تبیین و تحلیل جایگاه حس و تجربه در مراحل شناخت تصوری از منظر ملاصدرا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: ملاصدرا معتقد است که معرفت تصوری در سه مرحله حس، خیال و عقل برای نفس محقق می شود. هدف این مقاله، تبیین و تحلیل نقش حس و تجربه در مراحل شناخت تصوری از منظر صدرالمتألهین بود. روش: این پژوهش با استفاده از راهبردهای توصیفی، تحلیلی و استدلالی و روشهای اسنادی، تحلیل منطقی و قیاسی به دنبال حل مسئله است. یافته ها: ملاصدرا در بحث ایجاد مفاهیم، نظریه ارتقای وجودی و انتقال را ارائه کرده است که در فرایند حرکت جوهری نفس، هم نفس و هم شناختهای تصوری اش، تکامل و تجرّد و ارتقای وجودی می یابند. بدین صورت که نفس در مرحله حس، با توجه به محسوس خارجی، صورت حسی مطابق با آن را صادر می کند. سپس وقتی قوه خیال با صورت حسی روبه رو می شود، نفس با حرکت جوهری به مرتبه مثالی ارتقا می یابد و عالم خیال را مشاهده می کند و متناسب با وجود مثالی آن صورت حسی، یک صورت خیالی ایجاد می کند. پس از آن وقتی قوه عاقله با صورت خیالی مواجه می شود، نفس با حرکت جوهری به مرتبه عقلی ارتقا می یابد و عالم مثل عقلی را مشاهده می کند و نفس متناسب با وجود عقلی آن صورت مثالی، صورتی عقلی ابداع می کند. نتیجه گیری: برای رسیدن به مرحله خیال، وجود حواس و ادراکهای حسی به صورت مستقیم ریشه و شرط بوده و مرحله حس به صورت غیر مستقیم، ریشه و زمینه شکل گیری مرحله عقلی است.The position of sense and experience in the stages of conceptual cognition from the perspective of Mulla Sadra
Aim: Mulla Sadra believes that conceptual knowledge is realized for the soul in the three stages of sense, imagination and intellect. The purpose of this article is to explain and analyze the role of sense and experience in the stages of conceptual cognition from the perspective of Sadrul Muta, allehin.
Method: This research seeks to solve the problem by using descriptive, analytical and argumentative strategies and documentary methods, logical and analogical analysis.
Results: In the discussion of creating concepts, Mulla Sadra has presented the theory of existential promotion and transfer that in the process of the essential movement of the self, both the self and its imaginary cognitions are evolved, isolated, and existentially promoted. In such a way that the soul in the stage of feeling, according to the external sensation, emits a sensory form corresponding to it. Then, when the power of imagination is faced with a sensory form, the soul is elevated to the level of an ideal by material movement and observes the imaginary world and creates an imaginary form in accordance with the existence of the ideal of that sensory form. After that, when the intellectual power encounters an imaginary form, the soul is elevated to the level of intellect with a material movement, and the world observes an intellectual likeness, and the soul invents a rational form in accordance with the intellectual existence of that exemplary form.
Conclusion: the author of the research conclude that In order to reach the imagination stage, the existence of senses and sensory perceptions is the direct root and condition, and the sense stage is indirectly the root and ground for the formation of the intellectual stage.
تبلیغات
