رضا عبداللهی

جنبش شیخ عبیدالله نهری (شمزینی) در سال 1297ق (1880م) در دوره ناصرالدین شاه قاجار به وقوع پیوست. برای درک بهتر زوایای وقوع این جنبش و زمینه های شکل گیری آن باید اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی را به دقت بررسی کرد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تبیینی و با تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعاتی که به شیوه کتابخانه ای و اسنادی گرد آمده اند، در پی پاسخ به این سؤال است که اوضاع سیاسی مناطق کردنشین ایران و عثمانی چه تأثیری بر شکل گیری جنبش شیخ عبیدالله نهری داشته است؟ با توجه به نتایج تحقیق، موقعیت جغرافیایی عشایر مناطق کردنشین، سیاست ضعیف و ناتوانی دولت مرکزی در برقراری نظم و امنیت و همچنین رفتارهای ظالمانه و چپاولگرانه حکام محلی و مالیات گیری های بی برنامه آنها و مواردی از این دست باعث شد اوضاع کردستان ایران و عثمانی نابه سامان و آشفته گردد و مردم این مناطق برای رهایی از وضعیت موجود دست به شورش هایی بزنند. در این بین شیخ عبیدالله نهری، به عنوان رهبر مذهبی کردها، در واکنشی اعتراضی به یک حرکت سیاسی قابل تأمل دست زد.                      

یکی از جنبش هایی که در دوره ناصرالدین شاه قاجار رخ داد و هراس بزرگی در دولت قاجار ایجاد کرد، جنبش شیخ عبیدالله شمزینی یا نهری (1297/1880) بود. این جنبش، در حقیقت قیام طبقه فرودست علیه وضعیت موجود و تلاشی اصلاحگرانه برای نشان دادن ناکارآمدی دولت قاجار بود. در ارتباط با سیاست های بین المللی، می توان فقدان استراتژی و ناآگاهی شیخ از واقعیت ها و الزامات سیاست بین الملل را از عوامل شکست جنبش برشمرد. از میان دول خارجی، روسها نقش مهمی در ناکامی و به شکست انجامیدن این حرکت سیاسی ایفا نمودند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که روسیه چه نقشی در شکست جنبش شیخ عبیدالله داشت و چگونه موجب شد که جنبش شیخ عبیدالله با شکست مواجه شود؟ بر اساس نتایجی که از پژوهش حاضر بدست آمد؛ روسیه برای کسب منافع بیشتر به تقابل با جنبش پرداخته و از عثمانی و ایران حمایت کرد و همچنین به دلیل نگرانی از افزایش نفوذ انگلستان در میان کردها و به خطر افتادن منافعش، سیاست تفاهم و همکاری با انگلستان را در جبهه گیری علیه جنبش دنبال کرد. نداشتن بلوغ سیاسی رهبر جنبش در جلب نظر قدرت های بزرگ بالاخص روسیه از یک سو و تضاد مسئله تشکیل کردستان با استراتژی خاورمیانه ای روسیه، از سوی دیگر باعث شد که روسیه نقش مهمی را در شکست جنبش شیخ عبیدالله شمزینی داشته باشد. این مقاله با استفاده از منابع دست اول و اصیل و تحقیقات جدید و اسناد فارسی، ترکی، روسی و کردی و با بهره گیری از روش توصیفی- تبیینی در صدد است تا تحلیلی متفاوت از نقش روسیه در جنبش شیخ عبیدالله شمزینی ارائه دهد.

