رضا رضایی

رضا رضایی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سیستان و بلوچستان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۷ مورد.
۲۱.

واکاوی مؤلفه های بُعد عاطفی گفتمان در داستان کوتاه «میعاد» اثر گلی ترقی: رویکردی نشانه معناشناختی به تحلیل گفتمان ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۶) ۶۶۰-۶۲۹

کلیدواژه‌ها: داستان کوتاه میعاد گلی ترقی بعد عاطفی گفتمان سازه های وجهی سبک حضور نشانه معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۷۹
جستار پیش رو می کوشد تا با اتکا بر رویکرد نشانه معناشناسی به تحلیل گفتمان ادبی به تحلیل تعامل سازه های وجهی و مؤلفه های تنشی ِ گفتمان به منزله مؤلفه های بُعد عاطفی گفتمان داستان کوتاه «میعاد» اثر گلی ترقی بپردازد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. درواقع نگارنده سعی دارد با تکیه بر گفتمان ادبی نویسنده و به شیوه تحلیل نشانه معناشناختی و با اتکا به حضور پدیداری سوژه داستان و همچنین تعامل سازه های وجهی و تنشی نشان دهد چگونه مؤلفه های عاطفی در بطن گفتمان شکل می گیرند و فرایند تولید و دریافت معنا را تحت تأثیر قرار می دهند و در این میان گاه کنش روایی را به حاشیه می رانند و گاه در راستای احیای کنش قدم برمی دارند. .هدف اصلی جستار پیش رو پاسخ گویی به پرسش های زیر است: 1. ساختار عاطفی گفتمان داستان کوتاه میعاد دارای چه مؤلفه ها، کارکردها و سازوکارهای نشانه معنایی و گفتمانی است؟ 2. چگونه می توان جایگاه کنش را در کلیت نظام گفتمانی اثر موردمطالعه و با لحاظ ساختار سلسله مراتبی بعد عاطفی گفتمان تبیین کرد؟ نتایج نشان دادند که ساختار عاطفی گفتمان برونداد و تابع حضور پدیداری سوژه در گفتمان داستان است که به نوبه خود و در ابتدا کنش روایی را از طریق برهم ریختن نظم و ایجاد آشفتگی در افعال مؤثر به حاشیه رانده و در ادامه با ثبات نشانه معنایی افعال وجهی و شکل گیری درونه عاطفی امیدواری بار دیگر کنش در مرکزیت میدان گفتمانی قرار می دهد. بی شک این تعاملات با سبک های حضور نشانه معناشناختی پیوندی تنگاتنگ دارند.
۲۲.

انسجام مضمونی ومؤلفه های اصالت حزن در مرثیه "مطالعه موردی مرثیه متنبی در رثای ابوشجاع فاتک"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال نوزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 113 - 134

کلیدواژه‌ها: رثای فاتک متنبی معنا شناسی مولفه های درون متنی انسجام واصالت حزن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۸۲
قصیده یک مجموعه منظم معنایی و حامل پیام ها و مؤلفه هایی است که ماهیت مضمونی و روح حاکم بر بافت متن را مشخص می کند. قصیده متنبی، شاعر متمایز قرن چهارم در رثای فاتک، نمونه ای برجسته از مرثیه هایی است که اصالت حزن در آن به استناد مؤلفه های درون متنی اش  قابل تحلیل و واکاوی است. اصالت حزن نکته ای است  که در تمام مرثیه های متنبی به عنوان یک سؤال اساسی مطرح  است. هدف مقاله که با روش تحلیل محتوا انجام شده،  بازنمود و برجسته سازی مؤلفه های درون متنی و تبیین روح حاکم بر بافت قصیده به عنوان یک واحد مستقل معنایی است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه عناصر گفتاری و محتوایی موجود در متن قصیده متضمن مؤلفه های پویایی  است که نه تنها سنجش  اصالت حزن را میسّر ساخته است بلکه قابلیت تعمیم واجراء برمصادیق  مشابه را هم دارد. استمرار کیفی وکمّی مؤلفه ها، اقناع عقلی و معانی نهفته در الفاظ و صورتهای تعبیری قصیده را به متنی منسجم مبدل ساخته که از صمیمیت صادقانه سرشار واز شائبه تکلّف بدور است.
۲۳.

