گردشگری و توسعه

گردشگری خلاق شکل جدیدی از گردشگری فرهنگی است که در آن گردشگر شبیه یک شهروند رفتار می کند و به آنها این امکان را می دهند تا در بطن جامعه از طریق شرکت فعال در کارگاه ها و برنامه های آموزشی بومی قابلیت های خلاقانه خود را به منصه ظهور برسانند.در این بین شاخص سازی،می تواند قابلیت ها و پتانسیل های خلاق یک شهر را برای خلق نوآوری بر اساس استعداد و فرهنگ آن شهر مورد ارزیابی قرار دهد و آینده آن شهر را در این زمینه ترسیم کند،به شرط آنکه ابتدا بر اساس فرهنگ آن شهر بومی سازی شده باشند. هدف از این پژوهش شاخص سازی گردشگری خلاق در شهرهای ایرانی اسلامی است.رویکرد حاکم، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت ژرفانگر،مبتنی بر پرسشنامه می باشد. در این مقاله تلاش گردیده است تا با بررسی نظریه های شهر خلاق و با نگاهی خلاقانه به زیر شاخص های آنها،در جهت بومی سازی مطابق با فرهنگ ایرانی اسلامی،کوشش لازم به عمل آید. سپس، به روش میدانی بر اساس تدوین پرسشنامه،ضریب اعتبار محتوا-(CVR) و شاخص اعتبار محتوا-(CVI) نسبت به ارزیابی و تحلیل محتوای شاخص های اثر گذار بر ابعاد خلاقیت در گردشگری اقدام گردد.تعداد 114 زیرشاخص، به تفکیک معیارهای اجتماعی – فرهنگی، کالبدی- فضایی، اقتصادی، سیاسی،زیرساختی- رفاهی و فناوری-توسعه جهت سنجش گردشگری خلاق در شهر اصفهان ارائه گردید. بعد از تجزیه و تحلیل پرسشنامه های جمع آوری شده،در نهایت،از این تعداد زیرشاخص،48 مورد به علت عدم احراز نسبت روایی محتوایی حذف و 66 زیر شاخص در قالب 6 شاخص مورد تائید قرار گرفت.

گردشگری شهری فعالیتی پیچیده، چندبخشی و پراکنده است که محصول آن فروش تجارب گردشگران از جاذبه ، تسهیلات و خدمات شهر است. توجه و سازمان دهی عوامل طبیعی، انسانی و بصری مؤثر در زیبایی محیط مؤثرترین راه برای افزایش کیفیت تجربه سفر است. با توجه به ضرورت انکارناپذیر تصویر ذهنی در جذب گردشگران شهری و نقش این نوع از گردشگری در اقتصاد، در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش نگاشت شناختی معنایی، مدلی کیفی از عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی با هدف رونق گردشگری شهری ارائه شود. بدین منظور، ابتدا پس از بیان موضوع، مبانی نظری و بررسی پیشینه پژوهش، با استفاده از طرح پژوهش کیفی، سی مصاحبه تا رسیدن به اشباع نظری انجام شده است. جامعه این پژوهش دربردارنده گردشگران شهری و کارشناسان حوزه گردشگری بوده است. با رویکرد نگاشت شناختی معنایی، مدل مفهومی از ابعاد و مؤلفه های تصویر ذهنی استخراج و ترسیم شده است. نگاشت شناختی معنایی به دست آمده دارای شش مقوله اصلی و سی گزاره نظری است که در سیاست گذاری و درک بهتر و عمیق تر این مفهوم به سیاست گذاران یاری خواهد رساند.

