پویش در آموزش علوم انسانی

پویش در آموزش علوم انسانی

پویش در آموزش علوم انسانی سال چهارم بهار 1398 شماره 2 (پیاپی 14)

مقالات

۱.

ریخت شناسی ادبیات داستانى و عناصر و انواع آن در ادبیات عرب

کلید واژه ها: ریخت شناسی عناصر داستان شعر نثر ادب عرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 388 تعداد دانلود : 115
این مقاله با عنوان "ادبیات داستانى" به بررسى عناصر داستان، ویژگی های داستان، شعر و نثر داستانى در ادبیات عرب و ادبیات جهان و انواع آن در ادبیات عرب می پردازد. عرب های قدیم، داستان و قصّه را به عنوان نوع مستقلى از انواع ادبیات نمی دانستند و از آن به عنوان ابزارى براى انتقام خود بهره می بردند؛ به همین دلیل است که قصه در ادب قدیم عرب با تاریخ همراه است، همچنین با کتب سیره دینى و ادبى و کتب نوادر و شرح اَسْمَار (داستان های شبانگاهى) و حکایات خبرى و .... بعدها فنون داستان و قصه نویسی کم کم مستقل شد و آن را در انواع خاصى از تألیفات می توان یافت. در این پژوهش ضمن گذرى بر تاریخچه ادبیات داستانى در ادبیات عرب، به بررسى اشکال و انواع آن، شعر و نثر داستانى و قالب های آن با محتواى داستان و عناصر موجود در آن پرداخته شده است و این نتیجه حاصل شد که داستان نویسان عرب در آغاز، بیشتر داستان ها را ساده بیان می کردند و نوگرایى پس از حمله ناپلئون به مصر در سال 1798 م شروع شد.
۲.

تحلیل محتوای کتاب جدید التألیف علوم تجربی ششم ابتدایی به روش ویلیام رومی درسال تحصیلی 1395-96

کلید واژه ها: تحلیل محتوا ویلیام رومی علوم تجربی ششم فعال و غیر فعال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 757 تعداد دانلود : 678
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل کتاب علوم جدید التألیف ششم دبستان در سال تحصیلی 96-95 با روش دعوت به پژوهش ویلیام رومی و به دست آوردن شاخص درگیری یادگیرنده با کتاب است. هدف: می خواهد به سوال زیر پاسخ دهد که : متون، تصاویر و پرسش های موجود در کتاب تا چه اندازه موجب فعال شدن دانش آموز در کلاس می شود؟ روش: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته شد. جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش کتاب علوم جدید التالیف علوم تجربی ششم دبستان بود که کل کتاب با توجه به اهداف پژوهش به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. واحد مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل متن، پرسش ها، تصاویر دروس بود که براساس مقوله های فعال و غیر فعال توسط فرمول ویلیام رومی تحلیل و شاخص درگیری یادگیرنده در هر مورد مشخص گردید. برای بدست آوردن درصد های فراوانی از نرم افزار اکسل 2013، استفاده گردید. یافته ها ونتایج: ضریب درگیری یادگیرنده در متن ، تصاویر و پرسش های کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی به ترتیب 1.06 ، 0.47 ، 0.95 و ضریب درگیری کل برابر با 0.82 است و نشان می دهد این کتاب از نظر فعال کردن دانش آموز در وضع مطلوبی می باشد و آنها را به پژوهش دعوت می کند
۳.

تاملی در گروه های آموزشی و درس پژوهی، با تکیه بر شباهت ها و تفاوت ها

کلید واژه ها: درس پژوهی گروه های آموزشی شباهت تمایز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 598 تعداد دانلود : 871
یکی از اهداف اساسی هر آموزش و پرورشی از جمله آموزش و پرورش ایران بالا بردن من حرفه ای معلمانش می باشد. درس پژوهی یکی از راهکارهای ژاپنی است که این هدف را در عرصه ی تعلیم و ترتیب دنبال می کرده است. بررسی ها در خصوص پیشینه ی همچون تفکری در آموزش و پرورش ایران، حداقل بعد از انقلاب اسلامی، تایید می کند که مدلی مشابه درس پژوهی، با تمایزهایی اندک، با عنوان «گروه های آموزشی» وجود داشته و فعلاً نیز در آن فعال است. نیم نگاهی به اهداف و وظایف گروه های آموزشی در ادارات و مدارس، معلوم می دارد که درس پژوهی به نوعی دیگر و شاید کامل تر، جزو وظایف گروه های آموزشی بوده است. با این اوصاف این مطالعه، با روش توصیفی و تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای به دنبال این است تا بتواند با بر شمردن شباهت ها و تمایز ها ی این دو بهتر و بیشتر نشان بدهد که چگونه این دو ارتقا دهنده ی من حرفه ای معلمان، از جهات گوناگون، نظیر اهداف، روش ها، دوره های زمانی و ... با هم یکی بوده اند و شاید حداقل با وجود گروه های آموزشی در آموزش و پرورش ایران، نیازی به فعالیتی گسترده با این وسعت در خصوص درس پژوهی نبوده و امکان داشته که مسوولین ذیربط و برنامه ریزان آموزشی، با آسیب شناسی گروه های آموزشی به رفع ایرادات پرداخته و آن را فعال تر می نمودند.
۴.