نظر به اهمیت نقش تبلیغات در شبکه های اجتماعی به ویژه برای سازمان های خدمات گردشگری، این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی تأثیر دو عامل تعاملات اجتماعی و منبع اطلاعات بر قصد خرید محصولات و خدمات گردشگری در فضای مجازی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه فعالان در شبکه های اجتماعی اینستاگرام و تلگرام که عضو کانال های تبلیغاتی خدمات گردشگری هستند، می باشد. در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی به کار گرفته شده است. تحقیق حاضر بر اساس هدف یک تحقیق کاربردی و همچنین بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز، از نوع تحقیقات توصیفی و همبستگی می باشد. داده های موردنظر با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از طریق نمونه ای 390 تایی به روش نمونه گیری تصادفی ساده گردآوری شد. روایی پرسشنامه با بهره گیری ازنظر متخصصان مربوطه تأییدشده است و پایایی آن طی یک مطالعه مقدماتی از 30 نفر پاسخگو در جامعه آماری و با محاسبه آلفای کرونباخ و پایایی مرکب به میزان 8/0 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که منبع اطلاعات تأثیر مثبت و معناداری بر نگرش به سودمندی اطلاعات دارد. از طرفی تعاملات اجتماعی نیز تأثیر مثبت و معناداری بر هنجار ذهنی مصرف کننده دارد. همچنین منبع اطلاعات و تعاملات اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری بر تبلیغات دهان به دهان دارد.

با آغاز دوره حکمرانی قاجارها، روابط ایران با کشورها غربی بیش از پیش گسترش یافت و سفرا و مسافران بسیاری از این کشورها نوشته های در مورد ایران و ایرانیان از خویش به جا گذاشتند که علی رغم نگاه گاهاً متکبرانه و حقارت آمیز به زندگی ایرانیان و کج فهمی های ناشی از عدم آشنایی به این فرهنگ، اما گزارش های آنها حاوی نکات مهم با جزئیات فراوانی از امور روزمره و وضعیت معیتشی، اجتماعی و فرهنگی ایرانیان است که کمتر مورد توجه نوشتارهای ایرانیان بوده است. کردستان به عنوان بخشی از خاک ایران، به دلیل جذبه های باستان شناختی آن و قرار گرفتن در مسیر عثمانی مورد توجه این سیاحان بوده و آنها گزارش های جالبی از وضعیت آیین و مذهب مردمان این سرزمین ارائه می دهند. مقاله حاضر در تلاش بود به روش تحلیلی و توصیفی با استفاده از داده های سفرنامه های غربیان به بررسی وضعیت آیین و مذهب در میان کردها و سرزمین کردستان با تأکید بر دوران سلطنت ناصرالدین شاه بپردازد.

این مقاله به بررسی نقش رسانه های نوین در گسترش جنبش وا ل استریت می پردازد. این امر به دو علت است: اول اینکه جنبش های جدید اجتماعی دیگر به رسانه های جریان اصلی که وابسته به کانون های قدرت و ثروت اند اعتمادی ندارند و دوم اینکه رسانه های اجتماعی دارای ویژگی «اجتماعی بودن» هستند. اهداف طراحان شبکه های اجتماعی هر چه می خواهد باشد، مردم این شبکه ها را به کار می گیرند تا اخبار و اطلاعاتی را که به سختی از رسانه های حکومتی اعلام می شود منتشر کنند، اقدام های اعتراضی را برنامه ریزی و هماهنگ نمایند و به جهان بگویند که چه رویدادی در حال وقوع است. جنبش های اجتماعی نیاز دارند بر افکارعمومی تأثیرگذار باشند، چرا که افکارعمومی در بازتولید، حمایت و گسترش این جنبش ها نقشی جدی ایفا می کنند. جنبش های اجتماعی برای تداوم فعالیت خود و به ثمر نشاندن حرکت های اعتراضی نیازمند رسانه های گروهی جریان اصلی هستند، چرا که این رسانه ها بخش وسیعی از مردم در طبقات مختلف را دربرمی گیرند. تأثیر جنبش اشغال وال استریت و گسترش جامعة شبکه ای را باید خط بطلانی دانست بر برخی نظریه ها، مانند مارپیچ سکوت، جهالت چندجانبه، سکوت رسانه ها، نظریة تقویمی رسانه ها و نظریة برجسته سازی رسانه ها.