زمینه : توسعه بازار گردشگری درحکم ضرورتی انکارناپذیر برای همه کشورها مطرح است و همه کشورها تلاش های فراوانی در توسعه بازار آن کرده اند. سهم بازار ایران نیز، با وجود قابلیت های فراوان گردشگری، در مقایسه با اغلب کشورهای گردشگرپذیر بسیار ناچیز است. ازاین رو توجه به توسعه بازار آن و ارائه الگوی بازاریابی مهم و اساسی است. هدف: این پژوهش با هدف ارائه الگوی بازاریابی گردشگری در سطح شهر تهران انجام شده است. روش: این پژوهش با رویکرد آمیخته و به روش ترکیبی یا میکس متد انجام شده است. روش تحلیل در این پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی و تحلیلی است. بخش اکتشافی با نظریه داده بنیاد و بخش کمّی با استفاده از مدل سازی معادله ساختاری انجام شده است. نتایج: نتایج بخش کیفی براساس سه مرحله کدگذاری با بیش از 221 گزاره معنادار، 193 مفهوم متناظر و 35 مقوله فرعی و 12 مقوله اصلی و یک مقوله هسته به دست آمد. در این مقوله اصلی به دست آمده، شامل همکاری و هم راستایی نهادی، درک عمیق بازاریابی، دیپلماسی گردشگری، تسهیم رویدادهای جهانی، پشتیبانی از اقتصاد ملی، تربیت میزبان های کارآمد، توسعه تحقیقات بازار، درک نیاز بازار، معرفی قابلیت ها، رفع محدودیت های موجود، مطالبه ملی و توسعه زیرساخت است که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحله کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته با تعریفِ «بازاریابی گردشگری به مثابه مطالبه ملی و به علت درک عمیق بازاریابی در بستر توسعه زیرساخت و معرفی قابلیت ها با مداخله درک نیاز بازار و از طریق راهبردهای همکاری و هم راستایی نهادی، آگاهی بخشی و توسعه تحقیقات بازار به پیامدهای دیپلماسی گردشگری جهانی و پشتیبانی از اقتصاد ملی منجر شده است» ظاهر شد که می تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد. در بخش کمّی نیز نتایج حاصل از مدل سازی معادله ساختاری نشان داد که اثر همه متغیرهای مستقل در تبیین بازاریابی گردشگری معنادار بوده است. نتیجه گیری: بازار گردشگری به منزله سازه ای بومی و کارآمد می تواند در عرصه مدیریت گردشگری کشور کارآمد و کاربردی باشد و الگوی استخراج شده پژوهش برای این صنعت کاربرد زیادی داشته باشد.

تاب آور ی در برابر اطلاعات منفی را می توان رفتار های فرانقش درنظر گرفت. رفتارهای فرانقش زمانی رخ می دهند که مصرف کنندگان، بدون توجه صرف به منافع خود، از برند خاص بهره می برند. از سوی دیگر، تاب آوری در برابر اطلاعات منفی قصد خرید در مصرف کنندگان را تقویت می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی پیشایندهای تاب آوری مشتریان در برابر اطلاعات منفی با تأکید بر نقش میانجی هویت یابی مشتری با برند در صنعت هتل داری است. پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده از کلیه میهمانان هتل های پنج ستاره تبریز (هتل پارس، شهریار و کایا) به تعداد 267 نفر گردآوری شد. به منظور گردآوری داده های میدانی از پرسش نامه مبتنی بر طیف لیکرت و برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد منافع اجتماعی برند، همانندی مشتری با مشتری و تجربه های به یادماندنی از برند در هویت یابی مشتری با برند تأثیر مثبت و معناداری دارد. علاوه بر این، هویت یابی مشتری با برند تأثیر مثبت و معناداری در تاب آوری مشتریان در برابر اطلاعات منفی دارد. سرانجام، جنسیت اثر هویت یابی مشتری با برند در تاب آوری در برابر اطلاعات منفی را تعدیل می کند. 

گردشگری از صنایعی است که به سرعت درحال رشد جهانی است. در این بازار رقابتی، برند مقصد وسیله ای برای به دست آوردن مزیت های رقابتی، برجسته سازی و تمایز مقصد از رقبا است. تصویر قوی و پایداری که در ذهن گردشگر از مقصد گردشگری ایجاد می شود به خلق برند گردشگری می انجامد. در این پژوهش عوامل مؤثر بر ارزش برند گردشگری اصفهان از دیدگاه گردشگران داخلی، با تأکید بر نقش تصویر برند، بررسی شده است. نمونه مطالعه شده شامل 383 نفر از گردشگران داخلی شهر اصفهان در بازه زمانی مرداد تا آبان 1398 بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده و داده ها با روش تحلیل عاملی تأییدی با نرم افزار آموس23 تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بارهای عاملی معرف های مربوط به کل پرسش نامه ارزش ویژه برند گردشگری اصفهان از وضعیت نسبتاً مطلوبی برخوردارند. به عبارت دیگر، هم بستگی کل ارزش ویژه برند گردشگری اصفهان با معرف های مربوط به این متغیر متوسط به بالا است. همچنین، ضریب بین تصویر برند و ارزش ویژه برند اصفهان نشان می دهد که تصویر برند بیشترین تأثیر را بر ارزش ویژه برند اصفهان داشته است و سه مؤلفه آگاهی از برند، کیفیت ادراک شده و وفاداری به برند در رتبه دوم قرار گرفته اند، زیرا ﺗﻔﺎﻭﺕ معناداری ﺑیﻦ آن ها ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ. نتایج نشان می دهد که تصویر برند اصفهان عامل اصلی در ارزش ویژه برند گردشگری اصفهان است. جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی و داستان های رمزگونه بالاترین گویه های ارزیابی شده در تصویر برند اصفهان بوده اند

