مقایسه مبانی مشروعیت در دولت های هخامنشی و ساسانی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از ابتدای تاریخ بشر، یکی از مشکلات پیش روی هر دولتی، این است که چگونه براساس رضایت عمومی حکومت کند. این عبارت سیاسی قدیمی که "شما نمی توانید بر روی سرنیزه جلوس کنید" حکایت از این دارد که اگرچه دولت می تواند قدرت خود را برمبنای اجبار سیاسی به کار بندد، برای مدت زیادی استفاده از اجبار نمی تواند برای حکومت جامعه کافی باشد. جامعه شناسان سیاسی از زمان وبر به بعد، در پاسخ به این پرسش که چرا مردم رضایت می دهند بدون استفاده از زور بر آنان حکومت شود، از مفهوم مشروعیت استفاده کرده اند. با توجه به مباحث مطرح شده، و بررسی تاریخی دو نظام هخامنشی و ساسانی، نتیجه می شود که اندیشه جامعه از زمان هخامنشیان تا ساسانیان در حال تکامل بوده و اگرچه بنا بر نظر وبر مشروعیت قانونی خاص جامعه نو است، اندیشه اقتدار از پایین و مفهوم قرارداد اجتماعی در جامعه عصر ساسانی وجود داشت و برطبق آن عمل می شد.