و اریکسون از روش هم جمعی جوهانسون-جوسیلیوس استفاده می شود و سپس از روش ARDL برای بررسی عوامل تعیین کننده استفاده می شود. دوره زمانی متغیرها در این مطالعه از سال 1338-1392 می باشد.نتایج نشان داد که جانشینی پول در ایران تحت تأثیر متغیرهای تفاوت نرخ بهره های داخلی و خارجی، نرخ تورم داخلی و نرخ ارز غیررسمی می باشد ولی متغیرهای حجم واقعی واردات، نرخ تورم جهانی و تولید ناخالص داخلی بی معنی و بی تأثیرند. نتایج نشان می-دهد که جانشینی پول در ایران تابعی از شاخص های هزینه فرصت پول است. بعبارتی هدف اصلی افراد از جانشینی پول در ایران رهایی از هزینه های فرصت نگهداری پول می باشد.
۶.

تاثیر شاخص های حکمرانی خوب بر کنترل فساد (مطالعه موردی: کشورهای خاور میانه و جنوب شرق آسیا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حکمرانی خوب فساد روش panel var

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۲۵
از اصلی ترین واژه هایی که در دهه های اخیر در ادبیات اقتصادی از جایگاه ویژه ای برخوردار است واژه حکمرانی خوب می باشد. حکمرانی خوب به معنای سازوکارها، فرآیندها و نهادهایی است که به واسطه آن ها شهروندان، گروه ها و نهادهای مدنی، منافع مدنی خود را دنبال می کنند و حقوق قانونی خود را به اجرا درمی آورند و تعهدات شان را برآورده می سازند. حکمرانی خوب از 6 شاخص؛ کنترل فساد، کارایی و اثربخشی دولت، ثبات سیاسی، کیفیت قوانین و مقررات، حاکمیت قانون و حق اظهار نظر و پاسخگویی تشکیل شده است که یکی از اجزای مهم آن متغیر کنترل فساد است. بر همین اساس به بررسی ارتباط بین شاخص های حکمرانی خوب بر کنترل فساد در بازه زمانی 2015-2004 بین کشورهای خاورمیانه و جنوب شرق آسیا با استفاده از روش Panel Varپرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که متغیر کیفیت قوانین و مقررات رابطه مثبت و معنی دار و متغیر کارایی و اثربخشی دولت رابطه منفی و معنی-داری بر کنترل فساد در کشورهای خاورمیانه دارد در حالی که متغیرهای ثبات سیاسی، حاکمیت قانون و حق اظهارنظر و پاسخگویی در کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا تاثیر مثبت و معنی داری بر کنترل فساد دارد.
۷.

توسعه و افول مالی در ایران: یک مدل کمی تعادل عمومی پویا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قیمت مسکن بدهی وام محدودیت استقراض چرخه اعتباری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۴
مانده بدهی بخش غیردولتی به شبکه بانکی نسبت به تولید ناخالص اسمی داخلی در طول سال های نیمه دهه هفتاد تا نیمه دهه هشتاد بیش از دو برابر شده و پس از آن این رشد متوقف شده است. در این مقاله برای توضیح این پدیده یک مدل کمی تعادل عمومی پویا معرفی می شود و مدل با توجه به داده های کلان ایران و داده های خرد به دست آمده از طرح دسترسی خانوار به خدمات مالی بانک مرکزی کالیبره می شود. از دیدگاه مدل، چرخه اعتباری بیشتر مرتبط با موضوعاتی است که قیمت مسکن را مستقیما تحت تاثیر قرار داده و در نتیجه میزان وثیقه گذاری مسکن را برای دریافت اعتبارات تحت تاثیر می گذارد. مدل به خوبی می تواند تحولات بازار اعتبار در ایران و بخش مهمی از تحولات بازار مسکن را توضیح دهد. ولی اثرات اقتصاد کلان نسبتا جزئی هستند، چرا که پاسخ قرض گیرندگان و قرض دهندگان در سطح هم افزون همدیگر را خنثی می کنند. این موضوع نشان می دهد انقباض اعتباری از سال ۱۳۸۶ به تنهایی قادر به توضیح رکود سال های اخیر نیست.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۵