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین صفات شخصیتی مرتبط با نظام های بازداری/ فعال سازی رفتاری و سوگیری حافظه آشکار و ناآشکار مفهومی براساس چارچوب پردازش انتقال مناسب (TAP) بود. طرح پژوهشی به کار گرفته شده در این تحقیق از نوع طرح نیمه آزمایشی پس آزمون با گروه کنترل به طور ترکیبی درون آزمودنی و بین آزمودنی بود. بدین منظور 60 نفر آزمودنی (30 نفر افراد افسرده سرپایی و 30 نفر گروه کنترل) براساس مصاحبه روانپزشکی مطابق با معیارهای DSM-IV به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای بررسی نظام های بازداری/ فعال سازی رفتاری از مقیاس BIS/BAS (کارور و وایت، 1994)، برای بررسی سوگیری حافظه ناآشکار از تکلیف تولید کردن (رمزگردانی مفهومی) و تکلیف تصمیم واژگانی و برای بررسی سوگیری حافظه آشکار از تکلیف یادآوری آزاد استفاده شد. آزمودنی ها به طور انفرادی آزمونها را انجام می دادند. نتایج نشان داد که افراد با نمره های بالا در نظام بازداری رفتاری نسبت به افراد با نمره های بالا در نظام فعال سازی رفتاری سوگیری حافظه ناآشکار و آشکار بیشتری نسبت به کلمات منفی در سطح پردازش مفهومی نشان می دهند. افراد با نمره های بالا در نظام فعال سازی رفتاری نسبت به افراد با نمره های بالا در نظام بازداری رفتاری سوگیری حافظه ناآشکار و آشکار بیشتری نسبت به کلمات مثبت در سطح پردازش مفهومی نشان می دهند. این یافته ها در مجموع نشان داد که اگر در سوگیری حافظه ناآشکار پردازش مفهومی، فرضیه خلق ـ همخوان، فرضیه صفت ـ همخوان و پردازش انتقال مناسب را با هم در نظر بگیریم، به فهم بهتر سوگیری حافظه ناآشکار منجر خواهد شد.

دوره ها رکن رکین گاه شماریهاى ایرانى از آغاز تا به امروز بوده است. در دوران هخامنشیان گاه شمارى شمسى- قمرى با دورهء19ساله به کار مى رفته است. سلوکیان گاه شمارى شمسى- قمرى با دورهء25 ساله را به کار مى بردند. اشکانیان در آغاز همان شیوهء سلوکیان را ادامه دادند، ولى به زودى با مبدأ مستقلى که از شروع سلطنت سلسلهء خود تأسیس کردند گاه شمارى شمسى را رسمیت دادند. در دورهء ساسانیان گاه شمارى دورهء اشکانیان به دو صورت عرفى و وهیژکى (بهیزک) متداول گردید. دورهء برقرارى کبیسه در هر 120 سال در دورهء ساسانیان موضوع مطالعات بسیارى از محققان ایرانى، شرق شناسان شده است. کبیسهء مضاعفى که در سال 461 م در دوران سلطنت فیروز (459-484 م) پسر یزدگرد دوم در گاه شمارى وهیژکى برگزار شده است، نزدیک به 600 سال یعنى تا تأسیس مبدأ گاه شمارى جلالى نقطهء عطف محاسبات برقرارى کبیسه در گاه شماریهاى ایرانى در ایرأن وحتى سایر مناطق در قلمرو اسلامى بوده است. شیوهء برگزارى کبیسه در گاه شمارى جلالى یکى از افتخاراتی است که منجمان و ریاضى دانان ایرانى نزدیک به هزار سال پیش به آن دست یافته اند. متأسفانه هیح گاه و حتى در دوران معاصر براى کاربرد دوره هاى برقرارى کبیسه و بسیارى دیگر از ارکان اصلى گاه شمارى محمل قانونى لازم تدارک