نظام آموزش های کوتاه مدت گردشگری کشور که متولی آن معاونت گردشگریِ وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است اصلی ترین برنامه توسعه منابع انسانی ماهر و حرفه ای در این صنعت است. هدف از پژوهش حاضر، آسیب شناسی این نظام و شناسایی مشکلات آن از دیدگاه شبکه ذی نفعان آموزش گردشگری است. برای انجام این پژوهش، با 35 نفر از نمایندگان گروه های گوناگون ذی نفع، که به روش قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه شد. داده های گردآوری شده بعد از مکتوب شدن با استفاده از روش تحلیل مضمون بررسی شدند. براساس تحلیل مصاحبه ها از 105 کد اولیه شناسایی شده، 24 مضمون پایه شکل گرفت که آن ها نیز به نوبه خود ذیل 7 مضمون سازمان دهنده یا عمده تحت عناوین ذیل دسته بندی شدند: الف) مشکلات ساختاری؛ ب) ضعف های مدیریتی؛ پ) چالش های گزینش؛ ت) کمبودهای محتوایی؛ ث) معضلات سنجش؛ ج) نارسایی های آموزشی و چ) کاستی های ارزیابی و نظارت. این مطالعه به پژوهشگران، سیاست گذاران و برنامه ریزان نظام آموزش گردشگری کمک می کند تا از نظام فعلی آموزش های کوتاه مدت گردشگری در کشور شناخت بهتری پیدا کنند و با رفع مشکلات موجود، زمینه را برای توسعه همه جانبه، یکپارچه و متعادل صنعت گردشگری، رشد اقتصادی و اشتغال پایدار فراهم کنند.

وجود ظرفیت های تاریخی و فرهنگی و وجود مناطق بکر اکوتوریستی در نواحی روستایی زمینه بسیار مطلوبی را برای توسعه گردشگری در این مناطق فراهم می کند. در ایران نیز، با توجه به وجود مناطق وسیع روستایی با جاذبه های طبیعی و تاریخی   فرهنگی متعدد، گردشگری می تواند راهکاری برای توسعه و احیای این مناطق درنظر گرفته شود. یکی از مناطقی که دارای ظرفیت مناسب در زمینه گردشگری روستایی و اکوتوریسم است، ناحیه کجور در استان مازندران است. پژوهش حاضر درنظر دارد، با بررسی و شناخت زمینه های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی و همچنین وضعیت کنونی گردشگری در این ناحیه، برنامه ریزی مناسبی را با هدف توسعه گردشگری روستایی مبتنی بر اکوتوریسم پایدار ارائه کند. جامعه آماری در این پژوهش روستاییان، گردشگران و مسئولان و متخصصان اند و روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و میدانی است. در این مطالعه، با استفاده از مدل سوات (SWOT)، فهرستی از نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها شناسایی شدند. در ادامه، برای رفع یا کاهش نقاط ضعف و تهدیدها و تقویت و بهبود نقاط قوت و فرصت ها، براساس فرایند برنامه ریزی راهبردی، بیانیه چشم انداز تنظیم شد و اهدافی تعیین و سپس راهبردها و سیاست های مناسبی برای دستیابی به این اهداف تدوین شدند. درنهایت نیز، برنامه های اقدام، در دو سطح خرد و کلان، به منظور توسعه گردشگری روستایی ناحیه کجور با تکیه بر اکوتوریسم پایدار پیشنهاد شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند ناحیه کجور ظرفیت ویژه ای برای توسعه گردشگری روستایی و اکوتوریسم دارد و با برنامه ریزی مناسب می تواند در آینده ناحیه ای نمونه در گردشگری باشد. بدین منظور، استفاده از مشارکت جامعه محلی، حمایت مسئولان و سازمان های مرتبط با گردشگری روستایی ناحیه، بهبود امکانات محیطی و کالبدی و همچنین سرمایه گذاری بخش خصوصی ضروری است.