تحلیل مؤلفه ها و سازوکارهای نشانه - معنایی دخیل در شکل گیری مفهوم «تردید» در گفتمان ادبی (مطالعه موردی رمان انگار گفته بودی لیلی اثر سپیده شاملو)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۸) 705-733

کلیدواژه‌ها: نشانه - معناشناسی تردید روایی گفتمان تنشی - بوشی سپیده شاملو.

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۴۷۵
جستار پیش رو می کوشد تا با اتکا بر رویکرد نشانه معناشناسی به تحلیل گفتمان ادبی و سازوکارهای نشانه معناشناختی «تردید» در گفتمان ادبی رمان ِ انگار گفته بودی لیلی اثر سپیده شاملو بپردازد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درواقع، نگارنده سعی دارد تا با تکیه بر گفتمان ادبی شاملو و فرم روایی منحصربه فرد آن به شیوه تحلیل نشانه معناشناختی نشان دهد چگونه « تردید » در بطن گفتمان رمان شکل گرفته و فرایند تولید و دریافت معنا را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف اصلی جستار پیش رو پاسخ گویی به پرسش های زیر است :1. مؤلفه ها و سازوکارهای نشانه معنایی و گفتمانی دخیل در شکل گیری «تردید» در بطن روایت ادبی کدام اند و چه ویژگی هایی دارند؟ 2. مؤلفه های روایی و نشانه معنایی «تردید» در کلیت نظام گفتمانی اثر مورد مطالعه چه کارکردهایی دارند؟ نتایج نشان دادند که تردید ِروایی برونداد مؤلفه های تنشی و بوِشی گفتمان است که به نوبه خود کنش روایی را از طریق برهم ریختن نظم و ایجاد آشفتگی در افعال مؤثر به حاشیه رانده و با سبک های حضور نشانه معناشناختی پیوندی تنگاتنگ دارد. با لحاظ مؤلفه های نشانه معنایی تردید و نوع حضور سوژه در این اثر، تردید به شکل گیری گفتمانی می انجامد که دارای کارکردی سلبی [1] و مبتنی بر سقوط است. [1] .Negative status
۲۴.

تحلیل عنصر روشنی و تاریکی در اشعار آدونیس با رویکرد عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 41 - 66

کلیدواژه‌ها: آدونیس روشنی و تاریکی جنون وحدت شناخت انسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۶ تعداد دانلود : ۵۱۶
بررسی اشعار آدونیس نشان می دهد که امور متضاد در تفکّر و اندیشه های او از جایگاه ویژه و والایی برخوردار است؛ به حدّی که در انتقال مفاهیم نو و مورد نظر شاعر نقشی اساسی دارد. یکی از مهم ترین این عناصر که با بسامد بالا در اشعار آدونیس دیده می شود، عنصر روشنی و تاریکی است. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی به بررسی دو عنصر متضاد و پرکاربرد روشنی و تاریکی در اشعار آدونیس با تکیه بر تحلیل های عرفانی، پرداخته است تا نگاه ویژه آدونیس را به طبیعت و اشیاء بکاود و جنبه هایی از تفکّرات متعالی در اشعار او را آشکار کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که علاوه بر مفاهیمی چون خیر و شرّ، جهان ظاهر و جهان باطن، هدایت و ضلالت و... که این دو عنصر در این مفاهیم بازتاب می یابند، مهم ترین کاربرد آدونیس از روشنی و تاریکی، رها شدن از سرشت ذاتی این دو و لزوم همراهی تاریکی با روشنایی برای رسیدن به نقطه ای است که در آن همه عناصر متضاد و کثرات به وحدت بدل می شوند. آدونیس برای رسیدن به این هدف، پرده های ظاهری و مادّی اشیاء را کنار می زند و با تکیه بر مفهومی ویژه به نام «جنون» عریانی حقیقت و شناخت انسان از کنه هستی را موجب می شود.
۲۵.

