۱.
کلید واژه ها:
صنعت رسانه پذیرش فناوری های نوین سازمان های رسانه ای رویکرد پژوهش عملیاتی نرم رویکرد دیمتل
پیشرفت های بنیادین در علم و فناوری، سازوکار اداره سازمان ها را در سراسر دنیا به طرز شگفت انگیزی دستخوش تحول کرده است. ازاین رو، فرهنگ پذیرش و توسعه علم و فناوری در سازمان های رسانه ای که در لبه تیز قرار دارند مستلزم دقت و توجه جدی است؛ درحالی که تجربه زیسته در سازمان های مذکور نشان از وجود موانع مهم در پذیرش و کاربردی سازی فناوری های نوین از سوی مدیران و کارکنان دارد. این پژوهش با اهداف ارائه راهبردهای مدیریتی به شناسایی و تحلیل موانع کلان اثرگذار بر پدیده پذیرش و توسعه فناوری های نوین در سازمان های رسانه ای انجام شده است. موانع کلان اثرگذار از طریق مصاحبه نیمهﺳﺎﺧﺘﺎریﺎﻓﺘﻪ (با روش تحلیل مضمون) از 14 نفر از خبرگان که به صورت هدفمند انتخاب شدند، احصا شد و از طریق رویکرد پژوهش عملیاتی نرم و تکنیک دیﻤﺘﻞ و طراحی پرسشنامه ای که در اختیار 13 نفر از خبرگان حوزه مدیریت رسانه قرار گرفت، رواﺑﻂ درونی ﺑیﻦ موانع مذکور، ﺷﻨﺎﺳﺎیی و تحلیل ﺷﺪ و ﻣیﺰان تعامل بین موانع و اﺛﺮﮔﺬاری و اﺛﺮﭘﺬیﺮی ﻫﺮ مانع ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎیﺮ موانع ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدیﺪ. ﻧﺘﺎیﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد کﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮیﻦ موانع کلان اثرگذار ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از: اینرسی سازمانی، عدم تحو ل گرایی مدیریت، عدم نگرش نهادی، فقدان تحقیق و توسعه جامع، مسائل مربوط به منابع انسانی، فرهنگ ضعیف سازمانی، عدم تحلیل مناسب هزینه فایده در پذیرش فناوری های نوین، عدم پویایی ساختار سازمانی، مسائل زیرساختی، مسائل سیاسی و اداری کلان، موانع قانونی، عدم سهولت در دسترسی، آموزش و انتقال فناوری. دو نتیجه نظام یافته از این پژوهش حاصل شده است؛ نخست شدت اثرگذاری و اثرپذیری درونی موانع مربوط به توسعه فناوری های نوین در سازمان های رسانه ای و سپس اولویت بندی این موانع انجام شده است.
۲.
کلید واژه ها:
بانوان طلبه سواد رسانه ای کرونا شبکه اجتماعی اینستاگرام
حضور طلاب در فضای مجازی پدیده ای است که در سالیان اخیر به دلیل گسترش ابزارگونه این فضا افزایش یافته است. با شیوع ویروس کرونا و افزایش استفاده از این ابزار و تاثیر آن در زندگی اجتماعی حضور مردم و طلاب رشد چشمگیری در این فضا داشته است. اگرچه استفاده و بهره گیری حداکثری از فضای مجازی، یک اصل و ضرورت انکارناپذیر است ولی دغدغه حاکمیت نسبت به چگونگی حضور مردم در این فضابه دلیل رشد اخبار منفی، فیک و شایعات و ضعف سواد رسانه ای عموم مردم در مواجهه با این داده ها و توانمندی پایین آن ها در انتخاب و تحلیل اطلاعات به ویژه در هنگام وقوع بحران هایی مانند کرونا، دغدغه ای به حق و درست است. یکی از راه های موثر و قوی برای کاهش این نگرانی و تبدیل چالش ها و تهدید ها به فرصت، استفاده از ظرفیت نیروهای انقلابی و طلبه در شبکه های اجتماعی است. برای استفاده بهینه از این ظرفیت، لازم است در گام اول شناخت صحیحی از توانمندی و فعالیت ها به دست آید. براین اساس، مسئله اصلی این مقاله گونه شناسی فعالیت های بانوان طلبه در شبکه اجتماعی اینستاگرام در ایام شیوع ویروس کرونا است و به دنبال پاسخ به این سوال است که بانوان طلبه، برای افزایش سواد رسانه ای مخاطبین خود در این ایام چه اقداماتی انجام دادند. در مقاله با استفاده از گلوله برفی 110 صفحه طلبه خواهر شناسایی شده و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، به این نتیجه رسیدیم که فعالیت هایشان در این دوران در 3 گونه 1)ترویج سبک زندگی2)معرفت افزایی دینی، 3)فعالیت های جهادی کرونایی خانگی قابل دسته بندی خواهد بود.
