بررسی ساختارروایی سه داستان از تاریخ بیهقی برمبنای الگوی کنش گریماس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تاریخ بیهقی، اگرچه یک اثر تاریخی است، یکی از شاهکارهای ادب منثور فارسی به شمار می رود که پس از حدود هزار سال از تاریخ نگارش آن، هنوز هم خوانندگان بسیاری آن را با لذت و اشتیاق فراوان می خوانند و نویسنده آن را تحسین می کنند، حال آنکه حتّی نام بسیاری از کتاب های تاریخی همدوره و همعرض آن را کمتر شنیده اند. فرض این مقاله درباره چرایی این توفیق است؛ تاریخ بیهقی، اگرچه یک کتاب تاریخی است، از مرحله متون تاریخی عبور کرده و به حوزه متون ادبی و داستانی وارد شده است. روش برگزیده شده برای بررسی این فرض، الگوی کنش گریماس (از نظریه پردازان مشهور روایت و معناشناسی ساختارگرا ) است و نمونه هایی که از کتاب تاریخ بیهقی برای این بررسی انتخاب شده اند، داستان های بوبکر حصیری، افشین و بودلف و خیشخانه است. الگوی کنش شامل دو عامل است: کنشگر، هدف فرستنده، گیرنده، یاری دهنده و بازدارنده. کنشگر، نقش اصلی را دارد و سایر عوامل با توجّه به رابطه ای که با کنشگر اصلی دارند، روند داستان را پیش می برند. بررسی متون منتخب بر مبنای مربع معنا شناسی و زنجیره های روایی موجود در داستان و سیر شکل گیری معنا در آنها، مطابقت این متون را با الگوی کنش گریماس - که معیار سنجش متون داستانی است - تایید کرده و فرض مقاله را به اثبات رسانده است.Investigating the Narrative Structure of Three Stories of Tarikh Beihaghi Based on the Griemas Model
Tarikh
-
e
-
Beihaghi is known not only as a historical work but also as a prose work
in Persian literature. The history of the book goes back to one thousand years ago;
however,
many people read this book eagerly and appreciate its author. In this
study we have investigated the reasons behind such great success. We believe that
this work has gone beyond historical base and has achieved a literary standard. To
confirm the idea, th
e story of Boobakr Hasiri, Afshin and Bidolaf story and
Khishkhaneh story have been selected for the study based on Grimas mode.
Based on the Semiotic Square, narrative chains and meaning formation process in
the story we concluded that these texts are sim
ilar to Griemas actantiel Model.
This similarity helps us to assure the readers that Tarikh Beihaghi has achieved a
literary standard in terms of Griemas actantiel Model used for the study.
تبلیغات