نقد و بررسی تحولات مسؤلیت مدیران شرکت های سهامی عام در نظام حقوقی ایران

نویسنده:
منبع: آموزه های حقوقی گواه سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۹) 309 - 348

کلیدواژه‌ها: شرکت سهامی مدیریت شرکت سهامی عام شفافیت مالی مدیریت الکترونیک شرکت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۴۸۷
با توجه به اهمیت شرکت های سهامی عام از حیث قدرت جمع آوری سرمایه های خرد و سرگردان، و استفاده این سرمایه ها در مسیر رشد تجارت و صنعتی (که نیازمند سرمایه های کلان به صورت سریع دارد)، پس از تصویب لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در سال 1347، قانونگذار با هدف رفع مشکلات موجود در مسیر این نوع شرکتها (با رویکرد حمایت از تولید کننده و سرمایه گذاران) اقدام به تصویب مقرراتی پراکنده در طی این سالها نموده و با تغییر در رویه سابق اقدام به تأسیس، حذف و یا اضافه کردن برخی امور از شکل گیری تا انحلال شرکتها کرده است. این پژوهش کتابخانه ای، با ارئه گزارشی از برخی مهمترین تغییرات شکلی و ماهوی حوزه مدیریت این نوع شرکتها نسبت به لایحه سال 1347 به روند کارآمدی یا ناکارآمدی این اصلاحات پرداخته و در برخی موارد پیشنهاد هایی برای بهبود وضعیت موجود و رسیدن وضعیت مطلوب ارائه می دهد. لزوم شفافیت در دارایی های مدیران با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی شرکتها به وسیله ایجاد سامانه شفاف نقل و انتقال سهام، لزوم به کارگیری تکنولوژی برای برگزاری جلسات الکترونیکی و اطلاع رسانی به وسیله روش های جدید و همچنین راهکارهای شبه قضایی جهت افزایش قدرت نظارت بازرسان، بخشی از دستاوردهایی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. 
۲۶.

تأثیر انگیزشی قیام عاشورا بر ادبیات پایداری معاصر ایران و عرب

نویسنده:
منبع: مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی دوره ۳ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 37 - 64

کلیدواژه‌ها: ادبیات مقاومت ادب معاصر ایرانی و عربی نهضت عاشورا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۶۷
اکثر رخدادهای تاریخی به واسطه گذر زمان از حافظه تاریخ حذف شده اند. امّا برخی وقایع- به دلیل ماهیتی که دارند و اصول و ایده هایی که منجر به شکل گیری آنها شده است؛ علی رغم شکست ظاهری چنان زنده و پویا باقی مانده اند که خود منشأ الهام برای شکل گیری و وقوع حوادث مهم تاریخی دیگر شده اند. نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) یکی ازاین وقایع پویا، زنده  و برانگیزاننده می باشد. شعر معاصر ایران و کشورهای عربی  از میراث دینی و باورهای مذهبی وسرچشمه های عقیدتی بهره مند گشته است. قیام عاشورا و نهضت کربلا و عناصر پویای آن نقش مؤثّری را در جهت دهی  افکار و تعالی اندیشه ها  در شرایط بحرانی و جنگ در این کشورها دردوره معاصر ایفا کرده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به تبیین شرایطی پرداخته است که شاعران متعهّد معاصر را وادار کرد به بیان عناصر این نهضت بپردازند. در ایران دفاع مقدس و انگیزه وطن دوستی و در اعراب مسأله رهایی و سرزمین های اشغالی و ایحاد انگیزه برای پرهیز از کم همّتی و بی عملی انگیزه سرودن شعر گشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد نهضت عاشورا توانست با ایجاد پیوند بین گذشته و حال نقش مؤثّری در انگیزش و پویایی نهضت های معاصر ایران و جهان عرب ایفا کند.
۲۷.

تغییرات ساختاری کلمات عربی در اثر ورود به شبه قاره هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 61 - 72
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۴۸۲
سابقه ارتباط هندیان با اعراب و آشنایی آن ها با فرهنگ و زبان یکدیگر، به عهد سومریان بازمی گردد. در زبان هندی واژه هایی وجود دارد که از زبان های دیگر وارد این زبان شده است. از منظر تاریخ و مبدأ، بعد از گرویدن مردم هند به اسلام، زبان عربی وارد شبه قاره شد. پس از اسلام، تعاملات علمی، فرهنگی و اقتصادی بین هندیان مسلمان و اعراب شدت یافت. پیامد تعاملات، تأثیر متقابل دو زبان بر یکدیگر بود که در وام گیری واژه ها و اخذ عناصر زبانی تجلی یافت. مقاله حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی، به تحولات ساختاری برخی کلمات عربی در زبان های هندی پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد، تغییرات ساختاری و تألیفی در واژگان دخیل عربی، ناشی از رویکرد تنسیقی و نتیجه تعامل و هماهنگی با نظام آوایی زبان هندی بوده که به آن ها مقبولیت و انسجام بخشیده است.
۲۸.