۳.
کلید واژه ها:
نقد پسا استعماری رضا داوری اردکانی مفاهیم ارتباطات نقد غرب شرق شناسی
هدف این مقاله مفهوم یابی و اصطلاح شناسی پسااستعماری «ارتباطات» در آثار پسا استعماری و غرب شناسانه تألیف شده توسط رضا داوری اردکانی است. رویکرد اصلی مقاله بر این فرض استوار است که «نقد پسااستعماری» و در زیرمجموعه آن «نقد غرب»، جز در سایه توجه مبسوط به مضامین ارتباطی غرب و شرق و به طور کلی وضعیت ارتباطات تمدن ها امکان پذیر نیست و اگر این مسئله مورد توجه واقع نشود و یا کم تر مورد مداقه قرار گیرد، نائل شدن به ارائه نقد پسا استعماری ناب، محل چندانی از اعراب ندارد. برای رسیدن به هدف پژوهش و بررسی این فرضیه سه سوأل طرح شد: 1. بهره مندی از مفاهیم و مضامین ارتباطی در آثار داوری اردکانی به چه میزان است؟ 2. از منظر ارتباطی نقد پسا استعماری رضا داوری اردکانی بر چه اصطلاح و تعاریف پسا استعماری متقنی استوار است؟ 3. رویکرد ارتباطی پسا استعماری داوری اردکانی چه سطوح و مفاهیمی از ارتباطات را دربر می گیرد؟ در این مقاله سه اثر رضا داوری اردکانی مورد تحلیل قرار گرفت. انتخاب نمونه های مذکور با استفاده از «جست وجوی چند فیلدی مدارک» در «نرم افزار رسا سازمان اسناد و کتابخانه ملی» و با استفاده از فیلدهای «پدیدآور» و «موضوع» انجام شد. همچنین به منظور پاسخ به سوألات دوم و سوم پژوهش از روش کیفی «گروه کانونی» بهره برده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در مجموع، 62/3 درصد کل پاراگراف های کتاب های مورد بررسی دارای مفاهیم ارتباطی است . همچنین داوری اردکانی در آثار خود از مفهوم«ارتباطات میان فرهنگی» با 37/20 درصد و اصطلاح پسا استعماری«تقلید» با 22/22 درصد، بیشترین میزان استفاده را برده است.
۴.
کلید واژه ها:
سواد رسانه ای قیم مآبی آزادی خواهانه معماری انتخاب مدیریت تفکر عناصر غیرعقلانی تصمیم گیری سوگیری های ذهنی
این ایده که هیجانات و عناصر غیرعقلانی آفت جریان صحیح تفکر و تصمیم گیری انسان هستند، از یونان باستان حتی تا عصر روشنگری کشیده شد. اما امروزه ایده آمیختگی فرایندهای عقلانی و فرایندهای غیرعقلانی (هیجانی و گرایشی) جای آن را گرفته است. امروزه سخن از پاک سازی جریان تفکر از عناصر غیرعقلانی نیست، بلکه سخن از شناسایی این عناصر غیرعقلانی و استفاده از آنها برای مدیریت جریان تفکر است. ایده «قیم مآبی آزادی خواهانه» به دنبال معماری انتخاب مردم، بدون محدود کردن گزینه های آنها است. در نوشتار حاضر، در پی پاسخ به این سؤال بودیم که «رسانه ها چگونه می توانند با بهره گیری از مؤلفه های ناهشیار تفکر، فرایند تصمیم گیری مخاطبان را کنترل کنند؟». بدین منظور، پاره ای از عناصر غیرعقلانی و سوگیری های ذهن را بر اساس مطالعات تجربی معرفی کرده و آنگاه به شیوه بهره برداری از آنها توسط اصحاب رسانه اشاره کرده ایم. هدف نوشتار حاضر، معرفی حوزه ای از سواد رسانه ای است که به شگرد رسانه ها در معماری انتخاب مردم می پردازد؛ شگردهایی که در ضمن هدایت انتخاب های مردم، احساس آزادی را از آنها نگیرند. رسانه ها از سوگیری ذهن افراد همچون اثر لنگری، تمایل به سازگاری شناختی، دیدن آرزومندانه و فشار هنجارهای اجتماعی برای مدیریت انتخاب های آنها استفاده می کنند. آنها با تصویرسازی، حسن تعبیرها، استفاده از کودکان برای فشار به والدین و شگردهای دیگر، مخاطبان را به رفتار و تفکر مدنظر خود سوق می دهد.
