بحران پژوهی جهان اسلام (سیاست پژوهی جهان اسلام سابق)

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه و اندیشه دکتر سید حسین نصر در مورد سنّت و سنّت گرایی و نقد غرب است. سنّت در نظر دکتر نصر به معنای مجموعه اصولی است که از عالم بالا فرود آمده اند، یک تجّلی خاص از ذات الهی هستند که در مقاطع زمانی مختلف و در شرایط متفاوت، برای یک بشریت خاص بکار می روند. تغییر و تبدیلی در آن راه ندارد و همیشه بوده و خواهد بود، بدون اینکه محدود یا مقید به زمان و مکانی خاص باشد، نه شرقی است و نه غربی. سنّت در آنِ واحد، هم حقیقت و هم حضور است. نصر فرهنگ و تمدن غرب را مورد نقد قرار داده و معتقد است که جهان سنّتی با همه ابعادش، منظومه ای قابل دفاع بوده و مدرنیته و تجدد، بزرگ ترین بلایی بود که دامان انسان قرن اخیر را گرفت. وی تنها راه حل این معضل را توسل به حکمت جاویدان می داند. او نماینده نسلی از اندیشمندان سنّت باور مذهبی است که نمی خواهد در برابر اندیشه تجدد و سکولاریسم تسلیم شود، نصر که به تفکر مذهبی و عرفانی خویش اطمینان دارد، خیلی زود این وظیفه را برای خود برگزید که در برابر آموزه هایی که برای اسلام چالش ایجاد می کنند، بایستد.

هدف پژوهش حاضر واکاوی تهدیدات امنیت ملی داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران و تاثیر آن بر سیاست گذاری عمومی است. در این راستا، ضمن احصای جامع تهدیدات امنیت ملی، با یک نگاه کل نگر و جامع و با استفاده از رویکرد نوین مطالعات امنیت ملی، تهدیدات امنیت ملی کشور در چهار دسته نظامی- اطلاعاتی، اقتصادی، فرهنگی- سیاسی و محیطی- منابع بررسی گردید. در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، این تهدیدات اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد که معیار نظامی- اطلاعاتی بیشترین اهمیت را در میان سایر معیارها دارد، لذا، راهبرد های امنیتی نظام بر مبنای شاخص های ذکر شده ذیل این معیار، مهم ترین حوزه برای تخصیص سرمایه های انسانی و مالی جهت مقابله با تهدیدات است. تهدیدات نظامی- اطلاعاتی نسبت به سایر تهدیدات برجسته ترند و در میان تهدیدات این گروه نیز، از نظر خبرگان امنیتی و اطلاعاتی، جاسوسی و نفوذ اطلاعاتی ضریب تهدید بالاتری دارد. خبرگان امنیت ملی، در میان گزینه های مختلف، برای حوزه تهدیدات نظامی- اطلاعاتی، جاسوسی و نفوذ بیشترین اهمیت را قائل شده اند.