امروزه تمرکز راهبردی بنگاه ها از دیدگاه عملکرد انفرادی به توسعه راهبرد مبتنی بر اکوسیستم کسب وکار تغییر یافته است. اکوسیستم کسب وکار به سیستم های وابسته متقابلی اشاره دارد که توسط پایه هایی از اعضای اکوسیستم مانند مشتریان، تأمین کنندگان، شرکا و دیگر ذی نفعان به هم پیوسته است. در میان اعضای اکوسیستم های کسب وکار، این مطالعه بر روی مشتریان و اثرگذاری مشارکت مشتری در ایجاد ارزش اقتصادی و اجتماعی در اکوسیستم کسب وکار، در راستای پایداری اکوسیستم کسب وکار، تمرکز دارد. یکی از صنایع روبه رشد در کشورهای درحال توسعه صنعت گردشگری است که اهمیت بسزایی در تحولات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشورها به ویژه ایران دارد و گردشگران نقش مهمی در تداوم گردشگری و آینده این صنعت ایفا می کنند. به این منظور، نقش کلیه مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور در هم آفرینی ارزش در اکوسیستم کسب و کار بررسی شده است. این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع پژوهش های هم بستگی و بر اساس هدف از نوع پژوهش های کاربردی و بر اساس روش اجرا و جمع آوری اطلاعات، پیمایشی است. با توجه به نامحدودبودن جامعه پژوهش، تعداد چهارصد نفر از مشتریان دفاتر خدمات گردشگری غرب کشور برای نمونه انتخاب شدند و روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس بوده است. اطلاعات لازم به دو روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است و ابزار اصلی گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. داده های به دست آمده از پرسش نامه ها با فنون آماری توصیفی و استنباطی به وسیله نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس تجزیه و تحلیل شده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده اثر مثبت و معنادار مشارکت مشتریان در ایجاد ارزش اقتصادی و ایجاد ارزش اجتماعی در اکوسیستم کسب وکار است. انگیزش و عوامل جامعه شناختی نیز دو محرک اثرگذار در میزان مشارکت مشتریان شناخته شده اند. همچنین، متغیرهای فرعی مانند جنسیت، استان مشتریان و تعداد دفعات مراجعه به آژانس های گردشگری در بازه زمانی یک سال، در برخی از روابط اصلی پژوهش اثر تعدیل کنندگی داشته است.

کسب وکارهای گردشگری، از جمله هتل ها، باید به طور مداوم با استفاده از روش ها و فرایندهای نوآورانه و تولید محصولات متمایز، علاوه بر کسب مزیت رقابتی پایدار، جذابیت سفر به کشورها و رونق صنعت گردشگری را در آن مقصد خلق کنند. هدف از پژوهش حاضر خلق نوآوری سازمانی مبتنی بر شکوفایی قابلیت های منابع انسانی در هتل هاست تا رقابت پذیری سازمانی آن ها را به طور مداوم تضمین کند. نوع پژوهش توسعه ای   کاربردی و توصیفی   پیمایشی است. جمع آوری داده ها براساس پرسش نامه ای متشکل از 44 سؤال و با روش نمونه گیری در دسترس و انتخاب 260 نفر از میان مدیران و کارکنان هتل های پنج ستاره تهران انجام شده است. تجزیه وتحلیل داده ها، با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، در دو بخش الگوی اندازه گیری برای بررسی ویژگی فنی پرسش نامه و بخش ساختاری، برای بررسی فرضیه های پژوهش انجام شده است. یافته های پژوهش از تأثیر مثبت و معنادار متغیرهای محیط کار در خلق نوآوری سازمانی در اشکال نوآوری تولیدی، فرایندی و اداری حکایت دارد. بر مبنای نتایج تحقیق، ویژگی های محیط کار شامل رفاه ذهنی، اعطای آزادی مثبت، تسهیم دانش، وجود رهبر تحول آفرین، برابری سازمانی و تأمین شدن قراردادهای روان شناختی قادر به خلق نوآوری سازمانی در محیط کاری هتل ها است.

کیوتوریسم فنّاوری مرتبط با کاربرد کیوآرکدها در فعالیت های گردشگری است. در این فنّاوری، داده ها و اطلاعات لازم در خصوص جاذبه های گردشگری یک ناحیه در داخل کیوآرکدها ذخیره می شوند و گردشگران از طریق فنّاوری های هوشمند از آن ها استفاده می کنند. در سال های گذشته، استفاده از فنّاوری در مکان های مهم گردشگری کشور رواج یافته و مجموعه تاریخی بین المللی شیخ صفی در شهر اردبیل، در دو سال گذشته، از کیوآکدها در داخل مجموعه استفاده کرده است. مسئله مهم در این فنّاوری کارکردها و کیفیت طرح کیوتوریسم و پیامدهای آن در توسعه گردشگری و تبیین این تأثیرات در قالب چهارچوب و مدل است. بر همین اساس، هدف اصلی این پژوهش تدوین و ارائه مدلی برای تبیین کارکرد و تأثیرات کیوتوریسم بر مبنای توسعه گردشگری پایدار است. برای این منظور، ابتدا میزان رضایت گردشگران از مجموعه ویژگی ها و بخش های گوناگون طرح کیوتوریسم و میزان تأثیرات آن در 224 گردشگر ورودی به مجموعه شیخ صفی، از طریق آزمون های آماری، ارزیابی شد و سپس با کمک مدل تحلیلی کیو براساس دیدگاه 15 تن از کارشناسان حوزه کیوتوریسم، الگوهای فکری شناسایی و تحلیل شدند و درنهایت، با تحلیل کیفی مجموعه اطلاعات حاصله، مدل پیشنهادی ارائه شد. مدل پیشنهادی شامل هشت مؤلفه اصلی یکپارچه سازی کیوتوریسم، ترکیب تورگردانی مجازی و حقیقی، فرهنگ پذیری کیوتوریسم، تنوع سازی عملکرد کیوتوریسم، نفوذ کیوتوریسم در سیستم گردشگری، ارزیابی تطبیقی کیوتوریسم، ترکیب با دیگر فنّاوری ها و تطبیق آن با حوزه نفوذ گردشگری است.