۵.
کلید واژه ها:
فرهنگ تغییرفرهنگ امنیت فرهنگی هدایت تفسیر موضوعی استنطاق
تفسیر موضوعی و استنطاقی قرآن، شاهراهی بسوی درک و طرح هدایت عام قرآن ناظر به مسائل و موضوعات عصری است که درقالب نظریاتی عام در نسبت با سنت ها و نوامیس اجتماعی در کتاب مقدس، استنباط می شود. سوره مبارکه مومنون هفتاد و چهارمین سوره نازل شده قرآن کریم بر پیامبر و امت، در پایان دوره مکی در شرایط سخت، مواجهه و تقابل مومنون و کافران و کیفیت تلاش انبیاء برای تغییر بینشی، گرایشی و رفتاری کفار را تبیین و ویژگی های جامعه شناختی دو طرف را مطرح می سازد. این مقاله پس از تحلیل مضمونی آیات این سوره با استفاده از تفاسیری چون المیزان، نمونه، مجمع البیان و...درصدد است تا با استنطاقی مساله مدار، نقشه و الگوی مفهومی فرهنگی پیامبر (ص) را در جریان هدایت، در اواخر دوره مکی به ترسیم کشیده و راهبردهای قرآن دراین زمینه را باز تنظیم نماید.یافته های پژوهش حاکی از آن است که سه مقوله تذکر، دفع سیئه با حسنه و هجرت به عنوان راهکاری برای حفظ امنیت فرهنگی معرفی شده اند.
۶.
کلید واژه ها:
سواد رسانه ای جهانی شدن نگرش نگرش انتقادی نگرش منفعل نگرش مثبت
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سواد رسانه ای در نگرش به جهانی شدن در بین دانشجویان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی است که با تکنیک پیمایش و ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. پرسش اصلی پژوهش مبنی بر این است که سطح و میزان سواد رسانه ای دانشجویان چه تأثیری بر نگرش آنها به مقوله جهانی شدن در سه بعد پذیرش بی قید و شرط جهانی شدن، نگرش فعال و انتقادی به جهانی شدن و نگرش منفعلانه به جهانی شدن دارد؟ جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران(3800 نفر) است که حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 348 نفر، محاسبه شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین سواد رسانه ای و نگرش منفعلانه به جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و منفی وجود دارد (321/0 -)، همچنین نتایج نشان داده است که بین متغیر مستقل سواد رسانه ای با نگرش مثبت و پذیرش بی قید و شرط جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و منفی وجود دارد (401/ 0-) و بین متغیرهای سواد رسانه ای و نگرش فعال به جهانی شدن رابطه معنادار (000/0=Sig) و مثبت وجود دارد (401/0).
۷.
کلید واژه ها:
تلگرام خانواده دو فضایی شدن روابط خویشاوندی روابط مجازی
با ظهور فنّاوری های جدید قسمت اعظمی از روابط روزمره انسان ها به فضای دوم (فضای مجازی) انتقال یافته و این مسئله چالش ها و فرصت هایی را برای روابط به وجود آورده است. کشیده شدن روابط خویشاوندی به این فضا برخی را به بازتولید جمع های خانوادگی قدیم و اصلاح روندهای کنونی امیدوار ساخت. برخی نیز این روند را نه یک چرخش اصلاحی بلکه ادامه راه مدرنیته و در راستای دامن زدن به فردیت هرچه بیشتر توصیف کردند. این پژوهش به دنبال فهم تأثیر دو فضایی شدن ارتباطات خویشاوندی مجازی بر عمق، سطح و نوع ارتباطات است. برای این منظور 20 نفر از اعضای گروه های تلگرامی خانوادگی به روش نیمه ساخت یافته مصاحبه به عمل آمد و یافته ها به روش تحلیل مضمون با نرم افزار مکس کیودا مورد تحلیل قرار گرفتند. برای تبیین این تغییرات از نظریه «دو فضایی شدن» دکتر عاملی و «جامعه و اجتماع» فردینان تونیس استفاده شد. نتایج نشان داد «فاصله زدایی» و «فاصله زایی» دو مضمون فراگیر در بیان تغییرات حاصل از دو فضایی شدن ارتباطات خویشاوندی هستند. به طورکلی فضای مجازی با «فاصله زدایی» در ابعاد مادی به گسترش سطح ارتباطات خویشاوندی انجامیده و در بعد صوری (گزل شافتی) موفق عمل کرده اما هم زمان با «فاصله زایی» در ابعاد معنوی سبب کاهش عمق ارتباطات شده و در بعد معنوی (گیمان شافتی) چندان موفق نبوده است.