بررسی دیدگاه مردم نسبت به عملکرد دهیاری ها از زمان تاسیس از تاکنون(مطالعه موردی دهستان میربگ- شهرستان دلفان – استان لرستان)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 154 - 166

کلیدواژه‌ها: دیدگاه مردم مدیریت روستایی دهیاری ها دهستان میربگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۴۰۶
مدیریت نوین روستایی از جمله ایده های جدید در توسعه روستایی است که با هدف توسعه نواحی روستایی مطرح شده است. دهیاری ها یکی از اجزای اصلی مدیریت نوین روستایی هستند. دهیاری ها به لحاظ اهمیت و طرحی نسبتا جدید و ابعاد گوناگون آن مورد توجه کارشناسان و برنامه ریزان قرار گرفته است. مدیریت روستایی از آنجا اهمیت پیدا می کند که در رابطه با حل مسائل و مشکلات طیف وسیعی از جامعه کنونی کشورمان است. این مقاله ضمن بررسی وظایف دهیاری ها در مدیریت روستاهای دهستان میربگ از توابع شهرستان دلفان با توجه به نظرات اهالی روستاییان نسبت به مدیریت روستا(دهیاران) ارزیابی کلی داشته است. بنابراین سوال اصلی تحقیق این است که عملکرد دهیاری ها در روستاهای دهستان مذکور چگونه است؟ روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بوده، از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ تعیین شد که برای جواب دهندگان عدد74/0 بوده است. حجم نمونه 104 نفر و از طریق مورگان و روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. تعداد روستاهای انتخاب شده 8 روستا و مبنای انتخاب بر اساس جمعیت و در روستاهای دارای دفاتر فعال دهیاری بوده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدیریت روستا دارای ابعادی چندگانه بوده است و در کل در این مقاله پاسخگویان از عملکرد دهیاران راضی بوده در جهت خدمات رسانی بهتر پیشنهاداتی را مطرح کردند. در نهایت 7 عامل خدمات رسانی و بهداشت، نظارت بر طرح ها، بهبود مسائل اقتصادی، تشویق به مشارکت گسترده، همکاری با ارگانها وسیاسی، کاهش مهاجرت ورضایت افراد، مسائل اجتماعی در عملکرد دهیاری ها موثر تشخیص داده شده اند.
۲۹.

تکفیری ها و پروژه اسلام هراسی در غرب

نویسنده:
منبع: سیاست کاربردی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 141-155

کلیدواژه‌ها: اسلام هراسی تکفیری اسلام گرایی غرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۲۸۶
فعالیت های خشونت آمیز گروه های تکفیری، به خصوص گروه تروریستی داعش نقش بزرگی در تکمیل پروژه ی اسلام هراسی در غرب داشته است. این گروه های تروریستی با منتشر ساختن تصاویر و فیلم های متعدد از اقدامات خشن و غیرانسانی خود در رسانه های غربی، سعی بر آن دارند تا اسلام را به عنوان دین خشونت و افراط گرایی معرفی کنند. از سوی دیگر، کشورهای غربی نیز با هدف مهار قدرت روز افزون اسلام سیاسی در تلاش اند تا چهره ی مخدوشی از دین اسلام به ملت خود معرفی کنند. به این ترتیب، افراط گرایی گروه های تکفیری به دستاویزی برای غرب، به منظور مقابله با اسلام گرایان تبدیل شده است. پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا ضمن تشریح علل مقابله ی غرب با اسلام، اعمال نابخردانه ی تکفیری ها را تقویت کننده ی پروژه ی اسلام هراسی در غرب معرفی نماید.
۳۰.