هدف پژوهش حاضر بررسی بازتاب های رویکرد نمایندگان مجلس شورای اسلامی در شهرستان مَمَسَنی، با تأکید بر سه مفهوم تکنوکراسی، بوروکراسی و کاریزما است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که بازتاب رویکرد «کاریزماتیک» مبتنی بر شناسه «شهرت»، ارادت ورزی، بسیج هیجانی توده و گُسست نهادهای فرهنگی – اجتماعی بوده است. بازتاب رویکرد «بوروکراتیک»، بر بنیاد شناسه «قدرت»، اعمال نگرش های زادگاهی در تغییرات مدیریتی و از هم گسیختگی نهادهای اداری و بازتاب رویکرد «تکنوکراتیک» مبتنی بر شناسه «ثروت»، أخذ اعتبار و تخصیص بودجه به زیرساخت فضای جغرافیایی ممسنی می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی مشروعیت حکومت اسلامی در اندیشه سیاسی علامه مصباح یزدی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که آیت الله مصباح یزدی در نوع ارتباطی که با وضعیت اجتماعی و فکری (داخلی و خارجی) برقرار نمودند، توانستند مباحث مربوط به هدف از آفرینش هستی، انسان، نیاز به حکومت، قانون، قانون گذار و شرایط آن، مجری قانون و شرایط آن و همچنین ارتباط بین اخلاق و حقوق با اندیشه سیاسی را مطرح نمایند و بدین طریق، نظریه مدنظرشان را درباره مشروعیت حکومت و منشاء آن تدوین کنند. آیت الله مصباح یزدی درباره ملاک مشروعیت حکومت، به نظریه مرجعیت امر الهی اشاره می کنند. ایشان معتقدند همه کسانی که وجود خدا را باور دارند، خدا را مالک و سلطان (دارای تسلط تکوینی بر مردم) می دانند و اگر خدا آفریدگار انسان هاست، چرا حق دستوردادن و حکم کردن نداشته باشد. ایشان به استناد ادله عقلی و نقلی، بر نصب ولی فقیه و مشروعیت الهی وی در زمان غیبت امام معصوم تأکید می ورزند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیرات جامعه شناختی بر رفتارشناسی رهبران دیکتاتور سیاسی با تاکید بر آموزه های علوم جنایی است. سوال پژوهش این است که آیا اساساً رویکردها و مدل های کنونی روان شناسی جنایی که پیامدهای جامعه شناختی را نیز به دنبال دارد، با در نظرگرفتن ظرفیت روان شناسی سیاسی، توانایی تحلیل و شناخت شخصیت و رفتار دیکتاتورها را دارد یا خیر؟  به نظر می رسد با توجه به ظرفیت های اختلالات تیپ هشت ایناگرام، برخی خصوصیات روان پریشی و برون گرایی در نظریه آیزنک، ظرفیت علمی شناخت چنین بستری را دارد. نتایج حاکی از آن است که تبعاتی همچون وجود زندانیان مخالف سیاسی از طریق جنگ طلبی، خشونت بالا در سطح داخلی برای کنترل شورش های احتمالی، حلقه نزدیکان محدود که اغلب فاسدند، وجود رفتارهای تکانشی و بی پروا، دروغ گفتن به عنوان ابزاری برای رسیدن به مزایا و منفعت شخصی و... از کم ترین تبعات جرم شناختی این اختلالات روانی است.

بیانیه گام دوم انقلاب بیش از آنکه منشوری جهت ارتقای آگاهی مردم ایران باشد سندی راهبردی است که با عنایت به مؤلفه های اساسی و بنیادین انقلاب اسلامی بر پایه تجربیات گذشته با نگاهی امیدوارانه به آینده می نگرد. یکی از ملزومات حضور انقلاب اسلامی در عرصه های جهانی شناخت چهارچوب های شناختی در آینده نظام بین-الملل با عنایت به آرمان های اصیل انقلاب اسلامی می باشد. بر همین اساس مقام معظم رهبری «مدظله العالی» با تبیین و ترسیم چشم اندازهای پیش روی انقلاب اسلامی و راهبردهای تحقق آن در قالب بیانیه گام دوم انقلاب اقدام به ترسیم سطوح شناختی در عرصه های مختلف نمودند. بر این اساس در این نگاشته سعی گشته است تا با اتخاذ رویکرد آینده پژوهی و روش دیده بانی و با عنایت به مؤلفه های پایه ای و بنیادین انقلاب اسلامی اقدام به تبیین محتوایی بیانیه گام دوم شود و در راستای تحقق نظام انقلابی به عنوان بستر تحقق اهداف مد نظر در گام دوم انقلاب، نسبت به تبیین چالش ها و فرصت های انقلاب اسلامی در چهارچوب شناختی ناظر بر آینده نظام بین الملل اقدام گردد. یافته مقاله نشان می دهد که شکل گیری و تکمیل چهارچوب های شناختی، فرآیندی تدریجی و تکمیلی است که نیازمند زمان بوده و از ملزومات آن شکل گیری تحول معنوی متکی بر فهم و شناخت صحیح نسبت به مسائل می باشد. بدون تردید رسیدن به این خواسته مستلزم نقشه راه متناسب با الزامات و سایر مقدمات کار است که بخشی از آن تحقق یافته و ادامه موفقیت در آن مشروط بر بسترسازی های متناسب با آرمان های اصیل انقلاب اسلامی در پیکره دولت با همفکری نخبگان و دلسوزان انقلاب می باشد.