۸.
کلید واژه ها:
بحران ارتباطات بحران مدیریت بحران توییتر شبکه های اجتماعی
بحران، رویدادی است با احتمال اندک ولی با اثرات شدید که کارکرد معمول سازمان را تهدید کرده و حسب ابعادی که دارد می تواند اثرات اجتماعی گوناگونی داشته باشد. گفتگو میان سازمان و مخاطب(ها)یش، پیش،حین و پس از رویداد بحرانی را «ارتباطات بحران» می نامند. نمونه مورد مطالعه پژوهش مورد بحث در این مقاله، بیش از 500 توییت منتشرشده به زبان فارسی و محبوب در شبکه اجتماعی توییتر درباره دو رویداد بحرانی ریزش ساختمان پلاسکو و حمله گروه تروریستی داعش در تهران می باشد. پژوهش حاضر با اتکاء به پارادایم عملگرا، رویکرد تلفیقی و به روش «تحلیل محتوای عمقی» و به کمک نرم افزار ام.آر.پی انجام شده است. یکی از عوامل نارضایتی کاربران توییتر در یک هفته پس از دو رخداد، شایعات پخش شده در شبکه های اجتماعی مختلف می باشد. پژوهش به این نتیجه رسیده که اعمال سانسور بر نشر اطلاعات می تواند نقشی در انتشار شایعات داشته باشد.
۹.
کلید واژه ها:
سبک زندگی شبکه های اجتماعی شخصیت فرهنگ ساختارهای ذهنی مصرف
نسبت سنجی سبک زندگی با شبکه های اجتماعی چگونه و با چه ادبیات اجتماعی یا فلسفی قابل درک و تبیین خواهد بود و چه پیامدهایی داشته و چگونه قابل مدیریت و ریل گذاری به نفع انسان خواهد بود؟ بنیان های نظری در اندیشه اجتماعی و دانش ارتباطات و حتی فلسفه چگونه می توانند این دو مقوله را به نحوی تبیین نمایند که نه نیاز به عقب نشینی در استفاده از رسانه های جمعی باشد و نه شتاب زدگی دنیای پست مدرن را توجیه و تئوریزه کند؟ این مقاله بعد از فحص وبررسی تمام نظریات ناظر بر سبک زندگی، در صدد است تا نشان دهد، مجموعه نظریات در باب سبک زندگی هرکدام به تنهایی نمی توانند توصیف دقیق و جامعی از سبک زندگی ارائه داده و نسبت آن را با محصولات مدرنتیه همچون فضای مجازی و شبکه های اجتماعی تبیین نمایند. هرکدام از نظریات جامعه شناختی، یک بخش از پازل سبک زندگی را تشکیل می دهند و چشم انداز روشن تر و نگاه جامعتری از تاثیرات شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی را با همپوشانی و هم افزایی ارائه می نمایند.
۱۰.
کلید واژه ها:
پدیدارشناسی فضای مجازی سوادرسانه ای ویروس کرونا دین فاصله اجتماعی
زمستان سال 1398شمسی وسال2020میلادی،درایران وجهان با پدیده ای جدید وغافلگیرکننده به پایان رسید.شیوع ویروس کرونا ،اما با پایان زمستان ؛ این پدیده متوقف نشد بلکه با عالمگیر شدن این ویروس،وضعیت جهان وارتباطات انسانی، دگرگون شد.قرنطینه شدن افراد دربیشتر کشورها ودیجیتالی شدن ارتباطات بدون شناخت پدیده کرونا ، وعدم یا کمبود سوادرسانه ای افراد دراستفاده از فضای مجازی ، ازمهمترین دلایل عدم توفیق نهایی جوامع درکنترل قطعی بیماری بوده است.هدف این تحقیق، شناخت پدیده کرونا وارائه الزامات سوادرسانه ای برای متوقف کردن چرخه انتشار وواگیری ویروس کرونا(کووید-19) است. دراین تحقیق اازروش تحلیل مضمون استفاده شده است. با انجام مصاحبه ساخت نیافته با 15تن ازکارشناسان حوزه سوادرسانه ای درایران الزامات سوادرسانه ای را برای پیشگیری از پدیده کرونامشخص کرده ایم. نتایج تحقیق نشان دادکه6 مضمون اصلی و10 زیر مضمون درپدیدارشناسی کرونا وجود دارند.مضامین اصلی وفرعی شامل: 1-افزایش دانایی انسان ها2-حکومت ها وکرونا با دوزیرمضمون:محدودیت دمکراسی وحفظ دموکراسی،3-تغییرکسب وکارهابا دوزیرمضمون:کسب وکارحضوری وکسب وکارمجازی،4-دین وعبادت با چهار مضمون فرعی:عبادت مجازی،زیارت مجازی،سوگواری مجازی،اعیادمجازی مذهبی ، 5-خلق معناهای جدیدو6--تغییر فاصله اجتماعی. الزامات سوادرسانه ای برای کاهش ویا توقف شیوع ویروس کرونا(عبارتنداز:1-ضرورت ارتباطات مجازی،2-کاهش رفت وآمد ،3-کاهش هزینه ها،4-کاهش دیدارهای حضوری،5-استفاده ازفضای مجازی و4-آموزش محتوای پیشنهادی با 20 دستورالعمل برای سوادرسانه ای که عمدتا بررعایت فاصله اجتماعی تاکیددارند.