هدف اصلی این مطالعه تبیین مؤلفه های سازمانی توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در استان های حاشیه دریای خزر است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان های گیلان، مازندران و گلستان تشکیل دادند (288(N=. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری با بهره گیری از نرم افزار لیزرل (LISREL) نسخه 8.5 و نرم افزار اِس پی اِس اِس (SPSS) نسخه 22 انجام شد. نتایج این مطالعه تأثیر مثبت و معنی دار بین مؤلفه های سازمانی استخراج شده از مبانی نظری تحقیق را در توسعه پایدار گردشگری کشاورزی به منزله یکی از مصادیق کشاورزی چندکارکردی تأیید می کند. براساس نتایج این پژوهش، اتخاذ رویکردی کارآفرینانه به منظور خلق و ایجاد ارزش های جدید برای ذی نفعان بخش کشاورزی، تغییر راهبرد سازمانی از کشاورزی تک کارکردی به کشاورزی چندکارکردی، تقویت پیوندها و ارتباطات سازمانی با کلیه نهادهای درگیر در فرایند توسعه انواع بروندهای غیرکالایی کشاورزی و آموزش و توسعه دانش و مهارت منابع انسانی (شامل کارشناسان و بهره برداران) در زمینه چگونگی راه اندازی کسب وکارهای جدید و بروندادهای غیرکالایی کشاورزی الزام مهمی برای حرکت به سوی اجرایی کردن گردشگری کشاورزی به شمار می رود. 

گردشگری فرهنگی و میراثی ابزاری از توسعه اقتصادی است که با جذب گردشگران از خارج از جامعه میزبان به رشد اقتصادی منجر می شود. توجه و کاربست ارزش ها موجب حفاظت از میراث فرهنگی و محرک احیای الگوهای محلی می شود. استان سیستان و بلوچستان با جاذبه های فرهنگی و میراثی شهرت بسیاری دارد و می تواند گردشگران فراوانی را جذب کند. بیشتر مطالعات انجام شده پیرامون گردشگری فرهنگی و میراثی و عمدتاً بر موضوعاتی نظیر ظرفیت سنجی براساس زیرساخت های گردشگری، ارزیابی کلی خدمات و امکانات شهرهای تاریخی، حفظ بافت تاریخی شهر به منظور جذب گردشگرند. اما در خصوص معرفی ظرفیت های گردشگری و همچنین فراهم کردن تجهیزات و زیرساخت ها اقداماتی صورت نگرفته و یا به صورت نامتوازن انجام پذیرفته است که این موضوع موجب جذب نشدن گردشگر و بی توجهی به عناصر جاذب گردشگری این استان شده است. هدف این پژوهش رتبه بندی شهرستان های استان سیستان و بلوچستان براساس ظرفیت گردشگری فرهنگی و میراثی، به منظور تدوین راهبردهای توسعه آن، برای جذب گردشگران است. پژوهش حاضر، براساس هدف، کاربردی و، براساس ماهیت، توصیفی   تحلیلی است. بدین منظور، ابتدا با مروری بر ادبیات و دیدگاه های مرتبط با پژوهش، شاخص های موردنیاز جمع آوری شدند و سپس، به دلیل همکاری نکردن سازمان های مربوطه در خصوص ارائه آمار و اطلاعات موردنیاز، با تجمیع شاخص ها و حذف شش شاخص «میزان جرم و جنایت»، «میزان رشد سالانه»، «میزان حوادث مربوط به تصادفات»، «سرمایه گذاری دولتی»، «سرمایه گذاری غیر دولتی» و «امنیت»، شاخص های نهایی انتخاب شدند. در گام بعدی، وزن شاخص ها براساس آرای کارشناسان و با به کارگیری روش بهترین   بدترین شاخص در نرم افزار لینگو مشخص شد. درنهایت، با استفاده از روش آراس، شهرستان های استان براساس شاخص های ظرفیت گردشگری فرهنگی و میراثی رتبه بندی شدند. نتایج نشان می دهند که، براساس محاسبات و امتیاز مطلوبیت کل و نسبی، شهرستان های زاهدان (0.804)، چابهار (0.486)، زابل (0.379)، ایرانشهر (0.354) و سراوان (0.304) در رتبه های 1 تا 5 و سایر شهرستان ها در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. در ادامه، راهکارهایی برای ارتقای گردشگری فرهنگی و میراثی شهرستان های این استان نیز ارائه شده است. درمجموع، این طبقه بندی و ارائه راهبردها و راهکارهای پیشنهادی می توانند، در گام اول، مسیر روشنی را پیش روی سیاست گذاران دولتی و به طور خاص مدیران وزارت خانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دهند تا زمینه های مناسبی را برای برنامه ریزی، ایجاد تسهیلات و زیرساخت های مناسب برای گردشگری فرهنگی و میراثی و، مهم تر از همه، تسهیل شرایط سرمایه گذاری و تشویق ورود بخش خصوصی (داخلی و خارجی) فراهم کند. 