مطالعه عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت اجتماعی- فرهنگی دبیران مدارس راهنمایی شهر مشهد

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی - فرهنگی خردگرایی عام گرایی دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 639 تعداد دانلود : 318
در این مقاله، میزان مشارکت اجتماعی- فرهنگی دبیران راهنمایی شهر مشهد، از طریق پژوهش کمی و با روش پیمایشی بررسی شده است. با استفاده از ابزار پرسشنامه و توزیع آن در میان 220 نفر از دبیران راهنمایی مشهد به عنوان نمونه که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند، داده های پژوهش گردآوری شد. جهت تبیین متغیر مشارکت اجتماعی- فرهنگی و تدوین فرضیه ها از نظریه های کنش اجتماعی پارسنز، انسجام اجتماعی دورکیم، و نظریه های هانتینگتون، لرنر، لیپست، اینگلهارت و وینر بهره گرفته شده است. بر اساس یافته های تحقیق، میزان مشارکت اجتماعی- فرهنگی افراد نمونه در بازه (5-1)، معادل 64/3 بوده که در حد متوسط روبه بالا است. نتایج حاصل از آزمون دومتغیره نشان از معناداربودن این مقدار دارد. هم چنین بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه، متغیرهای خردگرایی، انسجام اجتماعی، دسترسی به رسانه ها، اکتساب گرایی، دینداری و فرآیند یاددهی با مشارکت اجتماعی- فرهنگی رابطه مستقیم و معنادار دارند و این در حالی است که بر اساس تحلیل مسیر، متغیرهای فعال گرایی و عام گرایی بر مشارکت اجتماعی- فرهنگی دارای تاثیری غیرمستقیم می باشند.
۵.

حقوق شهروندی اقلیت های دینی در قرآن و رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام)

کلید واژه ها: حق شهروند حقوق شهروندی اقلیت های دینی رساله حقوق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 318
حقوق شهروندی مجموعه قواعدی است که بر روابط دولت و اعضای جامعه حکومت می کند و موضوع آن چگونگی روابط مردم، حقوق و تکالیف آنان دربرابر یکدیگر است. اقلیت های دینی که بخشی از شهروندان کشور ما را تشکیل می دهند در کنار سایرشهروندان مسلمان دارای حقوق و تکالیف هستند. مسأله رعایت حقوق اقلیت ها و تبعیض قائل نشدن نسبت به آنها، ازجمله اموری است که درقرآن کریم و روایات معصومین(علیهم السلام) مورد تأکید قرارگرفته است. ایﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳی ﺣﻘﻮق اقلیت ها در ﻣﻨﺎﺑﻊ اسلامی ﭘﺮداﺧﺘﻪ است تا حقوق و آزادی های را که قرآن کریم برای اقلیت ها بیان نموده و همچنین قوانین و ضوابطی را که برای ایجاد وحدت و همگرایی و زندگی مسالمت آمیز میان مسلمانان و غیرمسلمانان تعیین نموده را بیان نماید. روش کار در این مقاله کتابخانه ای و برمدار قرآن و رساله حقوق امام سجاد(ع) کتب تفسیری و روایی می باشد. با بررسی تعدادی از آیات و روایات درارتباط با حقوق شهروندی اقلیت های دینی این نتیجه حاصل گردید که تمام حقوق شهروندی که در قرآن کریم و رساله حقوق مطرح شده، مطلق و بدون قید و شرط بوده و صرفا برپایه انسانیت بنا نهاده شده است. حق کرامت، آزادی عقیده و بیان، حق تأمین اجتماعی، آزادی انجام مراسم دینی و دیگر آزادی های اجتماعی از جمله حقوق شهروندی اقلیت ها از دیدگاه اسلام است و اسلام حقوق شهروندی اقلیت ها را همچون شهروندان مسلمانان محترم می شمارد و حریم انسانی آنها را پاس می دارد.
۶.

نقش معلم در اعتلای فرهنگ انسانی، اسلامی به وسیله تبیین مفاهیم نماز

نویسنده:

کلید واژه ها: نماز آموزش فرهنگ احترام به حقوق دیگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 517 تعداد دانلود : 226
انسان موجودی است دو بُعدی که بُعد روحانی آن دارای اصالت است. از جمله جلوه های ارزشمند بُعد روحانی، نیایش است. توجه به مفاهیم نماز، تلاش در جهت تعالی فرهنگ انسانی ، الهی است؛ چرا که این مضامین حرکت ساز هستند. در حقیقت درک چیستی نماز، علاوه بر آموزش عشق ورزی به خالق بی همتا، عشق ورزی به مخلوق را آموزش می دهد. از اینروست که نماز محل تقرّب انسانهای جویای قرب و عروج مؤمنان معرفی شده است. همین اَسرار باطنی نماز است که آن را در زمره ارکان آئین اسلام درآورده است. تبیین دقیق چیستی نماز نقش مهمی در اقامه نماز و گسترش انس و علاقه به آن را دارد. این پژوهش که به روش تحلیلی، اسنادی است، نقش معلّم در تبیین دقیق مفاهیم نماز را مورد بررسی قرار داده و چگونگی انتقال این مفاهیم را مورد مداقّه قرار می دهد تا در نتیجه، توجه بیشتر دانش آموزان به این فریضه الهی را سبب گردد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۱