آسیب شناسی و واکاوی علمی–انتقادی فمینیسم و رویکردهای آن: خوانشِ در روزگار خویش؛ تاریخ فمینیسم در جوامع غربی

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 35-42

کلیدواژه‌ها: فمینیسم خوانش انتقادی مرلین لی گیتز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۵۱۰
به عنوانِ یک جنبش اجتماعی، فمینیسم بیشترین تمرکزِ خود را معطوف به تحدیدِ نابرابری های جنسیتی و پیش برد حقوق، علائق و مسائل زنان کرده است. رویکردهایِ نظری به فمینیسم عمدتاً از ابتدای قرن 19 پدید آمدند. فمینیسم (به عنوان جنبش اصالت زنان) بخشی از پدیده یا جنبش توجه به دیگری یا اصالت دیگری است، جنبشی که در قلمرو نژاد، قومیت و جنسیت پدیدار شد . این جستار کتاب در روزگار خویش؛ تاریخ فمینیسم در جوامع غربی اثر مرلین لی گیتز (2001) از مجموعه های انتقادی انتشارات راتلج را به منظور توصیف، دسته بندی و خوانش انتقادی مفهوم فمینیسم برگزیده است.
۳۱.

از جنسیت تا متنیت: تعامل مولفه های گفتمانی و سبکی در بوطیقای نثر مارگریت دوراس

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 35-42

کلیدواژه‌ها: مارگریت دوراس تحلیل گفتمان ادبی متنیت بوطیقای نثر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۳۵۸
مارگریت دوراس در آثارش شیوه های تازه ای را در عرصۀ رمان نویسی آزموده و رونق تازه ای به نثر فرانسوی بخشیده است. نثر دوراس با بیانی فشرده و ابهامی شاعرانه و سنت شکن، خواننده را غافل گیر می کند. دوراس با اتکا بر شیوۀ روایی «جریان سیال ذهن» قاعده های وضع شدۀ «دستور زبان»، از جمله بندی گرفته تا چگونگی کاربرد اسم و صفت و قید را زیر پا می گذارد. جستار پیش رو به خوانش یکی از آثار عمده در زمینۀ تحلیل گفتمان ادبی که پیرامون آثار دوراس به رشتۀ تحریر درآمده است اختصاص دارد. بازنمایی زنان و گفتمان در آثار داستانی مارگریت دوراس از سوزان کوهن درس نامه ای است در نقد ادبی که با رویکردی گفتمان محور شکل گیری و تبلور معنا و زوایای پنهان آن را در آثار داستانی مارگریت دوراس و از خلال مفاهیمی چون ژانر، متنیت، بینامتنیت و سبک بررسی کرده است. [1] .Stream of consciousness
۳۲.

هم سنجی تراز تاب آوری و دین داری زنان شاغل در بیرون از خانه و زنان خانه دار

نویسنده:
منبع: آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: خانواده دین زن تاب آوری خانه دار کار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۰۹
دگرگونی های زندگی زنان یکی از تحولات زندگی اجتماعی در روزگار نوین است. گرچه، اشتغال زنان در میان این تحولات به فرنود تأثیرات عینی آن در عرصه اجتماعی و فردی نقش ویژه ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی و هم سنجی دین داری و تاب آوری خانواده در زنان شاغل و غیر شاغل شهر کرج بود. روش انجام این پژوهش پس رویدادی است. جامعه آماری این پژوهش دربرگیرنده همه آموزگاران زن آموزشگاه های ابتدائی و زنان خانه دار ساکن شهر کرج در سال 1395 است. روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. داده ها با به کارگیری سنجه تاب آوری کونر و دیویدسون (2003) و پرسشنامه دین داری گلاک و استارک (1965) گردآوری شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون T دو نمونه مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد میان میانگین های دو گروه زنان آموزگار و غیر شاغل در دین داری (09/3T=؛ 01/0P<) و تاب آوری خانواده (98/1T=؛ 05/0P<) تفاوت معنی داری وجود دارد؛ می توان نتیجه گرفت دین داری و تاب آوری به افراد کمک می کند که با دشواری ها کنار آمده و بتوانند سلامت روانی خود را حفظ کنند و برآیند اینکه تنیدگی کمتری را در زندگی و روابط خود ادراک کنند.
۳۴.