با توجه به جایگاه مهم صنعت گردشگری پزشکی در اقتصاد جهانی و قابلیت های ایران در این صنعت، رویکرد یکپارچه سازی خدمات سیاستی مؤثر برای افزایش جذابیت با هدف رقابت مقاصد است که علاوه بر ارائه خدمات بهتر و باکیفیت تر، به رفاه حال گردشگران و ارائه دهندگان خدمات نیز کمک می کند. این پژوهش با هدف تدوین تعیین کننده ها و ارائه راهبردهای توسعه گردشگری پزشکی به منظور گسترش دهکده های سلامت در استان های مرزی منطقه سه سلامت (کردستان، کرمانشاه و ایلام) انجام شده است. داده ها ابتدا با روش تحلیلی   اسنادی و با رویکرد تحلیل محتوا، سپس مصاحبه با تعدادی از خبرگان کلیدی به دست آمده است. تجزیه وتحلیل داده ها در مرحله اول با نرم افزار مکس کیو دی ای ۱۸ انجام شد. در مرحله دوم، شاخص های شناسایی شده، برای ارزیابی وضعیت موجود استان های مرزی منطقه سه سلامت با استفاده از تکنیک سوات بررسی شد. سپس با ترکیب دو تکنیک سوات و دیمتل فازی در راستای هدف تحقیق، انواع راهبردها مشخص و با استفاده از تکنیک ای اچ پی اولویت بندی شدند. جامعه آماری مرحله ارزیابی و اولویت بندی شامل هجده نف ر از خبرگان گردش گری پزش کی منطقه بوده است. یافت ه های حاص ل از تلفی ق تکنیک ه ای تص میم گیری چندمعیاره با مدل سوات، نشان می دهد که درخصوص اولویت بندی راهبردها، به ترتیب راهبرد بازنگری (WO) در اولویت اول و راهبرد تدافعی (WT) در اولویت دوم و راهبردهای تنوع (ST) و ته اجمی (SO) در اولویت ه ای بع دی ق رار گرفتند.