۱۱.
کلید واژه ها:
تبلیغات تبلیغات دینی مناظره امام رضا (ع) عِمران صابی اقناع
مناظره از شیوه های تبلیغی کارآمد و قالب های مورد توجه در حوزه ارتباطات است که در تبلیغات دینی نیز جایگاه ارزنده ای دارد. خداوند در قرآن کریم انسان را به جدال احسن دعوت می کند که بر اساس آن مناظره بر پایه اخلاقیات برگزار می شود. از نقاط عطف در تاریخ اسلام، هجرت حضرت رضا(ع) از مدینه به خراسان، به دستور مأمون عباسی است. در طول این سفر حضرت به سخنرانی، خطابه و سایر شیوه های تبلیغات دینی پرداخته اند. مناظرات حضرت رضا(ع) با صاحبان اندیشه ادیان الهی و غیرالهی در کاخ مأمون عباسی نمونه ای ناب از جدال احسن و تبلیغ جامع دین اسلام در برخورد با سایر ادیان است. در یکی از جلسات مناظره، عمران صابی از متکلمین صابعین، در خصوص وحدت الهی وارد مناظره با حضرت رضا(ع) می شود. این پژوهش به بررسی مناظره حضرت رضا(ع) با عمران صابی به شیوه تحلیلی – توصیفی پرداخته است. پژوهش حاضر از نظریه 6 مرحله ای اقناع هاولند و متغیرهای اصلی متقاعدسازی به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته است. از نتایج این پژوهش می توان به رعایت اخلاقیات و اصول حرفه ای مناظره توسط حضرت رضا(ع) و ایجاد فضای علمی برپایه مفروضات مخاطب برای انتقال پیام مستدل و به دور از برتری جویی و تخریب شخصیت مقابل اشاره کرد. حضرت رضا(ع) با ایجاد گفتگوی دیالکتیک توجه عمران را به پیام جلب و پس از درک، از پذیرش نتیجه گیری پیام در عمران اطمینان حاصل می کند. در آخر حضرت با تغییر هوشمندانه کانال انتفال پیام از کلام به عمل، نگرش جدید را به رفتار تبدیل می کند.
۱۲.
کلید واژه ها:
سیاست گذاری رسانه سیاست گذاری رسانه دولت صداوسیما مقام معظم رهبری
امروزه رسانه یکی از مهم ترین ابزارهای اثرگذاری در جامعه محسوب می شود که نقش به سزایی در زندگی فردی و اجتماعی بازی می کند. رسانه ها برای اثرگذاری دقیق تر و منظم تر، سیاست های مشخص و معینی را وضع میکنند. مبانی نظری این موضوع که ذیل سیاست گذاری رسانه ای مطرح می شود می بایست به صورت دقیق و کاربردی موردبررسی قرار گیرد. معمولاً دو نوع رویکرد سنتی و نوین به سیاست گذاری رسانه ها وجود دارد که اتخاذ هرکدام یک از این رویکردها می تواند مزایا و معایبی را به دنبال داشته باشد. در پژوهش پیش رو که با روش کتابخانه ای و تحلیل مضمون صورت گرفته است، به ابعاد و مؤلفه های این سیاست ها پرداخته، و سعی شده است به صورت تطبیقی با صداوسیما مقایسه گردد و در ادامه دیدگاه های مقام معظم رهبری به عنوان سیاست گذار اصلی سازمان صداوسیما در این حوزه مورد بررسی قرارگرفته است. در نهایت در دسته بندی ای ماموریت، الزامات ماموریت، اهداف، راهبردهای اجرایی و آسیب شناسی استخراج گشته است.