بررسی تطبیقی مفهوم «منجی» در شعر فروغ فرّخزاد و نزار قبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه ادبیات تطبیقی سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: ادبیات تطبیقی فروغ فرخزاد نزار قبانی منجی ساموئل بکت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۲۶
نزار قبانی و فروغ فرّخزاد از شاعران برجسته و معاصر ادبیّات عربی و فارسی هستند که تحوّلات فکری و شرایط سیاسی - اجتماعی جامعه باعث شده تا از مکتب رمانتیسم، روی گردان و به مکتب سمبلیسم اجتماعی نزدیک شوند. قبانی در شعر «بانتظار غودو» و فرّخزاد در شعر «کسی که مثل هیچ کس نیست» تحت تأثیر نمایشنامة معروف ساموئل بکت، نویسنده ایرلندی، به مفهوم منجی پرداخته اند. در این جستار، بر آنیم تا با توجّه به اهمّیّت این دو شاعر در ادبیّات معاصر عربی و فارسی و ارزش و اعتبار ادبیّات تطبیقی در نقد نوین، با نگاهی مقایسه ای و به شیوة تحلیلی - تطبیقی، به شباهت های این دو اثر بپردازیم. یافته های پژوهش نشان می دهد؛ نزار و فروغ با دیدی مشابه به این موضوع پرداخته اند. شیوه بیان، نمادپردازی ها و تصاویر شعری در شعر دو شاعر به یکدیگر نزدیک است، همچنین امید به زندگی و ظهور منجی حیات بخش در شعر فروغ تجلّی بیشتری یافته است. طولانی بودن دورة انتظار منجر به توسّل به واسطه گردیده و واقعیّت وجودی منجی، فوق العادّه و ماورایی بودن او را در نگرش هر دو شاعر تثبیت کرده است. می توان گفت میزان تأثیر نزار قبانی از ساموئل بکت فقط در حیطة اخذ و اقتباس لفظ است. این میزان، در فروغ فرّخزاد از آن هم کمتر است. مشابهت های محتوایی، بیش از آنکه متأثّر از ساموئل بکت باشد، با نگرش های عقیدتی و فکری خودشان هم خوانی دارد.
۳۵.

بلاغت اسلوب ""تکرار"" درمضامین طنز جواهری وتحلیل معانی ثانویة آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات عربی بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: تحلیل طنز تکرار جواهری عنصر بلاغی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۲ تعداد دانلود : ۹۶۰
«تکرار» به عنوان یک عنصر بلاغی و شگرد زبانی از عوامل برجسته سازی معنا در سخن و ایجاد موسیقی دل نشین در کلام است. کاربرد تکرار در شعر توسط شاعر هدفمند است و شاعر با به کارگیری این هنر سعی در جهت دهی فکری مخاطب دارد. جواهری یکی از مؤثرترین و بارزترین شاعران معاصر عراق است که فساد و بی عدالتی جامعه خویش را به صورت عمیق درک کرده و در راه اصلاح آن گام برداشته است. او از هر فنّ زبانی و تمهیدات هنری در جهت نفوذ سخن خویش در مخاطب بهره برده است، و قالب طنز را به منظور آگاهی بخشی و تنبیه جامعه برگزیده است. یکی از اصلی ترین عناصر بلاغی در طنز او «تکرار» است. جواهری با بهره گیری از این شگرد توانسته به صورت ماهرانه علاوه بر پیوندی ناگسستنی که میان لفظ و معنا ایجاد کرده رابطه ای قوی میان تکرار و طنزش برقرار کند. بیشترین «تکرار» در طنزش، در سطح جمله است. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل «تکرار» و میزان توانمندی شاعر جهت تأثیربخشی کلام و رساندن آن به مخاطب است.
۳۶.