در پژوهش های متعدد مبهم بودن مفهوم گردشگری پایدار یکی از موانع پیاده سازی آن بوده و بر بروزرسانی آن متناسب با مقتضیات زمان و مکان تأکید شده است؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارائه چارچوب و الگوی تفسیری گردشگری پایدار از منظر اقتصادی بوده است. ازاین رو با استفاده از مطالعات انجام شده و مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان (با روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع) به تبیین ابعاد و مؤلفه های این مفهوم و سپس به تحلیل پیچیدگی و پویایی های میان آن ها پرداخته شده است. با بهره گیری از تحلیل محتوا، چهار بعد اصلی شامل توزیع تأثیرات مثبت، افزایش درآمد، تاب آوری مشاغل گردشگری و کنترل تأثیرات منفی در قالب 12 بعد فرعی و 41 شاخص تعیین شده است. همچنین تعریف جامع تری از مفهوم گردشگری پایدار ارائه شده است: نوعی گردشگری که ضمن کسب درآمد، بر توزیع ثروت به دست آمده، کنترل آثار منفی و تاب آوری مشاغل گردشگری نیز متمرکز است. سپس با استفاده از تفکر سیستمی، مدل مفهومی اقتصاد گردشگری پایدار، براساس روابط علّی و معلولی بین ابعاد اصلی و فرعی ترسیم شد که با اصلاح و تأیید خبرگان به اشباع رسید. الگوی پیشنهادی، با تأکید بر پیچیدگی و پویایی سیستم گردشگری، نشان می دهد که تغییر یک عامل در این سیستم  در کل سیستم تأثیر می گذارد. همچنین یافته ها بیانگر لزوم اتخاذ نگاهی جامع و سیستمی به اقتصاد گردشگری پایدار و شبیه سازی و تحلیل حساسیت، قبل از اعمال هرگونه سیاست های مداخله ای است.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مدیریت منابع انسانی سبز در عملکرد محیطی با میانجیگری تعهد سازمانی و رفتار زیست محیطی و عوامل توانمندساز فرهنگ سازمانی سبز در هتل های شهر یزد است. ترکیب رویکرد عوامل توانمندساز فرهنگ سازمانی سبز با مباحث مدیریت منابع انسانی و رفتار زیست محیطی جنبه ای از پژوهش حاضر است که بر نوآوری تحقیق افزوده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه هدف این پژوهش را کارکنان شاغل در هتل های شهر یزد تشکیل داده اند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 217 نفر برآورد شد. در روش نمونه گیری پژوهش، با توجه به اینکه مورد مطالعه هتل های شهر یزد بوده است، از روش خوشه ای تصادفی استفاده شده تا با این روش، تمامی هتل ها در شهر یزد در خوشه هایی قرار گیرند و در مطالعه حاضر وارد شوند. برای جمع آوری داده از پرسش نامه استفاده شده است. داده ها با بهره گیری مدل سازی معادلات ساختاری و در نرم افزار اسمارت پی ال اس ۳.۲.۶ تحلیل شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مدیریت منابع انسانی سبز در تعهد سازمانی کارکنان، توانمندساز فرهنگ سازمانی و رفتار دوستدار محیط زیستی تأثیر مثبت دارد. داده های پژوهش تأثیر توانمندساز فرهنگ سازمانی در عملکرد محیطی را حمایت نکرده و این فرضیه رد شد. همچنین نتایج نشان داد که مدیریت منابع انسانی سبز از طریق دو متغیر میانجی تعهد سازمانی و رفتار دوستدار محیط زیستی کارکنان در عملکرد محیطی تأثیر مثبت دارد. نتیجه فرضیه میانجی مدیریت منابع انسانی سبز در عملکرد محیطی با نقش میانجی عوامل توانمندساز فرهنگ سازمانی در جهت عکس تأیید شد.

