پویش در آموزش علوم پایه

بدفهمی ها در ریاضی، باعث ایجاد مشکل در یادگیری دانش آموزان می شوند. شناسایی این بدفهمی ها و دانستن راهکارهایی برای رفع آن ها می تواند به معلمان کمک کند تا برای بهبود یادگیری دانش آموزان، گام هایی سازنده بردارند. کسرها یکی از مفاهیم پرکاربرد ریاضیات دوره ابتدایی هستند. در این مقاله به بررسی بدفهمی هایی می پردازیم که دانش آموزان دوره ابتدایی در یادگیری کسرها با آن بدفهمی ها مواجه می شوند. بازنمایی های چندگانه به عنوان یکی از راهکارها برای رفع بدفهمی های کسرها معرفی می شود و مثال هایی نیز در این زمینه ارائه می گردد. همچنین روش تدریس بایبی که یکی از روش های تدریس یادگیرنده محور است به عنوان یکی دیگر از راهکارهای رفع بدفهمی ها در زمینه کسرها پیشنهاد می گردد و با بیان مثال هایی، شرح داده می شود.

آموزش عملی و آزمایشگاهی، محیطی با نشاط برای یادگیری فراهم کرده، به طوری که حتی دانش آموزان ضعیف نیز در چنین محیطی، رغبت بیشتری به یادگیری نشان می دهند. و خود را مجبور به تحمل به صرف گذراندن ساعات خسته کننده کلاس تئوری نمی کنند. این پژوهش یک مطالعه آزمایشی است و هدف از انجام آن، مقایسه ی تاثیر روش های معلم- محور و نوین آزمایشگاهی(کاوشگری، فعال فیزیکی و ترکیبی) آموزش علوم تجربی بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی علوم تجربی دانش آموزان پایه ی هفتم بوده است. جامعه ی آماری تحقیق را، دانش آموزان پسر پایه هفتم شهریزد در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونه تحقیق شامل چهار کلاس بوده، که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب، و به سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل تقسیم شدند. روش تحقیق آزمایشی بوده و از طرح پیش آزمون-پس آزمون، پیگیری با گروه کنترل استفاده گردید. ابزارهای سنجش این تحقیق شامل، الف: پرسشنامه ی انگیزه ی پیشرفت تحصیلی هارتر، ب: آزمون پیشرفت تحصیلی علوم تجربی محقق ساخته بوده است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه خلاقیت معلمان با اثربخشی تدریس ریاضی پایه ششم دوره ابتدایی بود. جامعه آماری تمامی دانش-آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی دولتی منطقه 2 (518 نفر) شهر تهران بود که 251 نفر بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده و طبق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات پژوهش، از سه پرسشنامه استاندارد خلاقیت رندسیپ (2006) برای سنجش خلاقیت معلمان، پرسشنامه اثربخشی پارسونز(2009) برای سنجش اثربخشی کلاس درس ریاضی و پرسشنامه اثربخشی تدریس پاینتا وهمر(2008) برای سنجش اثربخشی تدریس ریاضی استفاده گردید. سوالات هر سه پرسشنامه به صورت پنج گزینه ای و براساس مقیاس لیکرت امتیازبندی شدند. برای سنجش پایایی پرسشنامه ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. روایی ابزارها با استفاده از روش محتوایی و صوری تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد رابطه بین خلاقیت معلمان با حمایت عاطفی، سازماندهی کلاس، حمایت آموزشی و به طور کلی اثربخشی تدریس مثبت و معنی دار می باشد. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که متغیر خلاقیت بر اثربخشی تدریس معلمان درس ریاضی مؤثر است. همچنین نتایج نشان داد که رابطه بین خلاقیت معلمان با مولفه های اثربخشی کلاس درس (انطباق، تحقق اهداف، رضایت شغلی و تعهد سازمانی) مثبت و معنی دار می باشد.