بررسی و تهیه نقشه های وقوع سرمازدگی گیاهان زراعی و باغی در استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: مکان یابی سرمازدگی تحلیل مکانی یخبندان زودرس پائیزه دیررس بهاره نقشه های سرمازدگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۰ تعداد دانلود : ۴۶۰
با توجه به خسارت سنگین سرمازدگی، تعیین محدوده احتمال وقوع دمای بحرانی خسارت سرمازدگی برای برنامه ریزی زمان مناسب کاشت و برداشت و طول فصل رشد موثر، انتخاب رقم و تعیین مناطق مستعد سرمازدگی حائز اهمیت است. در این تحقیق، برای بررسی سرماهای رخ داده طی ادوار گذشته، نسبت به جمع آوری آمار روزانه درجه حرارت حداقل در 34 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک و تبخیرسنجی اقدام گردید. تاریخ های وقوع سرمازدگی از مبدأ مهر در کلاس های صفر درجه (گیاهان خیلی حساس)، 2/2- درجه (گیاهان حساس) و 4/4- درجه (گیاهان نسبتاً مقاوم) برای 34 ایستگاه منتخب استخراج شدند. برای تحلیل فراوانی، توزیع های حدی و غیر حدی به داده ها برازش داده شد و توزیع گامبل به عنوان توزیع غالب انتخاب گردیده و سرمازدگی بهاره و پائیزه در کلاس های مختلف و با احتمالات معادل محاسبه گردید. با ارائه نقشه تاریخ وقوع متوسط و نقشه ضریب تغییرات، و با تعیین مقدار ضریب فراوانی (K) نقشه های احتمالاتی هر منطقه در سه کلاس 0، 2- و 4- درجه سلسیوس با روش های کریجینگ، کوکریجینگ و روش معکوس فاصله با توان های متفاوت تهیه شد. برای تحلیل مکانی و درون یابی، روش های کریجینگ، کو- کریجینگ و روش معکوس فاصله با توان های متفاوت استفاده گردید. مناسب ترین روش برازش بر اساس معیار ریشه دوم میانگین مربع خطا و روش ارزیابی تقاطعی تعیین گردید. روش درون یابی کو-کرجینگ با ارتفاع، مدل برتر تشخیص داده شد. تغییرات مکانی، منظم بودن وقوع سرمازدگی در استان از روی نقشه ها محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت نقشه سرمازدگی با احتمال 75% برای تعیین تاریخ کشت گیاهان زراعی استان آذربایجان غربی ارائه شد. این نقشه ها هم چنین برای مکان یابی توسعه باغات، مجتمع های گلخانه ای و استخر پرورش ماهی قابل استفاده هستند.
۳۷.

صدق و کذبِ عاطفه، در مرثیه های متنبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان و ادبیات فارسی تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: مرثیه صدق و کذب متنبی عنصر عاطفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۴ تعداد دانلود : ۹۴۷
مرثیه دربردارنده احساسات و عواطف دردناک شاعر است. سوزش درونی شاعر به خاطر فقدان عزیزان یا مصائب اجتماعی، افول ارزش ها و... در قالب مرثیه خودنمایی می کند و می توان گفت مرثیه ها در گستره ی ادبیات غنائی جایگاه خاصی دارد. ازجمله شاعرانی که مرثیه های قابل بحث دارد متنبی (303-354) است. وی اندوه خود را بر مصائب روزگار و فقدان عزیزان با سوزوگداز بیان کرده است. در مطالعه مرثیه های او این سؤال مطرح است که صدق عاطفه تا چه حد با سخنان پرسوزوگداز شاعر همخوانی دارد؟ و قوت و ضعف عاطفه در مرثیه های شاعر زاییده چه عواملی بوده است؟ این پژوهش بر آن است تا با روش تحلیلی توصیفی و نگاه آماری به بررسی مرثیه های متنبی و اندیشه ها و مقاصد وی در سرودن این اشعار، به سؤالات مذکور پاسخ دهد و دلایل مرثیه گریزی این شاعر بلندنظر را برای شناخت بیشتر افکار و لایه های درونی افکار وی، موردبررسی قرار دهند. نتایج تحقیق نشان می دهد سروده های وی در سوگ عزیزان و دوستان از عاطفه ای صادق برخوردار است اما آنجا که مرثیه جنبه تکلیفی و کاری داشته است، غرض جلب رضایت ممدوح بوده و صدق عاطفه کم رنگ شده است.
۳۸.

سیاست جنایی تقنینی ایران در حمایت از شاهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های حقوق کیفری دوره جدید پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: شاهد تدابیر حمایتی سیستم عدالت کیفری افتراقی سازی سیاست جنایی دادرسی کیفری ویژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۴ تعداد دانلود : ۸۵۸
حضور شاهد در سیستم عدالت کیفری، یکی از جلوه های سیاست جنایی مشارکتی است که در جوامع مردم سالار نمود بیشتری دارد. از این جهت باید شهود به عنوان یکی از کنشگران چرخه عدالت کیفری تحت تدابیر حمایتی قرار گیرند. تدابیر حمایتی تدابیری استثنایی هستند لذا تشخیص احراز شرایط اِعمال آن مبتنی بر هر یک از دو ضابطه نوعی یا شخصی با مقام قضایی است. در اِعمال تدابیر حمایتی، همواره حقوق متهم اولویت دارد؛ چون وی در معرض محکومیت است. این تدابیر باید از یک طرف مبتنی بر آزادی های فردی و از طرف دیگر مبتنی بر مصالح حکومت باشد که سیاست جنایی ایران در حوزه تقنین متأثر از آن است. راهبرد اساسی از حیث افتراقی سازی سیاست جنایی در بُعد تقنین تنظیم قواعد و سازماندهی اقداماتی است که ضمن تشویق شهود به حضور در سیستم عدالت کیفری از تحمیل آسیب به آن ها پیشگیری کند. لذا باید سیاست کیفری افتراقی و دادرسیِ ویژه ای اِعمال شود؛ برای نمونه، ارعاب شاهد به عنوان مجموعه اعمال ارتکابی علیه شاهد، نیازمند جرم انگاری است. با جلب متهم بدون احضار، ارسال مستقیم پرونده به دادگاه و رسیدگی خارج از نوبت اهمیت دارد. در همین راستا، برای جلوگیری از افشای هویت شاهد، تغییر چهره وی در جریان رسیدگی و استفاده از نقاب می تواند مفید باشد.
۳۹.