با توجه به نقش روزافزون فنّاوری در توسعه رقابت و نیز رشد اقتصادی، در سال های اخیر به ارزیابی توانمندی فنّاورانه در کشورهای پیشرفته توجه بسیاری شده است. از مهم ترین عوامل اصلی موفقیت به کارگیری فنّاوری به منظور کسب مزیت رقابتی، آگاهی و شناخت سطح قابلیت فنّاورانه بنگاه و استفاده مناسب از آن هاست. صنعت هتل داری نیز به منزله صنعت فنّاوری محور، یکی از صنایع مهم و راهبردی در دنیای امروز به شمار می رود. هدف از پژوهش حاضر، اولویت بندی شاخص های ارزیابی توانمندی فنّاورانه با هدف ارزیابی توانمندی فنّاورانه و تدوین راهبرد در هتل های زنجیره ای پارسیان تهران است. نتایج حاصل از این اولویت بندی، به تدوین سیاست های آینده این هتل کمک شایانی می کند. در این پژوهش، پس از مرور ادبیات موضوع، 32 شاخص، که ویژگی های دقیق شاخص های عملکرد را داشتند، شناسایی شدند. پس از طراحی پرسش نامه براساس 32 شاخص یادشده و تأیید رواییِ خبرگان، تعداد 80 پرسش نامه جمع آوری شد. پس از اطمینان از پایایی پرسش نامه، با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ و همچنین اطمینان از مناسب بودن داده ها برای انجام تحلیل عاملی از طریق شاخص کی ام او و آزمون بارتلت، به تحلیل عاملیِ اکتشافی داده های به دست آمده پرداخته شد و 31 شاخص مطالعه شده در قالب 8 عامل دسته بندی و براساس بار عاملی شان اولویت بندی شدند. این ارزیابی با توجه به شرایط حال حاضر هتل مدنظر و به منظور گردآوری داده های واقعی انجام شد و پس از بررسی تطبیقی شاخص ها و همچنین بیان معیارهای ارزیابی این شاخص ها، الگوی ارزیابی توانمندی فنّاورانه هتل، طراحی شد. براساس نتایج پژوهش، عامل اول که توانمندی نگه داری و حمایتی است، بالاترین اولویت را کسب کرده است و از میان شاخص های این عامل، اعلام قیمت یا مزایده و مذاکره درباره شرایط فروش کالا یا خدمت و همچنین توانمندی طرح ریزی، نظارت و هماهنگی فعالیت های بازاریابی و فروش، بالاترین بار عاملی را دارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش طبیعت گردی در رفتار حمایت از حیوانات و رفتار حفاظت از محیط زیست دانش آموزان پایه هشتم بوده است. این پژوهش، از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و، از لحاظ نوع تحقیق، تجربی شبه آزمایشی بوده است که، در آن، از طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شد. جامعه موردمطالعه همه دانش آموزان پایه هشتم شهرستان اسفراین در سال تحصیلی 1398-1397 بودند. از بین نمونه هایی که نمره پیش آزمون آن ها کمتر از حد میانگین دو پرسش نامه بود، 60 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و 3۰ نفر در گروه آزمایش و 3۰ نفر در گروه گواه گمارش تصادفی شدند. دوره آموزش طبیعت گردی با گروه آزمایش، طی یک ماه، در 10 جلسه آموزشی 60 دقیقه ای، بر مبنای مؤلفه های طبیعت گردی انجام پذیرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه بود که برای متغیرهای رفتار حمایت از حیوانات، به ترتیب، از پرسش نامه زَلِف و ایگِن (2015) و برای رفتار حفاظت از محیط زیست از پرسش نامه صالحی و قائمی اصل (1392) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی هر دو را استادان و خبرگان تأیید کردند و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 92/0 و 73/0 به دست آمد. سپس، به منظور تحلیل داده ها از آزمون کالموگروف اسمیرنوف، آزمون لون (همگنی واریانس ها)، آزمون کوواریانس و آزمون تحلیل عاملی به کمک نسخه 22 نرم افزار اِس پی اِس اِس (SPSS) استفاده شد. یافته ها نشان دادند که آموزش طبیعت گردی در رفتار حمایت از حیوانات و رفتار حفاظت از محیط زیست دانش آموزان با سطح معناداری 000/0، که کمتر از 05/0 است، تأثیر مستقیم و معنادار دارد. همچنین، نتایج یافته های فرضیه فرعی اول و دوم نیز به ترتیب نشان دادند که آموزش طبیعت گردی در رفتار حمایت از حیوانات دانش آموزان با سطح معناداری 013/0، که از 05/0 کوچک تر است، تأثیر مستقیم و معنادار دارد و آموزش طبیعت گردی در رفتار حفاظت از محیط زیست دانش آموزان با سطح معناداری 007/0، که از 05/0 کوچک تر است، تأثیر مستقیم و معنادار دارد.

گردشگری امروز فراصنعتی فراگیر است که تمامی اقشار جامعه از جمله کودکان را که بخش سرنوشت ساز جامعه اند دربر می گیرد. از دیگر سو، شهرهای خلاق، با داشتن ظرفیت های لازم برای گردشگری نسل سوم، می توانند در توسعه گردشگری کودک و فعال تر و خلاق تر کردن این گروه از جامعه سهم مؤثرتری به عهده گیرند. به این منظور، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی جاذبه های تأثیرگذار موسیقایی شهر خلاق سنندج در گردشگری کودک انجام شده است. این پژوهش، از لحاظ هدف، بنیادی کاربردی است و با روش اسنادی و کتابخانه ای و کسب آرای خبرگان از طریق پرسش نامه و استفاده از روش دیمتل، به منظور یافتن تأثیرگذارترین جاذبه های موسیقایی این شهر خلاق یونسکو، انجام پذیرفته است. داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق تکمیل پرسش نامه ماتریسی توسط افراد شناسایی شده در اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کردستان، شهرداری سنندج، استادان دوره راهنمایان گردشگری کودک و انجمن موسیقی شهر سنندج گردآوری شده است. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، از میان 25 جاذبه موسیقایی شهر خلاق سنندج که از مطالعه ادبیات به دست آمده اند، چهار جاذبه موسیقی زنده، گردشگری موسیقی، موسیقی محلی و جشنواره های موسیقی با بالاترین تأثیرگذاری و تعامل تعیین شدند که در سمت بالا و راست نمودار علّی جاذبه ها قرار گرفته اند. به این ترتیب، اگر برنامه ریزان گردشگری کودک در شهر سنندج، نخستین شهر خلاق موسیقی ایران، به این عوامل توجه کنند، می توان به توسعه گردشگری موسیقی کودک، به مثابه یک سرمایه ملی، امیدوار بود.