ضرورت درک صحیح مفاهیم علمی از سوی معلمان سبب شد تا پژوهش حاضر، با هدف شناسایی کج فهمی های دانشجو معلمان، درباره ی مفاهیم گرما، دما و تبادل گرمایی انجام شود. در این مطالعه، ابتدا 74 نفر از دانشجومعلمان علوم تربیتی پردیس دخترانه فاطمه الزهرا – اهواز، با مدارک دیپلم علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی فیزیک به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. سپس، از پرسش نامه ای مشتمل بر 5 سوال تشخیصی چهار گزینه ای درباره گرما، دما و تبادل گرمایی استفاده شد. پاسخ های دریافتی از دانشجومعلمان، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در گام نخست، کج فهمی های دانشجومعلمان شناسایی و سپس، با نوع دیپلم آنها مقایسه شد. بررسی ها نشان داد، کج فهمی هایی بالای 50 درصد در بین همه ی دانشجویان، خصوصا دیپلمه های انسانی وجود دارد. در گام بعدی، به مقایسه و بررسی نتایج بدست آمده از مرحله اول با کج فهمی دانش آموزان ابتدایی در رابطه با این موضوع پرداخته شد. یافته های این پژوهش، حاکی از بالاتر بودن درک کامل دانشجومعلمان نسبت به دانش آموزان بود.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رویکردهای آموزش شیمی در مقطع متوسطه دوم است. این پژوهش در قالب رویکرد کیفی و با استفاده از روش پدیدار شناسی انجام گرفته است. بر اساس نمونه گیری هدفمند 26 دانشجومعلم رشته آموزش شیمی دانشگاه فرهنگیان اصفهان پردیس شهید باهنر که در حال گذراندن درس کارورزی 4 در نیم سال دوم سال تحصیلی 1399-1398 بودند در این پژوهش مشارکت داشته اند. ﺑﺮای ﮔﺮدآوری اﻃﻼﻋﺎت، از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شد و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری و پیدا کردن مفاهیم و مضمون ها صورت گرفت. نتایج نشان داد که اگرچه برنامه های آموزشی تدریس شیمی در ایران بر مبنای روش های نوین و فعال هستند اما در عمل این برنامه ها در مدارس اجرا نمی شود. تحلیل داده ها نشان می دهد که عدم آشنایی معلمان با اهداف آموزشی، فراهم نبودن زیرساخت های مناسب، نتیجه محور بودن و بی انگیزگی معلمان و دانش آموزان باعث اجرای نادرست برنامه های درسی شده است. گذر از ساختار سنتی نیازمند آموزش حرفه ای معلمان در زمینه روش -های نوین یادگیری و فناوری ارتباطات، ایجاد سیستم نظارتی کارآمد بر عملکرد معلمان و فراهم کردن امکانات لازم می باشد.

 هدف از این پژوهش ارزیابی عوامل مؤثر بر رضایت دانشجویان رشته ریاضی در محیط یادگیری الکترونیکی است. برای دستیابی به این هدف از روش تحقیق کتابخانه ای و توصیفی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق صاحب نظران، خبرگان ریاضی و برنامه ریزان آموزش الکترونیکی دانشگاه فرهنگیان مازندران بوده و اعضای نمونه 7 نفر از خبرگان با توجه به اهداف و سؤالات تحقیق به صورت هدفمند از بین آن ها انتخاب شدند. بر اساس ادبیات نظری تحقیق و با مشورت خبرگان و صاحب نظران، عوامل و معیارهای کیفیت محیط یادگیری الکترونیکی در چهار بعد اصلی (کیفیت فنی سیستم و زیرساخت تکنولوژی، کیفیت آموزشی، کیفیت اطلاعات و محتوا، کیفیت خدمات) و 24 معیار دسته بندی شدند. وزن هرکدام از این شاخص ها در جامعه موردمطالعه بر اساس پرسشنامه خبرگان با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی تعیین گردید. تحلیل داده های حاصل با استفاده از نرم افزار سوپر دسیژن انجام و عوامل فنی سیستم و زیرساخت تکنولوژی، عوامل تکنولوژی و طراحی آموزشی، عوامل مرتبط با تولید محتوا و عوامل مرتبط با خدمات پشتیبانی در کیفیت محیط های یادگیری الکترونیکی به ترتیب اهمیت ارزیابی شده اند.