زبان فارسی در هند بر اساس ملاحظات ابن بطوطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: هند زبان فارسی سفرنامه ابن بطوطه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۰۸
«سفرنامه ابن بطوطه»یکی از آثار ارزشمند عربی است که می تواند در تعریف یا تبیین برخی مجهولات تاریخ ادبی یا تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در هند تأثیری بسزا داشته باشد. ابن بطوطه سیاح معروف عرب (779- 730 هجری) در بخشی از سفرنامه معروف خود شرح مفصل سفرش را به هند بیان و روایت کرده است. حضور و تقرب خاص او در نزد سلطان فارسی زبان دهلی به گزارش های او ارزش تاریخی و ادبی بخشیده است. در این مقاله گزارش های عربی مشتمل بر مندرجات فارسی در دو بخش الفاظ و جملات به شکل تحلیل در متن موردبررسی قرارگرفته است. پس ازآن به سیر نفوذ فارسی در هند ازنظر تاریخ ادبی و تاریخ سیاسی پرداخته شده است تا به استناد منابع تاریخی و تاریخ ادبیات فارسی دلایل پویایی این زبان مشخص گردد. دستاوردهای این پژوهش نقش حاکمان فارسی زبان هند را در پویایی و رواج فارسی در خارج از مرزهای ایران نشان می دهد. همچنین این سفرنامه، سند و مرجعی مطمئن در تبیین مطالعات تاریخ و ادب فارسی به شمار می رود و باعث می شود ابعاد تعاملات فرهنگی ایران و هند از عمق بیشتری برخوردار گردد و منبعی موثق از فرایند تحقیقاتی منسجم را درباره تاریخ ادبیات و زبان فارسی در هند ایفا نماید.
۴۰.

تحلیلی بر جنبه های مضمونی و زیبایی شناسی تغزل جاهلی در معلقات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی تحلیل مضمون تغزل جاهلی معلقات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۴ تعداد دانلود : ۶۵۱
تأثیر زمان و مکان بر اندیشه و احساس شاعر و استعداد و خلاقیت خود او در ارائه تصاویر هنری در شعر دوره جاهلی و مخصوصا معلقات قابل ملاحظه است. معلقات به عنوان قصاید برگزیده نماد و سمبل شعر دوره جاهلی بشمار می آیند این قصاید اگر چه از نظر مضمون و غرض اصلی با یکدیگر تفاوت دارند اما ساختار آن ها بخصوص مقدمه تغزلی شان با ویژگی های منحصر به فردی که دارد تمایز و هویت خاصی به آن ها بخشیده است. این مقاله به روش کتابخانه ای با تحلیل مضمون ابیاتی از تغزل هر یک از معلقات به تبیین تأثیر محیط طبیعی بر اندیشه و نوع نگاه شاعر جاهلی و حتی بر ساختار قصیده او پرداخته است سپس عواملی که نقش مؤثری در اعطای جمال فنی و ظرافت هنری به قصاید داشته اند مورد تحلیل قرار داده است. عنایت به زمان و محیط طبیعی، ترکیب ساختاری و بلاغی، ذکر و حذف قیود، تیزبینی و تعمد شاعر در کیفیت ارائه هنرمندانه تصاویر به قصد انگیزش عواطف از جمله عواملی هستند که اسباب تمایز، قوت و پویایی تغزل جاهلی را فراهم آورده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان